රාජාවලිය - රාජාවලී භාෂාව

106 රාජාවලිය

සටහන් අංක 1 2 3 * සවැනි පරාක්‍රමබාහු රජු තෙක් මෙහි දැක්වෙන්නේ c.w. Nicholas and S. Paranavithana, A Concise History of Ceylon' 1961. නමැති පොතේ 341-345 යන පිටුවල දක්වා ඇති රාජ්‍ය වර්ෂ වේ. වෙනත් කෘති ගණතිස්ස (සිබෝව. රාජරත්.) දෙවනපෑතිස්ස (ස්තු.) උත්තිය (ස්තු.) මාහාසීව (ස්තු.) සූරතිස් (ස්තු.) දෙමළු දෙදෙනෙක් (ස්තු.) අසේල (ස්තු.) එළාර (ස්තු.) රාජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 38.0.0 30.0.0 20.0.0 70.0.0 40.0.0 60.0.0 40.0.0 10.0.0 10.0.0 - 22.0.0 10.0.0 40.0.0 රාජනාමය විජය උපතිස්ස පඬුවන්දෙව් අභය

පඬුකාභය ගණතිස්ස මොටොතිස්ස දෙවෙනිපෑතිස්ස

සූරතිස්ස උපතිස්ස උත්තිය අස්වරී දෙදෙ- නෙක්

අසේල එලාළ පූජාවලිය රාජ්‍ය කාලය - 40.0.0 10.0.0 10.0..0 10.0..0 22.0.0 10.0.0 44.0.0 රාජනාමය විජය උපතිස්ස පණ්ඩුවාස අභා පණ්ඩුකාභය මොටසීව දෙවනපෑතිස්ස උත්තිය මහාසීව සූරතිස්ස අශ්චාචාරි දෙබෑකෙනෙක් අසේල එළාල මහා වංශය ක්‍රි. ව. - ක්‍රි.පූ. 250 - 210 රාජ්‍ය කාලය 38.0.0 1.0.0 30.0.0 20.0.0 17.0.0 70.0.0 60.0.0 40.0.0 10.0.0 10.0.0 10.0.0 10.0.0 44.0.0 ඤාති සම්බන්ධය 1 මල් 3 පුත්

4 බෑනා

5 පුත් 6 පුත්

8 මල් 9 මල් 10 මල් දෙමළ

10 මල් දෙමළ රාජනාමය විජය උපතිස්ස (ඇමති) පණ්ඩඩුවාසුදේව අභය අරාජික පණ්ඩුකාභය මුටසීව දෙවානම්පියතිස්ස

උත්තිය මහාසීව සූරතිස්ස (සුවණ්ණපිණ්ඩ තිස්ස) සෙන ගුත්තික අසෙල එළාර අංක 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

රාජනාමාවලී සංසන්දනය 107

සටහන් අංක 4 5 වෙනත් කෘති සැදැහැතිස්ස (වන්රා : රාජරත් ) ලැමැණිතිස් (රාජරක්) කලුන්නා (රාජරක්) වළගම්අභා (රාජරක්) දෙමළ පස්දෙන (රාජරක්) මහාවූළිමහාතිස්ස හෙවත් මහා චුළ (රාජරක්)

රාජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 24.0.0 37.0.0 1.8.0 39.0.0 - 0.5.0 39.0.0 12.0.0 50.0.0 රාජනාමය ගැමුණු සැදැහැතිස්ස කුල් ලැමිණිතිස්ස - වළගම්බාහු දෙමළ පස් - දෙනෙක් වළගම්බා මහදෑළියාතිස් පූජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 24.0.0 18.0.0 0.1.10 9.8.15 6.0.0 0.5.0 14.7.0 12.0.0 14.0.0 රාජනාමය දුටුගැමුණු සැදෑතිස් කුල් ලැමැණිතිස් / කළුන්නා වළගම්බා දෙමළ පස් - දෙනෙක් වළගම්බා මහදෑළියාතිස් මහා වංශය ක්‍රි. ව. ක්‍රි.පූ. 161 - 317 137-119 119- 119-109 119-103 103-102 102-89 87-76 76-62 රාජ්‍ය කාලය 24.0.0 18.0.0 0.1.10 9.0.15 6.0.0 0.5.0 14.7.0 12.0.0 14.0.0 ඤාති සම්බන්ධය කාක වණ්ණ තිස්ස රජු පුත් 15 මල් 16 පුත් 17 මල් 18 මල් 19. මල් දෙමළ 19 පුත් රාජනාමය දුට්ටගාමිණී සද්ධාතිස්ස ථූලථන ලඤ්ජතිස්ස බල්ලාවනාග වට්ඨ ගාමිණී අභය පුළහත්‍ථ 3.0.0 බාහිය 7.0.0 පනසමාර 0.7.0 පිළයමාර 0.7.0 දාඨික 2.0.0 වට්ඨගාමිණී අභය මහාවූළිමහාතිස්ස අංක 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 (20) 26

108 රාජාවලිය

සටහන් අංක 6 7 8 9 වෙනත් කෘති වොරනාග (රජරත්) කුඩාතිස්ස (රජරත්) බලත්සිට වටුක බලත්තිස්ස පුරොහිත කලුන්නා අනුලා භාතිය (රජරත්) කිණිහිරිදළ (රජරත්) නිකා කිහිරිලි වන් රා) කුඩාඅබා (නිකා වන් රා : සුලු අබා (රජරත්) සීවලී (රජරත්); නිකා.; සිවල්ල වන්රා.) එළුන්නා (රජරත්) නිකා.; එළුන්න වන් රා.) රාජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 12.0.0 3.0.0 1.0.0 1.0.0 1.0.0 - 0.4.0 22.0.0 18.0.0 12.0.0 9.0.0 - - - - රාජනාමය චොරනාග කුඩාතිස්ස සුරත් ඇමති මුකවෙළුටි දෙමළ වප්‍රාහිත බමුණා - අගබිසව මකලන්තිස්ස භාතිය මහදැළියා අඩගැමුණු - - - - පූජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 12.0.0 3.0.0 1.2.0 1.2.0 0.6.0 1.1.0 1.1.0 0.4.0 22.0.0 28.0.0 12.0.0 9.8.0 3.0.0 1.0.0 0.4.0 6.0.0 රාජනාමය චොරනාග කුඩාතිස්ස බලත්සිවුවා වටුක පුරෝහිත බමුණා වාසුබ් බැළැතිසු අනුලා වළගම්බා මකලන්තිස්ස භාතිය මහදැළියාමාන අඩගැමුණු කිණිහිරිදළ කුඩාඅබා සිංහවල්ලි එළුන්නා මහා වංශය ක්‍රි. ව. 62-50 50-47 47-42 41-19 ක්‍රි.පූ. 19- ක්‍රි. ව 9 9-21 22-31 31-34 34-35 35 35-44 රාජ්‍ය කාලය 12.0.0 3.0.0 1.2.0 1.2.0 1.0.0 0.6.0 - 0.4.0 22.0.0 28.0.0 12.0.0 9.8.0 3.0.0 1.0.0 0.4.0 1.0.0 ඤාති සම්බන්ධය 20 පුත් 26 පුත් 27 අඹු 26 පුත් 35 පුත් 36 මල් 37 පුත් 38 මල් 39 පුත් 40 නැගණි 38 දුව 38 බෑනා රාජනාමය චොරනාග තිස්ස සිව් වටුක දරුහත්තිකතිස්ස නිලිය - අනුලා කුටකණ්ණතිස්ස හාතිකාභය මහාදාඨකමහානාග ආමණ්ඩගාමිණි අභය කණිරජානුතිස්ස චූලාභය සීවලී ඉළනාග අංක 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42

රාජනාමාවලී සංසන්දනය 109

සටහන් අංක 10 11 12 13 වෙනත් කෘති සඳමුහුනු (රාජරත්) නිකා සඳමුහුණු (වන් රා.) යසසිළු (නිකා.; වන් රා) ය‍සලොලු (රාජරත්) සුහබලතා (රාජරත්) නිකා. වැහැප් (රාජරත්) නිකා වයාගප් (වන් රා.) මහලුනා (රාජරත්) නිකා චූළතිස්ස (නිකා: රාජරත්) කුහුන්නා (නිකා.රාජරත්) කුඩානා ( නිකා කුඩානාග රාජ‍රත්) කුඩාසිරිනා (නිකා.) කුඩාසිරිනාය (රාජරත්.) රාජාවලිය රාජ්‍ය කාලය - - - - 3.0.0 24.0.0 - 24.0.0 - - - 20.0.0 රාජනාමය වක්නැසිනම්බප ගජබාහු - භාතියතිස්ස කුඩානා පූජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 8.7.0 7.8.0 6.0.0 44.0.0 3.0.0 22.0.0 6.0.0 24.0.0 18.0.0 2.0.0 1.0.0 19.0.0 රාජනාමය සඳමුහුණු යසසිළු සුභ වහප් වක්නැහැතිස් ගජබාහු මහලුමානා භාතියතිස්ස තිස්ස කුහුන්නා කුඩනා කුඩසිරිනා මහා වංශය ක්‍රි. ව. 44-52 52-59 59-65 65-109 109-112 112-134 134-140 140-164 164-192 192-194 194-195 195-214 රාජ්‍ය කාලය 8.7.0 7.8.0 6.0.0 44.0.0 3.0.0 22.0.0 6.0.0 24.0.0 18.0.0 2.0.0 1.0.0 10.0.0 ඤාති සම්බන්ධය 42 පුත් 43 මල් දොරටුපාල ලම්බකර්ණ 46 පුත් 47 පුත් 49 පුත් 50 පුත් 51 පුත් 52 පුත් 53 සුහුරු රාජනාමය ලම්බකරාණපාලනය ඉළනාග (දෙවනවර) වන්දමුබසීව යසලාලකතිස්ස සුභරාජ වසභ වංකනාසිකතිස්ස ගජබාහුකගාමිණි මහල්ලකනාග හාතිකතිස්ස කනිට්ඨතිස්ස බුජ්ජනාග කුඤ්චනාග සිරිනාග අංක 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54

110 රාජාවලිය

සටහන් අංක 14 15 16 13 වෙනත් කෘති ව්‍යවහාරතිස්ස (නිකා. රාජරත්) අබාතිස්ස (නිකා. අභයතිස්ස රාජරත්) සිරිනාග (නිකා. රාජරත්) විජයිදු (නිකා. රාජරත්) සංසතිස්ස (නිකා. රාජරත්) සිරිසඟබෝ (නිකා. රාජරත්) ගෙෝඨාබය (නිකා. රාජරත්) දෙටුතිස්ස (රාජරත්) කිත්සිරිමෙවන් (රාජරත්. නිකා:) දෙටුතිස්ස (රාජරත්. නිකා:) බුජස් (රාජරත්. නිකා: පැරසි. වර්ෂ 80යි) උපතිස්ස (රාජරත්. නිකා:) මහානාම (රාජරත්. නිකා:) සෙන්ගොන් (රාජරත්. නිකා:) රාජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 22.0.0 2.0.0 2.0.0 6.0.0 4.0.0 - 13.0.0 10.0.0 24.0.0 28.0.0 10.0.0 80.0.0 42.0.0 20.0.0 0.0.1 රාජනාමය වේරතිස්ස අබාසෙන් ශ්‍රීනාග විජලිදු සංසතිස්ස ශ්‍රීසඟබෝ ගෙළුඅබා කලලන්දෙටතිස්ස මහසෙන් කිත්සිරිමෙවන් දෙටතිස් බුජස් උපතිස්ස මහානාම සෙන් පූජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 22.0.0 8.0.0 2.0.0 1.0.0 4.0.0 2.0.0 13.0.0 10.0.0 27.0.0 28.0.0 9.0.0 29.0.0 42.0.0 22.0.0 0.0.1 රාජනාමය වේරතිස්ස අබාසෙන් සිරිනාග විජයිදු තිස්ස සිරිසඟබෝ ගොළුඅබා කලැකන්දෙටතිස් මහසෙන් කිත්සිරිමෙවන් දෙටතිස් බුජස් උපතිස්ස මහානාම සෙන්ගොන් මහා වංශය ක්‍රි. ව. 214-236 236-244 246-246 246-247 247-251 251-253 253-266 266-276 276-303 303-331 331-340 340-368 368-410 410-432 432 රාජ්‍ය කාලය 22.0.0 8.0.0 2.0.0 1.0.0 4.0.0 2.0.0 13.0.0 10.0.0 27.0.0 28.0.0 9.0.0 29.0.0 42.0.0 22.0.0 0.0.1 ඤාති සම්බන්ධය 54 පුත් 55 මල් 56 පුත් 57 පුත් ලම්බකණ්ණ ,, ,, 61 පුත් 62 මල් 63 පුත් 64 මල් 65 පුත් 66 පුත් 67 පුත් 68 පුත් රාජනාමය වොහාරිකතිස්ස අභයනාග සිරිනාග විජය කුමාර (ක) සංසතිස්ස සිරිසංඝබෝධි ගොඨාභය (මේඝවණ්ණාභය) ජෙට්ඨ තිස්ස (1) මහාසේන සිරිමෙෂවණ්ණ ජෙට්ඨතිස්ස (2) බුද්ධදාස උපතිස්ස (1) මහානාම සොත්‍ථිසේන අංක 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69

