සංගීත ඉතිහාසය - ii
සංගීත ඉතිහාසය. ______________________
ප්ර_ථම කාණ්ඩය. _____ “ගිතං වාද්යං ව නෘත්යං්ච, ත්රායං සංගීත මුව්යටතෙ” ගීතය, වාද්ය ය සහ නෘත්යෝයන් සංගිතය වෙයි, මෙකි සංගීතය කවර කලෙක්හි කවරකු විසින් ලෙවිහි ඇතිකළේදැ’යි, මෙකල සිටින සංගීතාභිලාෂීන්ගේ දැනගැණීම් පිණිස මෙනම් සංගීත ඉතිහාසය සැකෙවින් මෙහි විස්තර කරමි.
සංගීතයෙහි මූලික නාදෝත්පත්තියවූ සැටි
මෙසේය :- ලෝකය ඇතිව නැතිවීමට සතර අසඞ්ඛ්ය යක් ගතවන්නේය. මෙකී අසඛ්යම කප් සතරින්, ලෝකය විනාශ වන්නාවවූ අසඞ්ඛ්යත කල්පය, සංවතීය’යිද, ලෝකය හිස්වපවත්නා අසඞ්ඛ්යව කල්පය, සංවර්තකස්ථායි’ද, අළුත් ලෝකයක් හටගැණී වැඩෙන කල්පය, විවතීය’යිද, චන්ර්යින, සූය්යාතු දීන් පහළවූ දින සිට නැවත ලෝකවිනාශය දක්වා ඇතිවන අසඞ්ඛ්යක කල්පය විවතී ස්ථායි කියාද බෞද්ධ ග්රතන්ථකයන්හි සඳහන්වෙති.
මෙකී, අසඞ්ඛ්යි කල්පයෙක්හි, අන්තඃකල්ප විස්සක් වෙති’යිද, ලෝකය විනාශවීම කෙරෙන්ට වූ, දින සිටම, අවසාණවීමටද, අන්තඃකල්ප විස්සෙක් ගතවේය’යිද, එමෙන්ම, හිස්වූ ලෝකය අන්තඃ කල්ප විස්සෙක්ම, පවතීය’යිද, අළුත් ලෝකයක් හට ගැණී වැඩී දියුණු වෙමින් සම්පූර්ණහ බවට පැමිණීමට, අන්තඃ කල්ප විස්සක් ගතවේය’යිද, එසේ දියුණුවූ ලෝකයේ පැවැත්ම, අන්තඃ කල්ප විස්සක්ම ඇතිවේය’යි ද, යනුවෙන් සාරාර්ත්ථල ප්රමකාශය නම් ග්ර න්ථවයෙහි සඳහන්වී ඇත.
ඉහත සඳහන් කළ, අන්තඃකල්ප “අසූව” එක්වූ සතරා සඞ්ඛ්ය කල්පය, මහා කපක්වෙයි, ඉන් අඩ කපක්, වරෙක ගින්නෙන්ද, වරෙක ජළයෙන්දැ’යි - මෙසේ ක්ර්මයෙන් සූසැට වරක් විනාශ වූ ලෝකය, නැවත වරක් වාතයෙන්ද, විනාශයට පත්ව, (හිස්වූ) අවකාශ ලෝකය, අන්තඃකල්ප විස්සෙක්ම, පැවැතේ ය’යි ද - එසේ පවත්නා අවකාශ ලෝකය, ආධාරකොට ගෙණ, “හටගත්” “වායුවව” හේතුකොටගෙණ, අවකාශගර්භොය පිරි සිටගත්.
2
අවිතිර්භොණගිකවූ, ශුඩාෂ්ටක රූප කලාපයන්. හිරුරැසින් (රත්වී) සංඝට්ටනය වීමෙන්, යම් මොහොතෙක (වීසිෙරත්ද) ව්යාපප්තිය ආරම්භවවූයේද? - ලෝකයෙහි “නාදොත්පත්තිය” වූයේ, ඒ මොහොතෙහිදීය’ යි “සිඬාන්ත සංහිතා” ග්රයන්ථ්යෙහී සඳහන් වෙයි, එසේම සඩ්ගිතයෙහි, බල පැවැත්වෙන “නාදොත්පත්තිය” සොභාදහමින්ම ඇතිවවූ බව, බෞඩ ග්රාන්ථබයෝද කියති. “බඹලොවාධිපතිවූ, මහා බ්රාහ්ම (පරමාත්මා) තෙම, වායුවාධි පතියා ය’යි ද, එකී මහා බ්රයහ්මයා, ලෝක නිර්මාමණයෙහිදී - “නාදොත්පත්තිය” කළේයයිද - මණුෂ්යල කල්පය, සම්බන්ඣවූ යුග සතරින්, ප්රිථමවූ, “කෘත” යුගාරම්භයෙහිදී. වතුවේදය, නිර්මාඣණකෙළේ යයි - වාපර යුගයෙහි විසූ “ශ්රීපමත්” භරත, (වෙද) ව්යා.ශ” නම් මහා සෘශීහු විසින් රචිත “මහාභාරත” (මූළ) ග්රතන්ථ”යෙහි සඳහන්වේ. මෙකියනලද,
මහාභාරත මූළ ග්රයන්ථමය, මෙකල නැතිවුවද, වෘර්තීමාණ මහා භරත ග්ර,න්ථනය, ව්යා-ශ, ශිෂ්යර “වෛශම්පායන” විසින් රචිතව, ජනේමජය, රාජසභාවෙහි කියවන ලද්දේය. ව්යායශ ග්රදන්ථනය ශේලාක 24000 කින්දන, වෛශම්පායන ග්රයන්ථරය, ශේලාක 100-000 කින්දන යුක්තවූ බව කියනු ලැබේ.
තවද = “පෘථිවි ගෝලය අවට රැඳී පවත්නා වායු මණ්ඩලය යම් මොහොතෙක හිරුරැසින් උණුසුම්වී - ව්යාරප්තිය ආරම්භවූ යේද? - ලෝකයෙහි “නාදොත්පත්තීය” වූයේ - ඒ මොහොතෙහි දිය - ඒ ප්රිථම සූය්ය්න් රශ්මීන්ගේ ස්පර්ශපය ලැබීමේ භාග්යේයට හිමිවූයේ ලඞ්කාවීපයය, “නනාදෙන විනාගීතං” යනු ශාස්ත්රඳ හෙයින් නාද හේතුයෙන් ගීතයට - මුල්වූයේද - ලංකාවයි’යි “සඞ්ගීක ශාස්ත්රීෙ, උගත්, ගම්පල “පී.බී. ඉලංගසිංහ” ප්රයසිඬ නොතා රිස් මහතා කියයි. එමෙන්ම නාදොත්පත්තිය පිළිබඳව, අපගේ අදහසද එසේමයයි දතයුතු.
මීලඟට - සංගීතයෙහි මූලිකවූ “ගීතය” නිර්මාළණවූ අන්දීම, ඉතිහාසය විමර්ශිකයින්ගේ දැනගැනීම පිණිස මදක් මෙහි විස්තර කරමි.
භක්ති ගිතොත්පත්තිය.
ක්රිිස්තු ධර්මනයෙහි “සර්ව බලධාරීවූ (යේ “හෝවා” නමැති) දෙවිතුමා - ලෝක නිර්මාගණයේදී - සියල්ල සම්පූර්ණි කරණ ලදැ’යි ශුඩවූ “බයිබල” යෙහි සඳහන් වෙයි - සැබෑවූ ප්රේ්මය සහ ඇදහී මේ භක්තියද යන මෙකී ගුණ සමූදයන්. මණුෂ්යණ චිත්තයෙහි -
3
තැන්පත්වීමහා, දේව ආශීර්වාතද පූර්වුකවූ ස්වර්ගිය සැප ලැබීමටද මහෝපකාරිවු - නාදයෙන් යුතු - භක්තිගීතය, සර්වවවල්ලභ දෙවි තුමා විසින් ලොවා ඇතිකළේ ය’යි - ක්රිෙස්තු ධර්ම යෙහි පෙනේ. ඒ බව “සර්ව බලධාරි දෙවිතුමා “සංගීතය” ලොවට දානය කළේය’යි - වෛද්යාෙචාය්ය්. ණ - “ආර්. ඇල්. ස්පිටිල් මහතා කියයි -
ඉස්ලාම් ධර්මයයෙහි නොහොත් පරිචේජද (ජු z ෂු) 30 කින් හා “හදීස්” නම් වූ විස්තරාර්ත්ථය ප්ර කාශිත 1 වැනි ග්රදන්ථ-යකින්හා, 2 වැනි “සහිහුල් බ්ර්ව්හාරී” – 3 වැනි, සහිහුල් මුස්ලිම්” නමැති සිථිළ විස්තරාර්ත්ථවවූ, ග්ර න්ථ වයකින්ද්, සමොපලක්ෂියත ශුඩවූ “කුර් = ආන්” ධර්මවයෙහි “රබ්බුල් ආළමීන් අල්ලාහ් - රහ්මාන් රහීම්” නමැති දෙවිතුමා “ලොකයනිර්මාමණයෙදීම නාදය හා භක්තිගීතය’ද නිර්මා්ණකළේය’යිද - මණුෂ්යාිදීන්ට - සැබෑවූ භක්තිප්රේමයන් චිත්තාබ්භ්යගන්තරයෙහි ඇතිව ඒ නයින් ස්වර්ගාය ලැබීමට අදාළ වන භක්තිගීතය දානය කළේය’යි ඉස්ලාම් ධර්මරයෙහි සඳහන් වෙයි.
සැල්වේයන්: ආගමීක සිරිත් අනුව එහි “ජේසුස් ක්රිඳස්තු තුමා” භක්තිගීතය කළ බවක් දැක්වේ. තූය්ය්ව එභාණ්ඩයන් ආධාර කොට ගෙණ එකී භක්තිගීත, ගායනයහා වාදනයද ඔවුන් කර ති’යි පෙනේ.
“භගවත් ගීතයද” භක්තිගිතාන්තගීතකළ ග්රනන්ථ්යක් බව සැළ කියයුතු - බුඩධර්මතයෙහි දැක්වෙන පිරිත් සජ්ජායනය හා එහි ගාථා වන්ද විරාගි (මධ්යුස්ථ) හඩින්ම උච්චාරණය කළයුතු බව, බුදු රජහු විසින්. සොණතෙරනුවන්ට දුන් ධර්මාමවවාදයකින් පෙනේ.
සඩ්ගිතයෙහි මුලිකවූ “නාදොත්පත්තිය හා ගීතෝත්පත්තිය” ත් වූ සැටි, බෞඩ, හින්දු්, ක්රිතස්තු, හා ඉස්ලාම් ආදි, ධර්මහ ග්රාන්ථයන්හී මෙසේ වුවද, ඉතිහාසය, නිරීක්ෂෙණය කරන්නවුන්ට, මෙකී අදහස්වල ඇතිවූ සත්යා, සත්යාය තෝරාගැණීම අපහසු නොවෙත්යයි සිතෙයි, - සංඛරසිවා නොහොත් ඊශ්වරයා විසින් පළමුභක්තිගීතය, නිර්මාදණ කළේය’යි - මෙහි පහත සඳහන්වේ.
කාළය - ගිතය, ප්රතබන්ධිය, හා, වෘත්තය, තාලය, මාත්රා්, ජන්ද”ස් ආදි ශාස්ත්රතයන් උත්පත්තිවූ සැටි හේ මෙසේයි :-
“ඡෙන්දර ඥාතමිදං පුරාත්රීමනයනා, ලේලභෙගුරුර්වේදිනාං, තස්මාත්ප්රොතපසනත් කුමාරකඉතො, සෙත්යීසතථා වාක්පතිඃ, තස්මාදේදපතීසත්තඃ එණීපති, සත්ස්යාමනුගඃ පිඩ්ගල සත්චජිෂ්යෛීර්ගුරුභිම්භාතෙම, භිරිදෙම්භූමෞ ප්රලතිෂ්ඨාපිතම්”යි -
4
යනුවෙන් පූර්ව්යෙහි මේ ඡන්දඃ ශාස්ත්රමය,මහාබ්රාහ්මතෙම ඊශ්වර යාගෙන් ලැබුයේය - මහබඹුගෙන්, බ්රශහ්මපුත්ර සනත් කුමාරතෙමේද - ඔහුගෙන් අගස්තී සෘෂිහුද, ඔහුගෙන් වෘහස්පතීද, වෘහස්පතී ගෙන්, ශක්රපයාද, ශක්රජුගෙන් අනන්තනම් නාරජුද, ඔහුගෙන් (ක්රෙ,තායුගයෙහි විසු) පිඞ්ගල සෘෂි තෙමද, ඔහුගෙන්, (තත්) ශිෂ්යාවූ මහතුන්ද, ඉන්පසු කාශ්යයප සෘෂිහුගේ වංශයෙහි, ප්රතකට ‘පාට්යෙසක” බ්රථහ්මණහුගේ පුත්ර්වූ “ශ්රීාමත් කෙදාර භට්ටයන් විසින් ලොව පළ කෙළේය, - චත්රපර්වෙෙදය වනාහී ව්යාහහී ව්යාරශ සෘෂීහු විසින් රචනාකළේ - මෙකී ඡන්ද්ස් ශාස්ත්රා,ණුකූලවයයි දතයුතු සංගීතයෙහි මූලිකවූ මෙකී ශාස්ත්රරය පිඞ්ගල සෘෂිහුද, එහි ව්යාශකරණ ග්රලන්ථය, පාණිනීනම් මහාසෘෂිහු විසින්ද, රචනාකළහ - මෙකී ග්රවන්ථයෝ සංගීත ශාස්ත්රයෙහි මූලික ආදි ග්රසන්ථ වෙති. එහි “කාලය” යෙන් තොරවූ නාට්ංගයක්ද, එසේම, “මාත්රාහව” යෙන් තොරවූ, ගීත ප්රචබන්ධළයෙක්ද නොවූහ. එසේම, “මාත්රා්ව” යෙන් තොරවූ, ගීත ප්ර්බන්ධ යෙක්ද නොවූහ. නෘත්යනය, ගීතය, හා වාදනය, යන මෙකී කාරනත්රහය, කාලය, මාත්රාො, ශ්රැොති, සහ ස්වර, මේලාදිය හා පැවති සම්බන්ධහය ක්රහමාණුකූල නොවුහොත් එකී සංගීතයෝ මෘතුවිළාශ දරති’යි, පාණිනී කීය - කෘතයුගා රම්භයේහි, ඊශ්වරයා විසින් නිමකළ, මෙකී භක්තිගීත (කවි කාව්යායන්) ප්රයබන්ධව කිරීමේ - මූළිකවූ ඡන්ද ස්ශාස්ත්ර්ය, එකී යුගයෙහි විසූ “පිඞ්ගල” මහා සෘෂීහු විසින් (ශාන්තිකර්ම් හා භූතකර්මරයන් පිණිසම) සූත්රුවලට නගා, අධ්යායය, සයකින් හා, මූළ ග්ර්න්ථ එක්සිය සතිසකින් යුක්කකොට, ආය්ය්ුගය, ගීති, වෛතාලීය, චක්ත්රක මාත්රා, යමක, වෘත්තයන්ගේ, වර්ණ,නාද, නාතිසංෙක්ප, නාති විස්තර වශයෙන් සකස්කොට වෘත්තරත්නාකර “නම් ප්රිශස්න්තර ග්ර,න්ථය රචනා කළේය, - කෘතයුගාරම්භයෙහි (සංගීතය) ග්ර්න්ථ රචනය, නාට්යංය, තාලය, මාත්රාෂවය, ගණිතය, ජ්යොසතීෂය, හා අක්ෂථරශික්ෂානවද, “තාලය” මතුයෙහිම නිර්මා්ණකළ ඊශ්වරතෙම, ශුඬාවාසයෙහිවූ - බ්රයහ්මාබිමුඛයෙහිදී යටකී සියල්ල අනුව නාට්ය්ය ඇති කළේ “මෙකී අමෘතකාල” යෙහිය’යි - ධණ්චන්තරී මතානු කූලයි.
මිලඟට, යුගාරම්භයෙහිවූ - මූළක නාට්යුලත්පත්තිය වූ අන්දරම; මෙසේය, “විවතීස්ථායි” අසඞ්ඛ්ය කල්පයේ, මූලභාග යෙහි සූය්යා දින් පහළවූ “දින” පැවතීතෙක් සිට ඇතිවවූ මුල් කාලය “අමෘතකාලය” යයිද - එහි (අවශාණ) අගකාළය වනාහී මෘත කාලයයිද විප්රලකාර වෙතියි දතයුතු - මෙයිනුදු සූක්ෂිමවූ අමෘත කාලයෙහිවූ වේගාත්මකවූ අක්ෂිදනිමේෂයක් වනාහි මාත්රාු වක් වෙයි - ද - කියයුතුය, (මාත්රානව) වනාහී අක්ෂ රවසයෙන් - ගුරු,
5
ලඝු, වෙතිද - මෙකී මාත්රා (කාළය,) වෘත්ත, වෛතාලිය, ගීති ආදි ඡන්ද සයන් හා සමයාදීයද - සියුම් වූ විරාමය, නොහොත්, තාලයද - ඊට ඇතුළත් -කොට සම්ග්රයහයකළ, ඊශ්වරතෙමෙ ගීතයනීපද වීය, සෘග්වේදයෙහි - යාගාධිපතියා වශයෙන්ද, දුක් දුරුකරණ, හිරැසේ, මහා දෙවියෙකු ලෙස, ප්රතකට ශිවතෙම, වරෙක - “සුරා” බී මත්ව ස්වකීය භාය්යාහො ව (උමා) හා, එක්ව “තාණ්ඩව” නම් යටකී නාට්ය ය කළහ’යි ද කියනු ලැබේ-
මෙකී තාණ්ඩව රැඟුම, යට කියන ලද කරුණු සම්මිශ්ර්ණයෙන් නාදය ඡම්මකොට ගෙණ, මෘතකාළය උඩම, මාත්රා වන් යොදා, ආය්ය් ගා, ගීති, වෛතාළීය, වෘත්තාන්ත හා ඡන්ද ස් ආදි ශාස්ත්රකයන් ඇතුලත් කොට, ශුඩ, සප්ත, සුෂිර, ශ්රැ ති ගවේශනයෙන මූලික ගීතයන් කළාහු, ශිව, සහ උමා යන දෙදෙන වෙතී. - මෙකී රැඟම “කෘත” යුගාරම්භයෙහී කෛලාශ භවනයෙහි ඇතිවිය - මෙකී තාණ්ඩව රැඟුම විට වේගාත්මකවූ සිව දෙවියා වටකොට එසේම වෙරිමත්වූ භූතයෝ සිට ගනිත් යැයිද - භූත විද්යාේව, මේ නිසාම තිස්පන්නවූහ’යි ශිවතාණ්ඩයෙන් පෙනේ, - ශිව දෙවියා නැටී මේ අධිපතියා හෙයින් - අර්ත්ථයවන් - නටෙශ්වර සහ නටරාජා යනු ව්යිවහාර කරනු ලැබෙයි. (සිව) තාණ්ඩව නැටුම, පුරුෂ නාට්යනය දැක්වීමේ වෙසෙසින් අළුත් වෙයි. (පුරාණ ග්රින්ථයන්හී දර්ශිතයි) තාණ්ඩවපිය, ශිවටනමකි. තාණ්ඩව නාට්යතය, තාණ්ඩු නම් සෘෂිවරයා විසින්, නිපදවනලදී’ යි ද දතයුතුයි-
සාන්ති කර්මයය, නොහොත් (මාර්ගි) භක්තිසඞ්ගිතය, හික්මීම් ලත් සුසිල්වත් සත්හටද, භූතවිද්යා ව නොහොත් (දෙශිය) කාම්යක සඞ්ගිතය, නොහික්මීම්ගති ඇතියන්ටද යෝග්ය බව පිඞ්ගල මහා සෘෂිහු විසින් කීහ.
ඡන්දඃ් ශාස්ත්ර්ය යුතුවන්නේ - සඞ්ගිතය, පිළිබඳ සිත් ඇති සත්ජනයාට, යයි’ද - පාපයින්ට එය නොදිය යුතු බවත් ශ්රීමත් “කෙදාරභට්ට මහා සෘෂින් විසින් වෘත්තරත්නාකරයෙන් දක්වයි, - මූලික වේදිකාව හෙවත් - නැටුම් බීම (රඟමඩල) උපන් සැටි - හේ මෙසේය.