රාජනාමාවලී සංසන්දනය 111

සටහන් අංක 17 18 වෙනත් කෘති ලැමැණිතිස්ස (රාජරත් නිකා.) මිත්සෙන් කරල් සොර (රාජරත් නිකා.) දෙමළුන්සත් දෙනෙක් රාජරත්.: ෂඩ්ද්‍රවිඩ නිකා) දාගසන්කැලි (රාජරත් නිකා.) සීගිරි කසුබු (රාජරත් නිකා.) මුගලන් (රාජරත් නිකා.) අඹහෙරණසල මෙවන් (රාජරත් නිකා.) රාජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 1.0.0 1.0.0 27.0.0 18.0.0 18.0.0 18.0.0 9.0.0 9.0.0 25.0.0 1.10.0 13.0.0 0.6.0 රාජනාමය සත්ගාහක මිත්සෙන් කරල් සොර දෙමළුන් සත් දෙනෙක් දාසෙන්කැලිය ශ්‍රීසසුබු මුගලන් කුමාරදාස කීර්තිසේන මැදිසිවු ලැමිණි උපතිස්ස ලැමිණිඅක්බෝ දාසෙන් කැලිය පූජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 1.0.0 1.0.0 27.0.0 18.0.0 18.0.0 18.0.0 9.0.0 9.0.0 0.0.25 1.6.0 13.0.0 0.6.0 රාජනාමය ලැමැණිතිස් මිත්සෙන් කරල් සොර දෙමළුසදෙනෙක් දාසෙන්කාලි සිගිරිකසුබු මුගලන් කුමාරදාස කීර්තිසේන මැදිසිවු ලැමැණිඋපතිස් ැමැණි අඹහෙරණ සලමෙවන් දාපුළුසෙන් මහා වංශය ක්‍රි. ව. 432 432-433 433-438 438-456 441-456 456 456-459 459 459-477 477-495 495-512 512/520 520-521 521 522-522 522-535 535 රාජ්‍ය කාලය 1.0.0 1.0.0 5.0.0 3.0.0 16.0.0 0.2.0 3.0.0 0.7.0 18.0.0 18.0.0 18.0.0 9.0.0 0.9.0 0.0.25 1.6.0 12.0.0 0.6.0 ඤාති සම්බන්ධය 68 බෑනා 70 ඇමති දෙමළ 72 පුත් 73 මල් දෙමළ ,, ,, මොරිය 78 පුත් 78 පුත් 80 පුත් 81 පුත් 82 පුත් 80 සොහොයුරි ගේ හිමි 84 බෑනා 85 පුත් රාජනාමය ඡත්තගාහක මිත්තසේන පණ්ඩු පාරින්ද බුද්දපාරින්ද තිරිතර දාඨිය පීඨීය ධාතුසේන කස්සප මෙග්ගල්ලාන කුමාරදාතුසේන කිත්තිසේන සිව (2) උපතිස්ස සිලාකාල දාඨාපභූත (1) අංක 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86

112 රාජාවලිය

සටහන් අංක 19 20 21 වෙනත් කෘති සෙනෙවිමහනා (නිතා රාජරත්) ලැමැණිසිඟාන (නිකා රාජරත්.:) ලැමනිසිංහශලදල (වන් රා.) ලමැණිකටුසර (රාජරත්.: නිකා.) රාජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 20.0.0 19.0.0 3.0.0 9.0.0 30.0.0 10.0.0 0.2.0 6.0.0 9.0.0 16.0.0 - - 12.0.0 9.0.0 10.0.0 9.0.0 රාජනාමය දළමුගලන් කුඩාකිත්සිරි මෙවන් සෙනෙවි මානා ලැමිණිසිංහ සලාදළ අක්බෝ කුඩාඅක්බෝ සංඝතිස්ස මැදිබෝමුගලන් අසිග්ගාහක ශ්‍රි සඟබෝ කොරමණිකරටු දෙටතිස් ශ්‍රිසඟබෝ ලැමිණිදළතිස්ස පැසුලුකසුබු දාපුලු ලැමැණිදලපතිස්ස පූජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 20.0.0 19.0.0 3.0.0 9.0.0 34.0.0 10.0.0 0.2.0 6.0.0 9.0.0 16.0.0 0.5.0 - 12.0.0 9.0.0 3.3.0 9.0.0 රාජනාමය දළමුගලන් කුඩාකිත්සිරි මෙවන් සෙනෙවි මානා ලැමැණිසිඟාන්- සලදළනාබෝ අක්බෝ කුඩාඅක්බෝ සහතිස් ලැමැණිබෝනා මුගලන් අසිග්ගාහක සිරිසඟබෝ ලැමැණිකටුර දෙටතිස් සිරිසඟබෝ ලැමැණිදළුපතිස් පැසුලුකසුබු දාසුලු ලැමැණිදළුපතිස් මහා වංශය ක්‍රි. ව. 535-555 555-573 573-575 - 575-608 608-618 618 618-623 623-632 632 632 633-643 643-650 650-659 659 659-667 රාජ්‍ය කාලය 20.0.0 0.0.19 3.0.0 - 34.0.0 10.0.0 - 6.0.0 9.0.0 0.6.0 0.5.0 12.0.0 4.0.0 9.0.0 0.0.7 9.0.0 ඤාති සම්බන්ධය 85 පුත් 87 පුත් මොරිය - 89 බෑනා 85 සොහො යුරියගේ පුතා අසිග්ගාහ 91 සෙනෙවි මලය රජුගේ පුත් 94 පුත් 92 පුත් - 96 සෙනෙවි 95 මල් මහා තිස්ස ගේ පුතා - රාජනාමය මොග්ගල්ලාන (2) (චුල්ලමොග්ගල්ලාන) කිත්සිරිමෙඝ (2) මහානාග අග්ගබෝධි (1) අග්ගබොධි (2) සංඝතිස්ස (2) මොග්ගල්ලාන (3) සිලාමෙඝවණ්ණ අග්ගබොධි (3) ජෙට්ඨතිස්ස (3) අග්ගබොධි (3) දාඨොපතිස්ස (1) කිස්සප (2) දප්පුල (1) (හත්ථදාඨ0 දාඨොප තිස්ස (2) අංක 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 (95) 97 98 99 100

රාජනාමාවලී සංසන්දනය 113

සටහන් අංක 22 23 වෙනත් කෘති සොමිහි ඳු (රාජරත්.: නිකා.) පැසුලු අක්බෝ (රාජරත්.: නිකා.) මන්වළසෙන් (රාජරත්.: නිකා.) මුගයින්සෙන්(නිකා මුගලයින් සෙන් (රාජරත්.: නිකා.) උදා (රාජරත්.: නිකා.) කසුප් (රාජරත්.: නිකා.) පැසුලු කසුබු (රාජරත්.: නිකා.) රාජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 16.0.0 10.0.0 0.6.0 35.0.0 6.0.0 7.0.0 3.0.0 40.0.0 6.0.0 20.0. 5.0.0 4.0.0 11.0.0 12.0.0 - - 35.0.0 40.0.0 - 6.0.0 රාජනාමය ශ්‍රීසඟබෝ වල්පිටිවාසිරජ හුනන්නරු- රියනදළ පැසුලුකසුබුරජ- දරු අක්බෝ කසුබු මිදෙල්පනා අක්බෝ කුඩාඅක්බෝ සලමෙවන් මිහිඳු උදා මිහි ඳු අක්බෝ දාපුලු - - නුගයිනවැසියෙක් උදා - කසුබු පූජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 16.0.0 2.1.0 0.6.0 35.0.0 6.0.0 7.0.0 3.0.0 40.0.0 6.0.0 20.0.0 5.0.0 4.0.0 11.0.0 16.0.0 3.0.0 20.0.0 35.0.0 11.0.0 17.0.0 6.0.0 රාජනාමය සිරිසඟබෝ පල්පිරිවැටිදත්ත හුතන්නරු රියන් දළ මහලැපාණෝ අක්බෝ කසුබු මහිදෙල් අක්බෝ කුඩාඅක්බෝ සලමෙවන් මිහිඳු උදා සොම්මිහිඳු අක්බෝ දාපුලු අක්බෝ සෙන් මුගයින් වැසියෙක් උදා කසුප් කසුප් මහා වංශය ක්‍රි. ව. 667-683 683-684 684 684-718 718-724 724-730 730-733 733-772 772-777 777-797 797-801 801-804 804-815 815-831 831-833 833-853 853-887 887-889 889-914 914-923 රාජ්‍ය කාලය 16.0.0 2.0.0 0.6.0 - 6.0.0 - 3.0.0 40.0.0 6.0.0 20.0.0 5.0.0 4.0.0 11.0.0 16.0.0 3.0.0 20.0.0 35.0.0 11.0.0 17.0.0 10.0.0 ඤාති සම්බන්ධය 100 මල් - - 98 පුත් 104 පුත් 105 මල් 106 මල් 106 පුත් 107 පුත් 108 පුත් 110 පුත් 111 පුත් 111 පුත් 113 මල් 114 පුත් 115 ‍මල් 116 මල් 117 මල් 117 මල් 117 මල් රාජනාමය අග්ගබොධි (4) දත්ත හත්ථදාඨ මානවම්ම අග්බොධි (5) කස්සප (3) මහින්ද (1) අග්ගබොධි (6) අග්ගබොධි (7) මහින්ද (2) උදය (දප්පුල) (2) මහින්ද (3) අග්ගබොධි (8) දප්පුල (3) අග්ගබොධි (9) සේන (1) සේන (2) උදය (2) කස්සප (4) කස්සප (5) අංක 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120

114 රාජාවලිය

සටහන් අංක 24 25 26 වෙනත් කෘති දාපුලු (රාජරක් නිකා) කුඩාදාපුලු (රාජරක් නිකා.) උදා (රාජරත්.: නිකා.) සෙන් ( රාජරත්.: නිකා.) උදා (රාජරත්.: නිකා.) පැසුලුසෙන් (රාජරත්.: නිකා) මැදසෙන්(රාජරත්.: නික.) කුඩාදෙල් (රාජරත්.: නිකා.) සලමෙවන් (රාජරත්.: නිකා.) මිහිදු ( රාජරත් .: නිකා.) වික්රමබාහු (රාජරත්.: නිකා.) - මහලේ (රාජරත්.: නිකා.) වික්රපාඩි (රාජරත්.: නිකා.) ජගත්පාල (රාජරත්.: නිකා.) පරාක්රමපාඬි (රාජරත්.: නිකා.) රාජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 0.7.0 12.0.0 8.0.0 3.0.0 3.0.0 9.0.0 3.0.0 12.0.0 10.0.0 48.0.0 12.0.0 - 3.0.0 3.0.0 4.0.0 6.0.0 රාජනාමය දාපුලු කුඩාදාපුලු උදා සේන උදා සෙන් සෙන් (126 පුත්) මිහදෙල්සලා සමෙවන් මිහිඳු වික්රමබාහු - මහලේ වික්රමපාඬිත ගජබාහු පරාක්රමබාහුපඬිත පූජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 0.7.0 12.0.0 8.0.0 3.0.0 3.0.0 9.0.0 3.0.0 16.0.0 10.0.0 48.0.0 12.0.0 - 3.0.0 3.0.0 4.0.0 1.0.0 රාජනාමය දාපුලු කුඩාදාපුලු උදා සේන් උදා සෙන් සෙන් (126 පුත්) කුඩාමිහදෙල් සමෙවන් මිහිඳු වික්රමබාහු - මහලේ වික්රමපාඬි ජගත්පාල පරාක්රමපාඬි මහා වංශය ක්‍රි. ව. 923-924 924-935 935-938 938-946 946-954 954-956 - 956-972 972-982 982-1029 1020-1040 1040 1040-1042 1042-1043 1043-1046 1046-1048 රාජ්‍ය කාලය 0.7.0 12.0.0 3.0.0 9.0.0 8.0.0 3.0.0 - 16.0.0 10.0.0 36.0.0 12.0.0 0.0.8 3.0.0 1.0.0 4.0.0 2.0.0 ඤාති සම්බන්ධය 117 පුත් උපරාජ 117 මල් - 124 මල් 120 පුත් - 126 මල් 127 පුත් 128 මල් 120 පුත් සනෙවි - - - 133 පුත් රාජනාමය දප්පුල (4) දප්පුල (5) උදය (3) සේන(3) උදය (4) සේන (4) - මහින්ද (4) සේන (5) මහින්ද (5) වික්කමබාහු (1) (කස්සප) කිත්ත මහාලානකිත්කි වික්කමපණ්ඩු ජගතිපාල පරක්කමපණ්ඩු අංක 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135