“ප්රටථම නාට්යේවේදිකාවේ උපත”
“සම්ම්යකග්ගීතන්තු සංගීතම්” යනු වෙන්- මනොඥ ගායනය සංගීතයයි. දක්වනලද්දේය. දිව්යග සංගීතය, මාර්ගත සංගීත ය’යිද - දෙශියසංගීය - ලෞකික (මනුලොව) සාගීතයයි ද
6
වෙති - වෛදිකය, ලෞකිකය, යනු ගීතයෝ දෙකොටශක් වෙති, සේතාත්රඩ ගීතයෝ. වෛදික (සාන්තිමයවූ) භක්තිගීත වෙති. ලෞකික ගීතයෝ භූතකර්මතයන්හි, ගැයෙන ගීතවෙති. මාගීසංගීතයද මණුලොව ඇතිද, එය මොක්ෂලය ලබනුහැකි (සංගීතයම) බැවින් මෙකල එය ජනසංතතියෙන් ඈතටමවීඇති, - ඈත අතීතයේ මෙන් නොව මෙකල නියුක්තවූ ජනයා - සංගීතය අව්යතක්ත දෙයක් සේ සලකයි, ඊශ්වර තෙම පළමුකොට කෛලාශයෙහි නාට්යං වේදිකාව නිමකළේ මෙසේය - මෙකී නැටුම් බීම්, ශෛලමය වූ ද, පාෂාණමයවූද, ඇතිරිල්ලෙන්හා, ආසන දසඅටෙක් ද යුතුව, පනවා තැබූ, එකී නැටුම් බිම්. නොහොත් වේදිකාව, වටකොට ගළිම්ම නිම කළේය- බ්රගහ්ම, විෂ්ණු, ශක්දෙවි, මාතළී, වශීෂ්ට, ගණපත්. අශ්විණි, භරතමුණි තුම්බුරු නාරද, බලහද්. සහ ‘උමා, පාර්වකතී (ශක්ති) සිරිකත, සරස්වතී, රම්බා, හු, හු, ධන්වන්තරි, ආදිහු ද, ඒ ඒ තැන අසුන් ගෙණ වටකොට සිටියාහ. ඊශ්වර තෙමේ “ඩමරුව” ගෙන ද රඟන විට, තත, සූෂිර, අවනඩ, හා ඝණ, ආදි තුය්ය්රි භාණ්ඩයන්, ඒ ඒ දෙවිහු විසින් වාදනය කලාහුය” යි - ඒ බව මහාභාරත ග්ර.න්ථයෙහි කන්නගී කණ්ඩයෙන් පෙනේ. (මාර්ගහ) භක්තිගීතය හා, දෙශිය, ගීතයන්ගේ ප්රකධාණ, ප්රඟශ්ථාර, වෘත්තා, මාත්රාිදී, කොට ඇති මුළරාග, ෂට්කය, භෛරවය, මාල කොෂය, භිංදෝලය, දීපකය, සහ ශ්රීථරාගය; යන රාගපංචකය, ශිව දෙවයාගේ පංච මුඛයෙන් පහළවූ බව හා, (6 වැනි) මේඝ රාගය, පාර්ව තීගේ මුඛයෙන් පහළවූ බවත්. භරත, ඛණ්ඩවාසින් ගේ මතයයි, “ගීතවිනොදය” කියයි - සංගීත මධු ග්රහන්ථ යෙන් - මීටම සමානවූ රාග විස්තරයක් නීතිඥ - චාල්ස් ඩයස් මහතා ( යටකි මුළරාගසය බිහිවූ සැටි) මෙසේ විස්තර කරයි. “මහබඹුගෙණ් ශංඛරශිවා උගත් සියළුම රාග - එකී සංඛර ශිවා ගෙන් සහ ශක්ති නොහොත්, ගිරි ජායනහුගේ දේවියගෙනුත් උත්පත්තිවුහයිද, ශිව නොහොත් නට රාජහුගේ, මුඛ පසකින්. උපන් රාග, “පහේ” (පංචරාග) විස්තර එනම් - සත්දෝපායන මුඛයෙන්. ශ්රීු රාගයද, වාම දේව යන මුඛයෙන් වශන්තරාගයද, ආඝොර යන මුඛයෙන් භෛරවී රාගයද, තත්පුරුෂ යන මුඛයෙන්, පඤ්චම රාගයද, ඉසානයන, මුඛයෙන් මේඝ රාගයද, උපන්හ. එසේම, නාඨනාරායන රාගය, උමයඞ්ගණාවගේ මුඛයෙන් උපන් බවත්, යනුයි.
කෛලාශාධිපති, “රුදුරු” නොහෙ ත් ශිවගේ අවතාරයෝ ද, රුදුයෝය, දශ ප්රාණයහා, මනසක් එකොළොස් රුදුයෝයැයි
7
පුරාණ ග්රතන්ථ කියත්, රුද්රුයින්ගේ සංගමයෙන්. ශිව තෙමේ නීපනැයි ද, භෛරව වේශගත් ඔහු. වරෙක මිණි හිස් කබල් මාලයක් පැළඳ (භූතකර්මම) සංගීතය කරමින් බියකරු සොහොන් බිම් ආදියෙහි හැසිරෙන බවද, කියත්.
මූළික නාට්යන වේදිකාව, කෘතයුගාරම්භයෙහිදී’ “ශිව” තෙම කළේය’යි ද, ශිව සහ, ශක්තිගේ (සංගීතය) රැඟුම් මහබඹු විසින් චතුර්වොදයෙහි ලිඛිත කළේය, යි “සාම වෙදාදිදං ගීතං, සංජ ග්රාසහ පිතා මහඃ” - යනුවෙන් ප්ර කාශිතයි - ඉඳින් යටකී.
යුගාරම්භයෙහිවූ මුලික “නාට්යංවෙදිකාවව” කෛලාශයමත යොදුනක පමණ පළිඟුමය ගල් අතුට නිමකළ ඊශ්වරතෙමේ, ස්වමතාණුකූලව ආභරණයන්ද, පිළියෙල කරගෙණ - “දිව්යෙගාණ්යෙ” පටන්ගැණීමට, පෙර මූලික - ගාත්රඳ ගීත, යන්ත්රමගීත, හා, අතිබඬගීතයන්ද, උච්චාරණය කළේය - මීටම අයිතිවූ නිබඬවූ ගීත ප්රිශ්ථාරය, වේදාන්තගීත කළ පාරබ්ර“හ්මයාද, එකී වේදිකා වෙහි පසෙක අසුන්ගෙණ සිටියේය. “සංඛරශිවා” කිරීමට ඉටා-පත්- නෙනීය- පිළිබඳ මූලික වේදිකාවෙහි අසුන්ගෙණ සිටි දෙව්කැළ (නාටක) රැඟුම්වලට ආධාරවූහ. එකී දෙව්ගණයා අත රින් අති ශ්රෙ ෂ්ඨයින්වවවූ එනම්:- අශ්විණි, මෘදඬ්ගයද, බලහද් ශ්රැ්තියද, සරස්වතී, වීණාවයද, ගණපත් (ඝණ) නොහොත්. කෛතාලමද, සක්රද. සඞ්ඛ්යශද, “ශිව” මතාණුකූලව නිමවා ගෙණ, ඒ, ඒ, තන්හිද - ධන්වන්තරි, නාරද, භරත - පිඞ්ගල, තූම්බුර්හා, හූ, හූ. යන බ්රවහ්ම පුත්රඟයින් සයදෙන, සහ, ගාන්ධඞර්වභයින්ට, අධිපතිවූ වරම් රජු හා, අරිෂ්ටා පුත්ර වූ “සංඝ” නම් ගාන්ධ ර්ව, දෙවිතෙමද, තුදුස්කුළ දිව්යිප්සරාවන් හා ඔවුනතරින් ශ්රෙරෂ්ඨ, අස්පරාවවු, සඳරැසින් උපන් “ගෞරී’! නම් දෙව්ලියද, යන මෙකී සියල්ලෝම යටකී නැටුම්බිම්. අරක්ගෙණ, සංඛරශිවා වටකොට සිටියාහ. ඒ විගසම, “මෘතකාළය” උදාවිය. තාලය හා රාගයද සිඬාන්තකොට ගෙණ යටකී පරිදි ශක්තිගෙන් ඇතිවූ සහයෝගය පිට ගීතය, වාදනය, සහ නෘත්යයන් බ්ර හ්මාභිමුඛයේ නිර්මාෙණයවිය. මේ නිසාම - පසු කලෙක, ශිව විශිෂ්ට දේවෝත්තමයෙක්ද විය. මෙකී සංගීතය, පාරබ්ර හ්මගෙන් භරතමුණි - නිබඩකොට ගෙන පළමු දෙව්ලොව නිවැසි ගාන්ධයර්වවයන්ට සහ එකී දිව්යරප්සරාවන්ටද, උගන්වා, කල්යාමකදී ඊශ්වරාහිමුඛයෙහි, පැවැත්වුයේය යනු. පූර්වඑ ග්රාන්ථ්යන්හි සඳහන්ව තිබේ. ඉන්පසු දෙවියන් වෙතින් අසුරයන් නොහොත් රාක්ෂ.සයන්විසින්ද සම්භාවිතයකලහ. අනන්තනම් රජු නාගයින් අතරද ප්රොචාර කළ මෙම දිව්යන සංගීතය ක්ර.මයෙන් දෙව්ලොවැ පල කලහ.
8
“ශිව” යා විසින් කළ මෙකී මූලික රඟමඩලෙහිවූ නාට්යයන්. අති ශ්රෙ.ෂ්ඨය’යි අසුන්ගෙණ සිටි දෙවියෝද, වාද්ය දෙවියන්ද, සතුට ප්ර.කාශ කළහ. ස්වකීය තුය්ය්ි අ භාණ්ඩයන්. ශංඛර ශීවාගෙන් ලබනලද, උවදෙස් පරිදි, ක්ර මානුකූලව නිමකරගත්හ. එකී වාද්යස පිරිස - විසින් - මෙසේ සුළු වශයෙන් භාවිතය කළ තුය්ය්මාන භාණ්ඩ කල්යත් ක්ර මයෙන් - වැඩිවන්ට වූහ. ගීතයෝද එසේමය. වෛදීක ලෞකික වශයෙන් දිගුණවූහ. නාට්යශ ක්රනමයන්ද, තාල හා රාග යෝද, අනුක්ර මයෙන් දියුණුවුහ. සංගීතයෙහි බ්ර හ්ම, විෂ්ණු, මයාශ්වරාදි, දෙවියෝද, නාග, අසුර, (රාක්ෂරස) යන්ද, මහා කල් පික සෘෂිහු සහ, දිව්ය මුණිවරුද, නිති ප්රි යවූහයි දක්වනලදී. පසු කලෙක්හි, සංගීතය, ධර්මාශර්ත්ථ්, කාම, මෝක්ෂායදියට හා පුරුෂාර්ත්ථස සාධනයටද, කරුණු යයි, භරත, මතඞ්ග, නාරද, රම්බා, මේ නඛ, හු, හු. හා, වශිෂ්ට, පුල ෂ්යාභදි මහාසෘහීහු දැක්වූහ. මෙකී සංගීතොත්පත්තිය සිදුවුයේ, විවර්ත ස්ථා’යි කල්පයේ මුල භාගයවූ අන්තඃකල්පයට අයිති කෘතයුගාරම්භයෙහිදී යයි දතයුතුය. ____
“සංගීතය මණුලොවට පහලවූ අන්දයම”
මීලඟට දෙව්ලොව පැවති, මෙකී සංගීතය, නොහොත්, සූසැටකලා, ශිල්පයන් ඇතුලත්වූ, චතුර්වේදය මණුලොවට පහලවූ අන්දෙම, හා එකී “දිව්යයගාණය” භාවිතය කළ මානවයන්ගේ උපත හා පෘථිවිය නිර්මාහනයද, මෙතැන් සිට කියනු ලැබේ.
හේ කෙසේදයත්?
මුළින් කී “විවතීස්ථායි” අසඞ්ඛ්යඅකල්පයෙහි අන්තඃ කල්ප විස්සෙක්ම, හිස්ව පැවැත්වෙන්නාවූ. එකී අවකාශ ලෝකයෙහි, වායුව හේතුකොටගෙණ, සංගීතයෙහි, බල පැවැත්වෙන, නාදෝත්පත්තිය ඇතිවූවාක් මෙන්ම, ක්රොමයෙන් ඇතීවූ, අපෝ, තෙජො, වායෝ, පඨවී, යනාදි, එකී භූතයන්ගේ රජස්ගුණය, ඒකරාශි වීමෙන්, තේජෝමයවූ හිරුමඩල, සූක්ෂඨමාකාරයෙන් අවකාශයේ හීහටගැණි. ක්ෂියතිජ, ශිලිල, පවණ, අණල, ඛ්යාම, සෝම, යජ, මාණ, සූය්ය්ෙක , යන මෙකී, අෂ්ඨ මුහුතියෙන්ද, මූළික ශුඩාෂ්ඨක රූපයෝ හා, අනික් ග්රාහ නක්ෂහස්ත්රග තාරකාවන්දහ, ඒ ඒ භඋතයෝ ආත්මකොට ගෙණ, සූය්යාක් නිසාම, අවකාශ ගර්භයෙහි, ඇති වන්නාහ - මෙසේ කල්යත්ම හිරු මඩලෙහි තේජෝගුණය බහුල වීමෙන්, අවකාශ කුහරෙහි, වලාපටල ඇතිව, එහි. සූක්ෂ්මාකාර යෙන්, වාෂ්ප, ජලය, රාශිභූතව, අනන්තකාලයක් වර්ෂා ව ඇති
සං ගී ත ඉ ති හා ස ය 9
________________________________________________________________
වන්නේය - වර්ෂා_ව ක්ර_මයෙන් සංසිදී - වායු වේගය අධික බවට පැමිණීම - කරණකොටගෙණ - වර්ෂා_ ජළය, ගෝලාකාරව අහසේ සිටී - එකී ජළ ගෝලය මධ්යොයෙහි සූය්ය්වර් උණුසුම හා වායුවේ උපකාර යද හේතුකොටගෙණ - සියළු ධාතු ගුණයෝ මිශ්ර්වූ - “පෘථිවී කලල රූපය” හටගැණේ - එවිටම අවකාශ වස්තු සමූහයෝ හා වදශ රාශ්යායදීහුද සම්පූර්ණ- බවට පැමිණ යටකී කලල රුව වටකොට සෑදි සිට ගතිත් - එහි මධ්යයෙහි වූ “පෘථිවි කලලරුව” හා මිශ්ර වූ ජළ ගෝලය, සූය්යා්ත දින්ගේ බලය දියුණුවීම කරණකොටගෙණ කුඩා බවට පත්වී - එයින් (ගොඩබිම) “පෘථිවිය” මතුවූයේය - චන්ර්ා ජ සූය්යාගොඩබදීන්ගේ - ගාමණා ගමණයද ඉමහත්ව. පෘථිවියට ලඟාවී, ආලෝකය, බහුල වීමෙන් “දිවා රාත්රික” යම් තැනෙක්හී ඇතිවූයේද? - එතැන් හී සිට, මණුෂ්යව කල්පයෙහි ප්ර්ථම කෘත යුගය ආරම්භවූහයි, ඒ බව විෂ්ණු පුරාණය නම් ග්රෂන්ථ්යෙහි -
අකාශජජාය තෙ වායුර්වා යො රුත්පද්යග තෙ රවීඃ රවෙ රුත්පද්යව තෙ තොයං, තො යා දුත්පාද්යී තෙ මහී, - යනු යි.
පෘථිවිය, නිමාවට පැමිණීමෙන් විවතීස්ථායි කල්පයෙ (අන්තඃ කල්පයෙහි ) උර්ඩවකෘත යුගාවශාණයෙහිදි, දානව, මණුෂ්ය් සුර, අසුරාදි, සත්ව යින්ගේ - “උපතවූහයි - ඒ බව, සිඩාන්ත ශිරොමණි” නම් ග්රූන්ථයයෙහි - “භුමෙඃ පිණ්ඩඃ ශාශාඞ්කඥ කවී රවි” යි යන ශ්ලෝකයෙන් පෙනේ - පෘථිවියෙහිවූ ආදිම මාණ්වයන්ගේ ප්රායද්රිර්භවය, කිනම් යුගයෙක වූයේදැයි “මහාභරත” යෙහි නො පෙනෙතත්, දීඝ නිකායට අයත් “ අග්ගඤ්ඤ බ්රකහ්මජාල” සූත්රආයන්හි, වෙශෂීන් සඳහන්ව තිබෙත්. – “ලෝක විනාශයෙහිදි - බොහෝ සත්වහයෝ - අහස්සරසං වත්තනිකයෝ වෙති. දීර්ඝ කලක් මෙසේ සිටියාහු. නැවත ලෝකය, (පෘථිවිය) ඇති වූවාව පසු - බඹ ලොවින් - බ්රේහ්මයෙක් ආයු ගෙවී ඉන් (ව්යුපතව) අවුත් (පෘථිවියෙහි) හිස්ගොඩ බිමට පැමිණ, දීර්ඝහ කලක් සිටි - ඕහට අනගිරති උපදී - අනික් සත්වසයෙකුගේ පැමිණීම කැමති වේ. එවිට තවත් සත්ව යෝ පැමිණෙති රස පඨවිය ඇගිල්ලෙන් ගෙණ අණුභවකළ ඔවුනට තෘෂ්ණාව හටගනී. ආහාර අනුභවය, කරණකොටගෙණ ස්ත්රික, පුරුෂ අවයව පහළවූ මොවුන්තර ඔවුනොවුන් පිළිබඳ රාග වේතනා හා මෛථුන සේවනයන්ද වූහ. මෙසේ මානව උපත් බොහෝසේවූ මොවුන්තර ගෘහ නිර්මාවණය,කෘෂිකර්ම ය, ෙක්ෂ ත්රග වීභාගය හා අදත්තාදානය, මෘෂාවාද දණ්ඩදනාදියද ඇතිවූහ - වරද නිවරද විනිශ්චය පිණිස එකෙකුසම්මත කළාය = හෙතෙම මහාසම්මත
10 සං ගී ත ඉ ති හා ස ය
නම් ප්ර ථම මණු රජුවෙති. අසඞ්ඛ්යා යු විදි නුලැබු. එකල ලෝවැස් සෝ - අෂ්ඨදශවිද්ය වන් හා සූසැටකලා ශිල්පාදියන්. මහාසම්මත රජුගෙන් උග්රයහණය කළෝයයි ද සම්මතයේදී ඒ රජු විසින් (එක එක ගොතු) කුළනීතින් ඇති කළ බවත් ඉතිහාස පුරාණාදියෙන් පෙනේ. බ්රාහ්මයෝ (සංගීත අන්තාගීතවූ) වේදයද, ගාන්ධසර්වෙයෝ - පඤ්ච තූය්ය්ම වාදනයන් භරත මුණිගෙන් උගත්තොයයි’ හින්දු්’ වේදිහු කියතත් - දිව්ය ගානය, මනුෂ්ය ගනය හා රාක්ෂ ස නොහොත් අසුර ගානයන් ආදිකොට ඇති සකල සංගීතයම, සම්මත රජු විසින් මණුලොව ඇති කළ බව “මහාසම්මත වංශ කථාවලින්” දැක්වේ. _______
පඤ්ච තූය්ය්ී නාදයේ උපත හා භජන ගීත.
බ්රචහ්ම පුත්රකවූ “වෛවස්ථ” ප්රුථම මණු රජහුගේ ආදිම ශ්රෙුෂ්ඨයානන්වූ, මහා සම්මත නම්. රාජාධිරාජයානන්ගේ අභිෂෙක මඞ්ගල්ය මණු ලොවෙහි ආරම්භ වන බව දිවසින් දුටුවාවූ යුගන්ධරරා මස්තකයෙහි සොළොස් දහසක් දිව්යු නළඟණුන් පිරිවර කොටගෙණ දෙව් සැපවිදින දෙදෙව්ලොව දෙවියන්ට අධිපතිවූ “සක්දෙව්රජහු” විසින් ඒ තම පිරිවර අතරවූ “යාමනම්” ගාන්ධිර්වග දෙවිපුත් කැඳවා ඕහට දෙවිය යුතු ගාන්ධ”ර්වන නළුනිළියන් හා තත සූෂිර අව නඩ හා ඝණ යනාදි වාද්ය භාණ්ඩ යන්ද දෙවා - මතු මණුලොව පවතිනාසේ ශාංති ගීතිකා (නිබඩ ගීති) දිය හා “පඤ්ච තූය්ය් නාදයත්” මණුලොව “මහාසම්මතා හිෂෙකය” පිණිස පවත්වයි භාරකොට මණු ලොවට එවන ලද්දාහ- එකී “සාම දෙවිපුත්” විසින් ස්වණි මිණිගිගිරි හා දක්ෂිණණාවෘත ත්රිගෞත, ප්රලමාණවූ ස්වර්ණ භෙරියද උරලා තමහට සහයවන ගාන්ධකර්ව දිව නළුනිළියන් සත්දහසද පිරිවරකොටගෙණ - මහා පෘථිවියයෙහි වූ මහාසම්මත රාජාභිෂෙකය පැවැත්වීමේ මඞ්ගල්යක උදෙසා මණු ලොවට සම්ප්රාෙප්ත වූහ.
එසේ පැමිණි දිව්යම ගායක (ගාන්ධොර්වෙ) පිරිස් විසින් පෘථිවිශ්වරවූ මහාසම්මත රජහුදුට - එතුමට ස්තුති මඞ්ගල්ය( පූර්ව්කවූ භක්ති ගීත
සං ගී ත ඉ ති හා ස ය. 11
ප්ර නාමයෙන් (ශාංතිකර්ම කරණු වස්) අතතය, විතතය, පිතතාතය, ඝණය, හා සුෂිරාදි - නාදන්තර්ග තකළ වාද්ය භාණ්ඩයන් වැයීම හා ඊටම - තත් = දිත් = තොන් = නන් = ආදිකොට ඇති චතුර්ත්වළවිධ - වර්ග වූ දෙතිස් තාලයන් ප්රිමුඛ - පංච තූය්ය්් නාදයන්ද මහාසම්මත රාජාභි ෂෙකයෙහිදී එකී දෙව ගාන්ධගර්ව- පිරිස් විසින් වාද්ය ය හා ගායනයද කළ බවත් මහා සම්මත මණුරජ වංශයෙන් පෙනේ.
එසේ වාද්ය වූ තූය්ය්ණු භාණ්ඩයෝ කල් යත් යත් ක්ර මයෙන් ලෝකයෙහි නානා දේශ යන්හි ව්යාබප්ත වූහ. මින් සමහර භාණ්ඩයන් බටහිර රටවලටද සංක්රනමණය වෙමින් එයින් නවක භාණ්ඩ විශෙෂයෝද වූහ. ලංකාවේ උඩරට හා පාත රටෙහිද ගෞරවයෙන් මේ තාක් වාද්යෝවන භාණ්ඩ වශයෙන් ගැණෙන-
එනම්: 1. තාල බෙර - (ගැට බෙර) – 2. පාබෙර 3. ටෙකබෙර - 4 රෞද්රංබෙර - (දෙකැස් බෙර) – 5. යුඩ බෙර - 6. පෙරුම බෙර - 7. දැදුරු බෙර - 8. ඝොෂ බෙර - 9. පොකුරු බෙර - 10. එකැස් බෙර 11. කතබෙර - 12. මිහිඟු බෙර - 13. ඩැක්කි 14. උඩැක්කි (දමරුව) – 15. අලින්ග බෙර - 16. උද්ධකබෙර - 17. තින්වබෙර - 18. පනාබෙර 19. දැන්දිම බෙර - 20. දුන්දුහි බෙර - 21. මද් දල බෙර - 22. මුතින්ග බෙර. – 23. මුරජ බෙර - 24. තැම්මැට්ට - 25. මිණිබෙර - 26. විණා - 27, මහා වීණා - 28. ත්රීදනතත්රීඩ වීණා - 29. පඤ්චතන්ත්රිර වීණා - 30. සප්ත තන්ත්රී වීණා - 31. වාදශ තන්ත්රි වීණා - 32. ත්ර යොදශ තන්ත්රීු වීණා 33. ඒක විංශනීතන්ත්රී වීණා - 34. නළා - 36. හොරණෑ - 36. වස්දඩු 37. කොම්බු - 38. කුළල් 39. කාහල - 40. මහානළා - 41. දීර්ඝ නලා - 42. මහා වස්දඩු - 43. මහාකොම්බු = 44. මහාකුළල් - 45. දීර්ඝා කුලල් - 46. සක් - 47. මහාසක් - 18. මහාහොරණෑ - 49. දීර්ඝ4හොරණෑ - 50. මහා කාහල - 51. ශබ්ද කාහල 52. සක්සින්නම් - 53. නාගසින්නම් - 54. මහානාග සින්නම් - 55. තුන්පටනාගසින්නම් - 56. සත්පට නාග සින්නම් - 57. තාල - 58. තාල් - 59. තාලන්මන්දස - 60. ඉරසූලතාලතාලන් මන්ද් - 61. මහාතාලී - 62. මිණි - 63. මහමිණි - 64. ගොථමිණි 55. කිං කිණි - 66 රහු - 67. මිණිචන්ර් ළල - 68, අත්ගිගිරි - 69. හගිගිරි - 10. අංගුළි ගිගිරි - 71 මිණිගිගිරි යන මෙකී තූය්ය් ම්භාණ්ඩයන් වූහ. (පාණ්ඩරංග)
12 සං ගී ත ඉ ති හා ස ය.
ඊශ්වරයා, නාට්ය ය හා තාලයන් නිර්මාණ කළ බව ඉහත සඳහන් කළෙමු. ඊශ්වරයා දිනපතා සන්ධ යා සමයෙහි නැටීම කළ හෙයින්ම නට රාජායයි ඔහුට නම් විය. පංච තුය්ය් ස නාදයේ උපත මෙන්ම “තත් = දිත් = - තොන් = නන් යන චතුර්විධවර්ණස අක්ෂතරාන්ත ගීතවූ දෙතිස් තාලයන්. ගායනය කරණු ලැබු ආදිම තාලඥයින් සිව්දෙන කවරහුදැයි මෙතැන් සිට විස්තර කරන්නෙමු.
දෙදෙවේ ලොවාධිපති සත් රජහු ඒ තම සක්රු සම්පත් ලද දින යෙහිදී, ගාන්ධ ර්ව= දෙව්ලො නිවැසි - පංච ශිඛ නම් දෙව්පුත්තෙම විසින් යටකි සක්දෙව් රජුට ආසංශණය කරණුවස් “ත” කාරය මුල්කොට ගෙණ “තත්” යන තාලයද - “ඊශ්වර” දෙවිඳු විසින් “උමාගේ” සිත් සනසනවස් “දිත්” යන තාලය ගායනකළහ’යිද - පංචමාර පරාජයකොට බෝධි මූළයේ වැඩ සිටි බුදුපියානන්ට ගෞරව වශයෙන් සක්දෙව් රජහු විසින් “තොන්” යන “න” කාර යෙන් යුත් තාලයද ඊටම අසුරුඳු විසින් බුදුරජුගෙන් බණ අසා පැහැද “නන්” යන පද තාලාන්විත (භක්ති ගීත) ගායන යන් කළහයිද දතයුතුය - “තාලම් සුරල් හා සවුදම්” යනු - බෙරදවුල් සහ උඩැක්කි යනාදි අවනඩ භාණ්ඩයන්හි ගසනු ලබන (තාලාණුගත පද විශෙෂයෝයි. චතුර්විධ තූය්ය්අව යන්ට හිමි භක්තිගීතාන්තගීත දෙතිස් තාලයන්ද සූසැට සවුදම්ද විසිඑක් සුරල්ද වන්දිමා නම් පසලොසක්ද, අඩපද සතලිසක්ද, විස්තාරම් අටක් හා එක් අත්තාලම සෙම්බඩතාලම තාරික්සෙම්බඩම කෞරාක්ෂ,මාර ඝොරාක්ෂද උපදක්ෂිා හා නවදක්ෂිත යන චතුර්විධ තාලයන්ද ආදි කොට ඇති සියළු තාලයෝම ඊශ්වර නිර්මාණයෝයයි වේදයෙහි පෙනෙති - තවද අත්මාරු අඩපද හා හරඹාදියත් “අනුව්යාං ජන තාලයෝයයි දතයුතුය. මීටම 1 විෂ්ණු තාලම, 2බ්රවහ්ම තාලම, 3. ගෞරී තාලම හා 1. “තත්” සවුදම - 2. ‘දිත්’ සවුදම 3 තොත් සවුදම 4 නන් සවුදම 5 රාම සවුදම 6 පත්තිනි සවුද 7 ගණපති සදම 8 බඹසුර සවුදම 9 කන්දම කුමාර සවුදම 10. තුරඟඩි සවුදම 11. ගුරුළු සවුදම 12. තතිදොම් කිට සවුදම ආදි සූසැටක් සවුදම්ද වෙති. “වණ්ණම්” දහඅට එනම්:- 1. ගාහක වණ්ණම, 2. ගජභා වණ්ණම, 3. උරඟා වණ්ණම, 4. සැඩුලා වණ්ණම 5. මුෂික වණ්ණම, 6. උකුසා වණ්ණම, 7. වෛරොඩි වණ්ණම, 8. හණුමා වණ්ණම. 9. නියිඅඩි වණ්ණම. 10. මයූරාඩි වණ්ණම, 11. සිංහ හාඩි වණ්ණම, 12. කුදිරාඩි වණ්ණම, 13. කිරළා වණ්ණම, 14. අසදාශ වණ්ණම, 15. ඊරාඩී වණ්ණම, 16. සුරපති වණ්ණම, 17. ගණපති වණ්ණම, 18, උදාර වණ්ණම දැයි මෙකී වණ්ණම් 18 ට “බිළාවල්” රාගය සම්බන්ධ1කොට තිබෙන බව පෙනේ. පෙර ලක විසු සංගීතඥයින් විසින් මෙකී වණ්ණම් දහඅටින් බැහැරවූ ළිකෙළි
සං ගී ත ඉ ති හා ස ය. 13
ක්රි ඩාවෙහි “කාදම්බ පක්ෂීී මහඉරාඩි සහ වගහුදී යන ත්රි විධ වණ්ණම් විශෙෂයක්ද ඇතුලත්කළ බැව් පෙනෙති. වණ්ණම් යනු ගීත වර්ගමයකැයි දතයුතුයි. 1. දක්ෂිුණ සුරල, 2. තේවඩි සුරල, 3. හෙනහඩ සුරල ආදි විසිඑක් සුරල්, තාල පද විශෙෂයෝයි, රාජ කුණ්ඩලි වන්දතමානාදි, 15 ස් වන්දආමා නම්ද, දේව රාජය ආදී දැකුම් අත් 16 ක් ද පංච තූය්ය්ි නාදයන්ට හිමිවෙතියිද දතුයුතුයි.
සංගීතයෙහි බල පැවැත්වෙන පංච තූය්ර් යනාද හා නාට්යස යන්ද ලෝකාරම්භයෙහිදී සූෙය්යාය්ර දයෙන් පසු මැදින්මස මූලික ප්ර ථම දින අලුයම් වේලෙහි මකර රාශිය උදාවී, රෙහෙණේ නැකත හිමි භූමි පාදය ලත් ක්ෂදණයෙහිම එකී නෙර්තය හා පඤච තූය්ය්, නාදයන්ද උත්පත්තිවූ බව වේදන්තර්ගිත කළ “ව්යාේග රුසිහු” භාරත ග්රරන්ථයයෙහි දැක්වූහැ සකල ශාස්ත්රී යුගයැයි. එනම්: කෘත යුගයෙහිදී; දෙව්ලොව නිවැසි “සක්දෙවිඳු” “ධන්වන්තරී” “අශ්වීණිය” හා “බලහීද්” ආදි දිව්යර වෛදිකයන් විසින් බ්ර්හ්ම නිර්මාණයවූ “වේදය” ඉගෙණ සිටියාහුයයි “මහා භාරතය” කියයි.
ආදෟයද් බ්රිහ්මණො ප්රොදක්තා මණ්ත්රිනනා තදනන්තරම් ධන්වන්තරීණ ප්රො ත්තශ්ව අශ්විනාච මහත්මනා එවං වෙද සමාඥෙයං නාවඥ කරණංම නම් - යනුයි.
සක් දෙවිතෙම භූමිලොව නිවැසි මණුෂ්යියන්ට ඇති කරුණාව නිසා දිව්යස රාජයන් අතුරින් ශ්රෙ ෂ්ඨවු ධනවන්තරී අත මෙකී වේදය. මණුලොවට එවනලදැ’යි ද එකී වේදය මණුලොව ව්යාප්ත කරණුවස් ධන්වන්තරී විසින් ව්යා ශරුසිහට භාර කළේයයි ද කියති.
පෘථිවිය හට ගැනීමෙන් පසු බඹ ලොව නිවැසි බ්ර හ්මයින් ඉන් වුතව භුවිලොව ඉපිද මානව (මනුෂ්ය ) පරපුර ඇතිකළහයිද එකී ප්රුථම කල්පිත බ්රකහ්මයින්ගෙන් ලෝකයේ මුලින්සිටි “සප්තවිධ සෘෂිහු” ඇතිවුහයිද ‘සාරාර්ත්ථල ප්රයකාශ” කියයි. ලෝකය හට ගෑණිමෙන් පසු පෘථිවියට පැමිණ විසූ යටකී බ්රවහ්මයින් අතරින් බිහිවූ මුලිකපුරුෂයෝ දසදෙන - එනම්:හුෘගු, මරිවි, අත්රී , අංගීරස්, පුළඹ, කෘතු, මුදු, දක්ෂ- වශිෂ්ඨ හා පුලස්ති, ආදීහු වෙති - මෙකී මූළික දස සෘෂීන්ගෙන් පුලස්ති සෘෂිහු ලක්දිවට පැමින හෙළපරපුර ඇති කළහයිද මෙසේ ක්ර මයෙන් (යපතවිධ) සෘෂි (සමූහයක්) පරම්පරා, හයක් ලොව නානා දෙශයන්හි ඇතිවූහයිද කියති. එකී සයපරපුර, එනම්: 1. කතසෘෂ්යාාදී - දේවාසෘෂි පරම්පරාව,
14 සං ගී ත ඉ ති හා ස ය.
2. ව්යා ශආදී - මහාසාෂි පරපුර, 3. හෙළ ආදි පරම සෘෂි පරපුර, 4. සෛමිණි ආදී - කණ්ඩ සෘෂි පරපුර, 5. සුශ්රැාතාදි - ශ්රැ ත සෘෂි පරපුර, 6. ශෘතපණාදි - රාජ සෘෂි පරපුරද යන මෙකී (යපනවිධ) සෘෂි පරම්පරාවෝ (චතුර්වේදය) සංගීතය (භක්ති ගීත) ලොව ඇති කළාවූ ආදි කල්පිත මහාසෘෂිහුම වෙතියි දතයුතුයි. ඉන් පසු මෙකී සෘෂින්ගෙන් ක්ර්මයෙන් පාරම්පරිකවූ සෘෂිහු ලොව ඇති වුහයිද එයිනුදු මූළික වූවෝ කාව්යතවෘහස්පතී, කාක්ය්ම් පය, ව්යුවනය, උතථ්ය ය, වාමදෙවය, අගසතිය, කෞෂිකය, කදීමය, බාලඛිල්ලයෝය, විශ්ර්වස්හුය, ශක්තිවර්චස්භ්රනය යන මොවුහු වෙති. මොවුහු භක්ති ගීතයන් ප්රබධාන කොටගෙණ ධ්යාවණ වඩා ඇති කළ තවුස් තේජසින් සෘෂි භාවය ලදහ. “ඹර්වාකදි” කොට සත්දෙනෙක්ද, කාව්යස සෘෂිහු ආදි සත්දෙනෙක් හා වෙදාන්තය මුල්කොටගත් තවත් සෘෂිහු සත්දෙනෙක්දැයි මෙසේ සෘෂිකොටඨාශයෝ ඒ ඒ කාලවලදී ලෝකයෙහි බොහෝසේ ඇති වූහ. මෙයින් ලක්දිව්හි මූළිකා මානව පරපුරයෙහි ආදී කතුවරයා හෙවත් ලක්දිව්හි හෙළ සංගීතය පැතිරවීමෙ මූළාධාර වූයේ, පුලස්තී සෘෂිවරයා යයිද, රාවණ කළා මණ්ඩළය, ලක ඇතිවීමටද මූළාධරා වූයේ ඔහුමයයි “අකී ප්රිකාශ” යෙන් පෙනේ. - ලක්දිව රාවනා කළාමණ්ඩලයේ උපත පසුව පාඨකයා හමුවෙහි තබන්නෙමු. සෘෂිහු වනාහී ශාස්ත්රේය සත්යේය, අහිංසාව, තපොගුණය හික්මීම හා ඇසීමද යන මෙකී අප්රෘමාද කාරණයෝ රැස්කරන්නෝ වෙතිද - එසේම මෛත්රි ය, තරුණා, මුදිතා, උපෙක්ෂාත යන සතර බ්රහහ්ම විහරණයන්ගෙන් විණිර්මුක්ත වූවෝ හෙයින්ම සෘෂිහුමයයි නම් වෙති. පුත්ගල ස්වභාවයෙන් අති ශ්රෙරෂ්ඨවූ මෙම සෘෂිහු විසින් ලෝක සත්හට මෙලොව සැප හා පරලොව සාංතියද ලබා දෙනුවස් නිති භාවිතයකළ උතුම් සංගීත ශාස්ත්ර ය සකල සත්හටම ධර්මා්ර්ත්ථ්, කාම, මෝක්ෂි ආදි සැප පිණිසම, වූ ශුඩ වස්තුවක්ය.
ඒ එසේ වුවද, මෙකල එය දුර්ගුණයන් අතින් කීළිටි වෙනු දැකීම් ඛෙදයට කැරණයක.
මෙකල ඇතැම් සංගීතඥයෝ, සංගීත ශාස්ත්රියෙහි වටිනාකම නොදැනීම නිසා උදර පෝෂණය පිණිස මෙය අයථා ක්රගමයෙන් මුදලට විකිණීමටද උත්සාහ දරති. ගුරුමුෂ්ඨිය, අබටැක් පමණ කුදු නොතකනලද වත්මන්කල සිටින ඇතැම් සංගීතඥයින්. ආදි පුරුෂයෝවූ ශ්රෙයෂ්ඨ සංගීත ගුරුවරාදින් විසින් සත්වයින්ගේ යහපත උදෙසා නියමකළාවූ, සංගීතඥයෙකුවීමෙදී) පිළිපැදිය
සං ගී ත ඉ ති හා ස ය 15
යුතු (හික්මීම) මෛත්රි ය, කරුණා, මුදිතාදි වටිනා ප්ර තිපතීන් ගරු නොකොට අඥකමින් ලොව රවටමින් ජීවත්වීමට සිතීම, ඔවුනට ඔවුන්ම කරගන්නා භයාණක අපරාධයකී.
සංගීත ශාස්ත්ර ය, උගත් ආදීම සෘෂිහු වනාහී සියලු කල්හීම සාංතිම කෘතීන් කොට නිති විසුවෝ ධර්මර, අර්ත්ථස, කාම, මොක්ෂ ආදි ක්ෂතන්ති සැපතක්ම ලොවට සාදා දුන්නෝය - ඒ කී උතුමන් පරි හරණයකළ සංගීතය නමැති පහන් සිළුවෙහි වූ ආලෝකය දුටු අඤාන සංගීතඥයා නමැති පළගැටියා යටකී සංගීතය නමැති පහන් සිළුවෙහි හැපී පිච්ච විනාශව මෙලොව භයානක දුක් හා පරලොව අපාදුකටද භාජයවීමට ප්රීයන්තදැරීම තිරිසන් ගත සත්ව යා කෙසේ වෙතත්. ඥනයමොළය ඇත මනුෂ්යමයාට නම් නොහොබන කරුණකි.
මීට කලින් කියන ලද ප්රනථම කල්පිත මහාසෘෂිහු සදෙන “බ්රීහම්වතී” යයි කියන ලද භූමීභාගයෙහි ප්රාොදුර්භූත වූහ. මෙකී යනලද බ්ර්හ්මවතීය නමැති දෙශය “සරශ්වතී” හා “දෘෂත්වපතීය” නමැති ගංගාදෙක අතරෙහිදෙවියෙන් විසින් නිර්මිත කරණ ලදැයි ද ක්ෂභසත්රීපය බ්රුහ්මණාදින්මිශ්රතවූ මානව පරම්පරවන් පැවතුනාවූ එකී දෙශය බ්රතහ්මවර්තහයයි නම් විය.
සරශ්වතී දෘෂත්වතත්යොීර්දෙවව නද්යෝර්යවඳන්තරම්, තදෙව නිම්මිතා දෙශං බ්ර්හ්මවර්තද ප්රදචක්ෂො තෙ නසමින්දෙශය ආචාරඃ පරාම්පය්ය් ක්රරමාගතඃ වර්ණනනං සාන්තරාලානාං, සසදාවාර උච්යතෙ - යි.
මෙකී බ්රහ්මවර්තායෙහි උපනෝ කල් යත් යත් ක්රාමයෙන් ලෝකයෙහි නානාදිබ්භාගයන්හි ගොස් පදිංචි වූහ. එසේ සිටියාවූ මොවුහු විසින් උගත් සංගීත ශාස්ත්ර්ය හා පරිහරනය කරණ ලද. තූය්ය්වූ භාණ්ඩයන්ද ලෝකයෙහි ඒ ඒ රටවල ප්ර්චාරිතවූ හයිද ඒ නයින්ම ලෝකයේ නානා දේශයන්හී වරින්වරි නූතන සංගීතඥයින් හා නවක තූය්ය්චාර භාණ්ඩේයද ක්රවමයෙන් බොහෝසේ ඇතිවූහයි ඉතිහාසය කියයි.
පෙරදිග්වාසින් අතර බහුලව පැවති සංගීත ශාස්ත්රඩය අපර දිග්වාසින් අතරටද ක්රදමයෙන් ආගමණ (පත්වූ) වූයේ මෙකී ක්රරමයෙන්ම බැව් පෙරශාස්තීය ග්රකන්ථයන්හී සඳහන් වෙයි.
16 සං ගී ත ඉ ති හා ස ය.
ලෝකයෙහි මණුෂ්ය යින් අතර ශිෂ්ඨාචාරය හා ගුණ දහම් වර්ඩසණයවීමටද ඉමහත්සේ මූළික වූයේ සංගීත ශාස්ත්රෂයම බව කිව යුතුය.
හින්දුේහු- හින්දුඨ වෙදයෙහි දැක්වෙන බාහිර ශාස්ත්රඩයන්ට වඩා සංගීතය, ස්වකීය ලබ්ධිය (ආගම) වශයෙන් සලකතියිද, සංගීත යෙන් උභය ලොකාර්ත්ථට සිඩියම ඔවුහු සාදා ගනිතියිද පෙනේ.
_______
අෂ්ථ දශ විද්යා-වෝ.
මී ලඟට චතුර් වෙදයෙහි පෙනෙන අෂ්ඨ දශ විදයාවන් හා සූසැට කලා ශිල්පයන්ද ඉතිහාසය පරික්ෂ කයා හමුවෙහි මදක් විස්තර කරන්නෙමු.
එනම්:- 1. සෘති, 2. සමෘති, 3. ව්යාථකරණ, 4. චන්ද ස්, 5 විචිතී 6. නිරුක්ති, 7 ජ්යොතතිශ්, 8. ශික්ෂාහ, 9. මොක්ෂ්, 10. ක්රිචයාවිධි, 11. ධණු ශිල්ප, 12. හස්තීශිල්ප, 13. කාම තන්ත්ර්, 14. ලක්ෂෂණ, 15. පුරාණ, 16. අශ්වශිල්ප, 17. තර්ක , 18. මෛද්ය , යන මෙකී අෂ්ඨ දශ විදයාතොමෝ, සංගීතය කෙරෙහි පිළිබඳ සිතින්ම වූවාය. ඉන් ජනිතවූ සිව්හැට කලා ශිල්පයෝ වනාහි මුළු ලොවම ඵෛශ්චය්ය්ළිබ භාවයට පමුණුවති’යිද දතයුතුය.
සිව්සැට කලා ශිල්පයො.