රාජනාමාවලී සංසන්දනය 115

සටහන් අංක 27 28 29 වෙනත් කෘති ලෝකේශ්වර (රාජරත්.: නිකා.) 6.0.0 ගජබාහු (රාජරත්.: නිකා.) පණ්ඩිතවිජයබාහු (රාජරත් .: නිකා.) කිලිස්කේස්ද්‍ර මිහිඳු (රාජරත්.: නිකා) කිර්තිනිශ්ශඞ්ක ( රාජරත් .: නිකා.) විරබාහු (රාජරත් .: නිකා) වික්රමබාහු (රාජරත්.: නිකා.) චොඞ්ගංග (රාජරත්.: නිකා.) ලීලාවති (රාජරත්.: නිකා.) සාහයමල්ල (රාජරත්.: නිකා.) කල්‍යාණවති(රාජරත්.: නිකා.) රාජාවලිය රාජ්‍ය කාලය - - 85.0.0 3.0.0 28.0.0 - 32.0.0 1.0.0 0.0.5 9.0.0 - 0.3.0 - 3.0.0 9.0.0 6.0.0 රාජනාමය ලෝකේශ්වර - මහාලුවිජයබාහු විජයබාහු වික්‍රමබාහු - පරාක්‍රමබාහු විජයබාහු - කිර්තිනිශ්ශඞ්ක විරබාහු වික්‍රරබාහු චොඞ්ගංග පරාක්‍රමබාහු බිසව ඔක්කාකවංශ - යෙන් ආ රජෙක් නිශ්ශංකරජුගේ බිසව පූජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 6.0.0 - 54.0.0 14.0.0 28.0.0 - 33.0.0 1.0.0 0.0.5 9.0.0 0.0.1 0.3.0 0.9.0 3.0.0 2.0.0 6.0.0 රාජනාමය ‍ලොකේශ්වර - මහලුවිජයබාහු ජයබාහු වික්කමබාහු - පරාක්‍රමබාහු පණ්ඩිතවිජයබාහු කෙස්දාකිලි මිහිදා කිර්තිනිශ්ශඞ්ක මල්ල විරබාහු වික්‍රමබාහු චොඞ්ගංග ලිලාවති සහායමල්ල කල්‍යාණවති මහා වංශය ක්‍රි. ව. 1048-1054 1054-1055 1055-1110 1110-1111 1111-1192 1132-1153 1153-1186 1180-1187 1187 1187-1196 1196 1196 1196-1197 1197-1200 1200-1202 1202-1208 රාජ්‍ය කාලය 6.0.0 0.6.0 55.0.0 - 21.0.0 22.0.0 33.0.0 1.0.0 0.0.5 9.0.0 0.0.1 0.3.0 0.9.0 3.0.0 2.0.0 6.0.0 ඤාති සම්බන්ධය - කේසධාතු නායක - 138 මල් 138 පුත් 140 පුත් මානාභරණ ගේ පුත් 141 පුත් - - 145 මුල් 145 මල් 145 බෑනා 142 බිසව 145 මල් 145 බිසව රාජනාමය ‍ලොක (ලොකිස්සර) කස්පස (6) විජයබාහු (1) ජයබාහු (1) වික්කමබාහු (2) ගජබාහු (2) ජරක්කමබාහු (1) විජයබාහු (2) මහින්ද (6) නිස්සංකමල්ල විරබාහු වික්කමබාහු (3) උවාඩගාග ලීලාවත් සාහයමල්ල කල්‍යාණවති අංක 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151

116 රාජාවලිය

සටහන් අංක 30 වෙනත් කෘති ලීලාවති (රාජරත් .: නිකා.) මාඝ (රාජරත් .: නිකා.) කාලිඞ්ග විජයබාහු (රාජරත්.: නිකා.) පණ්ඩිත පරාක්‍රමබාහු (රාජරත්.: නිකා.) බෝසත් විජයබාහු (රාජරත්.: නිකා.) පරාක්‍රමබාහු(රාජරත්.: නිකා.) වන්හිමි භුවනෙකබාහු (රාජරත්.: සුවිසි හවුරුදු නිකා.) පණ්ඩිත පරාක්‍රම බාහු (රාජරත් .: නිකා.) වන්නිභුවනෙකබාහු (රාජරත් .: නිකා.) විජයබාහු (රාජරත් .: නිකා.) රාජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 6.0.0 0.0.15 6.0.0 0.5.0 0.4.0 3.0.0 19.0.0 24.0.0 32.0.0 - - - - - - රාජනාමය ධර්මශොක ඇතියග ලීලාවතී ලෝකේශ්වර ලීලාවති පරාක්‍රමපාඬි කලිඟු රජ විජයබාහු පරාක්‍රමබාහු විජයබාහු - - - - - - පූජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 1.0.0 0.0.17 1.0.0 0.5.0 0.7.0 3.0.0 19.0.0 4.0.0 35.0.0 - - - - - - රාජනාමය ධර්මශොක ඇතියග ලීලාවතී ලෝකේශ්වර ලීලාවති පරාක්‍රමපාඬි මාඝරාජ නම් කලිඟු රජ විජයබාහු පරාක්‍රමබාහු විජයබාහු - - - - - - මහා වංශය ක්‍රි. ව. 1208-1209 1209 1209-1210 1210-1211 1211-1212 1212-1215 1215-1236 1232-1236 1236-1270 1270-1270 1272-1284 1285-1286 1287-1293 1293-1302 1302-1326 1326-1335 1335-1341 රාජ්‍ය කාලය 1.0.0 0.0.17 1.0.0 0.9.0 0.7.0 3.0.0 21.0.0 4.0.0 35.0.0 2.0.0 11.0.0 - - - - - ඤාති සම්බන්ධය - - - - - - - - 157 පුත් 158 පුත් 158 පුත් 158 පුත් 160 පුත් 162 පුත් - - රාජනාමය ධම්මාසෝක අනිකංග ලීලාවතී ලෝකිස්සර ලීලාවති පරක්කමපණ්ඩි මාඝ විජයබාහු (3) පරක්කරබාහු (2) විජයබාහු (4) භුවනෙකබාහු (1) අරාථික පරක්කමබාහු (2) භුවනෙකබාහු (2) පරක්කමබාහු (4) භුවනෙකබාහු (3) විජයබාහු (5) අංක 152 153 154 149 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165

රාජනාමාවලී සංසන්දනය 117

සටහන් අංක වෙනත් කෘති සතරවනභුවනෙක - බාහු (රාජරත් .:නිකා) පරාක්‍රමබාහු (රාජරත්) පැරකුම් (නිකා.) වික්‍රමබාහු (රාජරත්.:නිකා.) භුවනෙකබාහු හෙවත් අලශක්කෝනාර (රාජරත්.) පස්වන භුවනෙකබාහු (නිකා.) වීරබාහු ( රාජරත්.: මෙහෙණ්වර වීර බාහු: නිකා.) පරාක්‍රමබාහු (රාජරත්.) රාජාවලිය රාජ්‍ය කාලය - - - - - - රාජනාමය - - - - - - පූජාවලිය රාජ්‍ය කාලය - - - - - - රාජනාමය - - - - - - මහා වංශය ක්‍රි. ව. 1341-1351 1344-1359 1357-1374 1372-1408 - 1412-1467 රාජ්‍ය කාලය - - - 20.0.0 - 52.0.0 ඤාති සම්බන්ධය - - - - - - රාජනාමය භුවනෙකබාහු (4) පරක්කමබාහු (5) වික්කමබාහු (4) භුවනෙකබාහු (5) වීරබාහු පරාක්කමබාහු (6) අංක 166 167 168 169 170 171

118 රාජාවලිය

සටහන් අංක 31 32 33 34 වෙනත් කෘති රජය කාලය 79.0.0 79.0.0 60.0.0 58.0.0 73.0.0 46.0.0 - 29.0.0 - නම් පරාක්‍රමබ බඋ ජවීරා පරාක්‍රමබඋ බොනොකබඋ පණ්ඩිත පරාක්‍රම බාහු වීරපරක්‍රමබඋ පරාක්‍රම බඋ වගිඅ බඋ බොනෙක බඋ දර්මපාල අස්නාත කුතෝ රාජ්‍ය කාලය - - - 4.0.0 3.0.0 8.0.0 - - - නම් මහප්‍රකුර මබාගො ජවීරා බුවනෙකබාව් ජන්දරු කඉපුර පන්දර් ජවිර ප්‍රකූරමබගෝ ජන්දර් ධුම ප්‍රකූර මබගෝ බොළුනෙගබො පන්දර් බොළුනෙගබො පන්දර් දාමබෙල්ල හෙවර් දොන් ජුව පෙරිය පන්දර් රාජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 52.0.0 - 7.0.0 - 20.0.0 22.0.0 - - - නම ශ්‍රී පරාක්‍රමාබුහ ජයවීරපරාක්‍රම බාහු ශ්‍රිභුවනෙකබාහු පණ්ඩිත පරාක්‍රම බාහු වීරපරාක්‍රමබාහු ධර්මපාරාක්‍රමබාහු විජයබාහු භුවනෙකබාහු ධර්මපාල මහා වංශය ක්‍රි. ව. 1412-1467 1467-1469 1470-1478 1480-1484 1477-1496 1491-1513 1509-1521 1521-1551 1551-1597 රාජ්‍ය කාලය 52.0.0 - 7.0.0 - - - - - - ඤාති සම්බන්ධය - 1 මුනුබුරු 1 පුත් - - - - 7 පුත් 8 මුනුබුරු රාජනාමය පරක්කමබාහු(6) ජයබාහු (2) භුවනෙකබාහු(6) පරක්කමබාහු (7) වීරපරක්කමබාහු(8) - විජයබාහු (6) භුවනෙකබාහු (7) ධර්‍මමපාල අංක 1 2 3 4 5 6 7 8 9

රාජනාමාවලී සංසන්දනය 119

සීතාවක රජවරු සටහන් අංක 35 36 37 38 උඩරට රජවරු සටහන් අංක 39 40 ක්වේරෝස් රාජ්‍ය කාලය 50.0.0 16.2.0 - - ක්වේරෝස් රාජ්‍ය කාලය 15.6.0 - - - නම මදුනෙ පන්දර් රජු - නිකපිටි ආදාසින් නම දොන්ජුවා එනරත් බන්දර් රාජසිංහ රජු - කුතෝ රාජ්‍ය කාලය - - - - කුතෝ රාජ්‍ය කාලය - - - - රාජනාමය මදුනෙ පන්දර් රජු රාජසූය්‍ර්‍ය පස් අවුරුදු කුමාරයන් රාජනාමය විමලදහම්සූය්‍ර්‍ය - - - රාජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 70.0.0 - - - රාජාවලිය රාජ්‍ය කාලය 12.0.0 25.0.0 - - රාජනාමය මායාදුන්නේ රාජසිංහ රාජසූය්‍ර්‍ය පස් අවුරුදු කුමාරයන් රාජනාමය විමලදහම්සූය්‍ර්‍ය සෙනෙවිරත් රාජසිංහ (2) විමලදහම්සූය්‍ර්‍ය (2) මහා වංශය ක්‍රි. ව. 1521-1581 1581-1592 1592 1592 මහා වංශය ක්‍රි. ව. 1592-1604 1605-1635 1635-1687 1687-1706 රාජ්‍ය කාලය - - - - රාජ්‍ය කාලය - 7.0.0 52.0.0 22.0.0 ඤාති සම්බන්ධය - 1 පුත් - - ඤාති සම්බන්ධය - 1 මල් 2 පුත් 3 පුත් රාජනාමය මායාදුනු රාජසීහ - - රාජනාමය විමලධම්මසූරිය (1) සේනාරත්ත රාජසිංහ (2) විමලධම්මසූරිය (2) අංක 1 2 3 4 අංක 1 2 3 4

120 රාජාවලිය රාජනාමාවලි සංසන්දය - සටහන් 1. විජයගේන පසු ඇමත්වරුන් උපත්ස්සගාමයේ වෙසෙමින් රජකුමරුවෙකු පැමිණෙන තුරු අපේක්ෂාවෙන් සිටි බව මාහවංසය කියතත්1 පූජාවලිය2, රාජාවලිය,රාජරත්නාකරය3 යන පොත් පවසන්නේ උපතිස්ස ඇමති රජ තනතුරු දැරූ බවය. පූජාවලිය, හා රාජාවලිය දක්වන “මහාවංසයෙහි ඔටුනු පැලඳ රජ කළා වු රජුන් තෙසැට දෙන”4 ගේ සංඛ්යාකවට උපතිස්ස ඇමති ද ඇතුළත් වේ. 2. අභය රජු විසි අවුරුද්දක් රාජ්යලය කිරිමේන් පසු සතළොස් වසක අරාජික කාලයක් පැවති බවත්. ඉන්පසු අභය රජු බෑන පණ්ඩුකාභය රජු සැත්තෑ වසක්5 ද. ඔහු පුත් මුටසීව රජු සැට වසක් ද6 රාජ්ය්ය කළ බව මහාවංසය කියයි. පූජාවලියෙහි “ අභාය, පණ්ඩුකාභය,මුටසීවය” යන නාමවලිය හැර අනෙක් තොරතුරු සඳහන් නැත.රාජවලී පාඨය මෙසේය:”......අභය රජ විසි අවුරුද්දක් රාජ්ජය කෙළේය. ඔහු නං තම මයිල් කුමාරයන් කෙරේ ඉඳ පඬුකාභය කුමාරයා වැදුවාහ. ඒ කුමාරයා.......තිස් අවුරුද්දක් රාජ්ජය කෙළේය. ඔහු පුත් පඬුකාභය රජ.....සැත්තෑ අවුරුද්දක් රාජ්ජය කෙළේය. ඔහු පුත් ගණතිස්ස රජ සතලිස් අවුරුද්දක් රාජ්ජය කෙළේය. ඔහු පුත් මොටාතිස්ස රජ......සැට අවුරුද්දක් රාජ්ජය කෙළේය.” මුටසිව පණ්ඩුකාභයගේ පුතෙකු ලෙස මහාවංසය දක්වතත්7 රාජාවලියෙන් පෙනෙන්නේ පණ්ඩුකාභයගේ පුත්රඩයා ගණතිස්ස බවත්, මොටාතිස්ස ගණතිස්සගේ පුත්රේයා බවත් ය. ගණතිස්සයන් ගැන සඳහන් වන ‍අනෙක් කෘති දෙක නම් රාජරත්නාකරය හා සිංහල බෝධිවංසයයි. රාජරත්නාකරය කියන්නේ පඩුවස්දෙව් රජු ඉක්බිත් සතළොස් වසක් අරාජිකයකින් පසු ගණතිස්ස රජ පැමිණි බවත් අනතුරු ව පණ්ඩුකාභය රජු සත්සැත්තෑ වසක් ‍රාජ්යමය කළ බවත්ය.8 මෙහි ගණතිස්සගේ නම මිස රාජ්යතකාලය සඳහන් නොවිමත්, ඔහු පණ්ඩුකාභයට කලින් රජය දැරූ බවත් විශේෂ කරුණුය. සිංහල බෝධිවංසය පවසන්නේ අභයගේ මල් ගණතිස්ස රජු සතළොස් අවුරුද්දක් රාජ්ය ය කළ බව හා ඉන් පසු ගණතිස්සගේ බෑනන් වු දිඝගාමිණි නම් ශාක්යා කුමරයාගේ පුත් පණ්ඩුකාභය රජු සැත්තෑ අවුරුද්දක් රාජ්යමය කළ බව ද වේ.9 ගණතිස්සගේ නම වෙනත් වාර්තාවක් ආශ්රුයයෙන් රාජාවලියට මෙන් ම යනට දැක්වු අනෙක් පොත්වල ද ඇතුළත් වු බව සිතිය හැකිය. අභය රජුට පසු පණ්ඩුකාභය සමග යුද්ධ පැවති අවධියේ දි තිස්ස නම් අනෙක් සොහොයුරෙකු රාජ්යුආරක්ෂකයා වශයෙන් පත්කර ගන්නා ලද බව මහාවංසය සඳහන් කරයි.10 මහාවංසය දක්වන මේ තිස්ස නමැත්තා යට කී වාර්තාවන්හි සඳහන් ගණතිස්ස විය යුතුය. රාජාවලිය පණ්ඩුකාභය රජුන් දෙදෙනෙකු සඳහන් කිරිම වරදකි. 1. Mv. Ch. viii, 4; 13. 2. පුජාසු. 82 පි. 3. රාජරත්. 4. පි 4. පුජාසු. 83 පි. 5. Mv.Ch.x.105,106. 6. Mv. Ch. xi, 4 7. Mv. Ch. xi, l, 8. රාජරත්. 4 පි. 9. සිබෝව. 162 පි. 10. Mv. Ch.x. 51 රාජානාමාවලි සංසන්දය 121