එනම්:- 1. නෘත්ය ම්, 2. ගීත්යයම්, 3. වාද්යාධම්, 4. නාට්යරම්, 5. ආලෝක්යදම්, 6. විශෙෂතචෙඡද්ය-ම්, 7. තණ්ඹුල කුසුම් බලිවිකාරං, 8. පුෂ්පාස්තරණම්, 9. දශනම සනාංගරංගඃ, 10. මණි භූමිකා කර්මාු, 11. ශයන රචනම්. 12. උදකවාද්ය ම්, 13. උදකඝාතඃ 14. චිත්රාභයොගඃ, 15, මාල්ය ග්ර්තන විකල්පඃ, 16. සෙඛරායොජනම්. 17. නේපත්යඃ යොගඃ, 18. කණිපත්රක භාගඃ, 19. ගන්ධයුකතිඃ, 20. භූෂණ යොජනම්, 21. ඵෙන්රාඃ ල්යිම්, 22. කෞමාරයොගඃ, 23. හස්තලාඝටම්, 24. චිත්රූ ශාඛාපූපභක්ෂ විකාරක්රිදයාම්, 25. පාණ කරසරාගාස්ව යොජනම්. 26. සුචිචාපකර්මාඃණි, 27. ශුක්රාක්රි1ඩා, 28. ප්රාහෙළිකා, 29. ප්රයතිමාලා, 30. දුර්වාචකයොගඃ, 31. පුස්තකාවාව නම්, 32. නාටිකාබ්භ්යායික දර්ශෙනම්, 33. කාව්යය සමස්ත පූරණම්, 34. පට්ටිකාවෙත්රවානවිකල්පාඃ, 35. තර්කු කර්මා්ණි, 36. තක්ෂදනම්, 37. වස්තු විද්යාත, 38. රූප්යකරතන, 39. ධාතුවාදඃ, 40. මණි රාගඥනම්. 41. ආකරඥානම්, 42. වෘක්ෂාායු ර්ව්දයොගඃ, 43, මෙෂකුත් කුටු කලාවකයුඩවිධිඃ, 44. ශුකශාරකාප්ර්ලාපම්, 45. උත්සාදනම්, 46. කෙශමාර්ජ3න කෞශල්යකම, 47. අක්ෂශර මුට්ටිකඃථනම්, 48. මෙලචඡීත විකල්පඃ, 49. දෙශභාෂාඥානම්, 50. පුෂ්පසකටිකා තිමිත්තඥානම්, 51. යන්ත්රඃමාමෘකා, 52. ධාරණමාතෘකා, 53. සම්පාට්යාම්, 51. මානසිකාව්යාක්රි යා. 55. ක්රි්යාවිකල්පඃ, 56. ජලිතයොගඃ, 57. අභිධ නකෙග චජීෙන්ද් ඥානම්, 58. වස්ත්රඃගොපණනී 59. ද්යඥනවශෙෂඃ, 60. ආකර්ෂනක්රිමඩා, 61. බාලකක්රියඩනානී, 62. වෛනායිකිනාඃ විද්යනනාම්ඥානඃ, 63. වෛජෛකිනාම් විද්යාුනම්ඥානම්, 64. වෛකාලිකීනාම් විද්යා නාම්ඥානම්’ යන මොවුහු සිව්සැට ශිල්පයෝ නම් වෙති. ලෝකයෙහි බොහෝ නැණවතුන් විසින් මෙයින් උපවාහන් බාහිරශාස්ත්රුයෝද අප්රෙමාණ වෙති.
සංගීත ඉතිහාසය 17
කාණිට මිශ්ර (නාඩගම්) නාට්ය ක්ර මය ප්රණථම වරට ලක්දිවට පැමිණි මුල් කාලය
දැනට වර්ෂැ 361 කට පූර්වෙ හි නොහොත් ක්රිර:ව: 1586 දී සීතාවක් රජය කළ 1 වෙනි රාජසිංහ රජතුමාගේ සමයෙහිදී එරජුගේ අනුශාසකවූ රාධා රක්ෂන නමැති සිව පූජකයෙකුගේ අනුශාසකත්වියෙන්එකල ඉන්දිධයාවේ කුම්භකෝත ග්රාපමයෙහි සිටි පළමුවැනිනාරසිංහ නමැති කර්ණාිඨ සංගීතඥයා, ලංකාවට පැමිණියේය. ද්රයවිඩ බලය, උතුරේහි අධික බවට පත්වූ, එකල එහි වැස්සෝ, ත්රීි මුර්තීන් පිළිබඳ, ඇදහීම, භක්තිගීතයෙන්ම, නාට්ය යද කළහ. දේව ඇදහිම, මේ ආකාරයෙන් කළ; ඔවුනතර කථා නාටකා කාරයෙන් රඟ දැක්වීමක්, එකල නොවීය. කල්යත්යත්. සිව බ්රිහ්ම විෂ්ණු, ආදි දෙවියන් වෙත සංගීතයෙන් පුද පුජා පැවැත්වීම් කළ මොවුහු, මණ්මේඛලා, තිරුවල්ලුවර්, ආදි භක්ති කථනයන්. ගීත යෙන්ම, උච්චාරණය කළහ. මෙසේවූ ද්රකවිඩ ජනයින් අනුගමනය කළ ලක්දිව සිංහලයන් විසින්ද මෙලොව යහපත ප්රාවර්ථවනය කොට, ශිව, බ්රිහ්ම, විෂ්ණු, පත්තිනි, දැඩිමුණ්ඩ, කයියනාර්, කඩවර, කතරගම, පුල්ලයාර්, ආදි, දෙවි දෙවතාවියන් ඇදහීමද භක්තිගීත හා නාට්යණයන් ප්රගමුඛවූ, වාද්රදයන්ම කළ ඔවුහු. බෞද්ධ සමය හා, දේවාගමත්, අතර, දැඩි සම්බන්ධවයක් ඇති කළහ. මේ ක්රයමයෙන් ලක්දිව සංගීතය හා; කාර්ණාසට සංගීතයත් අතර සම්බන්ධදතාවන් පැවැතානමුත් කතා නාටකාකාරයෙන් රඟ දැක්වීමේ, මූලික සම්ප්රධදාය, ප්රුථම වරට ලංකා ගමනයවූයේ, ක්රිම:ව: 1585 දී උවත් සිංහලයෝ. ඊට දැඩි ඇල්මක් නොකළහ. ක්රිප: ව: 1721 දී සෙන්කඩගල නුවර, රජය කළ, “වීරපරාක්රයම” නරේන්ර්රදාසිංහ නම්, අන්තිම සිංහල රජු, මදුරා පුරයෙන් බිසවූ කොට ගෙනා, දේවිය කැටුව, ලක්දිවට පැමිණි පිරිස අතරෙහිවූ = එකල ඉන්දි යාවේ සිට, ලංකාවට පැමිණ සිටි, නාරසිංහ නම් ද්රපවිඩ නාට්යක ග්රකන්ථ කතුවරයාගේ ශිෂ්යායනුශිෂ්යටයෙක්වූ, “අලගනාසිදු” නැමැති සංගීතඥයා කර්ණානට (නාඩගම්) නාට්ය ක්රටමය “දෙවනවර” ලක්දිවට ගෙනා මුලික කතු වරයා විය. 1 වෙනි රාජසිංහ සමයෙහි, පැමිණ සිටි නාරසිංහ ද්රාවිඩ කතුවර තෙමේ කථා නාටකාකාරයෙන් රඟ දැක්වීම් වශයෙන් ක්රිා: ව: 1585 හරිශ්චන්ර්ිඩ නාඩගම, ලක්දිව, නානා ප්රණදෙස්හි ද්රපවිඩ නළුවන් ලවා, රඟ කරමින් සිට, දෙවසකින් පසු, ඉන්දි යාවටම ගියේය. ඔහුගේ නාට්යන ක්රමමය, පුහුණුවූ අලගනායිදු තෙමේ කර්නාට සංගීතය හා ග්රසන්ථ රචනයද මනාසේ (නාඩගම්) නාට්යායණු ගතකොට, ක්රි : ව: 1721 දී සිට, එකල ලක්දිව රාජ සභාවන්හි හා, නානාවිධ, උත්සවයන්හිද, කළ බවත්, සිංහල ශිෂ්යියින් බොහෝ දෙනෙක්. ඔහු ඇතිකළ බවත් කර්ණා්ට සංගීත ග්රාන්ථ ඉතිහාසයෙන් පෙනේ. නාරසිංහ කතුවරයාගේ,
18 සංගීත ඉතිහාසය
ද්ර විඩහරිශ්චන්ර් නාඩගම ලංකාවේ සිංහලට පරිවර්ත නය කළ මෝදරපේදුරු සිල්වා ගුරුතුමා මූලික කතුවරයා විය. අලගනායිදු කතුවරයා 93න් වසක් ආයුවිඳ සිට, රාජාධිරාජසිංහ රජුගේ කළයෙහිදී, ජන්මාන්තර ගතවීය.
මොහුගේ නාට්යහ රැඟුම් ක්ර,ම සම්බන්ධග කොට සිංහල භාෂාවෙන් දෙවන වර රචිත කළ, ආදි කතුවරයාවූ, පිළිප්පු සිඤේඤෝ ගුරු තුමාගේ පියාවූ ජාන්විසිඤ්ඤෝ මහතා - කලක් කොළඹ නගරයෙහි පදිංචිව සිට, හඟුරුන්කෙතට ගොස්, කම්මලක් තබාගෙන, රක්ෂා ව කර මින් සිටියේය. එකල අලගනායිදු සංගීතඥ තෙමේ, හඟුරන්කෙත රජමාළිගයට පැමිණ, ස්වකීය ක්රිමඩක පිරිස ලවා, ක්රීුඩා කරවීය. මේ අතර ජාංචිසිංඤෝද, දිනක් අලගනායිදුගේ, නාට්යන දර්ශ නය කලෙන්, ප්රවබෝධයට පත්වූ මොහු අලගනායිදුගේ නාඩගම් ක්රීගඩය උගත්තේය. පසු කලෙක සිංහල රැඟුම් හා සමබන්ධු කළේය. ඒ කාලයේ “පිළිප්පු සිංඤෝ” දසවියේ සිටියෙකි. ක්රාමයෙන් පියසතු කර්ණාට නාඩගම් ක්රනමය පුහුණු කළේය.
1770 දී, කොළඹ නගරයේ උපන් “පිළිප්පුසිංඤෝ” ගුරුතුමා, 1840 වන තෙක්ම හඟුරන්කෙත නම් ග්රාකමයෙහි ජීවත්ව සිටියේය. තම පියතුමාගෙන් කර්ණාිට (නාඩගම්) ක්රඹම රචනය උගත් මොහු කෙළ පැමිණි පඬිවරයෙකු නොවුවත්, එළු, පාලි, සංස්කෘතාදි, මිශ්රන භාෂාමෙන්. ප්රිබන්ධව කිරීම දැන සිටි බව, මෙතුමාගේ නාඩගම් ප්ර බන්ධ වලින් හා එකල සිටි මුදලි මුහන්දිරම්වරුන් ගැන රචිත කළ, කවි, සින්දුම. සිව්පදවලින්ද පැහැදලිවම පෙනී යයි. දෙශදේසාන්තරවලින් මෙහි පැමිණි ගීතඥයින් පවා, මොහු හා තර්කව සින්දු., ගී කියා පැරද ගිය බව, මොහුගේ ශිෂ්යතයින්ගෙන් ඔවුන් ඇසුරු කළ, අය දැනගන තිබේ. වස්කවි කීමෙහි ඉතා සමතෙක් බව පැහැදිලි වෙයි. මෙකී ගුරුතුමා, මාර්ගසයේ යන එන විටද කෙළි කවටකම් පිණිස, දුටු දුටු දේවල් සම්බන්ධන කොට හිටිවන මේ. කවි සින්දුේ ප්ර බන්ධ් කොට කියන සිරිතක්ද ඇතිකරගන සිටි බව කියති. රාජරාජමහාමාත්යා්දී උතුමන්ගේ ප්රබශංසාවට භාජන වෙමින් සිටි, මොහු විසින් රචනා කළ ප්රමබන්ධම, කිය වීමට යහපත්වූ ඒවා මෙන්ම ඇසීමටද කර්ණටරසායන බව දැනට අච්චුගසා මුද්රමණයට පමුණුවා තිබෙන ඇහැලපොල නාඩගමයෙන් පෙනේ. ඇහැලපොල නාඩගම් මොහු විසින් තුන් ප්රටකාරයකට රචනාකර තිබේ. පළමු රචනාව රාජාවලියක් වශයෙන් එකල ලංකාවේ ජනගහනයවූ අන්දවමද, එකල පැවැති සිංහල සිරිත් විරිත් හා සිංහල රජවරුන්ගේ, වික්රමමයන්ද, රූපාලංකාර හා වර්ණා වන්ද - දෙවැනි රචනාවෙන් නුවර කඳු පක්ෂිග වර්ණානාවන් හා, නගර වර්ණලනාවන්ද තෙවැනි රචනාවෙන්, ඉතා මිහිරි වෘර්තාිනුකූලව, එකල පැවති සංගීත සාස්ත්රාය, මහරජ ප්රුසාදයට පත් අයුරුද යන මෙකී කරුණු, මනහරලෙසම. සංග්රදහ කොට තිබෙත්.
සංගීත ඉතිහාසය 19
මෙකී තුන්ප්ර කාරවූ ඇහැලපොල නාඩගම් වලින් දැනට. තිබෙන ඇහැලපොල නාඩගම් පොත පිළියෙල කොට තිබෙන්නේ - පළමුවෙනි පිටුවෙහි නමස්කාරයද, දෙවැනි පිටුවෙහි, බහුභූතයාද, ඊළඟ, සෙල්ල පුල්ලෙ හා දිවස් ප්ර ශාදි, හෙවත් අනාගත වකෲත් පැමිණ රටට පැමිණෙන පලවිපාක කීමද. ඊළඟට, ශ්රී වික්රම රාජසිංහ රජ වඩින බව, රටවැසියාට දන්වා සිටින ශ්රීංිහාරයෝද, රජු වැඩම වන ආරම්භය දක්වන හඬදූතයෝද, යන මේවාය.
තවද මොහු විසින් රචනකළ 1 ඇහැලපොල නාඩගම 2 මාතලන්, නාඩගම, 3 සෙනගප්පු නාඩගම, 4 සිංහවල්ලි නාඩගම, 5 ජුසේපන් කථාව, 6 සුසෙවු කථාව, 7 හෙලේනා කථාව, 8. විශ්වකර්මහ නාඩගම, 9. වර්ත්ථමගම් නාඩගම්. 10. සන්තිකුලා නාඩගම, 11. රජ තුන්කම්ටුව, 12. සුලඬාවතී නාඩගම, 13 හුණුකොටුවේ නාඩගම, ආදී ප්රකබන්ධ යෝද වෙති. ලංකාවේ සිංහල නාඩගම් (නාට්යන) ශාස්ත්රියේ ආදි කතුවරයා හා නාඩගම් රචනාවන්ද ලක්දිව සිංහල භාෂා වෙන් මුලින්ම කළාවූද නාට්යාකරුවන් වශයෙන් මිනිසුන් යොදා පුහුණු කොට ප්රාචාරය කළාවූ මූලික ගුරුවරයා මොහු බවත් නාඩගම් නාට්යොයෙහි විශද නාට්යකරුවෙක්වූ නැසීගිය දෙමටගොඩ ඒ. එච්. ඒ බ්ර්හම් ඩයස් ගුරුතුමා කීවේය. පිලිප්පුසිඤෙඤෝ ගුරුතුමා ජීවත්ව සිටි 46 වියේදී ශ්රී වික්රසම රාජසිංහ රජු ඉංග්රීිසීන්ට පාවාදීම සිදුවු බවත් කියති. රෝමානු කතෝලිකයෙක්වූ මොහු ස්ව ආගම, අනුගමනය නොකළෙක්බව. මොහු ගේ කෘතිවලින්ම පැහැදිලිව පෙනේ. ඇහැළපොළ නාඩගම මොහු විසින් ප්රාබන්ධොකළේ “කම්මලේ යකඩවැඩකරමින්ම වරින්වර පද එකදෙක අඟුරු කැබැල්ලකින් කම්මල් බිත්තියේ සලකුණුකොට සවස නිවසට යනවිට කඩදාසි කැබැල්ලක ලියමින්ම පොත සම්පූර්ණ කළ බවද කියති. ලංකාවේ ප්ර ථම නාට්යමකරු පංක්තියක්ලවා එළිමහනේ රඟදැක්වීමක්කළ මොහුගේ නාට්යයයන් දැක සතුටට පත්වූ අදිකාරම් නිළමවරු හා මුදලි මුහන්දිරම් ආදි මහතුන්ගේ අයදුම්පිට රාජාධිරාජසිංහ රජතුමාගේ පටන් පිළිමත ලව්වේ ආදි මහඅදිකාරම්වරුද ඇතුළත් කොට දෙවෙනි කාණ්ඩයක්ද පොතට ඇතුළත් කළ පිළිප්පු සිංඤෝ මහතා, එකල සිටි රදළවරුන්ගේ වලව්වලද රඟ දැක්වීමක් කළේය. එකී ඇහැලපොල නාඩගම් ග්රදන්ථය මේ ක්රරමයෙන් උඩරට හා පහත රට වලව්වලම භාවිතයට පත්වූ බවත්, මහජනයා අතර ප්රරචාරයට නොපැමිණි. එම වටිනා නාට්ය පුස්තකය කල්යාමකදී, අභාවයට පත්වූ බවත්, කිය යුතුය.
මෙම නාට්යන රැඟීමේදී, එකල භාවිතයට පත්. නියම ඇඳුම් ආයිත්තමින්ම නාට්යාකරුවෝ සැරසුනාහ. මඩු කූඩමක් නොමැති එකලවූ නාට්යි වේදිකාව ගොප් රැහැන් ආදියෙන් වටකොට, ධවලමයවූ ජවනිකා වක්ද යුක්ත කොට පිළිප්පු සිංඤො මහතා එහිතම නාටක රැඟුම ආරම්භ කළේ, දාවල් කාලයෙහිය.
20 සංගීත ඉතිහාසය
1818 දී මෙකී ඇහැලපොල නාඩගම, රැඟුම් කළ අවස්ථාවකදී, එය නැරඹීමට පැමිණ සිට, කැප්පෙටිපොල නිලමේ හා. අනිකුදු නිලමවරුන් විසින්ද, පසුදින උදය කාලයෙහි ඌවේ කැරැල්ල ඇරඹුහයිද, කියති.
දැනට ප්රඌචාරයට පමුණුවා තිබෙන ඇහැලපොල නාඩගමයෙන් හා මෙතු මාගේ වෙනත් නාට්ය ග්රුන්ථයන් ගෙනුත් ලංකාවාසීන්ට ඇතිවූ මහඟු ප්රරයෝජනය අති විශාලසේ සැලකෙන අතරම් කර්ණාණට සංගීතයෙන් සිංහල නාට්යූ කලාවෙහි දියුණුව ගෙනදීමේ ගෞරවයද, පිළිප්පු සිංඤෝ ගුරු තුමාට හිමිවිය යුතුය. 1870 වේදී සහ 1899 (පෙබරවාරි මස 17 වෙනි දින) වර්ෂවලදීත් අව්වු ගස්වා ප්ර සිද්ධ කළ මෙම ඇහැලපොල නාඩගම් පොත, සිංහල නාට්යගකලා රසිකයින්ගේ මුදුන් මල් කඩක් මෙන් සැලකිය හැක. ක්රි: ව: 1770 දී උපන් පිළිප්පු සිංඤෝ ගුරුතුමා, 1840 වන තෙක් 70 වර්ෂ,යක් ජීවත්ව සිට, ජන්මාන්තර ගතවීය. 1899 පෙබරවාරි මස 17 වෙනි දිනදී ඇහැලපොල නාඩගම මුද්ර ණය කොට අන්තිම වරට ප්රලචාරයට පත් කළහ. බෙන්තර කෛකාවල පදිංචි ඩී. පී. ඩී. අල්විස් මහතාට මේ නිසාම අපගේ ස්තුතිය හිමිවිය යුතුය.
ක්රිව: ව: 1769 දී මෝදර උපන් “පේදුරු සිල්වා ගුරුතුමා” හරිශ්චන්ර්යක නාඩගම 1801 දී සිංහලෙන් රචනා කළේය. මෙකී හරිශ්චන්ර්් නාඩගම් ග්රමන්ථ ය රචනා කළ අනිකුදු ගුරුවරයෙක් ඇතිද, සිංහල නාඩගම් පොතක්ලෙස ලංකාවාසීන් අතර නොකඩව ශතවර්ෂවයක් පමණ භාවිතයට පත්වී. 1901 දී අතින් අත යන්ටවූ මෙම පොත මාතලේ “ඩබ්ලිව්.ජේ. ඇම්. ජේ. ද සිල්වා මහතා” විසින් ගෙන සිංහල නාට්යාකරුවන්ගේ ප්රවයෝජනය පිණිස, එම වර්ෂ1යේ ජුලි මස 1 වෙනි දිනයෙහි එකල චිත්රා ශාස්ත්ර ඥයෙක්වූ ‘ඇප්. ජේ. පෙරේරා මහතා” ලවා සිතියම් අන්දෙවා කේව් මහතුන් ලවා “සිංකො ග්රෑරප් කරවාගත මුද්ර ණයෙන් ප්ර චාරයට පමුණුවන ලදී. මීට වර්ෂෙ 280 කට පමණ පෙරදී ඉන්දිකයාවේ කුම්භකොන ග්රා මයෙහි විසූ නාරසිංහ නම් කවීන්ර්යට යා විසින් හරිශ්චන්ර්ඉන කථාව, ද්රයවිඩ නාටකයක් කරන ලදින් පසු කලෙක ශ්රීමත් කුමාරස්වාමි මහතා විසින් එම හරිශ්චන්ර්ේ ක නාට්යයය ඉංග්රී සි භාෂාවට නගන ලදුව. එංගලන්තයෙහිදී ඊට බොහෝ ගරුබුහුමන්ද ලදහ. මේ නයින් බැලූ කල මෙහි කර්තෲඩද අලගනායර් කතුවරයාගේ ප්රහධාන ශිෂ්යකයෙක් මෙන් පෙනේ. රචනා විලාසයෙන් හරිශ්චන්ර්වට නාඩගම ලංකාවෙහි මූලික සිංහල නාඩගම් ග්රයන්ථය වුවද රැඟී මක්නොවී කියවීමෙන් පමණක් භාවිතයවූ බැවින් එහි ප්ර්චාරය හීනවූ බව පෙනේ. හරිශ්චන්ර්්ර නාඩගම් ග්රකන්ථයෙහි කතුවරයා හා පිළිප්පු සිඤෝ ගුරුතුමාත් එකම ගුරුවරයෙකුගේ ශිෂ්ය යෝ දෙදෙනෙක් බව කිය හැක. ලංකාවේහි සිංහල නාඩගම් ග්රරන්ථයක් වශයෙන් මුලින්ම ලියවුනුයේ හරිශ්චන්ර්ි නාඩගමම බව ඉතිහාසයෙන් පෙනේ.