3. දෙවනපෑතිස් රජුගේ සො‍හොයුරන් වන උත්තිය, මහාසිව, සූරතිස්ස යන රජුන් පිළිවෙළින් දස අවුරුද්ද බැගින් රජය දැරු බව සූරතිස්ස දවසක් ර‍ාජ්යසය කළ පසු දෙමළ අශ්වාචාරාන් දෙදෙන පැමිණ බව ද මහාවංසය, පූජාවලිය, ස්තූපවංසය ආදි පොත්වල සඳහන් වුවත් රාජාවලි පාඨය වෙනස්ය. රාජාවලිය දක්වන ඒ සොහොයුරින්ගේ නම් පිළිවෙළින් සූරත්ස්ස, උපතිස්ස, උත්තිය යනුය්, මොවුනතුරින් පළමු දෙදෙන දස වස බගින් රාජ්ය්ය කළ බව සඳහන් වෙතත් උත්තියගේ රාජය කාලය නොදැක්වේ. 4. මාහවංසය, පූජාවලිය, රාජාවලිය. රාජරත්නාකරය, ස්තූපවංසය යන පොත්වල දුටුගැමුණු රජුගේ මව්පිය පරපුර දැක්විම සඳහා මාගම හා කැලණියෝ ‍රාජ්යටය කළ රජුන් කිහිපදෙනෙකු පිළිබඳ විස්තර දැක්වේ. දෙවානම්පියතිස්ස රජු මල් මාහනාග, මාහනාග රජු පුත් යට්ඨාලකතිස්ස, ඔහු පුත් ගොඨාභය, ඔහු පුත් කාවන්තිස්ස යන ‍රජුන් මාහගාමයේ ද, තිස්ස නම් රජු කැලණියේ ද රාජ්යභය කළ බව මහාවංසය දක්වයි.1 රාජාවලිය ස්තූපවංසය යන පොත්වල ද මෙ රජුන් සතර දෙන ම සඳහන් වෙයි. පූජාවලියෙහි ‍ගොඨාභයගේ නම අත්හැරි ඇත, කාවන්තිස්ස රජු යටාලතිසුන්ගේ පුත් බව පුජැවිලය කියය. රාජර්තනාකරයෙන් මහානාගගේ නම අත්හැරි ඇත. යටාලතිස්ස රජ කැලණි නුවර රාජ්යනය කළ බව රාජාවලියෙන් කියැවේ. “මනරජ..රූණමාගම නුවර කරවා.එහි ම රාජ්ජය කෙළේය. ඔහු පුත් යටාලතිස්ස රජ කැළණි වෙහෙර කරවා එහි නුවර කරවා රාජ්ජය කළාහ, ඔහු පුත් ගොඨාභය රජදෙවෙනිය රූණමාගම රාජ්ජය කළාහ.” මෙහි “දොවෙනිව” යන පදය නාසා යටාලතිසුන් රූණමාගම රාජ්යහය නොකළ බව අදහස් කැරෙයි. මේ වු කලි පූජාවලි පාඨය අනුගමනය කිරිම නිසා රාජාවලිය කතුවරයා අතින් සිදු වු වරදක් සේ පෙනේ. “.....මානාරජ රුහුණු ‍ගොස් රජ කොට යටාලතිසුන් ලද. ඒ යටාලතිස් රජ කැලණි පහය ඇතුළු වු කැලණි වෙහෙර කරවා එහි ම රාජ්යසය කෙළේය.”2 යන පූජාවලිය පාඨයේ “එහි ම” යන්නෙන් අදහස් කරන ලද්දේ කැලණිය නොව පෙර වාක්යලයේ යෙදෙන “රුහුණ” යන පදය වුවත් රාජාවලි කර්තෘ එය ඇති සැටි තේරුම නොගැනිම නිසා යට කී වරද සිදු වි ඇත. 5. සැදැහැතිස්ස රජුගේ රාජ්යදකාලය අනෙක් සැම පොතක ම 18 වර්ෂයක් බව සඳහන් වෙතත් එය රාජ‍ාවලිය අනුව 37 වසකි. වන්නිරාජාවලිය අනුව 30 වසකි. රාජාවලිය හා වන්නිරාජාවලාය දක්වන වර්ෂ ස‍දොස් වේ. 6. අනුලා බිසවගේ වල්ලභයන්ගේ නම් දැක්වෙන රාජාවලි වාර්තාව ව්යා.කුලය. ඒ වාර්තාව ගැන විශ්වාසය ද තැබිය නොහැක. රාජාවලියට මුල් වු පුජාවලි වාර්තාව අනෙක් කෘතින් ඉදිරිපත් කරන කරුණු හා සංසන්දනය කරන කල අපේ සැලකිල්ල යොමු විය යුතු කරුණු කිහිපයක් ඉදිරිපත් වන්නේය. මතු දැක්වෙන සටහන ඒ කරුණු පැහැදිලි කරයි. 1. Mv. Ch.xxii, 2-13. 2. පුජාසු 80 පි.

122 රාජාවලිය දීපවංසය: 20/26-30 මාහවංසය34/18 පුජාවලිය (සු.) 90 පි. රාජාවලිය

සිව 1.2.0 සිව 1.2.0 බලත්සිවුවා 1.2.0 සුරත්ඇමති 1.0.0 වටුක 1.2.0 දම්ළවටුක 1.2.0 වටුකදෙමළා 1.2.0 මුකවෙට්ටි 1.0.0 දෙමළා තිස්ස 1.1.0 දරුගතිකතිස්ස 1.1.0 (දාරුහති) නිලිය 0.3.0 දමිළනිලිය 0.6.0 පුරොහිතබමුණා 0.6.0 ප්රොිහිතබමුණා 1.0.0 වාසුබ් නාකැත්තා 1.1.0 බළැතිස 1.1.0 අනුලා 0.4.0 අනුලා 0.4.0 අනුලා 0.4.0 (අනුලා) 0.4.0

එකතුව 4.0.0 4.3.0 5.4.0 3.4.0

පුජාවලිය දක්වන පුරෝහිත බමුණාගේ නම දමිළ නිලිය බව මහාවංසය අනුව පෙනේ. පුජාවලිය සඳහන් කරන බළැතිසු වු කලි මහාවංසය කියන දරුඟතිකතිස්ස ම යයි නිගමනය කළ හැක්කේ නරේන්ද්රකචරිතාවලොකන ප්රසදිපාකාවෙහි පෙනෙන “දරබලතිස්ස” යන ‍නම වහල් කර ගෙනය. එක් අවුරුදු මසක් රජකම් කළේය යි පු‍ජාවලිය හා නිකාය සංග්රනහය දක්වන වාසුඛි නැකැත්තා පිළිබඳ තොරතුරක් මහාවංසය නොකියයි. පුජාවලිය හා රාජාවලිය කියන පරිදි මහසේන රජුගෙන් කෙළවර වන රජුන්ගේ සංඛ්යාිව තොසැටදෙනෙකු වන්නේ වාසුඛි නැකැත්තාගේ නම ද ගණන් ගත් කල්හි වේ. දිපවංසය හා මහාවංස වාර්තාවලට ඒ නම එකතු විය යුතු සේ පෙනේ. මෙහි තව ද ගැටලුවක් වෙයි. අනුලා වු කාල වොරනාගගේ බිසව බවත්, ඇය විසින් වස දෙනු ලැබිමෙන් වොරනාග හා ඉන් පසු රජ පැමිනි තිස්ස යන දෙදෙනෙ ම මරුනු ලැබු බවත් මාහවංසය කියයි. පූජාවලිය අනු ව අනුලා කුඩාතිස්සගේ අඹුව ය. ර‍ාජාවලි වාක්යයයෙන් ඒ බවත් නොකියැවේ. කුඩාතිසුන්ගේ පුත් මකලන්තිස්සයන් විසින් අනුලා බිසව මරනු ලැබිම පූජාවලිය සඳහන් කරන්නේ, “පියාණන් වස දි මැරූ බිසව මරා” යනුවෙනි.1 රාජාවිල පාඨය නම් “කුඩාතිස්ස රජු‍ෙග් පුත් මකලන්තිස්ස රජ සමණත් මැරු බිසව මරා” යනුයි. මේ වාර්තිව පිළිබඳ ව රාජාවලි පාඨය පුජාවලි වාර්තාවට වඩා පිළිගත හැකි බවත් මහාවංසය හා රාජාවලිය අනු ව අනුලා ‍චොරනාගගේ බිසව මිස තිස්සිගේ බිසව නොවිය හැකි බවත් පෙන්වා දිය හැකිය. 7. මේ රජු‍ගේ නාමය මකලන්තිස්ස යනුවෙන් දැක්වෙන්නෙ රාජාවලි පුස්කොළ පොත් 2ක පමණය. අනෙක් සෑම රාජාවලි පුස්කොළ පොතක ම මලකන්තිස්ස යි දැක්වෙන හෙයින් ද, මලකන්තිස්ස යන්න ම රාජාවලි කර්තෲන් යෙදු පාඨය බව සැලකිමු. මොහු මහාචුළමහාතිස්සගේ පුත්රොයෙකු ලෙස දීපවංස, මහාවංසය යන පොත් දක්වතත් පුජාවලිය හා රාජාවලිය කියන්නේ කුඩාතිසුන්ගේ පුතෙකු බවය.

1. පුජාසු 91 පි. රාජානාමාවලිය සංසන්දනය 123

8. කිණිහිරිදළ පටන් වසභ තෙක් පාලකයන් අට දෙනෙකුගේ නම් රාජාවලිය නොදක්වයි.රාජාවලිය කියන්නේ අඩගැමුණු රජු‍ගේ පුත්රයයා වක්නැසි නම්බප රජු බවය. රාජාලිය සදොස්ය. 9. සීවලි බිසව රෙවති නමන් ද ප්රසකාට වි සිටි බව දීපවංසය කියයි.1 ඇය සිවු මහක් රජය දැරු පසු ආමණ්ඩගාමිණි අභයගේ බෑනා කෙනෙකු වු ඉළනාග ඇය සහිසුනෙන් නෙරපා රාජ්යමය ගත් බවත්. රාජ්යළය කරන ප්රාථම වර්ෂය තුළ ම ඔහු ලම්බකර්ණයන් විසින් පන්නා දමනු ලැබු බවත්, තුන් අවුරුද්දකට පසු යළිත් පැමිණ සාවුරුද්දක් රජය දැරු බවත් මහාවංසය කියිය.2 ඉළනාගයන් ගැන ඉතා කෙටි වාර්තාවක් සපයන දීපවංසය කියන්නේ ඔහු සිවලි බිසව සිහසුනෙත් නෙරපා සාවුරුද්දක් රජ කළ බවය.3 පූජාවිලය දක්වන්නේ සිංහවල්ලි බිසව සාරමසක් රජ කළ බව හා “අඩගැමුණු රජ බෑන එළුන්නා මහරජ ඇය තමහට බිසෝ කොට සැවුරුද්දක්” රජ කළ බවත් වේ.4 ඉළනාග ආමණ්ඩගාමිණි අබයගේ බෑනා වුයේ ඔහුගේ දියණිය පාවා ගැනිමෙන් විය හැකිය. 10. තිස්ස (දීපවංසය) වංකනාසිකතිස්ස (මහාවංසය) වක්නැහැතිස්ස (පූජාවලිය, රාජරත්නාකරය, නිතායසංග්රයහය) යන නමිවලින් හැඳින්වෙන මේ රජු රාජාවලිය නම්කරන්නේ වක්නැසිනම්බප කියාය. එය පැහැදිලි නැත “ගජබා පුවත” “ගජබා කවි” යන අමුද්රි ත පුස්කොළ කවි පොත්වල මොහු “බඹරජ” යනුවෙන් දැක්වේ. 11. මහල්ලකනාගයන් ගැන රාජාවලිය ‍‍හෝ වන්නිරාජාවලිය කිසිවක් නොකියයි. වංසකථා අනු ව නම් මහල්ලකනාග වනාහි ගජබාහු රජුගේ මයිලෙකි (සයුරො)5 මොවුන් දෙදෙන නෑකමින් සුහුරු වු බව පුජාවිලිය දක්වයි. පාලා “සයුරො” යන පදයෙන් සුහුරු යන අරුතක් ද ගත හැකි හෙයින් පුජාවලිය දක්වන ඥාතිසම්බන්ධය වඩාත් පැහැදිලිය.6 12. කිනිට්ඨතිස්ස, බුජ්ජනාග, කුඤ්චනාග යන රජුන් ගැන රාජාවලිය හා වන්නිරාජාවලිය සඳහන් නොකරය. මේ රජුනට පසු රජ පැමිනි කුඩානා නමැත්තා භාතියතිස්සගේ සො‍ෙහායුරෙකු (මල්) ලෙස රාජාවලිය හා වන්නි රාජාවලිය දක්වයි. 13. සිරිනාග වූ කලි කුඤ්චනාග රජු‍ෙග් දේවියගේ ‍සොහොයුරෙකු ලෙස මහාවංශය දක්වයි (දෙවියෝ භාතු‍ෙකා)7 දීපවංසය ‍මේ ඤාතිසම්බන්ධය ‍ෙනාකියයි. පුජාවලිය අනුව නම් කුඩසිරිනා වනාහි කුඤ්චනාගගේ සො‍වහොයුරෙකි.8 1. Dip., Ch.xxi, 40. 2. Mv., Ch.xxxv, 14-45 2. Dip., Ch. xxi, 41-43 4. පුජාසුග 92 පි. 5. Dip, xxii Ch. 29: Mv. Ch.xxxv. 23; Vsp.p.657. 6. E.Z. Vol. I, p 59; J.R.A.S. (C.B), Vol. XXX, pp. 452-454; UCH, Vol.I part i, p. 183. 7. Mv. Ch. xxxvi, 21. 8. UCH, Vol, i. part I, p. 186