සංගීත ඉතිහාසය 21
ක්රි : ව: 1821 දී ගල්කිස්සේ උපන් දෙහිවල පදිංචිව සිටි.“හෙන් ද්රී ක් අප්පු (හෙන්දෝ) ගුරුතුමා” 18 වියේදී එකල ජීවත්ව සිටි පිළිප්පු සිංඤෝ ගුරුතුමාගෙන් නාඩගම් ප්ර බන්ද ය හා කර්ණා ට සංගීතයද උගත් මොහු ඇහැලපොල නාඩගමේ මූලික නාට්ය්කරුවෙකි. නාඩගම් රැඟුම් පුහුණු කිරීම හා ඟිගුම් දෙන්නාවු හඬින් ගීකීමෙහිද අතිදක්ෂපයෙක්වූ මොහු පිළිප්පු සිංඤෝ ගෙන් පසුකල ජීවතුන් අතර සිටි ප්රවධාන නාඩගම් කතු වරයාය. සංගීත වාද්ය භාණ්ඩ කීපයක්ම වාදනය කළ හැකිවුද ලංකාවේ නානා පළාත්හි කර්ණාෙට සංගීතය දියුණු කළ ප්රධාන සංගීතඥයා මෙන්ද ගෙන් දෝ ගුරුතුමා සැලකිය හැක. මැරිනා නාඩගම රංගවල්ලි නාඩගම, නොංචි කථාව, කාංචිකථාව ආදී නාඩගම් කිපයක් මොහු රචනා කළේය. ක්රි : ව: 1855 දී සේදවත්තේ තොටුවිල නම් ග්රාඩමයෙහි රඟමඩලක් තනා, කාංචි කථාව රඟන ලද්දේ 1825 දී එහි උපන් “ඇම්. කරෝලිස් අප්පුහාමි මහතාය නාට්යාකරුවන් “කාප්ප” භාවිතාවක් මුලපුරන ලද්දේ මෙහිදීය. “තල්කොළ” ගෙන එහි ලාටු වර්ග්යකින් රස දිය ගෑ වීදුරු කෑලී බොත්තන්සේ කපා අලවමින් “පස්මේන්තු” පටිවලින් මස්වා ඔප්කළ කාප්ප විශෙෂයක් නාට්ය වලදී භාවිතයට පත්කළේ මෙකී ගුරුතුමාය. රජවරුන්ගේ හා කුමර කුමරියන්ගේ ඇඳුම් ඔපවැටෙනසේ රැබදුල්ලෝ නම් සතුන් වර්ගියක් අල්වා ගෙනැවිත් නාට්යයකරුවෝ “කර ලියට” පැමිණිමට මත්තෙන් ඔවුන්ගේ ඇඳුම් මතුපිට ලා ගනිතියිද එකී රැබදුල්ලෝ ඇඳුම් මතුපිට ගමන් කරත්ම පන්දම් ආලෝකය කරණ කොටගෙන නිල්මිනිසේ තැණි තැන දිස්න පැතිරෙන්ට වූහ. මෙම නාට්ය රැඟුම කල “ඇම්. කරෝලිස් අප්පුහාමි මහතා” රං පවුම් 100 ක් උණුකොට රං නුහුලින් වැල්වොට් වස්ත්රසවල කැටයම් කොට ඇඳුම් තනවා ගෙන එකල නාට්ය්වලදී භාවිතා කෙළේය. මේ කාලයේහි හෙන්දෝ ගුරුතුමාගේ අදහස් පරිදි නාට්යටකරුවෝ තම ඇඳුම් ස්වකීය වියදමින්ම පිළියෙල කර ගත්හ. මොහුගේ නාට්ය්යන් ලක්දිව පැතිරෙත්ම 1890 දී පෑලියගොඩ මල්වත්තෙහි රඟ දැක්වූ කාංචිකථාවෙහිම මොහුගේ ශිෂ්ය පිරිස අතර එච්.අස්. ඩයස් (සාමෙල් ඩයස්) ගුරුතුමා ඒ. (මහ) ආරොන සිංඤො ගුරුතුමා, පේදුරු පුල්ලේ. ටී. නිකුලස් පෙරේරා. සංගීතඥයා හා, ඒ . පාවුලු සිල්වාද කවටයෙක්වූ චාල්ස් රණවක, ඇඩ්වින් පෙරේරා, රත්මලානේ විලියම් සිංඤො, ජෝන් පෙරේරා පේදුරු අප්පු, ප්රැපන්සිස් පෙරේරා, අන්තෝනි අප්පු, බෙරවාදක ජොරමානු සිංඤො, කොල්ලුපිටියේ මානිස් සිංඤො ආදී මහතුන්ද වුහ. චිත්රද ශිල්පඥ කොස්ගස් ළඟ රපියල් අප්පුහාමි සහ කොටහේනේ මතෙස් රුද්රි්ගෝ මහතාද ජවනකා පිළියෙල කළහ.
නාට්යිභරණ පිළියෙල කලේ පිටකොටුවේ ජුවන් අප්පුහාමි මහතාය. ලක්දිව කර්ණාිට සංගීතය නගා තැබීමේදී විශාල සේවයක් කළ ගල්කිස්සේ හෙන්ද්රිටක් (හෙන්දෝ) ගුරුතුමා වර්ෂි 76 ක් ජීවත්ව සිට 1897 දී ජන්මාන් තර ගතවිය.
22 සංගීත ඉතිහාසය
ක්රි : ව: 1839 යේ දී මෝදර උපන්. බබාසිංඤො මහතා වයස 17 දීම උපන් කවටයෙක් විය. එකල මෝදර අති ප්ර1සිඬ නාඩගම් ගුරුවරයෙක්වූ පුංචිඤෙඤා ගුරුතුමාගේ “මළණු” වන්වු මොහු විකට නළුවෙක් වශයෙන් එකල නාඩගම් රඟමඩුලුවල අතිප්ර“සිඩවිය. හිටිවනමේ විකට කවි හා උපහාස වචනමාලාවන් ගොතමින් වේදිකාවෙහි සිට රඟන මොහු මග යනවිටද විකට වචනින්ම යුතුවූවෙකි. නිර්මා්නශක්තියෙන් යුත් මොහුට පසුකලෙක කවටරාජයෙක්යයි නම් කළේ එකල සිට නාට්යා්භිලාෂිහු විසිනි. මෙකී විකට නළුවා වර්ෂේ 65ක් ජීවත්ව සිට 1904 දී ජන්මාන්තර ගතවිය.
ක්රිා: ව: 1815 දී මෝදර අළුත්මාවත උපන් පෑලිස්අප්පු ගුරුතුමා කර්ණා ව නාඩගම් කතුවරයෙකු මෙන්ම ප්ර සිඬ ගායකයෙකි. අති සියුම් විරාමයක් පිහිටි මොහු ගී ගයන විට සැතපුම් භාගයක දුර සිටින්නෙකු පවා මොහුගේගී පිරිසිදුසේ සටහන් කරගනියි. කර්ණාදට ද්රයවිඩ හා තෙළෙඟු රාගයන් මනාසේ දත් මේ මහතා පිළිප්පු සිඤ්ඤෝ ගුරුතුමාගේ ශිෂ්යණයෙකි. 1880 දී - පමණ මෝදර ලුණුපොකුනේහි රඟකළ “පරවර නාඩගම” මොහුගේ කෘතියක් විය. ජීනිවුරා නාඩගම. මියුලන් මිළිනා නාඩගම, ආදී නාඩගම් ග්රහන්ථ රාශියක්ම මොහු රචනාකළේය. සිංහල පාළි සංස්කෘත ආදි මීශ්ර භාෂාවෙන් නාඩගම් ග්රතන්ථ නිපදවු ලංකාවේ පැරණි නාඩගම් කතුවරයෙක්වූ මොහු 84 වර්ාඩයක් ජීවත්ව සිට 1899 දී මිය ගියේය.
ලක්දිව නානා පලාත්වල නාඩගම් රැඟුම කළ පෑලිස්අප්පු ගුරුතුමා විසින් රචනාකළ ‘ජීනිවුරා නාඩගම” 1907 දී කොළඹ පිටකොටුවේ මාළුකඩේ වත්තේ පදිංචිව සිටි ‘ජුවන් අප්පුහාමි මහතා” විසින් එහි රැඟුම් ආරම්භකළේය. මේ කාලේ කොතලාවල, ආටිගල නඩුව විය. එම නාට්යනයට පෙනී සිටි නළුවන් අතර එච්.ඒ. ජෝගි පෑලිස් අප්පුහාමි ආර්. ඒ. සිඤ්ඤෝනි පෙරේරා, (සිඤ්ඤෝඅප්පු) බස්තියන් අප්පුහාමි ඒ. ආරොන්සිඤ්ඤෝ, පුංචිසිඤ්ඤෝ, චාර්ස්සිඤ්ඤෝ, පේදුරු අප්පුහාමි ආදි ශ්රෙිෂ්ඨ ගුරුවරු වූහ. 19 වැනි ශත වර්ෂඤයේ අවසානයෙහි ලංකාවේ සිටි ශ්රෙචෂ්ඨ නාඩගම් ගුරුවරයන්වූවෝ මොවුහුය.
ක්රිම: ව: 1835 දී කොල්ලුපිටියේ උපන් ‘බෙම්පිසිඤ්ඤෝ මහතා’ නාඩගම් සංගීත ක්රරමය ලංකාවේ ප්ර්චාර කළ ශ්රෙිෂ්ඨයෙකු විය. එකල කොල්ලුපිටියේ පදිංචිව සිටි ප්රරසිඬ, නාඩගම් ගුරුවර ‘ගුණෙහාමි ගුරුතුමාගේ ප්රිධාන ශිෂ්යලයෙක්වූ මේ මහතා පොතේ ගුරුවරයෙකු හා කුමරියන්ගේ නැටුම් කොටස් ගෙණ අති මිහිරි හඩින් ගී ගැයූ නාට්යරකරුවෙකුමෙන්ම නාඩගම් ග්රසන්ථ කතුවරයෙකි. තවද මෙතුමා රචනාකළ “පෝර්සියා නාඩගමෙහි” පෝර්සියා කුමරිය මෙන් පෙනී සිට ක්රීමානුකූල රැඟුමක් කළ මොහු ගැන ප්රඩශන්නවූ ගුණේහාමි ගුරුතුමා “රංපවුමක්” ගෙන මොහුගේ කටේ දමා ප්ර ශංසාකළේයයි කියති.
සංගීත ඉතිහාසය 23
ආදිම සිට ලක්දිව ජනයා නොමිලයේ නැරඹු නාඩගම් සංගීතය බෙම්පිසිංඤෙඤා මහතා විසින් මුදල් අයකොට ප්ර ථම වරට දක්වනලද්දේ 1894 දී කොල්ලුපිටියෙහිදී රඟනලද “ලියනෝරා” නාඩගමයෙහිදීයයිද එදින සිට නාඩගම් රැඟුම් වලදී මුදල් අයකිරීම කළහ. වර්ෂ” 75 ක් ජීවත්වූ මේ මහතා 1911 දී මිය ගියේය. සිංහල නාඩගම් මුදල් අයකොට (ප්රෂවේශ පත් විසුරුවා හරිමින්) රඟ දැක්වීම ලක්දිව ජනයා අතර භාවිතයට පත්වූයේ මෙකී’ වකවානුයෙහිදීය.
ක්රි : ව: 1831 දී පමණ කොළඹ මාදම්පිටියේ උපන් (කොළයා) ජෝන් සිංඤෝ ගුරුතුමා නාඩගම් රැඟුමෙහි අතිසමතෙක් මෙන්ම කර්ණාට, විරහ, ආදී රාගස්වර උච්චාරණ කිරීම තියුණු ලෙස දත්තෙකි. එකල පැවති රූකඩ රැඟුම්වලදී ඇහැලපොල කුමාරිය මෙන් අති මිහිරි ලෙස ගී ගැයූ මොහු විටෙක වේදිකාවෙහිද නාට්යාංලගනාවක් මෙන් පෙනී සිටියෙකි. ලංකාවේ පැරණි නාඩගම් ක්රහමය දියුණු කළ අති දක්ෂගයෙක් වූ මේ මහතා රූකඩ නාට්යිය මනාසේ දත්තෙකි. වර්ෂි 85 ක් පමණ ජීවත් ව සිට 1916 දී මිය ගියේය යි කියති.
ක්රිග: ව: 1852 දී මෝදර උපන් එකල රජවාසල සේවයක යෙදී සිටි ඇස් ඩී. තෝමස් සිල්වා ගුරුතුමා මහ පතරාංග නාඩගම් කොතලාවල නාඩගම බැඩොරා නාඩගම හා ලියනෝරා නාඩගම ආදි නාඩගම් ග්රොන්ථ රාශියක්ම රචනා කළ ශ්රෙනෂ්ඨ නාට්යස ග්රටන්ථ කර්තෘරවර යෙකි. එකල පැවති කර්ණාශට ද්රකවිඩ හින්දුාස්ථානි රාගයන් ශාස්ත්රා ණු කූලව උගත් මේ මහතා අතිසමත් ශිෂ්යඩ පිරිසක් ලක්දිව ඇති කෙළේය. 1894 දී කොල්ලුපිටියේ වාළු කාරාම මාවතයෙහි නමි කළ නාඩගම්රඟමඩලයෙහිදී ලංකාවේ ප්ර්ථම වරට මහ ජනයාගේ මුදල් අය කොට 1894 රඟ දැක්වූයේ තෝමස් සිල්වා ගුරුතුමාගේ සුප්රවසිඬ ලියනෝරා නාඩගමවේ. මේ කාලයේදී ප්රමසිඬ නාඩගම් ගුරුවරයෙක්වූ ගුණහාමි ගුරු තුමා
ඇස්. ඩී. තෝමස් සිල්වා ගුරුතුමා.
මිය ගියේය. එකල ලියනෝරා නාඩගමයෙහි රඟ කළ ශ්රෙුෂ්ඨ නළුවන් අතර ගල්කිස්සේ ඒ (මහ) ආරොන් සිංඤෝ ගුරුතුමා, මෝදර පුන්චි සිංඤෝ ගුරුතුමා, මාදම්පිටියේ (කොළයා) ජෝන් සිංඤෝ ගුරු තුමා, මොරටුවේ ඇම්. විලියම් සිල්වා (නෙනී) ගුරුතුමා, බම්බලපිටියේ නිකුලස් සිල්වා මහතා (දැනට ජීවත්ව සිටියි. එම නාට්යෙයෙහි දාසයෙකුගේ නැටුම කලේ මොහුය) කපුහේන් තුඩුවේ කොර්නේලිස් අප්පු හාමි. ඇන්.ඩී. පෑලිස් අප්පුහාමිද වූහ. මෙකී නාට්යට කරුවෝ
24 සංගීත ඉතිහාසය
එකල ලක්දිව සිටි ශ්රෙ ෂ්ඨයෝය නාඩගම් ගත් කතුවරයෙක්වූ ඇස්. ඩී. තෝමස් සිල්වා ගුරුතුමා 75 වර්ෂයක් ජීවත්ව සිට 1927 දී ජන්මාන් තරගතවිය. මෙකල ප්ර්සිඩ නෘත්ය ග්රකන්ථ කතුවරයෙක්වු ඇස්. ඩී. ස්ටිවන් සිල්වා මහතා මේ කී ගුරුතුමාගේ පුත්ර යාය.
ක්රිත: ව: 1829 දි පිටකොටුවේ උපන් පරන බුලත් කඩේට අයිති අලුත් යොංවිදියේ පදිංචිව සිටී එකල ඥානාර්ත්වප්ර දීපය නම් කතෝලික ප්රලවෘත්ති පත්රංයෙහි කතුවරයාවූ ඩබ්ලිව්. සී. පෙරේරා නොහොත් වී. ක්රිලස්තියන්. පෙරේරා (සුචාරිස් අප්පු) මහතා “ඉවුජින් නාඩගම්” බ්ර9ම්පෝඩ් නාඩගම් ඔරිසොන් සහ පාලෙන්තෙන් බැලසන්ත නාඩගමද, ඔරිසොන් සහ පාලෙන්තෙන් බැලසන්ත නාඩගමද, ඔරිසොන් සහ පාලෙන්තෙන් නෘත්ය , බ්රනම්ප්රෝාඩ් නෘත්ය ආදි ලංකාවේ ශ්රෙනෂ්ඨ නාට්යු හා නාඩගම් ග්රපන්ථතකීපයක් රචනා කෙලේය. කර්ණාගට ද්රසවිඩ හින්දුරස්තානි රාග පිළිබඳ මනා අවබෝදයක් ඇතිව සිටි මොහු එකල සිටි විසාරද කතුවරයෙක්වු ඩී. එච්. ඇස්. අභයරත්න මහතාට හා සී. බොතේජු මහතාටත් ස්වකීය සිංදුපොත්වල අයිතිය පවරාදී ඔවුහුලවා ප්ර චාර කලේය. මේ කාලේ නත්තල් ප්රීයතිය උදෙසා වරින් වර නාට්යය ග්රාන්ථ කීපයක්ම, රචනාකළ මෙකී කතුවරයා විශාල සේවයක් කොට 1905 දී පරණ ජන්මාන්තර ගතවිය.
ක්රිා: ව: 1830 දී වැල්ලවත්තේ උපන් - සාමෙල් අප්පු (සව්කැඳයා) මහතා එකල පැවති නාඩගම් වලදී නියම රජෙක් මෙන් වේදිකාවෙහි පෙනී සිටියෙකි නිශ්චල කාලයෙහි සැතපුමක පමණ දුර ඇසෙන තරම්වූ මනහර ගී ගැයුමක් කළ මේ මහතා වරක් පොතේ ගුරුවරයෙකු ලෙසද පෙනී සිටියෙකි. එකල සිටි නාට්යිභිලාෂින් ප්ර්බොධකළ මොහු පිළිප්පු සිංඤෝ ගුරුතුමාගේ ශිෂ්ය යෙකැයි මතුකල ප්ර සිඬ විය - දෙමල බෙර (මෘදඩ්ග) ශාස්ත්රාුණුකූලව වාද්යි කළ හැකිව සිටි මොහු උපන් ගීතඥයෙකි. 70 වසක් ජීවත්ව සිටි මේ මහතා 1900 දී මිය ගියේය.
ක්රිය: ව: 1836 දී මෝදර උපන් ප්ර සිඬ පුංචීසිංඤො ගුරුතුමා බාලකල පටන්ම ද්රිවිඩ, කර්ණා ට, හින්දුනස්තාණ් ආදී රාගයන් උච්චාරණය කළේය. කර්ණාබට නාඩගම් ගායණයෙහි උපන් ගායකයෙක්වූ මේ මහතා තාළ ශාස්ත්රේය හා ස්වර පිළිබඳවුත් ක්රණමාණුකූලව උගත්තේය. උච්චස්වරයෙන් පටන් ගෙණ අසන්නන්ගේ දෙකන් බිහිරි කරවණ තරම්වූ මිහිරි හඬ කින් ගී ගැයීමක් කළ මොහුගේ නාදය නිශ්චල කල්හි සැතපුම් එක හමාරක් පමණ දුර ඇසේයයිද පැරණියෝ කීහ. 1872 දී ලංකාවට පැමිණි ඇඩින්බරෝ මහ ආදිපාදතුමා ඉදිරියෙහි ඇහැලපොල කුමාරිහාමි මෙන් පෙනී සිට අතිවිශිෂ්ඨ රැඟුමක් හා ගී ගැයුමක්ද කළ මොහුගේ දක්ෂරතාවන් ගැන ප්ර බොයටපත් ආදිපාද තුමා ප්රදසංසා මුඛයෙන් රංපදක්කමක් මොහුටත්යාණගි කෙළේයයිද කියති. ලංකාවේ පැරණි නාඩගම් සංගීතය නගා තැබීමේදී නවජීවයක්දී කටයුතු කළ මේ මහතාගේ ශිෂ්ය පිරිස් ලක්දිව බොහෝසේ වූහ. අද ලක පවතින නාට්යු කලාවේ දියුණුවට විශාල සේවයක් සැළසු මොහු එකල පැවතී නාඩගම් රඟහලෙහි ප්රයධාණ නැටුම් හා පොතේ ගුරුතනතුරුද කළේය. ප්රඟධාණ නාඩගම්, ගුරුවරයෙක්ව සිටි මේ මහතා වර්ෂම 77 ක් ජීවත්ව සිට 1913 දී ජන්මාන්තර ගතවීය.
මෙම ගුරුතුමා 22 වියේදී - බේරුවල නාඩගම් රැඟුමකට ගොස් රාත්රීී කෑම කා නිවසේ සිට සින්දු2වක් කියමින් රඟහලදෙසට යනකල එඟම වූ රූවන් තරුණියක් ගුරුතුමාගේ ගීනද අසා පිලිබද සිතින් වසඟවූවාය.
සංගීත ඉතිහාසය 25
19 වැනි ශතවර්ෂ යේ අවසාන භාගයෙහි ලක්දිව සිටි ශ්රෙ ෂඨ (නාඩගම් නළුවා.)