124 රාජාවලිය 14. මෙහි දී දීපවංසය අනෙක් වාර්තාවලට වඩා මඳක් වෙනස් වෙයි. (පළමු) සිරිනාගට පසු ඔහු පුත් අභය ද සිරිනාගගේ බාල පුත් තිස්සක (=වොහාරිකතිස්ස) ද අවුරුදු විසිදෙක බැගින් රාජ්යරය කළ බව දිපවංසය කියය.1 15. සංඝතිස්ස, සංඝබොධි, ‍ෙ‍ගාඨාබය යන තිදෙන රජ පෙලපතකට අයත් නුවුවන්‍ සේ මාහවංසය දක්වතත් අනෙක් ලේඛන අනු ව එවැන්නක් පැහැදිලි ව නොපැවසේ. තිඹිරිවැව ලිපිය ඉදිරිපත් කිරිමේ දි සෙනරත් පරණවිතාන මහතා මේ පිළිබසද දිරිඝ සාකච්ඡාවක යෙදි ඒ සංඝතිස්ස රජපෙළපතට අයත් වන සැටි පනේවා දි ඇත.2 16. මහිසෙන් තෙක් මාහවංසයෙහි ඔටුනු පන් රජදරුවන් තෙසැට දෙනෙකු වු බවත්, ලක්දිව රජ පරපුර මාහවංසය. චුළවංසය යයි කොටස් දෙකකට බෙදෙන බවත් රාජාවලිය දක්වයි. මේ පිළිබඳ විග්රනහයක් “මුලාශ්රපයන් හා අන්තර්ගත කරුණු” යන පරිච්ඡේයෙහි ඇත. 17. මාහවංසය කියන මිත්තසෙන (ඇමති) සෑම සිංහල ලේඛනයක් ම දක්වන්නේ මිත්සෙන් නම් කරල්සොර කියය. ඇතැම් විට “කරල්සොර රජ” යි ද යොදා ඇත.3 මහාවංසය මේ නමට සමාන ව “විහිචොර” යන පදය යොදයි. 18. මේ රජු අම්බසාමණෙර සිලාකාල නමින් ද ව්යාවහාර වු බව චුළවංසය කියයි.4 පූජාවලිය හඳුන්වන්නේ ලැමිණි අඹහෙරණ සලමෙවන් කියාය.රාජරත්නාකරය නිකාය සංග්රනහය යන පොත් ද මොහු අඹහෙරණ සලමෙවන් යි නම් කරයි. මේ නම් එකකින්වත් මොහුගේ පුද්ගල නාමය නොකියැවෙන් බව පරණවිතාන මහතා තර්ක කරමින් චින වාර්තාවක් ආශ්රාය ‍කගෙන ඒ නම් “කාශ්යමප” විය යුතුය යි පෙන්වා දෙයි.5 එහෙත් රාජාවලිය දක්වන (ලැමිණි) අක්බෝ යන්න ඔහුට අප්ර”කට පුද්ගල නාමය විය නොහැකි ද? 19. කුඩාකිත්සිරිමෙවන්ගේ රාජ්යුකාලය 19 දවසක් බව මහාවංසය කියතත් එය 19 වර්ෂයක් යයි කියන පුජාවලිය හා රාජාවලිය වාර්තා සත්යම බව ඩබ්ලිව්. එfප්, ගුණවර්ධන සහ පරණවිතාන පෙන්වා දෙති.6 20. පුජාවලිය හා අනෙක් සිංහල වාර්තාවන්හි ලමැණිසිඟාන්ස‍ලදළ‍නාබෝ ‍‍හෝ එයට සමාන නමකින් හඳුන්වන ලබන රජුගේ නම පාලි වංසකථාවල සඳහන නෙවේ. සිංහල වාර්තාවල අසිගිගාහක නමින් හැඳින්වෙන්නේ ද යට කි රජු ම බවත්. සෙනෙවි මානා හා අක්බො යන රජුන් අතිරට ලැමැණි සිඟාන්සලදළනා‍බෝ යන නම යෙදිම සිංහල ඉතිහාස වාර්තාවකරුවන් අතින් සිදු වු වරදක් බවත් ලංකා විශ්වවිද්යාෙල්යිතය ලංකා ඉතිහාසය පොතෙහි පැහැදිලි කර ඇත.7 1. ibid, Vol, l, part i. p. 169, f.n.24. 2. E.Z.Vol.IV, p. 223-228. 3. පුජාසු. 99. පි 4. Cv., Ch.xli, 26 5. E.Z., Vol. V, part. ii. P. 98 6. J.R.A.S. (C.B.), Vol XXXI,pp. 579-583; E.Z. Vol. V, part ii. p. 80-111 7. UCH. Vol. l.part ii, p. 847

රාජානාමාවලි සංසන්දනය 125 21. දප්පුල රජු සත් දිනක් අනුරාධපුරයේ රජය දැරු බව චූළවංසය කියයි. පූජාවලිය අනු ව ඒ රාජ්යlකාලය අ. 3 මා . 3ක්. රාජාවලිය කියන්නේ ඔහු ‍දස අවුරුද්දක් ‍රාජ්යජය කළ බවය. සිංහල ලේඛනවල දැක්වෙන්නේ මොහු රුහුණේ රාජය්ය් කළ කාලය ද ඇතුළු ව බව සිතිය හැක.1 22. චූළවංසය මේ රජු හඳුන්වන්නේ “දත්තනාමං දකප්ට්ඨිප්පධානකං”2 කියායි. දානපිටිගම වු කලි කුරුණැගලට උතුරු දෙසින් කටුවන්නා කෝරළේ පිහිටි ගමක් බව ගෛගර් පෙන්වා දෙයි.3 23. මහින්ද රජ නම් කිහිපයකින් හඳුන්වනු ලබයි. මොහු ධම්මික සිලාමේඝ නමින් ප්රකකිට වු බව චූළවංසය කියයි.4 පුජාවලිය ‍‍යොදන නම “හැළිගරවිල් හිස් කෑ සොමිමිහිඳු” යනුයි. 5 රාජාවලිය කියන්නේ “හැළිගැරවිල් ඉක්කෑබෝ මිහිඳු” කියාය. රාජරත්නාකරය, නිකාය සංග්රාහය යන පොත් ඔහු හඳුන්වන්නේ “‍සොමිහිඳු” ‍යනුවෙනි. “හැලිගැරවිල් ඉක්කැබෝ” යන පදයේ අරුත් පැහැදිල් නැතත් අද අප්රිකට කිසියම් වෘත්තාන්තයක් මුල් කර ගන ඒ නම යෙදුනා විය හැක. 24. තුන්වන සේනාගේ ඤාතිසම්බන්ධය චූළවංසය ‍නොදක්වයි. පුජාවලිය හා රාජාවලිය කියන්නේ මොහු තුන්වන උදයගේ මල් වු බවය. 25. සතරවන සේනට පසු. තුන් අව‍ුරුද්දක් රජය දැරූ අනෙක් සෙන් නම් රජෙකු ගැන සියලු ම සිංහල වාර්තාවල සඳහන් වෙයි. මෙ රජු ගැන චුළවංසය සඳහන් නොකරයි. රාජරත්නාකරය, නිකාය සංග්රගහය යන පොත් 6 ඒ රජුන් දෙදෙනාගේ නම් පැසුලු සෙන්. මැදාසෙන් යනුවෙන් පැහැදිලි ලෙස ම වෙන් කොට දක්වා ඇත. ඒසේ ද වුවුත් මොහු සිංහල ඉතිහාසකරුවන් අතින් වැඩිපුර එකතු වු රජෙකු විය හැකිය.7 26. පස්වන මිහන්ද 36 අවුරුද්දක් රජය දැරුවායන් පසු ලක්දිව සොළින්ට යටත් වු බවත්. ඔවුන් සොළි රටට ගෙන යන ලදු ව තවත් දොළොස් වසක් ජිවත් වු බවත් චුළවංසය කියයි.8 සිංහල ‍ලේඛනවල මිහිඳුගේ රාජය කාලය 48 වසක් ලෙස දැක්වෙන්නේ මෙහි රජ කළ 36 වර්ෂයත් සොළිරට සිරගෙයි ගත කළ 12 වර්ෂයත් එකතු කිරිමෙනි. 27. ලක්දිව සයාසු අවුරුද්දක් ‍‍සොළින්ට යටත් ව පැවති බව පුජාවිලය, රාජාවලිය, රාජරත්නාකරය. නිකාය සංග්රිහය යන පොත් දක්වය. දළදා සිරිත අනු ව සයානු අවුරුද්දකි. මේ කාලසිමාව ගනන් ගැනෙන්නේ සලමෙවන් (පස්වන සෙන) රජහට දෙවන අවුරුදු දුරුතුපුර සැටවක පටන් බව පුජාවලිය වැඩිදුරටත් දක්වයි. සලමෙවන් ‍රජුගේ තෙවන වර්ෂයේ පටන් පුජාවලිය හා රාජාවලිය දක්වන රජුන්ගේ රාජ්යවවර්ෂ එකතු කළ විට සයාසු 1. Cv., Ch. ,xiv. 80’ 2. Cv., Tr, part l, p. 96. ft.n.4 3. Cv., Ch. xvli, 41 4. Cv., Tr. Part i. p. 101, f.n, 7. 5. Cv. Ch. il.39. 6. පුජාසු .103 පි. 7. රජරත්. 30 පි. නිතා. 84 පි 8. Cv. Ch. iv. 16,19,20,23 126 රාජාවලිය

වර්ෂය සම්පුර්ණ වන හෙයන් පුජාවලි, රාජාවලි ප්රතකාශ නිවරරදිය. රුහුනේ පාලකයන් වශයෙන් චූළවංසය දක්වන කිත්ති,1 කස්සප2 යන දෙදෙනාගේ නම් සිංහල වාර්තාවන්හි සඳහන් නොවේ. එසේ වි ඇත්තේ මොවුන්ගේ පාලන කාලයන් නොවැදගත් විමත් කෙටි විමත් නිසි විය හැකිය. 28. පරාක්රගමබාහු කිර්තිශ්රිසමේගගේ පුත්ර යෙකු බව පුජාවිලය, රාජාවලිය යන ‍පොත් දක්වයි. චුළවංසය කියන්නේ ඔහු කීර්තිශ්රිතමේඝගේ ජ්යෙ ෂ්ඨ ස‍හොදරයා වු මානභරණ‍ගේ පුත්රරයා බවය. පරාක්රතමබාහු කුමරා බාල කල්හි ම මානබරණයන් මිය ගිය හෙයින් ඉන් පසු ඔහු වැඩුණේ කිර්තිශ්රි.මේඝ ළඟය. පුජාවිලි හා රාජාවිල කතුවරයන් අතින් එම වරද සිදුවි ඇත්තේ මේ නිසා විය හැකිය. අනෙක් අතින් පරාක්රනමබාහු හදාවඩා ගනු ලැබුවේ කිර්තිශ්රිහමේඝයන් විසන් හෙයින් මේ දෙදෙනො පියපුතුනු ලෙස ම සැලකෙන්නටද ඇත. 29. විරබාහු පටන් සාහසමල්ලා තෙක් රජුන් පිළිබඳ රාජාවලි පුස්කොළ පිටපත් වයකුලය: ඇතැම් රාජාවලි පිටපත්වල දක්නට ලැබෙන පෙල මෙසේය; “ විරබාහු රජ සෙනෙවි රජුන් විසින් මරා දමා පසු ව වික්රවමබාහු රජුගේ අගිබිසව ලවා තුන් අවුරුද්දක් ‍රාජ්ජය කෙළේය.” විරබහු රෑ රජ ව අලුයම මරා දමනු ලැබු හෙයින් දිනක් වත රජය නොදැරු නිසා ඒ රාජාවලිය වාර්තාව ගැන පුදුම විය නොහැකිය. ඔක්කාවංශයෙන් ආ රජෙක් නව අවුරුද්දක් රාජ්ජය කෙළේය.” යන රාජාවලි ‍පාඨය ද සදොස් වේ. එයින් කියැවෙන්නේ පුජාවිලයෙහි සඳහන් වන “ඔකාවසින් ආ සාහසමල්ල” රජු ගැන විය හැකිය. එහෙත් චුළවංසය හා පුජාවලිය අනු ව ඔහු තව අවුරුද්දක් නොව දැඅවුරුද්දක් ‍රාජ්යැය කළ කෙනෙකි. 30. ‍මේ විජයබාහු රජ “මාහාජිනෝ ‍‍ෙ‍දාස්” රජු විසින් චිනයට අල්ලාගෙන යනු ලැබු බවත් මේ විජයබාහු රජු කොට්ටේ සවැනි පරකුම්බාවන්ගේ පියා බවත් රාජාවලිය පවසය. ඓතිහාසික වශයෙන් මේ කරුනු සත්ය් නොවේ.3 කූතෝ අතින් ද මෙ වරද සිදු වි තිබේ.4 මේ සිද්ධිය පිළිබඳ ව කොට්ටේ යුගයේ දි රචිත සද්ධර්මරත්නාකරය දක්වන වාර්තාව නිවැරදිය. ඒ මෙසේය: “පළමු කි විරඅලකේශවරයන් රයිගම්පුරයෙහි දි මල් වු විරබාහු ඇපානන් හා යුඬයෙන් පැරද දෙශාන්තරගත ව නැවත අවුතු මෙහි දොළොස් අවුරුද්දක් රාජ්යාය කළ ඉක්බිති පුරාකෘතකර්මයෙන් චිනමායමට අසු ව ගිය සඳ.”5 1. Cv. Ch.lvi, 7 2. Cv. Ch. lvii, 65-74 2. චින රජු‍ගේ නම චෙං හෝ බවත් එහි ගෙන යනු ලැබු සිංහල රජු විරඅල‍කේශ්වර බවත් පරණවිතාන මහාතා පෙන්වා දෙයි; UCH., Vol. 1, part ii, p. 652: See also J.R.A.S (C.B) Vol. XII, No. 65, 1912 pp. 316-328’ 4. Cuto., p.67 5. සද්ධර්මග 317 පි. ි

රාජනාමාවලී සංසන්දනය 127

31. සවැනි පරාක්ර1මබාහු පටන් ධර්මපරාක්ර7මබාහු තෙක් රජුන්ගේ වර්ෂ ප්රනමාණයක් ක්වේරෝස් දක්වා ඇත. එහෙත් ඒ දැක්වෙන්නේ ඔවුන්ගේ රාජ කාල නො ව වයස් ප්රදමාණළය යයි අනුමාන කළ හැකිය. 32. කූතෝ සවැනි විජයබාහු යන නම වෙනුවට බොඑනෙගබො පන්දර් කියා සඳහන් කරන්නේ වැරදීමකිනි. ක්රින.ව 1505 දී දොන් ලො‍රන්සෝ ද අල්මෙයිදා‍ මෙහි පැමිණියේ ද එම බොළුනෙගබො රජු දවස බව කූතෝ කියයි.1 එය ද සදොස් වේ. විජයබාකොල්ලය සිදු වූ වර්ෂය ක්රිර.ව. 1521 බව ක්වේරෝස් සඳහන් කරයි.2 33. භුවනෙකබාහු රජුගේ රාජ්යදවර්ෂප්රබමාණය (29 වර්ෂයක්) හා අභාවප්රාදප්ත දිනය (ක්රිෙ. ව. 1550 දෙසැම්බර් මස 29 දින) සඳහන් කරන්නේ ක්වේරෝස් ප්රකමාණය.3 භුවනෙකබාහු රජුගේ අභාවය සිදු වූයේ 1550හේ නො ව 1551 බව ඇතැම් ඉතිහාසඥයන්ගේ මතයයි.4 34. ධර්මපාල රජුගේ අභාවය පෘතුගීසි වාර්තාවන්හි දැක්වේ. කුතෝ කියා ඇත්තේ ක්රි5.ව. 1597 මැයි මාසයේ 27 වැනි හෝ 28 වැනි ‍දිනෙක ඒ සිදු වු බවයි.5 ක්වේරෝස් දක්වන දිනය 1597 මැයි 27 වේ. 6 35. මායාදුන්නේ අසූපස් වසක් ආයු වළදා පනස් අවුරුද්දක් රාජ්යදය කර මිය ගිය බව ක්වේරෝස් සඳහන් කරයි.7 ඒ රජු මිය යන විට වයස අසූ අවුරුද්දක් වූ බව කියන කූතෝ ඔහුගේ රාජ්ය කාලය නොදක්වයි.8 රාජාවලී වාර්තාව නම් ඔහු හැත්තෑවක් අවුරුදු රජකම් කළ බවයි. කූතෝ, රාජාවලී කර්තෘ යන දෙදෙනාගේ ම කියමන් සත්යද වීමට නම් මායාදුන්නේ දස අවුරුදු වයසේ දී රජ විය යුතුය.විජයඛාකොල්ලයේ දී,එනම්: පිය රජු මැරීමේ කටයුත්තේ දී ඔහුගේ පුතුන් තිදෙනාගෙන් මුල් වී ක්රි යා කළ තැනැත්තා මායාදුන්නේ බව කියැවේ. ඒ අවධියේ දි මායාදුන්නේගේ වයස දස අවුරුද්දට වැඩි විය යුතුය. මේ අනු ව ඒ රජු සැත්තෑ අවුරුද්දක් රජකම් කළ බව කියන රාජාවලී වාර්තාව පිළිගැනීම අපහසු වෙයි. අපේ සැකය තවත් වැඩි වන්නේ රාජාවලියට මූලාශ්රුය වූ අලකේශ්වර යුඬය නම් කාතියෙහි මායාදුන්නේග් ‍රාජ්යයකාලය කියැවෙන වාක්යලය නොදන්නා හෙයිනි. තව ද මායාදුන්නේ රජු රාජසිංහයන් විසින් මරන ලද බව චූළවංසය9 කියන අතර, අන් අයෙකු ලවා වස දී මරවන ලද බව කූතෝ 10 කියා ඇත. මායාදුන්නේ රජුගේ මරණයට රාජසිංහගේ වගකීමක් ඇති බවක් ක්වේරෝස් හා රාජාවලී කර්තෘ නොකියති. මායාදුන්නේ (මරණයට අවුරුදු ගණනකට 1. Cuto p 71 2. Queyroz . p 204. 3. Queyroz, p 29 4. ibid p. 293 f.n. I:SG. Perera. Port per. Ch 4 5. Cuto , p.413 6. Queyroz , p. 522. 7. Queyroz., p. 438. 8. Cuto., p. 272. 9. Cv., Ch. Ciii, p. 4. 10.Cuto., p. 271.

128 රාජාවලිය

කලින්) තමාගේ මහලු වයස ගැන සලකා යුඬ කටයුතු පමණක් නො ව රාජ්ය.භා‍රය ද රාජසිංහ කුමරාට පවරා දී සිටි බව ක්වේරෝස් වැඩිදුරටත් පවසයි. 1

36. රාජසිංහ රජුගේ රාජ්යජකාලය රාජාවලිය දක්වා නැත. ඔහු පනස්නව අවුරුද්දක් ආයු වළඳමින් සෙ‍ාළොස් අවුරුදු දෙමසක් රාජ්යවය කොට මිය ගිය බව ක්වේරෝස් වාර්තා කරයි.2 රාජසිංහගේ අභාවය සිදු වූයේ ක්රි .ව. 1592 දී බව කියා ඇත්තේ කූතෝ විසින් පමණය. 3 37. රාජසිංහට පසු සීතාවක රජ පැමිණි රාජසූය්ය්ග ගැන චුළවංසය හා ක්වේරෝස් වාර්තාව කිසිවක් සඳහන් නොකරයි. රාජසූය්ය්වූය කුමාරයාගේ පරපුර ගැන යමක් රාජාවලිය නොදක්වතත් කූතෝ කියන්නේ ඔහු රාජසිංහ රජුගේ වැඩිමල් පුත්රකයා බවය. 4 වැලන්ටයින් වාර්තාව අනු ව රාජසූය්්්ජුග ‍ කුමරා රාජසිංහ රජුගේ මුනුබුරෙකි. 5 රාජසිංහ රජුට බිසෝවරුන් ‍බොහෝ දෙනක සිටි බවත් , රජකම හිමි ව සිටි එක ම කුමරා මරා දමන ලද බවත් ක්වේරෝස් වාර්තා කර ඇත. 38. රාජසූය්ය්ෝස් රජු මරනු ලැබීමෙන් පසු රාජසිංහ රජුගේ සෙ‍ාහොයුරිය වූ බිසෝ අදහසින් සීතාවකට පැමිණි ඇයගේ පුත් වූ පස් ඇවිරිදි කුමරා රජකමට තබා සිටි බව රාජාවලී. කූතෝ ක්වේරෝස් යන හැම වාර්තාවක ම සඳහන් වේ.6 ඒ කුමරාගේ නම දක්වා ඇත්තේ ක්චේරෝස් විසින් පමණය. 39. විමලධර්මසූය්ය්ි රජු අවුරුදු පස‍ළොසහමාරක් රාජ්යුය කළ බව ක්වේරෝස් සඳහන් කරයි.7 මේ රජුගේ මරණය සිදු වූයේ 1604 මැයි මාසයේ දී බව එම ලේඛකයා ම අනෙක් තැනෙක දක්වා ඇත. 8 මෙයින් පෙනෙන්නේ ඒ රජු රාජාවලිය සඳහන් කරන පරිදි දොළොස් අවුරුද්දක් රාජ්ය්ය කළ බවය. ඒ රජු රාජාවලිය සඳහන් කරන පරිදි දොළොස් අවුරුද්දක් රාජ්යළය කළ බවය. 40. ක්වේරෝස් වාර්තාව අනු ව සෙනරත් රජුගේ මරණය සිදු වූයේ 1636 දී බව පෙනේ. 9 1. Queyroz., p. 431. 2. Queyroz., p. 469. 3. Cuto ., p. 395. 4. Cuto ., p. 396. 5. Cuto ., p. 396. f. n. 1. 6. Cuto ., p. 396; Queyroz., p. 469. 7. Queyroz., p. 606. 8. Queyroz., p. 604. 9. Queyroz., p. 799.

6 රාජාවලී භාෂාව

රාජාවලිය සීතාවක රාජසිංහ රජුගේ රාජ්යසසමයේ අවසාන භාගයටත් ද්විතීය විමලධර්මසූය්ය්ක රජුගේ රාජ්යොනදයටත් අතරතුර කාලපරිච්ඡේදයේ දි සම්පාදිත කෘතියක් බව ඉහත පෙන්වා දෙන ලදි. එමෙන් ම මෙය එක් කර්තෘ කෙනෙකුන් විසින් සම්පාදනය කරන ලද කෘතියක් බව ද පැහැදිලි විය. භාෂාලක්ෂණ අතින් පොතේ මුල සිට අග තෙක් සමාන බවක් නොමැති වීමට හේතු වශයෙන් දක්වන ලද්දේ පූජාවලිය. අලකේශ්වර යුඬය යන කෘති දෙක රාජාවලියට ප්රතධාන වශයෙන් මුල් වීමත් රාජාවලී කතුවරයා විසින් එම කෘතීන්ගෙන් උපුටා ගන්නා ලද කොටස් බොහෝ දුරට පිටපත් කර ගනු ලැබීමත් යන කරුණුය. මේ හේතුව නිසා ම රාජාවලිය සම්පාදනය කරන ලද්දේ ය යි නිගමනය කරනු ලබන කාලයක - එනම් සතළොස්වන සියවසට පමණ විශේෂ වූ භාෂාලක්ෂණ එහි හැම තන්හි ම විද්යිමාන නොවන්නේය. අනෙක් අත‍ට කලින් කල වෙනස් වෙමින් සංවර්ධනය වූ භාෂාලක්ෂණ ඒ ඒ කාලයන්ට අයත් සාහිත්ය් කෘතීන්ගෙන් ද මැනවින් නිරූපණය නොවන්නේය. දහතුන්වන සියවස්හි මුල් භාගයට අයත් සසදාවත හා පසළොස්වන සියවසට අයත් රුවන්මල යන ගී පද්ය් කෘති දෙක භාෂා ලක්ෂණ අතින් මහත් වෙනසක් නොදක්වයි. දහතුන්වන සියවසට අයත් පූජාවලිය හා දහඅටවන සියවසට අයත් උපාසකජනාලංකාරය අතර භාෂාලක්ෂණ අතින් පවත්නා වෙනස ද එසේ මැයි. එයට හේතුව සිංහල සාහිත්යල කෘති හැමෙකක් ම ස්ථාවර ප්ර ඥාප්තිමාලාවක් ඇතුළත සිට රචනා කරනු ලැබීම බව මාහාචාය්ය්් ම සෙනරත් පරණවිතාන මහතා පෙන්වා දී ඇත.1 රාජාවලියෙහි භාෂා ලක්ෂණ තත්වාකාරයෙන් විග්රයහ කිරීම් වස් දරන මේ ප්රායත්නයේ දී පරණවිතාන මහතාණන් විසින් සීගිරි ගී පිළිබඳ ලක්ෂණ සාකච්ඡා කරමින් ඉදිරිපත් කර ඇති මතයක් කෙරෙහි අපේ සාලකිල්ල යොමු කරනු වටී. සිංහල ශබ්දවිද්යා වෙහි පවත්නා අන්යොලන්යු ප්ර තිවිරුද්ධ ප්රිවණතා දෙකක් ගැන ඒ මහතා මෙසේ සඳහන් කරයි. “වර්තමාන ව්ය වහාර සිංහලය ඇතුළු සියලු අවස්ථාගත සිංහල භාෂාව හැදෑරීමෙන් මට පැහැදිලි වූ කරුණක් නම් පදයන් පාත්ර වනු ලබන සියලු බහුවිධ විපය්යාෙ සයන්ට මුල් වන එකිනෙකට ප්රසතිවිරුද්ධ ව ක්රි යා කරන්නා වූ පැවතුම් දෙකක් ඇති බවත් ඒවා නොසලකා හැරීම සිංහලයෙහි ශබ්දවිද්යා‍ගත ප්ර්ත්ය‍ක්ෂ් අවුලකට හේතු වී ඇති බවත් වේ. මේ 1. S. Paranavitana. Sigir Graffiti (Graffiti). Vol. 1. Intro. P. cixxiv; Sec. 558-559.