ක්රින: ව: 1840 දී මෝදර උපන් ගල්කිස්සේ පදිංචිව සිටි ඒ. (මහ) ආරොන් සිඤ්ඤෝ ගුරුතුමා 13 වියේදී එකල පැවති රූකඩ නාට්ය්වලදී ඇහැළපල කුමරිය, ශ්රීඤවික්රුම රාජසිංහ හා ඇහැලේපොල අධිකාරමවෙනුවෙනුත් සිංදු කීම කළ ඉතා දක්ෂඤයෙකි. උත්පත්තියෙන්ම සංගීතඥයෙකුවූ මොහු 28 වියේදී එකල ලංකාවේ ශ්රෙඤෂ්ඨ නළුවා හා ගීතඥයා ලෙසද ප්රසකටවිය. අසන්නන්ගේ දෙසවන් බිහිරීවන තරම්වූ මධුර නාදයකින් ගීගැයූ මොහු එකලවූ සෑම නළුවෙක්හා තගීකොට පරාජයකළේය. භයංකර විරාමයක් ඇතිවූ “මහා ආරොන් සිඤ්ඤෝ ගුරුතුමා පොතේ ගුරුවරයෙක් මෙන් නාඩගම් වේදිකාවෙහි දර්ශනනය වන්නේ කලාතුරකිනි. එකල සිටි නාඩගම් රැඟුම් ප්රි යකළවුන් මෙකීගුරුතුමා විශද නළුවෙක් හා ගුරුවරයක් ලෙසද උතුම්කොට සෑලකූහ. ලක්දිව එකලවූ නාඩගම් රැඟුම්වලදී ප්රධාන නැටුම් කොටස ගෙන රඟකල මොහුගේ ප්ර.තිවල්ලභයාවූයේ මෝදර “පුංචි සිඤ්ඤෝ ගුරුතුමාය” මෙකී නළුවෝ දෙදෙන වේදිකාවෙහි සිට යුග ගී තරඟයක්කරණවිට උළුසෙවිලිකළ පියසිපවා (දෙදරුම්කන) නාදය කරණකොටගෙන ගැලවී සීසීකඩ විසිර යනතරම්වූහයි කියත්. “පුංචි සිඤ්ඤෝ ගුරුතුමාගේ” සිහින්වූ මිහිරි නාදය ශ්රිවණය කළ අනංගයා වුවත් වශිකෘත වන්නේයයිද ආරොන් සිඤ්ඤෝ ගුරුතුමාගේ සැතපුමක් පමණදුර ඇසෙන්නවු බිරම්කරවූ නාදය අතිමිහිරිවීදකියති. මහආරොන් සිඤ්ඤෝ ගුරුතුමා ගල්කිස්සේ පදිංචිව සිටි කාලයේ 1889 දී මැහැල්ල වත්තේ නාඩගම් රඟහලක් විය. දිනක් මොහු නියමිත නාට්යය කොටසක් රැඟීම පිණිස සවස ගෙයින් පිටවීයාමට සැරසෙන අතර ස්වකීය බිරිඳ සැමියා අමතමින් මෙසේ කීය. “මෙයා හැමදාම නාඩගමට යනවා. සිංදුත් කියනවා - නමුත් මට තවම බැරිවුනා මෙයාගෙන් සිංදුවක් අහන්ඩී” යි කීවාය.” හොඳයි - මම අද රැ සිංදුකියන්නේ මැහැල්ලවත්තේ නාඩගම් මඩුවෙහිදීයි. රාත්රිය එකොළහට (11) පමණ උඹ හොඳට අහගණ හිටපන් මම කියන සිංදු එතකොට උඹට ඇහේයි” ආරොන්සිඤ්ඤෝ ගුරුතුමා භාය්යාක වට මෙසේ කියා මැහැල්ලවත්තේ රඟහලට ගොස් එහි සිටි ගල් කිස්සේවු තම බිරිඳට ඇසෙනසේ පැහැදිලිවම සින්දු කීය.
මෙවැනි දක්ෂ නළුවෝ අද ලක නොසිටීමෙන් හැඟෙනුයේ වත්මන් කල සිටිනනවුන් තම උච්චාරණය ක්රෝමානුකූලව ප්රහගුණ නොකළබවයි. ස්වභාවිකවූ “මොරලිය” නොහොත් තම “උගුර” විධිමත් සංගීතයාගේ ශ්රෙිෂ්ඨතම වාද්යඳ භාණ්ඩයම් බව සැලකිය යුතුය. ශබ්ද විහිදෙන උගුර නැති සංගීතඥතෙම දළ නැති නාගයා මෙනි යනුයි. එසේ නොනැසෙන කීත්රැසක් ඇතිකළ “මහආරොන් සිෙඤඤා ගුරුතුමා” කර්ණාීට - ද්රරවිඩ- හින්දුදස්තානි රාගයන් පිළිබඳව විශාරදයෙකු මෙන්ම හෙන්දෝ ගුරුතුමා ගේ පා පෑලිස්අප්පු ගුරුතුමාගේද ශිෂ්යියෙක්ද විය. ක්රිහ: ව: 1911 දී මොහු මියයනවිට වයස 78 කි. බෙහෙත් බෝතලයක් අතින්ගෙන “අත්තිඩියේ වෙල්ඉවුරක්” මත ප්රාුණය නිරුඩවී තුබූ ආරොන් සිඤ්ඤෝ ගුරුතුමාගේ මෘතශරීරය සම්භවීයයිද කියති.
26 සංගීත ඉතිහාසය.
19 ශත වර්ෂ යේ අවශාන භාගයෙහි ලක්දිව නාඩගම් රඟමඬුලු අලංකාරකළ ගීතකෝකිලයා.
ක්රිා: ව: 1874 දී මෝදර අළුත්මාවත උපන් රන්දෙනිය ආරච්චිගේ සිඤ්ඤෝඅප්පු නොහොත් සිඤ්ඤෝති පෙරේරා මහතා මෝදර ඇස්.ඩී. තෝමස් සිල්වා කතුවරයාගේ ප්රුධාන ශිෂ්යපයාවිය. බාලකල සිටම ගී කීම ක්රිමානුකූලව පුහුණුකළ මොහු 1880 දී පෑලිස්අප්පු ගුරුතුමා විසින් ළුණු පොකුණේ රඟ දැක්වූ “පරවර නාඩගමෙහි” සේවකයෙකුගේ නැටුම 7 වියේදී කළේය. එකල සිටි නාඩගම් නළුවන් අතර තාලඥයෙක් මෙන්ම අසන්නන්ගේ දෙසවන්හි මිවක්කරන්නාක්මෙන් සියුම්වූ විරාමයකින් ගී ගැයූ මොහු මිහිරි ගීතරාජයා යයි ලක්දිව ප්රසසිඬවිය. ශාස්ත්රා නුකූලව හා තාල නොබිඳ සින්දුාකීමෙ දක්ෂසයෙක් වුද නාඩගම් රඟමඩුලුවලදී සර්වා්ඞ්ග සම්පූර්ණායේ රැඟුම් කළ මොහු දෙමටගොඩ ඒ.එච්. ඒබ්රඩහම් ඩයස් ගුරු, අළුත්මාවත ආර්. ඒ. විලියම් පෙරේරා ආදි සුප්රගසිඩ නාට්යවකරු මහතුන්ගේ ජ්යෙමෂ්ඨ සොහොයුරු වෙයි. රාත්රිල 9 සිට එලිවනතුරුම එකම නාදයෙන් යුතුව මුද්රහස් අඩියේ සිට අන්තරා 16 ක් අඩංගුවූ සිංදු සියයක් වුවත් වෙහෙසීමක් නොලැබ ගයනු හැකිව සිටි මේ මහතා වර්ෂ1 42 ක් ජීවත්ව සිට 1912 දී ජන්මාන්තර ගතවිය.
ක්රිහ: ව: 1847 දී අළුත්ගම මාලවනකන්දන වත්තේ වලව්වේ උපන් දොන් පිලිප් විජේසිංහ ගුණතිලක මුහන්දිරම් මහතාගේ පුත්ර1වූ “දොන් විලියම් විජේසිංහ ගුණතිලක මහතා” එකල ප්රාසිඩ කිව්වරයෙකි. කර්ණාවට සංගීත යට විශිෂ්ට ඇල්මක් කළ මොහු “කේසර සිංහයා” හෙවත් පතිසුන්දිර නාඩගම රචනාකොට 1890 දී කොළඹ ආදෘප්පුවීදියෙහී ගෑස් ආලෝක යෙන් නිමකළ රඟමඬලයේදී රඟ දැක්විය. මෙකී නාඩගම දර්ශණයකළ ප්රෙභූපක්ෂයය හා ස්ත්රි.පක්ෂ9යක් ප්රිබෝධවූහයිද, එදින සිට නාඩගම් සංගීත ක්රයමයට අමුතු පණක් ලැබී ලක්දිව පැතිරෙන්ටවූහ. පතිසුන්දර නාඩගමද බොහෝ පළාත්හි ජනයෝ රඟදැක්වූහ. වර්ෂ 61ක් ජීවත්වසිටි ඩී. ඩබ්ලිව්. ඩබ්ලිව්. ගුණතිලක ගුරුතුමා 1807 දී ජන්මාන්තර ගතවිය.
19 වෙනි ශතවර්ෂතයේ මුලභාගයේ සිට
ලංකාවේ නාඩගම් ග්රශන්ථ රචනය ඔප
මට්ටම්කළ කතුවරයෙක්වූ ඩී.ජේ.
ඩබ්ලිව්. ගුණතිලක ගුරුතුමා.
ක්රිි: ව: 1872 දී උපන්නේය. ඉහතකී අළුත්ගම මාලවනකන්ද වත්තේ වලව්වේ දොන් පිලිප් විජේසිංහ ගුණතිලක මහුන්දිරම් මහතාගේ මුණුබුරුවූද දොන් විලියම් විජේසිංහ ගුණතිලක (පතිසුන්දනර නාඩගම්) කර්තෘූතුමාගේ පුත්ර්වුද ඩී.ජේ.ඩබ්ලිව්. ගූන තිලක කිවිදු පිය අනුසාරයෙන් හැඩගැසී මැසිලිනා - සඳසිලී - රොසලැයින් - විස්ථිනි යාකුසුම - ටියුලන් හා විලිනා - මොරින්සන්
ඩී.ජේ. ඩබ්ලිව්. ගුණතිලක මහතා සංගීත ඉතිහාසය 27
මලිනා - නිමල සුන්ද රි - කපටි එඩෙරා - උම්මග්ග ජාතකය - මහාරාමායනය - දුටුගැමුණු - චූලනී චරිතය - රොමියෝ සහ ජුලියට් - අලිබබා සහ හොරු හතලිස්දෙනා - මහදනමුත්තා - ස්වණකේශි - අභිනව බැලසන්ත - උත්තර රාමායනය - ස්වර්ණා සහ තිස්ස - කැළණිතිස්ස - කාලගෝල - කුසුමාවතී - පද්මාවතී - ත්රිදසිංහ - කමලාවතී - කාළිදාස - චන්ර්ැළණගුප්ත - හියෝහරා සහ බැන්සුරා - අභිනව උම්මග්ග ජාතකය - අභිනව රාමායනය - ඤාණසෞන්ද රී - පබියෝලා - සැන්ට් සෙබස්තියන් = ඇග්නස් මුතීශ්වරී - වේල්හැල්මිණා = රක්ත කුසුමා = දෙමල සිංහල යුඩය - ඇලඩින් සහ පුදුම පහණ - සිනර්සාදී - දහම් සොඬ - සිරිසඟබෝ - ශ්රී වික්රනම රාජසිංහ ආදී නාඩගම් ග්රහන්ථ රාශියක්ම රචනා කළේය. 1907 දී කර්මා-න්ත පොත් කීපයක්දා, දුශ්චරිත භංග ප්රරකර ණය ,චන්දදන කුසුමා,සාමාජාතකය,මෞෂධ චරිතය,අශොනමාලා හා මහපතරංග ආදී නෘත්ය පොත් රාශියක්ද රචනාකළේය.
1928 දී කොළඹ බෞඩ මන්දිරය සෑදූ කොන්ත්රාතුවේ ඉතුරු මුදල ගෙවා වෝකර් මහතුන්ගෙන් බෞඬ මන්දිරය සෑදු දෙහිඹ්විට කේ.ඩී.ඇම්. පෙරේරා මහතුන්ගේ මෙහෙයීමපිට මේ මහතාවිසින් අනේ කවිධ උපක්රමයන් යොදා සාදනලද විසිතුරු උමගෙයිහී - සිරිසඟබෝකථාව දිව්යදලෝක, අපාය හා දහම්සොඬ, සම්බුඬ චරිතය ආදි විස්තර දේ ඇතුළත්කොට දර්ශරනශාලාවක් මුදල් අයකර මහජනයාට පෙන්වීමට ගෞරවණීය ලංකාණ්ඩුකාර ස්ටැන්ලිතුමා ලවා විවෘතකොට බෞඩ මන්දිීරයට විශාල සේවයක්ද කෙළේය. නාඩගම් වේදිකාවන්හි විසිතුරු දැකුම්කළ යුතුදේ විශ්මිතාකාරයෙන් රඟ දැක්වීම්වලදී මේ මහතා නිපදවාපෙන්වීය. සමනලහෑල්ල, උදේණි, උත්තරරාමායනය, මහාරාමායනය, සිරිසඟබෝ සඳසිලි, උම්මග්ග ජාතකය, පතරංගජාතකය, දුටුගැමුණු කථාව, ඤාණ සිලි, ඤාණසෞන්දුරී, ත්රීගසිංහ, පත්සුන්ද,ර කථාව, උත්පලවර්ණා, ස්වර්ණ්කේශී රක්තකුසුමා, සුන්දඩරි, සුගන්දිඩකා, සිනර්සාදි සහා දීනර්සාදී, කපටි එඩේරා, නිමල සුන්ද්රි, ඇලඩින් සහ පුදුම පහන, වර්ජිනෝරා, සහ පීඩී ගැලෝරා, සර්ඩා සුමණා, තිස්ස සහ සුමණා, මැසිලිනාශතිඅනසුයා, නිර්භීත මණ්ඩා හෙවත් ඇහැළපොළ, රොමියෝ සහ ජුලියට්, පෙම්සයුර, මාගන්දි , මායා ශාශ්ත්ර,ය, රේවතී කථාව, අශෝකමාලා, මළමිණියෙන් පිළිගැණීම දිෂ්ඨ මඞ්ගලිකා සහ මානඞ්ග, ගුප්තවිද්යාර, සකුන්තලා, රත්නාවලී, මානසික බලය, සිංහල අකාරාදිය යනාදි මෙකී පොත්ගුණ තිලක කිවියරයා විසින් රචනාකළේය. සිංහල නාට්යහකලාවේ දියුණුවට මේම්හතාගෙන්වූ අනල්ය සේවය ඉතා මහත්බව කියයුතුය.
19 වැනි ශතවර්ෂහයේ මුළභාගයේ සිට ශ්රෙවෂ්ඨ නාඩගම් කතුවරයා.
ක්රිම:ව: 1846 දී මොරටු පළාතේ උපන් ජෝසප් ඇන්ඩා ප්රරනාන්දු නොහොත් අන්ද්රි්ස් අප්පු ගුරුතුමා ප්ර සිඬ නාටක කතුවරයෙක්වූ වී. ක්රි.ස්තියන් ප්රෙහරා මහතාගේ ශිෂ්යරයෙකි. එකලවූ නාඩගම් කතුවරයන්ගේ මුදුන් මල්කඩක්වූ මොහු සිම්බලින් නාඩගම්, ටී. ඩී. ගැලෝරා සහ ටර්ජි
28 සංගීත ඉතිහාසය.
නෝරා නාඩගම, බැඩෝරා නාඩගම හා බැලසන්ත නාඩගම ආදි නාඩගම් කීපයක් හා නෘත්යනග්ර,න්ථයන් කීපයක්ද ශාස්ත්රානනුකූලව රචනාකළ මේ මහතා ලක්දිව සෑමපළාත්හිම ප්රරසිඬවූවෙකි. 1889 දී කොළඹමරදානේ “ඕඩේහි’ සාදනලද රගමඩලකදී රාමායන නාඩගම හිටිවනමේ රචනාකරමින් දැක්වූ මොහු පාලි සංස්කෘත හා සිංහල භාෂාවන්ද විහිෂ්ඨසේ උද්ග්රදහණය කළ පඩිවරයෙකු මෙන්ම නාට්යෘ ග්රභන්ථකරණයද දක්ෂ්ලෙස කළ කෙනෙකි. නාඩගම් රඟමඬලකදී රවිකිඤඤය මුලින්ම භාවිතයට පත් වූයේ මෙහිදීය. වයස 16 සිටම අරක්කුරේන්දඟවල කළමනාකරුවෙකු වශයෙන් කටයුතුකළ මේමහතා වර්ෂ 60 ක් ජීවත්වසිට 1906 දී ජන්මාන්තරවිය
නාඩගම් රැඟුම් ශ්රේෂ්ඨාලෙස ලක ඇතිකල පරපුර.
ක්රිම: ව: 1875 අඟුලානේ උපන් ජෝර්ජ් හැන්රි ප්රලනාන්දු ගුණ වර්ඬකන ටිවුලර්ආරච්චි මහතා වයස 8 දී එතුමාගේ පියවූ අමාරිස් ප්ර නාන්දු ගුණවර්ඬ න (ඔපිසර මහතා) විසින් 1883 දි රචිතකළ පදමාණ වක ජාතක නාඩගමයෙහි කෝ නංගී නැටුම කළේය. පියමුතු පර පුරෙන් උරුමවූ “කර්නාටික් කීර්තනම්භා ද්රෙවිඩ සංගීත ශාස්ත්ර ය එකල මොරටු ගම් 18 හිම ප්රූචාර කළ මොහු වයලිනය ස්වකීය මූලික වාද්යංභාණ්ඩය කරගත්තේය. මෘදඞ්ගවාදනය ගුමහත්සේ දත් මේ මහතා කීම අති මණහර ලෙසද සැතපුම් භාගයක් පමණ දුර ඇසෙන ලෙසද කළේය. වීර පරාක්ර ම නරෙන්ර්ංග සිංහ නම් අන්තිම සිංහල රජු සමයෙහි මධුරා
පුරයෙන් ලක්දිවට පැමිණි සංගීත පරිස අතරෙහිවූ අලගනායිදු සංගීතඥ ගුරුතුමාගේ ප්රයධාන ශිෂ්යාසනුශිෂ්යෙයෙක්වූ 1781 දී මොරටුවේකුඩුවාමුල්ලේ උපන් සෙල්ලපෙරුමගේ නෛදෙහාමි ගුණවර්ඬාන ගුරුතුමා රාජාධිරාජ සිංහ රජතුමාගේ සංගීතපිරිසේ සේවයක්දකළේය. මෙතුමාගේ මුණුබුරුවූ ගුණවර්ඬින ආරච්චි මහතා ලංකාවේ පතල සෙල්ලපුල්ලෙ නැටුම, කෝනං ගී නැටුම් ආදී පැරණි නාඩගම් සංගීත ක්රාමයෙහි මුලීකවූ සෙල්ලප්පෙරුම පරපුරෙහි ජනීතවූවෙකි. ලංකාවේ දකුණු උඩරට ආදි පළාත්වල කර්ණාට සංගීතය ප්රලචාරකළ මේමහතාගේ පියමුතු පරපුරෙන් ලක්දිව අද පවතින සිංහල සංගීතයේ දියුණුව විශාල සේවයක් වූයේය. මෙකී පරපුරෙන් ජනිතවූ ජෝර්ජ් හැන්රි ප්රිනාන්දු ගුණවර්ඬවන ටිචුලර් ආරච්චි මහතා ලඞ්කාණ්ඩුවෙන්ද ගෞරවනාමයක් ලැබසිටින ශ්රෙිෂ්ඨ සංගීතඥයෙකි.