130 රාජාවලිය

පැවැතුම් දෙකෙන් අභිප්රාgය කරන්නේ හැකිතාක් ඉක්මනින් ද අඩු ම උත්සාහයෙන් ද වචන ශබ්ද කිරීම සඳහා කඨොර වූ හෝ දුෂ්කර වූ හෝ ශබ්ද සම්බන්ධයන් වලකමින් ශබ්දයන් ලුහුඬු කිරීමටය. . . එය සත්යම වශයෙන් ම විපය්යාය සයට පටහැනි නොවන හෙයිනුත් කෙනෙකුගේ අදහස් ප්රඋකාශය සඳහා පහසුව හා සං‍ක්ෂේපය ඇති වන්නේ නම් සතුටින් පිළිගැනෙන හෙයිනුත්, එය “ප්රාගතිශීලි ප්රපවණතාව” යි හැඳින්වීමට අදහස් කරමි . . . යම් කිසි බසකට ග්රුන්ථාරූඪ වූ සාහිත්යඇයක් ඇති විට එය ඉගෙනීමට කාලය ගෙවන පිරිසක් නිතරම ඇති වන්නේය. ඔවුන්ගේ කථා ව්ය්වහාරය ස්වභාවයෙන් ම අතීතව්යතවහාරයන්ගේ බලපෑමට ලක් වෙයි. ඔවුහු නිසඟයෙන් ම භාෂාවේ ප්රතගතිශීලි ප්රසවණතාවට විරුද්ධ වෙති . . . මේ උගතුන්ගේ බලපෑම එක් ක‍ාලයක් තුළ දී අනික් කාලයකට වඩා විශාල වන්නට ඇත. තැන්පත් වූ සමාජ න‍ියමයක් හා සාමය ඇති අවස්ථාවන්හි දී ඔවුන්ගේ බලපෑම තදින් පෙනෙන අතර වියවුල් සහිත කාලවල දී එය අඩු වී යන්නේය . . . ප්ර්ගතිශීලි ප්රාවණතාවට විරුද්ධ වූ ප්රතතික්රිනයාවන් නිසා මෙසේ ඇති වූ සංවර්ධනය “ගතානුගතික ප්රපවණතාව” හේතුවෙන් උපන් ලෙස සඳහන් කළ හැකිවේ.”1

මෙමෙ න්යාඋයයන් දෙක්හි ප්රිතිළුලයක් වශයෙන් ඒ දෙක අතර ‍තවත් ප්රෙවණතාවක් ඇති බව පෙන්වා දෙන පරණවිතාන මහතා තවදුරටත් මෙසේ කරුණු දක්වයි. “භාෂාවට අයත් නිවැරදි ව්ය වහාරයත් රැක ගැන්මට උගත් පක්ෂය පමණක් උනන්දුවක් දැක්වූයේ නම් ගතානුගතික ප්රයවණතාව නිසා ඇති වූ සොයාගත හැකි කිසි ම සාක්ෂ්යවයක් ඉතිරි නොවනු ඇත. එහෙත් සාමාන්යය ජනයාගේ ව්යිවහාරයෙන් වැලකී තමන්ගේ ගරුකටයුතු බව දැක්වීමට රිසි වූ එතරම් නූගත් තවත් පිරිසක් වර්තමානයෙහි මෙන් ඒ සියලු යුගයන්හි ද ඇති වූහ. පදයන්ගේ නිවැරදි ව්ය්වහාරය ගැන නිතර විනිශ්චයකාරි නුවූ මේ ගණයේ අය . . . පිළිගත් ක්රැමයට වෙනස් වූ අමුතු දේ භාවිතා කළහ . . . නොයෙක් පඞ්ක්තිවල මිනිසුන් අතර අලුත් රූප ද, පැරණි රූප ද, ප්රයතික්රි්යාව නිසා උපන් රූප ද, එක් වර භාවිතායෙහි පැවතිය හැකිය.”2

රාජාවලියෙහි දක්නය ලැබෙන්නේ පරණවිතාන මහතුන් විසින් දක්වා ඇති මෙම තුන්වන ගණයට ඉයත් භාෂාවකි. ගතානුගතික ප්රතවණතාව අනුව යමින් පැරණි සිංහල භාෂා රීති රැකීමට නම් පාලි , සංස්කෘත යන භාෂා පිළිබඳ යන්තම් හෝ දැනුමක් අවශ්ය වන්නේය. අඛණ්ඩ ලංකා ඉතිහාසයක් සම්පාදනය කරන තැනැත්තෙකුගේ අවධානය යොමු වන

1.ibid., Vol. I, Intro., p. xiviii Sec. 164 – 165. 2. ibid., Vol. I, Intro., p. xiviii Sec. 164-168.

රාජාවලී භාෂාව 131

ග්රාන්ථ අතර මහාවංසය ඉවත ලිය හැක්කක් නුවූවත් රාජාවලී කතුවරයා එවැනි ග්රාන්ථයක් පැවැති බවක් වත් දැන සිටි වගක් නොපෙනේ. මෙයින් සිතිය හැක්කේ ඔහු පාලි භාෂාව පිළිබඳ දැනුමක් නොලැබූවකු බවය. සකුව ගැන කියනුම ක‍වරේ ද? ඡෙකප්ර යොග හරිහැටි නොදත් සාමාන්යො පෙළේ උගතෙක් වූ රාජාවලී කර්තෘ නිවැරදි යයි තමා කල්පනා කළ භාෂාවකින් මෙම ග්රේන්ථය සම්පාදනය කෙළේය. මෙහි ප්රවතිළුලය වූයේ වියතුන් සාහිත්යම කෘති සැපයූ භාෂාවටත් ජනව්ය ව‍හාරයේ පැවැති භාෂාවටත් අතර අලුක් බස්වහරක් පහළ වීමය. එහෙයින් රාජාවලීයේ දක්නා ඇතැම් යෙදුම් ඡෙකප්ර යෝග විය හැකි අතර ඇතැම් යෙදුම් එසේ නොවන්නට ද පිළිවන. රාජාවලීයෙහි මූලාශ්රඡය ග්රෝන්ථ ගැන සිතන විට භාෂා ලක්ෂණ සලකා බැලීමේ දී වුව එම කෘතිය කොටස් දෙකකට වෙන් කළ යුතු වෙයි. එනම්:

1. ආරම්භයේ පටන් දඹදෙණි පරාක්රුමබාහු රජුගේ ප්රඑවෘත්තිය අවසානය තෙක් වූ ප්ර්ථම භාගය. 2. විජයබා රජතුමා චීන රජු විසින් අල්ලාගෙන ගෙන යනු ලැබීමෙ සිඬියෙන් ආරම්භ වී ග්ර න්ථාවයානය තෙක් වූ ද්විතීය භාගය යනුවෙනි.

1- ප්රවථම භාගය

මෙම කොටස සම්පාදනය කිරීමේ දී බෙහෙවින් ම පූජාවලිය උපස්තම්භක වූ බවත් පූජාවලියෙන් ගත් පාඨ එකට ගළපා ගන්නා ලද ආකාරයත් තුන් වන පරිච්ඡේදයේ දී සාකච්ඡා කරන ලදි. පූජාවලියෙන් හා රාජාවලීයෙන් ගත් පාඨ කිහිපයක් සංසන්දනය කිරීමෙන් භාෂාව අතින් ඒ ග්රවන්ථ දෙක අතර පවත්නා සම්බන්ධය අව‍බෝධ කර ගත හැකිය. 1. පූජාවලිය: “මේ පන්තිස් මහනුවර මධ්ය්මණ්ඩලයට ඇතුළත් ම ය. මේ මහනුවර නම් චක්රයවර්ති රජුන් හා මහධන සිටුවරුන් හා මහෙශාඛ්යය දෙවියන් හා අසූමහ සවුවන් හා පසේබුදුන් හා ලොවුතුරා බුදුන් හා මෙකී උත්තමයන්ගේ ම උත්පත්ති ස්ථානයෙකි.” (1108 පිටුව) රාජාවලිය : “මේ පන්තිස් නුවරට අඩුත්තුව ලොවුතුරා බුදුන් හා පසේබුදුන් හා අසූමහ සවුවන් හා චක්ර්වර්ති රජ්ජුරුවන් හා ‍මහෙශාක්යබ දෙවියන් හා ධන සිටුවරුන් හා උපදිනා ස්ථාන යයි දැනගත යුතුයි.” (149 පිටුව) 2. පූජාවලිය: “එකල රජ අනික් යෞවන ස්ත්රියයක අගමෙහෙසුන් කෙළේය. එ බිසෝ ද රජුට ජන්තු නම් පුතකු වදා එ කුමර උපන් පස් දවසින් නාවා මලින් සරහා මල්දමක් සේ කුමරු දෑතින් ගෙන හිමි තොප පුතු රූසිරු බලව යි රජු අතට වඩා ලුව. රජ තමා ගිය යොවුන් කල ලත් පුත්රමයා හෙයින් මහත් වූ ප්රෙලමයෙන් පුතු සිඹ සනසා පෙම් වතුරු රඳවාගත නොහෙයනුයේ බිසොවුන් මූණ බලා මෙ වැනි පුත් රුවනක් වදා දුන් තිට සිත්කලු වූ වරයක් දෙමි. දැන් ම හැර ගනැ යි කීය. එකෙණෙහි බිසෝ සතුටු ව කැමැති ‍විටෙක 132 රාජාවලිය

ඉල්වා ගන්මි යි එවිට නො ගෙන පසු ව පුතු වැඩුණු කල්හි හිමි මට අන් වරයෙකින් කම් නැත, තොප මට නුදුන් රුවනෙක් නැත. මපුතුට රජය දෙව යි කිව. එබසට රජ කිපී කොල චණ්ඩාල දුව කප්රුක් සේ මපුතුන් සතරදෙනකු දිලිසෙමින් සිටිය දී ති පුතුට රජය ඉල්වයි ද මපුතුන් මරනු කැමැතියෙහි දැ යි බණනුයේ සිරියහන් ගෙට වන. (115 පිටුව) රාජාවලිය : “එකල රජ අනික් බිසවක් අගමෙහෙසුන් කළාහ. ඒ බිසව ඒ රජුට ජාතක කර ජන්තු නම් පුතෙකු වැදුවාහ. ඒ කුමරු පස්මැසි වයසෙදී නාවා මලින් ගදින් සරහා සුවඳ මල් පලඳවා මල් දමක් සේ කුමරු දෑතින් ඔසවා ගෙන ගොසින් හිමි තොපගේ පුත් රුසිරු බලව යි කියා රජු අතට වැඩුවාහ. ඒ රජහු කුමාරයාට මහත් වූ ප්රෙුමයෙන් සිඹ සනසා පෙම් පතුරුවා සිනාසෙනු දැක බිසව මූණ බලා මෙ‍වැනි පුත්රුවනක් වදා දුන් නුඹට සිත් සේ කැමැති වරයක් ගනුව යි බිසවට කී සඳ හිමි මට දුන් වරය මා කැමති දවසක ගනිමි කියා ඒ කුමාරයා වැඩිවිය පැමිණි විට ඒ බිසව හිමි මට දෙමි කී වරය මා පුතුට රාජ්ජය දෙව යි කියා රජු අතින් ඉල්ලූහ. එබසට රජු කිපි කොල චණ්ඩාල කෙල්ල කප්රුක් වැනි මපුතුන් සතරදෙනෙකු ඉන්ද දී තී පුතුට රාජ්ජය ඉල්වයි ද කියා රජ කිපී ශ්රීැයහන්ගෙට වන්හ. “ (156 පිටුව)

පූජාවලියෙන් ගත් පළමුවැනි පාඨයෙහි යෙදෙන “ඇතුළත්” යන වචනය වෙනුවට රාජාවලිය යොදන්නේ “අඩුත්තුව” කියාය. දෙවැනි ව උපුටා දැක්වූ පාඨ දෙක සැසඳීමේ දී පූජාවලියෙහි ගතානුගතික සම්මත වියරණ නීති ආරක්ෂා කෙරෙන අතර රාජාවලී භාෂාව එයින් වෙනස් වන සැටි පැහැදිලි වන්නේය. “එකල රජ අනික් යෞවන ස්ත්රි්යක අගමෙහෙසුන් කෙළේය.” යන පූජාවලී වාක්යකය රාජාවලියෙහි යෙදෙන්නේ “එකල රජ අනික් බිසවක් අගමෙහෙසුන් කළාහ” යනුවෙනි. “රජ” යන එකවචන උක්තයට ගැළපෙන පරිදි පූජාවලී කර්තෘ “කෙළේය” යි ක්රි යාපදය යොදා ඇතත් රාජාවලියෙහි යෙදෙන්නේ “කළාහ” කියාය. “කෙළේය” “කළාහ” යන පද දෙක අතර වචන භේදයක් ඇති බවක් රාජාවලී කර්තෘ නොදකියි. තව ද පූජාවලියෙහි අනුක්ත ව යෙදෙන “ස්ත්රිලයක” යන්න වෙනුවට රාජාවලිය යොදන්නේ “බිසවක්” කියාය. අවසාන වාක්ය්යේ “රජ . . . සිරියහන්ගෙට” වන යන එකවචන උක්තාඛ්යාිත පද රාජාවලියෙහි “රජ . . . ශ්රීසයහන්ගෙට වන්හ” යි යෙදෙයි. රාජාවලී කතුවරයා පූජාවලිය පිටපත් කළ සැටි මේ පාඨයන්ගෙන් පැහැදිලි වන්නේය. ඔහු මුල් ග්රාන්ථය වාක්ය යෙන් වාක්යීය ම පදයෙන් පදය ම පිටපත් කළ අතර තමාට පුරුදු බස්වහර අන් ව ඒ කාව්යක සකස් කිරීමට ද අමතක නොකෙළේය.