දෙවෙනි කාණ්ඩය බලනු
වාඩිවුවො වමේ - සංගීත ශාස්ත්රීත - ඇම්.ජී. පෙරේරා මහතාද, (මැද) ක්රිි: ව: 1870 වේ සිටම නාට්යය පිතෘවරවුද - වෘතමාණ නළුවන් ගේද ආදි කතුවරයාවූ - ඩී. බරතොලමෙවුස් මහතාද - (දකුණේ) නාට්යෘ වේදිකා නායක - බී. පීටර් ද සිල්වා මහතා දවෛති - හිටි පෙලේ මොරසිය (නාට්ය කරු) මහතා - ඒ.ඩී. ජෝන් පෙරේරා චිත්රහ ශාස්ත්රෛඥ මහතාද වෙති- බිම බර්තොලමෙවුස් මහතාගේ - ශිෂ්යීවූසංගීතඥ, එච්.ඩී. ඇඩ්වඩ් මහතාය-
ක්රිඩ: ව: 1884 දී ප්ර්ථම වරට සරිපිනා නම් තූය්ය්ෂ් භාණ්ඩය කොළඹ නගරයේ මරදාන පලාතට ගෙණා ඇම්. ඩබ්ලිව්. ජේමීස් පෙරේරා මහතා සර්පිනා වාද්යන කරමින් සිටි = (දකුණේ) ______ ප්රදසිද්ධ තබ්ලාතාලඥ වි. මනුවෙල් පෙරේරා (තබ්ලාමනා) මහතා වාදනය කරයි. මෙම මහතුන්ගේ ජිවන චරිත දෙවැණි
සං ගී ත ඉ ති හා ස ය
එච්.ඒ. (ජෝගි) පෑලිස් අප්පුහාමි. 1854 – 1918 — x —
“19 ශත වෂීයේ - අවශාන භාගයේ සිට කවට රාජයා” ක්රි .ව. 1854 දී නාවල උපන් හෙට්ටි ආරච්චිගේ - (ජෝගි) පෑලිස් අප්පුහාමි මහතා, 7 විසේසිටම උපන් විකටයෙක්ද විය. 1864 දි බොම් බායේ සිට කොළඹ නගරයට පැමිණි සිටි අබ්ලුල්ලතීප් බායි නමැති නළුවාගෙන් හා එකළ කොම්පඤ්ඤ වීදියෙහි 52 වියේ සිටි - තුවන් අද්රාම යන්නළුවාගෙනුත් පෙරදිග නැටුම් ක්ර2මාණුකූලව උගතී මොහු එකල ලංකාවේ පැවති කර්නාව (නාඩගම්) රඟමඩුලුවලද ජෝන් ද සිල්වා මහතාගේ සහ ජෑන්ස් මහතාගේ නාට්ය් වලද පෙනී සිට - ඉතා දක්ෂෝ ලෙස රඟ පෑවේය. එකල සිටි නාට්යා භි ලාෂිහු - මේ මහතාගේ විකට ක්රිඩඩාවන් දකීනු රිසියෙන් මොහු පෙනී සිටි රංග වේදිකාවන් කරා - රොන් ගණු කැමති බඹරුන් මෙන් බොහෝසේ දිව ආවෝය - 22 වියට පති පෑලිස් මහතා - එකල මරදානේ සිටි - බී. ජේ. පෙරේරා මහතා - විසින් කළ නාඩගම් රඟ මඩුලු කීපයකම පෙනී සිටි ස්වවඋත්සාහයෙන් නවක නැටුම් නිෂ්පදනකොට රගකලේය. ලෙලි පොල් ගෙඩියක් මෙන් බදිනලද මොහුගේ කොන්ඩය ඉනුකල කෙන්ඩා යුවල දක්වාම කිතුල් රෑනක් මෙන් පිට දිගෙහි ඇදහැලී ඇතිවූ කේස කලාපය දුටු කවරෙක් නමුත් වශිකෘත වන්නේය. වරක් සුවිනීත ළාලනියක් (නළ ගණක් මෙන් සැරසී ටවර් හෝල් වේදිකාවෙහි පෙනී සිටි මොහු මේසයක් මත බෝතල 4 තබා - එකී සිර්වහ. බෝතල මුව මතුපිට පුටු කකුල් සතර තබමින් = එම පුටුව මත නැගී - පුදුමාකාර රැඟුම් විලාසයක් දැක්වීය. එසේම වරෙක නියම ඇදුරෙකු මෙන් පෙනී සිට - යාගකරන්නේය. එසේම වරෙක නියම ඇදුරෙකු මෙන් පෙනී සිට - යාගකරන්නේය - වරෙක පුරුෂ ස්වභාවයෙන්ද - වරෙක ස්ත්රීෙයෙකු මෙන්ද - එකම වේදිකාවක පෙනී සිට රඟ කළ මොහු - වරෙක අසභ්යෙ - විකට වචන කියන්නේය- එකල පැවති නාට්යි ග්රකන්ථරවල - විකට නැටුම් කොටස් නොවුවත් පෑලිස් අප්පුහාමි මහතා පෙනී සිටි හැම නාට්යකයක්ම (පැන්ටොමසිත් නම්) අතුරු. විකට නාට්යහ
10
සං ගී ත ඉ ති හා ස ය
කොටස් හිටිවන මේ නිෂ්පාදනය කොට රැඟුම් පාමින් අලාකාර කලේය- මෙකී නාට්ය අංගයන් ඉසිලි - පෑලිස් මහතා එකල ඉන්දිලයා වේ සිට ලක්දිවට පැමිණි - සෑම නළුවෙකු සමගම තරඟ නැටුම් කොට සිංහළ ගෞරවය රැක ගන්තේය. කෙමෙන් 30 වියට පත් මොහු - ඉන්දි යා - සිංග්ගප්පූර් - පිනෑංග් - කෝලාලම්පුර් - මැඩ්රාෙස් ආදි නගරයන්හි ගමන්කොට එහි සිටි දක්ෂ නළු නිළියන් සහ තරඟ නැටුම්කොට ජය ලැබූ එකම ලාංකික නළුවා මොහුම විය. වරක් කොවින් ප්රිදෙශයට ගොස් එහි ප්රැසිඬ නළඟණුන් සමඟ නාට්යම තරගයක් කොට ජයලැබූ මොහු රංපදක්කමක්ද දිනාගෙන ලංකාවට පැමිණියේය - 1901 දී නීතිඥ ජෝන් ද සිල්වා මහතාගේ ආය්ය්ල සුබෝධ නාට්යට සභාවේ සුප්රයසිඬ නළුවෙක් ලෙසද ටවර් හෝල්හි හා අභීනව සිංහල නෘතර්ය සමාගමෙහිද සේවයකළ ජෝගි පෑලිස් මහතා 62 වර්ෂෝයක් ජීවත්ව සිට 1918 දී ජන්මාන්තර ගත වීය- එකල පැවැති සිංහල නාට්ය් කලාව අඩි 10 ක් පෙරමුනට ගෙන විත් තැබු පෑලිස් අප්පුහාමි වැනි උපන් විශද නළුවෝ අද ලක රඟ හලෙ නොසිටීම පුදුමයට කරුණකි. ______
ඉතිහාස කථා හා බෝධි සත්වෑ චරිතයන්ද නාටකාකාරයෙන් රඟ දැක්වීමේ ආදි කතුවරවූ (ලංකාවේ ෂෙක්ස්පියර්) නීතිඥ ජෝන් ද සිල්වා මහතා - සහ - ආය්ය්හ ෝ සුබොධ නාට්යේ සභාව. 1854 – 1922.
සිංහළ නාට්ය ශිල්පයෙන්, ආගම, ජාතිය. රටට හා විශෙෂ යෙන් පොදු රටටම විශාල සේවයක් කළ මාකලන්දාවගේ ජෝන් ද සිල්වා මහතා ක්රිය.ව. 1854 දී ජයවර්ඬසනපුර කෝට්ටේ උපන් නේය - එකල 10 වියේ සිටි මේ මහතා කොළඹ පිටකොටුවේ “වැස්ලි” ශාස්ත්ර ශාලාවට බැඳී- අපරදිග භාෂාදිය ප්රශගුණකළේය- මෙතුමාගේ දක්ෂවතාවය දුටු එකල එහිවූ ප්රශධානාචාය්ය්ල තුමා විසින් 18 වියේ සිටි සිල්වා මහතා ශාස්ත්රෝ ශාලාවෙහි ගුරු තනතුරකටද පත්කළේය. (තරුණ) ජෝන් ද සිල්වා ශ්රී මහතානෝ බාළකලම සිංහල භාෂාව හා චන්දස් කාව්යාිලංකාරාදි ශාස්ත්ර යන්ද - ජයවර්ඬානපුර කෝට්ටේ පැරකුම්බා පිරිවර්ණයන් ප්රණගුණ කළේය. සිංහල (නාඩගම්) නාට්යන රැඟුම් බොහෝසේ ලක්දිව ප්රාචරිත වෙමින් පැවති එකල විසු මහජනයා ඒ මගින් රට ජාතිය හා ආගමයෙහිත් දියුණුව සලසාගැණීමට වෙහෙසෙන බැව් දුටු
සං ගී ත ඉ ති හා ස ය
සිල්වා මහතා සිංහළ (නාඩගම්) නාට්යම මගින් රටට සේවයක් කිරීමට සිතා ( ක්රිල.ව. 1874) 28 වියේදී, ස්වකීය ජම්මභූමියවූ ජයවර්ඬේනපුර කොට්ටෙහි ඉතිහාසය මුල්කොටගෙණ භුවනෙකභාහු නාඩගම” ප්රවථම වරට රචනාකොට ප්ර්චාරය කළේය - එම වර්ෂායෙහිම ග්රැවන්ඩිපාස්හි සාප්පුවත්තේ විභාෂා පාසැලක් අරඹින් පළාත් වාසි දුප්පත් ළඳරුවන්ට අනල්ප සේවයක් කරමින් සිටි මේ මහතා (බටහිර කථා නාටකාකාරයෙන් දැක්වීමේ ආදී කතුවරවූ) සී. දොන් බස්තියන් මහතා - ඩී. බර්තොලමෙවුස් මහතාගේ උපදෙස් පිට ක්රිර.ව. 1875 දී රචණාකළ “රොම්ලින් සහ දිව්යව කුසුම නාට්ය ය” ක්රිව.ව.1876 දී “තාරුණික නාට්යධ සභාව” මගින් පිටකොටුවේ මල්වත්තේ පිහිටි (දැනට වාර්ස්මස් ධාණ්යා්ගාරය පිහිටිතැන) “ප්ලවර්රල් හෝල්හි” රඟ දක්වන ලදින් එය නැරඹු ද සිල්වා මහතා - දොන් බස්තියන් මහතාගේ නාට්යහ ක්රි යා මාර්ගනය ගැණ පැහැද එදින සිට ඉතිහාස කථා රඟ දැක්වීමක් ආරම්භ කරන්ට සිතීය - මේ කාලයෙහි “හින්දුසස්ථාන් රාග” ලක්දිව්හි මද වසයෙන් වුවද කර්ණාභට රාගයන් - බොහෝකොට - නාට්ය වලින් පැතිරෙන්ට වූහ - හින්දුකස්ථානි රාග යොදමින් මූළික නෘත්යැයක් කිරීමට සිතූ ද සිල්වා මහතා එකල ග්රෑ-න්ඩිපාස්හි පදිංචිව සිටි ප්රිසිඬ සංගීතඥයෙක්වූ “අබ්දුල් ලතිවූ” මහතාගෙන් හින්දුකස්ථානි වෘර්තියන් ගෙණ 1878 දී “නළසහදම යන්ති” නාට්යලය රචනා කොට එම වර්ෂයේදීම මල්වත්තේ “ප්ලවර්රල් හෝල්හි” රඟ දැක්විය. තමා ගෙණ යනලද නාට්ය්ක්රෂමය ජෝන් ද සිල්වා මහතා විසින් ද පැහැරගෙණ යනු යැයි සිතු, දොන් බස්තියන් මහතා එතැන් සිට සිල්වා මහතාට ප්ර තිපක්ෂදව ක්රි යාකළේය. සිල්වා මහතාද එඩිතරවම තම කටයුතු කරගණ ගියෙන් දෙපක්ෂතය අතර භේදයක් පැන නැගෙන්ට විය. තාරුණික නාට්යත සභාවේ නළු පිරිස්හු ජෝන් සිල්වා මහතාගේ නාට්යි ව්යා පාරය කඩා බිඳ දැමීමට නීති උපා යොදමින් විසූහ. මෙසේ කල් යත් යත් (1884) දී “සිංහල නෘත්යි සමාගම” කන්නාර විදියෙහි පිහිටෙවූ යි. දොන් බස්තියන් මහතා හා ඩි. බර්තොලමෙවුස් මහතාත් විසින් “රොමියෝ සහ ජුලියට් නාට්ය්ය” පුහුණුකොට ක්රිස.ව. 1886 දී එකී සමිතිය මගින් පිටකොටුවේ මල්වත්තේ පිහිටි ප්ලවර්රල් හෝල්හි රඟ දැක්වූහ - ජෝන් ද සිල්වා මහතාද තම ප්රපතීපක්ෂි්කයන් කළ නාට්යම ක්රදමයන්ට වඩා ස්වකීය රැඟුම දක්ෂලලෙසත්. රටට ප්රියෝජනවත් වනලෙසත් කිරීමට අදහස්කොට. රුපියල් 30 000 ක් පමණ මුදල් තැන්පත්කොට, එම ක්රි්. ව. 1886 දීම සිමාසහිත පූර්ව0දිග ලඞ්කා නෘත්යත සමිතිය පිහිටුවමින් - ඒ මගින් ‘සීතාහරනම් හෙවත් මහා
සං ගී ත ඉ ති හා ස ය
රාමායණය නාට්ය ය’ එම වර්ෂෝයේ මැයිමස 31 වැනි දින මල්වත්තේ ප්ලවර්රල් හෝල්හි (පුෂ්ප ශාලාවෙහි) රඟ කළ අතර සතුරන් විසින් ඊට ගිණි තබන ලදින් එදින රාත්රී්යෙහි නාට්යහ ශාලාවෙහිවූ බඩු භාගිරාදි සියල්ලම ගින්නෙන් පිළිස්සී එකම අලුගොඩක් විය. එදින රාත්රිූයෙහි මෙම නාට්යමයෙහි සීතා කුමරිය මෙන් නැටුම් කළ කාන්තාව ඇඳ සිටි නාට්යාභරණයන් රුපියල් 2000ක පමණ වූ හෙයින් ගින්නෙන් පිළිස්සෙන්ට ඉඩ නොදි ඈ ඔසවාගත් ජෝන් ද සිල්වා මහතා හනික පිටට පැන්නේය - රුපියල් 30,000 ක පමණ අලාභයක් කළ තම සතුරන්ගේ ක්රී්යා කලාපය ගැණ කෝපයට පත් සිල්වා මහතා “ගිණි භටනය හෙවත් රාමායණය” නමින් එම නාට්යැ දෙවැනි වරදරගණ ලදින් තෙවැනි වරද “සීතාහරනම් නොහොත් ගිණිගත් රාමායණය” ද ඉන්ර්ද සභා හා දස්කොන් ආදි නාට්යී කීපයක්ම එහිම රඟ දැක්වූහ. සී. දොන් බස්තියන් මහතා හා බර්තොලමෙවුස් මහතාත් මේ කාලයේ පිටකොටුවෙහි වූ පලාත් වාසීන්ගේ සිත් දිනා සිටියෝ බැවින් එහිමවූ මැරවැරයෝ ජෝන්ද සිල්වා මහතාගේ නාට්ය් ව්යා පාරය විනාශකර දැමුවෝය. මින්පසු ඩී. බර්තොලමෙවුස් මහතාගේ ව්යා පාරය සාර්ත්ථ ක ලෙස ඔවුහු ගෙණ ගියාහ.
යටකී සතුරු වියවුල් තරණකොටගෙණ තම නාට්යස ව්යාිපාරය ගෙණ යාමට නොහැකිව මද කලකට නතර කරමින් සිටි ජෝන් ද සිල්වා මහතා තරුණ කලතම ප්රැථම විවාහය වූයේ එකල මසන් ගස්වීදියේ පදිංචිව සිටි ජීරිස් අප්පුහාමි මහතාගේ ජ්යෙකෂ්ඨ දියණිය සමඟය - ක්රිි. ව. 1891 දී සිටම ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයේහි නිතීඥයෙකුවූ මේ මහතාට 1872 දී සිටම ක්රපමයෙන් දියණියක් හා පුතුන් දෙදෙනෙක්ද වූහ- ක්රී . ව. 1874 දී ඇම් පීටර්. ද සිල්වා මහතාද 1886 දී ඇම්. ජෝශප් ද සිල්වා මහතාත් මෙලොව එලිය දුටහ. දෙවැනි. තෙවැනි විවාහයන්ද කළ ජෝන් ද මහතා යලිත් තම නාට්යල ව්යාමපාරය ගෙණයාමට කල්පනාකරමින් සිටියේය - එකල නිල් වීදියේ බන්ඩාරනායක වලව්වෙහි සිටි බන්ඩාරනායක මුදලිතුමා මෙතුමාගේ ශ්රෙ ෂ්ඨ මිතුරෙක්ද විය - ක්රි . ව. 1900 දෙසැම්බර් මස “නත්තල් උත්සවය පැවති දින රාත්රිමයෙහි - එම වලව්වෙහි සංගීතයක් පැවැත්විය - එකී සංගීතය නැරඹීම පිණිස මුදලි තුමාගේ ආරාධණය ලත් සිල්වා මහතා එදින රාත්රිගයේම එම වලව්වට ගියේය. එකල එහි “සංගීතය” පැවැත්වීම උදෙසා කැඳවන ලදවුන් අතර “කාංජි - ජඨාශංකර් හා වී. ඇල්. පාඩින් (විශ්ව
සං ගී ත ඉ ති හා ස ය
නාත් ලෞජි) නැමැති (බෑණා සහ මාමා) හිංදු සංගීතඥයින් දෙදෙනාද වූහ.
මෙකී දෙදෙන ලක්දිවට පැමිණෙන්ට වූයේ ක්රිණ. ව. 1900 දී ඩි. බර්තොලමෙවුස් හා සී. දොන් බස්තියන් ආදි මහතුන් විසින් පිහිටෙව් “සිංහල නෘත්ය0 සමාගමයෙහි සේවය කිරීම පිණිසය බර්තොලමෙවුස් මහතා ඉන්දිවයාවෙහිදී මිත්ර්වූ කාංජිජඨාසංකර සංගීතඥ තෙමේ ලංකාවට පැමිණියේ ස්වකීය බෑණනුවන් වූ (වී.ඇල්. පංඩිත්) විශ්වනාථලව්ජි නම් තරුණ සංගීතඥයා කැටුවය - ඉන්දිියාවෙහිදී හාදවූ තම මිත්ර බර්තොමෙවුස් මහතා ගෙන් එකල ඔහු ඇරඹු සිංහල නෘත්යන සමාගමයෙහි සේවය කරණු උදෙසා ලංකාවට එනු පිණිස තමාට හසුන් පතක් ලැබී ප්රි ති සිතින් ලක්දිවට පැමිණි එකී හින්දු සංගීතඥයින් දෙදෙන - මේ කාලයේ ලැඟුම්ගෙණ සිටියේ යටකී නාට්යි සමිතිය සතු කන්නාර වීදියෙහිවූ ගෘහයෙහිය - සීමා සහිත මල් වත්තේ සිංහල කෘත්යි සමාගමෙහි එකල සිටි සංගීතඥයාවූ බර්තොලමෙවුස් මහතා ගේ ශිෂ්යම එච්.ඩී. ඇඩවර්ඩ් මහතා - අළුතෙන් සමිතියට කැදවා ගත් හිංදු සංගීතඥයින් දෙදෙනාගේ හිඳීම ගැණ ස්වකීය විරොදය තම ගුරුවරවූ බර්තොලමෙවුස් මහතාට දක්වා සිටියේය. ස්වකීය ශිෂ්යාවගේ සිත අස්වසා ලනුවස් තමා හසුන් පත් හැර ඉන්දිමයාවේ සිට කැඳවන ලද හිංදු සංගීඥයින් දෙදෙන පැමිණි තෙසතියක් යන්ට මත්තෙන් නැවත ඔවුහු සියරට පිටත්කොට යැවීමට බර්තොලමෙවුස් මහතාට සිදුවිය. මෙකී අමතර සිදුවීම ගැණ පසුතැවිල්ලකට පත්ව සිටි විශිවනාත්ලෞජි හා කාංජි යන හිංදු සංගීතඥයින් දෙ දෙන ආපසු ඉන්දිවයාවට යාමේ කාළය පැමිණෙනතෙක් ලැඟුම්ගෙණ සිටියේ - යටකී ප්රැ ක්ටිස්ට් හෝල්) ශාලාවෙහිය - බණ්ඩාරනායක මුදලී තුමානිල් විදීයේවූ ස්වකීය වලව්වෙහි නන්තල්දින පැවැතවෙන උත්සවයෙහිදී සංගීතයක් කරණු පිණිස හිංදු සංගීතඥයින් දෙදෙන කැඳ වන ලද්දේ මේ අතර තුරෙහිය - හිංදු සංගීතඥයින් දෙදෙනද එදින රාත්රිෙයෙහි නියමිත වෙලාවෙහිදි බණ්ඩාරනායක වලව්වට පැමිණ ක්රී ඩා භාණ්ඩගෙණ ඉතා මියුරුලෙස වාද්යදකරමින් සිටි ඔවුනතර ජෝන් ද සිල්වා මහතාද සංගීතය නරඹමින් සිටියේය. මේ කාලයේ (ක්රි . ව. 1900) විශ්වනාථ (බැණ) මහා සංගිතඥයාගේ වයස 21 විය. කාංජිජඨාශංකර (මාමා) ගේ වයස 34 ක් ද විය. විශ්වනාත්ලෞජි තරුණ සාගීතඥයා ඉන්දි්යාවේ සිට එනවිට ගෙන එන ලද ස්වකීය (ඩබල්සැට්) රාමචන්ර්්ලෞම් සර් නාවද කාංජිජඨාසං
සං ගී ත ඉ ති හා ස ය
කර සංගීතඥයා තබ්ලාවද වාදනයකරමින් අති මනහරෙලෙස සංගීතයක් පැවැත්වූහ - මෙකී හිංදු සංගීඥයින් දෙදෙනගේ සංගීතය නරඹණු පිණිස එදින වලව්වට රැස්වූ පිරිස අතිවිශාලවූවාය. නාට්යං කරුවෙකුලෙස දෑත නටවමින්ම තබ්ලාව අති දක්ෂෙලෙස වාදනයකළ කාංජිඨාසංකර්ගේ ක්රිේඩාවිලාශය දැක එගැණ පැහැදුන ජෝන් ද සිල්වා මහතා සාක්කුවට අත යවා රුපියල් 10 ක් ගෙණ ඔහුට ත්යාිගිකෙළේය- කෙමෙන් රාත්රිා 1 පසුවෙත්ම සංගීතයද හමාරකර සියල්ලෝම කා බි විසිර ගියාට පසු ජෝන් ද සිල්වා මහතා කාංජි ජඨාසංකර් සංගීතඥයාට ඉංග්රීදසීයෙන් කථාකොට “කාංජි මහතා ණණි, නියටර් කොම්පැනියක් කරන්ත මගේ හිතේ තද ආශාවක් තියෙනවා - ඒ ගැණ කථාකර ගන්න නුඹලා දෙදෙන හෙට උදේ 10 ට මා සම්භවෙන්න විජය මන්දිාරයට එන්න ඕනැ” යි කීය. කාංජි සංගීතඥයාද ජෝන් ද සිල්වා මහතා කළ ආරාධනය ජෝන් ද සිල්වා මහතා විජය මන්දි රය බලාද - සංගීත ඥයින් දෙදෙන කන්නාර විදියෙහිවූ ස්වකීය නිවස බලාද ගියෝය.
පසුදින උදයේහිම සැන්ට් ජෝසප් වීදියේ පිහිටි විජය මන්දි්ර යට ප්ර්විෂ්ඨ වූ සංගීතඥයින් දෙදෙන ඉතා සතුටින් පිළිගත් ජෝන් ද සිල්වා මහතා ඔවුනට හිඳීමට අසුන් පනවමින් ආගන්තුක සත් කාරද කොට නිමවූ පසු ඛාංජි සංගීතඥයා සමඟ කථාවට බැස්සේය.
“මම 1878 දී පිටකොටුවේ මල්වත්තෙහි ටියටර් එකක් වරින්වර අවුරුදු තුන සතරක්ම කළ නමුත් ඊට පස්සේ මේ වනතුරුම නාට්යහයක් නොකර සිටියේ නාට්යමයකට ඔබින හින්දුවස්ථාතී රාග ටිකක් ලබා ගැණීමට කෙනෙක් නොලැබුන නිසයි- එනිසා “පවතින” රාගටිකක් නුඹලාට දෙන්න පුළුවන් නම් මම අද හෙටම නෘත්යමයක් පටන්ගන්නවා” යි කීය. මහත් මයා මට නම් නතර වෙන්න බැහැ - මේ මගේ බෑනා හොඳ සර්පිනාකාරයෙක්- ඕනෑනම් නතරකර ගන්න” යි ඛාංජිජඨා සංකර කීය- ජෝන් ද සිල්වාමහතාද ඊට කැමතිවූ හෙයින් කාංජී සංගීතඥතෙම තම බෑනනුවන්වූ 21 හැවිරි විශ්වනාත්ලෞජි මහතා සිල්වා මහතාට භාරකොට ඉන්දියාව බලා පිටත්ව ගියේය.
ඩී බර්තොලමෙවුස් මහතා විසින් ක්රීි.ව. 1900 දී ඉන්දිරයා වෙන් ස්වකීය නාට්ය් සමිතියේ කටයුතු පිණිස හසුන් පත් හරු
සං ගී ත ඉ ති හා ස ය
ලංකාවට ගෙන්වූ විශ්වනාත් ලෞජි මහාපඩිවරයා ජෝන් ද සිල්වා මහතාට හදිස්සියෙන් මූණ ගැසුනේ මේ ලෙසය- විශ්වනාත් ලෞජි සංගීතඥයාද එදින සිට ජෝන් ද සිල්වා මහතාගේ ස්වච කීකරු සංගීතඥයාලෙස විජය මන්දිංරයෙහි ලැගුම්ගෙණ සිටියේය. 1901 ජන වාරි මස 1 වැනි දින ශුභ කාලහෝරාවෙන් උත්තර රාම චරිතය රචිතකිරීමට පටන්ගත් ජෝන් ද සිල්වා මහතා එකී නාට්ය්ය දෙසතියකින් ගොතා නිමකොට ඊට “රාග” යොදනුවස් යෝග්ය වූ ගීතයන් පිළියෙල කිරීමට සංගීතඥයාගෙන් මූළික රාගයක් මෙසේ ඉල්විය- “මිනහෙක් තම ස්ත්රීළයට පහර දෙමින්ම කීමට සුදුසු රාගයක් මට ඕනෑය” යි කීය.
හොඳමයි මහත්මයා මම දෙන්නෙමියි කී විශ්වනාත්තෙමේ එකනෙහිම තම (ඩබල් සැට්) රාමචන්ර්විශම් සර්පිනාව වාද්යනකොට සිල්වා මහතාට උවමනාකළ රාගයක් උච්චාරණයකළ නමුත් සිල්වා මහතාට එය නොරිසිවිය - විශ්වනාත්තෙම දෙවෙනි වරද සර්පිනාව වාද්යිකොට රාගයත් නිපදවමින් උච්චාරණයකොට දැක්වීය- එයද ද සිල්වා මහතා නොපිළි ගත්තෙන් සංගීතඥතෙම මදක් දුර්වචවලවිය- මෙමෙන් රාග බොහෝමයක්ම වාද්යි කළමුත් ජෝන් ද සිල්වා මහතා ඒ කිසිවකින් තෘප්තියක් නොලත් බව දැන ගත් විශ්වනාත් සංගීතඥ තෙමේ තම ස්වාමියා තුටු නුවුන බැවින් මද දොම්නසක් දැක්විය- එකනෙහිම ජෝන් ද සිල්වා මහතා “විශ්වනාත්! මගේ පොතට රාග දෙන්ට උඹට බැරි බව මට පෙනෙනවා ඒ නිසා ලබන සුමානේ උඹගමට යන්ට ලෑස්ති වෙයන්” නැයි කියා හුනස්නෙන් නැගිට්ටේය- ජෝන් ද සිල්වා මහතාගේ මුඛයෙන් පිටවුනු නින්දාක සහගත වදනින් සිතයට වේදනාවක් ඇතිවූ විශ්වනාත් සංගීතඥතෙමේ ඉවසිය නොහැකි තරම්වූ ලැජ්ජා ශ්රීටලි වුයේ “මහත්මයා කරුණාකර මට සුමානයක් කල් දෙන්න මම රාග දෙන්නෙමියි කීවිට හොඳයි, මම කල් දෙන්නෙමි කී සිල්වා මහතා මේසය මත තුබූ උත්තර රාම පොතද ගෙණ පච්චාත්තාප සිතින් යුතුව තම කාමරයට ගියේය.
විශ්වනාත් සංගීතඥතෙමේද තමනටවූ නින්දාටව ගැන සිතිවිළි සාගරේ ඒ මේ අත කිමිදෙන්ට වූයේ එදින රාත්රිව 7 පසුවිය - දාරිය නොහැකි ශොකයට පත් විශ්වනාත් තෙමේ එදින සිට සංගීතයාධි පතිවූ දෙවියන් සිහිකොට පූජාසත්කාර පවත්වමින්ම ක්රේමාණුකූල යෝගියෙකුවූයේ බ්රහහ්ම මෘර්තවයෙන් (එලිවන ජාමේ 4 ට) නැගීසිට ස්වකීය ආගමාණුකූල කටයුතු නිමකළ ක්ෂිණයෙහිම සංගීතයෙහි මූළික ගුරුවරුන් සිහිකොට තම සර්පිනාව ලඟට ගෙණ ඊට වැඳ
සං ගී ත ඉ ති හා ස ය
ආයචනාත්මකවු දේව සේතාත්රව (භක්ති) ගීතොච්චාරණය හා ගායන යදකරන්ට විය - මෙසේ සදිනක්ම ක්රිේයාත්මකවූ සංගීත හැදෑරීමකින් යුතුවූ මොහු සත්වැනි දින අරුණොදයෙන් නැගී සිට බ්රවහ්මමෘති යෙහිදීම රාග ප්රුස්තාරයන් නිර්මාණණ කිරීම පටන් ගත්තේය. එකනෙහිම සරශ්වවතී දර්ශයණවූවාය - පූර්ව නිමිත්තෙන් ඔද වැඩුනාවූ විශ්වනාත්තෙමේ උත්තර රාම චරිතයට උවමනා වූ රාග සියල්ලම ක්ර මාණුකූලව ප්ර්ස්ථාරකෙළෙන් තම ස්වාමියා වූ ජෝන් ද සිල්වා මහතා පැමිණතෙක් මග බලමින් සිටියේය- සෑමදාම උදයේ 5 පසු වෙත්ම විජය මන්දිරයේ මිදුල ඇමදිම පුරුදු කළ ජෝන්ද සිල්වා මහතා එදින උදයෙහිද එය නිමකොට මුහුණ සෝදා ගත්පසු සිසිල් ආහරක් භුක්තිවිඳ තේ බී හමාරව නිතර පුරුදු වූ සුරුට්ටුවද දල්වා ගත් පසු තම මූළික නාට්ය යවූ උත්තරරාම චරිත පුස්තකයද අතට ගෙණ කාමරයක සිට විශ්වනාත් ලෞජි සංගීතඥයා වෙත ගොස් ඔහු අතතමින් “විස්වනාත් අදට දවස් හත හරි කොහොමද උඹෙ කල්පනාව” යි ඇසීය- ‘මහත්මයා කියන්න ඕනෑකළ රාග සියල්ලම අද ලියාගන්න”යි සංගීතඥතෙමේ කියමින් තම සර්පිනාව වාද්යන කොට විනාඩි 30 ක් පමණ ස්වරාග උච්චාරණකොට දැක්විය - එක නෙහිජෝන් ද සිල්වා මහතා ගල්ගැසීන - විස්වනාත් පඬිවරතෙමේ කළ ගීතොච්චාරණයේහා වාද්යායෙහිද ඇති වූ දක්ෂැභාවය ගැණ පුදුමවී ඇසිපිය නොහෙලා බලාසිටි ජෝන් ද සිල්වා මහතා තම අදහස ඉටුවූබැවින් ප්රීදතියෙනුත් ප්රිසතියට පත්ව වහ වහා තම ග්රාන්ථදයට උචිමණාකළ රාග සියල්ලම එකවරම සම්පූර්ණමකර ගත්තෙන් එදින සිට විස්වනාත්තෙමේ ලක්දිව ශ්රෙසෂ්ඨ සංගීතඥයාද වීය- ඊට දෙසතියකට පසු ජෝන් ද සිල්වා ශ්රෙ ෂ්ඨ සංගීතඥයාද වීය- ඊට දෙසතිය කට පසු ජෝන් ද සිල්වා මහතා උත්තර රාම චරිත නාට්ය පුරුදු පුහුණු කිරීමේ කටයුතු විජය මන්දිුරයෙහිම ආරම්භ කෙළේය.
එකල මුද්රණයෙත් බිහිවූ ඉතිහාස ග්රෙන්ථෙ රටතොටෙහි අති දුර්ලභ වූහ- හදිස්සියෙන්ම වාගේ අත්තනගළු වංශය නමැති ඉතිහාස පොත ජෝන් ද සිල්වා මහතාට සම්භවී එහිවූ සිරිසඟබෝ කථා වස්තුව දැක එය නාටකයක්කර මහජනයාට පෙන්වීමට අදහස් කෙළෙන් තමා පුහුණුකිරීමට ඉටා සිටි උත්තර රාම චරිතය දෙවනුව රැගීමටත් සිරිසඟබෝ නාට්යණය ප්ර ථමින් දැක්වීමටත් අදහස් කොට තෙසතියක් යන්ට මත්තෙන් එකී සිරිසඟබෝ නාට්ය්යද රචනාකොට ස්වකීය සංගීතඥයාගෙන් රාග තාලයන්ද ගෙණ ඒවා අතුල්කොට තම නාට්යදකරු පිරිසට නාට්යඥ කොටස්ද ලියාදෙමින් අති සූක්ෂ මයේ පුහුණුකරන්ට විය - තවද ලංකාවේ පැරණි සිංහල නාට්යසකුම හා රාග තාලයන්ද නටබුන් නොවී පවත්වා ගැණී මට සිතු ජෝන් ද සිල්වා මහතා සිංහල කවි වන්නමි- රාග කීපයක් (දෙවැනි කාණ්ඩය බලනු)
සං ගී ත ඉ ති හා ස ය
20 වැනි ශත වර්ෂ යේ මුල භාගයේ මරදානේ ඇතිවුණු ශ්රෙීෂ්ඨ නෘත්යෂ මණ්ඩලය.
ක්රිී: ව: 1865 දී කොලොන් නාවේ උපන් බාලසූරියගේ ජේමිස් පෙරේරා බී. ජේ. පෙරේරා අප්පුහාමි) මහතා බාලකල සිටම සිංහල නාඩ ගම් හා නෘත්ය රැඟුම්වල දියුණුව ලක ඇති කරණුවස් සියදනය නොමසුරව යොදමින් වෙහෙසී කටයුතුකළ නාට්යු මණ්ඩලාධිශ්වරයෙකු විය. ක්රිෙ. ව. 1886 සිටම පිට කොටුවේ මල්වත්තේහි පැවැත්වුණු නාට්ය්වලට ධාරදීමේ පුරුදුව සිටි මේ මහතා, එකල ප්රාසිඬ නාඩ ගම් ග්රසන්ථු කතුවරයන්වූ “සයිමන් ද සිල්වා වාසල මුදලිතුමා, ඩබ්ලිව්. සී. පෙරේරා, ලක්දිව නාට්යය කලාව බැබලෙව්
බී.ජේ. පෙරේරා මහතා.
ජෝශප් හැන්ඩා ප්ර නාන්දු’ (අන්ද්රිලස් අප්පු ගුරුතුමා ජෝන් ද සිල්වා. අයි. සී. ද ජෑන්ස්, ආර්. ජෝන්පෙරේරා ආදි ශ්රෙලෂ්ඨ මහතුන්ගේ ආශ්ර යෙන් සිංහල නාට්යය, ප්ර්චාරය උගත් - බී. ජේ. පෙරේරා මහතා, 1892 සිටම බුවනෙකබාහු, සෙලෙස්තිනා, ස්වර්ණහතිලකා ආදි නාඩගම් ග්ර න්ථ. හා චන්ර්ෂ් නන ශ්රීරමතී, අලිබබා, ස්වණිතිලකා, සුරසේන, ඉන්ර්ණහැසභා, සප්ත ස්වර සඟරාව, දෛවඥ හා මධෙනුව, මියුලන් මිළිනා, බැලසන්ත, ඉයුජින් සහ මිලන්, හරිශ්චන්ර්න් , සෙලෙස්තිනා, පෝර්සියා ආදි නෘත්යක ග්ර න්ථස රාශියක්ම මුද්රනණයකල මේ මහතා සිංහල සංගීතය යථා මාර්ගායෙහි ගමන්කර වණුවස් ක්රි,: 1906 දී මරදානේ සිංහල නෘත්යම සමාගම (දැනට ඇල්පින්ටෙන් බයසකෝප් ශාලාව පිහිටි ඉඩමේ බෙලෙක් සෙවිලිකළ නෘත්යස ශාලාවක්) පිහිටුවා ඉඩමේ බෙලෙක් සෙවිලිකළ නෘත්යේ ශාලාවක්) පිහිටුවා එහි සිංහල නාට්ය ඉතා විශිෂ්ඨාකාරයෙන් රඟ දැක්වීය - එකල ඊටයාව පිහිටි මරදානේ පැසෙන්ජර්ස් යුනියන් බාර්හී කළමනාකාර තැන්පත් බී. ජේ. පෙරේරා මහතා ඇතිකළ යටකී නාට්යත සමාගම මගින් පොදු රටටමවූ අති විශාළ සේවය කරණකොටගෙණ සිංහල නාට්යප කලාවේහි දියුණුව මේ වනතුරුම ලක්දිව පවත්නේය. ස්වකීය ධනයෙන් රුපියල් ලක්ෂණයක් පමණ වියදම්කොට- ප්රංිශයෙන් හා චිකාගෝ ආදි විදෙශවලින් - නාට්යාකභරණ ගෙන්වා ගනිමින්, බටහිර කථා හා ඉතිහාස කථාවන්ද ක්රකමාණුකූලව රැඟීම පිණිස ශ්රෙුෂ්ඨ නාට්යි කරුවන්ද - විශද චිත්රහ ශිල්පින් හා දක්ෂා සංගීතඥයින්ද ලවා නාට්ය් සංග
9
සං ගී ත ඉ ති හා ස ය
මයේ කටයුතු සම්පූර්ණ කෙරෙව් බී. ජේ. පෙරේරා මහතා 1906 යේ පෙබරවාරී මස 10 වැනි දින රාත්රී යෙහි මරදානේ අභිනව සිංහල නෘත්ය සමාගම මගින් - සී. දොන් බස්තියන් මහතාගේ “රොමියෝ සහ ජුලියට් නාට්ය ” ඉතා ගරු අන්ද්මින්ම එදින වේදිකා ගත කළේ- ගරු. ටී. එච්. ඒ. ද සොයිසා මහතාගේ හා එච්. ඇල්. ඩී. මැල් මහතුන්ගේත් ප්රතධානත්ව යෙනී- එකල මරදානේ අභිනව සිංහල නාට්යඅ සභාවේ රඟකළ මූළික නළු පිරිස අතර ඩබ්ලිව්. ජෝන් පෙරේරා - ජේ.බී. රාජපක්ෂළ - කේ. ඩී. (මාර්ටින්) ඕද්රිොස් අප්පුහාමි, ඩබ්ලිව්. ඒබ්රයහ්ම පෙරේරා - එච්. ඩී. ඇඩ්වඩ් සයිමන් පතිරාජ - ඩබ්ලිව්. මංතේලිස් ප්රේකරා-
ඒ.වී. දොන් මාර්සල් පෙරේරා- බී. බර්නාඩ් ද සිල්වා - ඩී.සී. සේනානායක- එච්. ඒ. ජෝගි පෑලිස් අප්පු හාමි - ඇම්. පී. ඇල්. දියෝනිස් පෙරේරා- හැන්ඩි ඩැප්- ඩබ්ලිව්. කේ. විලියම් පෙරේරා- ඇන්. රොම්ලස් ද සිල්වා ආදි ශ්රෙිෂ්ඨ නළුවෝ සමඟ 42 නෙක් පමණවූහ. සර්පිනා වාදනය, සංගීතඥ ටී. නික්ලස් පෙරේරා- ජේ. ඩී. මාර්යල් පෙරේරා හා මැසී මහතාද කළහ. තබ්ලා වාදනය පවුලිස් පෙරේරා - ස්වරිමුත්තු මහතුන්ද - වයලිනය බී.ටඩී. ද සිල්වා - ජේසින්තුවත් හා දොන් ජේමිස් ආදී මහතුන් විසින්ද කළහ.
19 වැනි ශතවර්ෂියේ අවශාණ භාගයේ ලක්දිව සිටි ශ්රෙනෂ්ඨ නාට්යි තාරකාවෝ සහ විශද සංගීතඥවරු-
මෙම පිංතූරෙහි හිටි පෙළේ වමේසිට දකුණට සංගීතඥ - ඒ. වී. දොන. මාර්යල් අප්පුහාමි - නාට්යටවේදිහු කේ. ඩී. මාටින් ඕද්රිහස් අප්පු
සං ගී ත ඉ ති හා ස ය
හාමි - ජේ. බී. රාජපක්ෂඥ ආදි මහතුන්ද - වාඩිවූවෝ - වමේ - සංගීතඥ ටී. නික්ලස් පෙරේරා - ගීත හා නාට්යබ නායක ඩබ්ලිව්. ඒබ්රතහම් පෙරේරා ආදි මහතුන්ද වෙති. මේ මහතුන්ගේ ජීවන චරිත දෙවෙනිකාණ්ඩයෙහි පලවෙති.
මෙකී නාට්යී සංගමයෙහි ජවනිකා - රිචඩ් හැන්රිකස් මහතා ප්රතමුඛ චිත්රා ශිල්පීහු විසින් ද - නාට්යා භරණ ජුවන් අප්පුහාමි විසින්ද පිළියෙල කළහ. මෙකී මරදානේ සිංහල නෘත්යව සමාගම එක. ලංකාවේ ශ්රෙිෂ්ඨ නෘත්යළ සමාගම හැටියට පළවිය - මෙකල ඇතිවූ සිංහල නාට්යසකලාවේදීන්ගේ දියුනට ඉවහල්වූ - මෙකී නෘත්යඇමණ්ඩලය - පසු කලෙක ටවර් හෝල් නමැති ශ්රෙෙෂ්ඨ සංගීත විද්යාණලය බවට පත් වූවාය. සිව් වසක්ම ලක්දිවට විශිෂ්ඨ සේවයක්කළ මෙකී නාට්යන සම්තිය ක්රිා: ව: 1909 දී එහි පර්යාෂයක් හේතුකොටගෙණ මද කලකට නතරකළ බී.ජේ. පෙරේරාමහතා ස්වකීය මයිල නුවන්වූ යූ. මත්තෙස් පෙරේරා මහතාගේ සහයෝගයෙන් දැනට ටවර් ප්ලැට් එක පිහිටි ඉඩමෙහි නාඩගම් රඟ හලක් පිහිටුවමින් - එකල ලංකාවේ ශ්රෙමෂ්ඨ නාඩගම් නළුවන්වු ඒ (මහ) ආරොන් සිංඤෝ ගුරුතුමා - පුංචි සිංඤෝ ගුරුතුමා - එච්. ඒ. (ජෝගි) පෑලිස්. අප්පුහාමි - සිංඤෝනි (අප්පු) පෙරේරා චාල්ස් රණවක - ඒ. එච්. සාමෙල් ඩයස් - පේදුරු අප්පුහාමි ගුරුතුමා ආදි ශ්රෙුෂ්ඨ නළුවන් රාශියක් ලවා මහ රාමායන - ස්වණ්තිලකා - බැලයන්ත ආදි නාඩගම් රාශියක්ම නොකඩවාම දෙවර්ෂායක්ම ඉතා ගරු අන්ද්මින් රැඟුම් පැවැත්වූ බී. ජේ. පෙරේරා. මහතා සහ යු. මත්තෙස් පෙරේරා මහතා ද ලක්දිව සිංහල නාඩගම් රැඟුම් ඉතා උසස් අන්ද.මින් කරවූ ප්රඅධාන නාට්ය් පාලකයින් දෙදෙනා වූහ- එකල එහි නාට්ය් නැරඹීම පිණිස පැමිණියන්ගේ ප්රකයෝජන පිණිස වේදකාවක් තනා එහි පුටු මෙසාදිය තබමින් - කාද්යයබොද්යාපදියෙන්නිමවවූ සභා ගර්භියෙහි ඇතිවුණු විශිෂ්ඨබාවය මෙකල ගෝල් පේස්හි පැවැත්වෙන එලිමහන් රැස්වීමෙක සිරි එහි ඉසිලීය. රාත්රිහ කල (ටවර් ප්ලෑට්) එහි වූ රඟමඩල - කිටිසන් (ලයිට්) පහන් ආලෝකයෙන් දිස්විය. මේ කාලයේ සෑම රඟමඩලක්ම කිට්සන් (ලයිට්) පහන් භාවිතා කළහ. එහි පොතේ ගුරුවරු - ඒ. එච්. සාමෙල් ඩයස් ඒ (මහ) ආරොන් සිංඤෝ - පුංචි සිංඤෝ ආදි ගුරුතුමෝද වුහ. 20 වැනි ශත වර්ෂලයේ මුල් කාලයේ ලංකාවේ ශ්රෙසෂ්ඨ නාඩගම් රඟමඩල මෙය විය.“මායිල් තුවන් මහතා” විසින් තරුණයින් 24 දෙනෙකු ලවා විවෙක කාලය තුල මෙහි ටැබ්ලෝ ජවනිකා කීපයක්ම කරවිය. සතියේ සෙනසුරාදා දිනවල රාත්රිය 9 යේ සිට උදේ 4 වනතුරු නාඩගම් ක්රිාඩා මෙහි වූහ.