2 - ද්විතීය භාගය

විජයබාහු නම් රජතුමා චීන රජු විසින් අල්ලාගෙන යනු ලැබීමේ සිද්ධියෙන් ආරම්භ වන පූජාවලියෙහි දෙවන භාගය සඳහා මුල් වූ කෘතිය අලකේශ්වර යුඬය බව අන් තැනෙක පෙන්වා දෙන ලදි. අලකේශ්වර යුඬය සීතාවක රාජසිංහ රජුගේ රාජ්යක කාලයේ අවසාන භාගයේ දී පමණ සම්පාදිත

රාජාවලී භාෂාව 133 කෘතියක් බව පෙනෙන හෙයින් කාලය අතින් අලකේශ්වර යුඬය හා රාජාවලිය අතර මහත් පරතරයක් නොමැත. එහෙයින් භාෂා ලක්ෂණ අතින් ද මේ කෘති දෙක බෙහෙ‍වින් සමානකම් දක්වයි. රාජාවලී කතුවරයා විසින් අලකේශ්වර යුඬය පිටපත් කිරීමෙන් ස්වකීය කෘතිය සකස් කර ගන්නා ලද අයුරු පාඨ සංසන්දනයකින් පැහැදිලි කිරීම යොග්ය වේ.

අලකේශ්වර යුඬය : “උඩරට සේනාව එපවත් අසා අප වැනි සේනාවක් ඇරපියා ගිය නිවට රජහුගෙන් කම් කින්දැයි කියා පස්රටේ සේනාව තම තමුන් කථාකරගෙන රාත්රින වෙලෙහි වාඩිය වටලා හිඳ පාන්වන්ඩ් පළමුවෙන් වාඩිය මැදට පැන කොටා බොහෝ දෙමළුනුත් විනාශයට පමුණුවා යුඬ ජය ගත්තාහ. එකල අලකේශ්වර නම් මන්ත්රීනශ්වර තෙම බලසේනාව පිරිවරා ඇත්වහනයකට පැන නැගී සතුරන් මැදට පැන බොහෝ දෙමළුන් විනාශයට පමුණුවා කොලොම් තොට පානදුරා තොට තිබූ නැවුත් ඇතුන් ලවා පොඩි කර දමා යුඬ ජයගෙන රයිගම් නුවරට වන්හ. (අලයු. 21 පි.)

රාජාවලිය : “උඩරට සේනාව අප වැනි සේනාවක් ඇර ගිය රජුන්ගෙන් කම් කිම් ද කියා පස්රටේ සේනාව තමුන් කතා කර ගෙන රාත්රිසයේ වාඩියට පැනලා දෙමළ සෙනග වටලා ඇන වාඩිකුලප්පු කොට නැතක් දෙමළ සෙනඟ මැරුවාහ. අනිකුත් දෙමල සෙනඟ බිඳී යාපාපටුනට ගියාහ. අලකේශ්වරයා දෙමටගොඩ ගොරකාන වාඩිවලට පැනලා කොටා දෙමළ සෙන් විනාස කරවා පානදුරා තොට තුබූ නැවුත් පොඩි කර දමා යුඬ ජයගෙන රයිගන් නුවරට වන්නාහ. (108 පිටුව)

රාජාවලියේ යට කී ප්රෙථම භාගයෙහි ද්රදවිඩ වචනයන්ගෙන් බිඳී ආ හෝ ඒවායින් ආභාසය ලත් වචන රාශියක් ඇති බව පෙනෙ‍න අතර ඒකීය භාගයෙහි එවැනි වචන මෙන් ම පෘතුගීසි භාෂාව හා සම්බන්ධ වන පද රාශියක් ද ඇති බව මෙහි ලා පෙන්වා දිය හැකිය. ඒ හැර වියරණ රීති අතින් එම කොටස් දෙක අතර විශාල වෙනසක් නොමැති වුවත් ප්රාථම භාගයෙහි දී ගතානුගතික ප්රදවණතාව වැඩියෙන් බල පවත්වා ඇති බව පෙනේ. එයට හේතුව එම කොටසට පූජාවලිය මූලාශ්ර ය වීමය.

මෙතැන් සිට මුළු කෘතියට ම සාධාරණ වූ විශේෂයෙන් දැක්විය හැකි ව්යාලකරණ ලක්ෂණ පරීක්ෂා කරනු ලැබේ.

තැනින් තැන කෙටි වාක්යබ දැකිය හැකි වුවත් රාජාවලී වාක්යයයන්හි උක්තානුක්ත සම්බන්ධය පරීක්ෂා කරන විට ඒ ඇතැම් වාක්යක වර්තමාන සම්ම්ත වියරණ රීතිවලට ගැළපෙන බව පෙනෙන අතර ඇතැම් වාක්යි ඒ රීතිවලට පටහැනි බවක් ද පෙනී යයි. අප උත්සාහය ඒ යෙදුම්වල වැරදි නිවැරදි බව ශබ්දවිද්යා ව අනු ව පරීක්ෂා කිරීම නොව භාෂාවෙහි විශේසත්ත්වයක් දරන ඒ ලක්ෂණ පෙන්වා දීම වේ. සාමාන්යායෙන් දීර්ඝය යි කිය හැකි වාක්යායක ඇතැම් විට උක්තපද කිහිපයක් යෙදෙයි. ඇතැම් විට එක් කර්තෘපදයකින් ආරම්භ වන වාක්යයය කෙළවර වන්නේ අනෙක් කර්තෘපදයක් යෙදී එයට

134 රාජාවලිය

ගැළපෙන ක්රිායා පදයකිනි. ඇතැම් වාක්යආයක උක්තය කිසි සේත් යෙදී නැත ලිංහ භේදය කාරක භේදය ආදිය අතින් ද ඇතැම් වාක්යක ගැළපීමේ දී සැලකිලිමත් වූ බවක් නොපෙනේ.

මතු දැක්වෙන වාක්යි සම්මත වියරණ රීතියට එකඟ වන්නේය: “මහාසම්මත රජු පුත් රෝජ නම් රජ අසංඛ්යීයක් අවුරුදු රජ කෙළේය” (152 පිටුව) “එතැන් පටන් දෙවියෝ රජුන්ට අරක්ගෙන නොසිටිනාහ” (153 පිටුව) “ඒ බිසව ඒ රජුට ජාතක කර ජන්තු නම් පුතෙකු වැදුවාහ” (156 පිටුව) “බෝධිමණ්ඩලයට නැගෙනහිර දිසාභාගයෙහි සසියයක් ගවූ ගිය කල කජංගල නම් නියම් ගමෙක් ඇත” (148 පිටුව) “මේ නුවර සත දකුණු දිග්භාගයෙහි පිහිටියේය” (149 පිටුව)

වර්තමාන සම්මත ව්යාණකරණ ප්රපඥප්තිවලට අන් ව පූර්වොක්ත වාක්යු නිවැරදි බව පිළිගැනේ. පූජාවලියේ ද මෙම වාක්යඥ එසේ ම යෙදී ඇත. මතු යෙදෙන වාක්යවය පරීක්ෂා කරමු. “ඒ රජ මෙසේ මිනිස් ලොව බොහෝ කලක් සැප විඳ . . . අසංඛ්යායක් අවුරුදු රජ කළාහ.” (152 පිටුව) “රජ” යන ඒකවචන හා යෙදී ඇත්තේ “කළාහ” යන ක්රිියාපදයයි. ඒකවචන උක්තයන් සමග “කළාහ” , “තිබුණාහ” , “සිටියාහ” යනාදි වශයෙන් වර්තමානයේ බහුවචන ලෙස සැලකෙන ක්රිුයා පද යෙදෙන තැන් රාජාවලියේ පිටක් පාසා මෙන් දැකිය හැකි වේ. “ කාවන්තිස්ස රජුජුරුවන් කෙරේ ඉඳ ඒ බිසවට දරු උපතකක් සිට මෙසේ දොළක් උපන්නාහ” (171 පිටුව) “ජම්බුබීපය දියෙන් ගොඩින් දස දහසක් යෙදුන්හ” (147 පිටුව). මේ තැන්වල යෙදෙන ක්රියයාපද සැබවින් ම උක්තයට නොගැළපෙන බහුවචන පද ලෙස සැලකිය හැකි ද?

“එකබසැ ඒ ආ වනුයේ යල ඕ හු වේ බුහු බසැ” යන සිදත්සඟරා ‍පාඨය 1 අන් ව වාක්යකයක උක්ත වශයෙන් සිටින ප්රසථමා විභක්ති ප්රාත්ය ය වශයෙන් ඒකවචනයට ඒ ආ යන දෙක ද බහු වචනයට ඕ , හු යන දෙක ද සිටිය යුතු වෙයි. මේ ප්ර කාශයෙහි ඇති අඩුපාඩු ආචාය්ය්න ද පරණවිතාන මහතාගේ “සීගිරි කැටපත් පවුරු ගී ” නම් ග්රින්ථයෙහි දීර්ඝ වශයෙන් සාකච්ඡා කර ඇත. 2 “කතුන්”, “දෙවසරන්” “දිග්නුයුනුන්” යනාදි වචන සීගිරි ගීවල උක්ත වී යෙදී ඇති සැටි එහි පෙන්වා දී ඇත්තේය. සාහිත්යු කෘතීන්හි ද එවැනි යෙදුම් ඇති බවට නිදසුන් දැක්විය හැකිය. “වෙසෙත් ගෑනුන් නොතින් වීමෙන්” යන කාව්යනශෙඛර පද්යාිර්ධය එවැනි එක් තැනකි. 3 මෙවැනි යෙදුම් රාජාවලියෙහි නොයෙක් තැන දක්නා ලැබේ. මතු දැක්වෙන්නේ නිදර්ශන කිහිපයකි.

1. සිදත් සඟරාව : ශ්රීජ සුමංගල සංස්කරණය , 1914 – 67 පිටුව. 2. Graffiti. Vol 1, Intro., p. cviii. 3. හික්කඩුවේ සුමංගල සහ බටුවන්තුඩාවේ, කාව්ය ශෙඛරය. 1946. (කවසේ) 10 සග 125 පද්ය,ය.

රාජාවලී භාෂාව 135

“ක්ර මක්ර මයෙන් රජුන් වර්ණහයෙන් අඩුඅඩුව ගියාහ” (154 පිටුව) “මෙසේ ශාක්යකවංශයෙහි එම කිඹුල්වත් පුර නුවර රජ කළ රජුන් දෙලක්ෂඅ සතළිස්දහස් සත්සිය සැත්තෑවක් රාජධාන් රාජ්ජය කළාහුය” (158 පිටුව) “අප බුදුන් පළමු යකුන් දුරු කර . . . දාගොබක් කරවයි කී සේක” (177 පිටුව) “එ රජ කුලවදිනා විට කෝට්ටේ නුවර නැතක් ප්රගධානිවරුන් කැල වැදුණාහ” (220 පිටුව)

පුල්ලිංග එකවචන ප්රවථමා විභක්ති - එක් ප්ර ත්යැය අනෙක් විභක්ති ගන්නා කල - එකු හෝ - අකු යනුවෙන් සිටින අතර ස්ත්රීඑලිංග එකවචන ප්ර‍ථමාවට - අක් ප්රුත්ය1ය ද, අනෙක් විභක්ති සඳහා - අක ප්ර්ත්යංය ද යෙදීම සිරිතය.

“මේ රජුන් අතුරෙන් අමිතොදන රජු කුමාරවරුන් සදෙනෙකු හා කුමාරියක ලබාගෙන ඉන්නා අවධියට . . . ” (165 පිටුව) යනාදි වාකය පූර්වොක්ත න්යා යට එකඟ වෙයි. එහෙත් රාජාවලී කතුවරයා මෙම න්යාකයය හැම කල්හි අනුගමනය කළ බවක් නොපෙනේ. මතු යෙදෙන වාක්ය් පරීක්ෂාහ කරනු වටී:

“රාත්රි යෙහි ඒ බිසව ඉඳිනා වළ මතුපිට ව්යාෙඝ්රතයෙක් යන විට . . . ” බිසව උඩ බලා . . . මොර ගැසුවාහුය” (159 පිටුව) “එ රජ ඔටුනු නොපැලද බිසවක් නැතුව උන්නාහ” (164 පිටුව) “ඒ වගු රජුට ජාතක කර දුවකු වැදුවාහ” (160 පිටුව) “රජ්ජුරුවෝ” , “ඉසිවරු” , “කුමාරවරු” , “සමහරු” යනාදි පද ප්රයථමා විභක්ති බහුවචන ලෙස පමණක් නොව කර්ම විභක්ති ද ගෙන ඇතැම් විට වාක්ය යන්හි යෙදේ. ශබ්දයන්ගේ ඓතිහාසික සංවර්ධනය දෙස බැලුව ද අනුක්ත ව යෙදෙන “රජ්ජුරුවහු” , “ඉසිවරුහු” , “සමහරහු” යන පද පිළිවෙළින් “රජ්ජුරුවෝ” , “ඉසිවරු” , “සමහරු” යි සිඬ විය හැකිය. මේ කාරණයට අදාළ වාක්යෙ කිහිපයක් මෙසේය. “භුවනෙකබාහු උකුත් වූ සේදීත් මායාදුන්නේ රජ්ජුරුවෝ යුඬයට ආ විට නිල ලූ සේදිත්” (219 පිටුව) “හිමි කෙනෙකුන් ඇති බව ඉසිවරු කීවාට ළැමද තනය මැකුණේය” (163 පිටුව) . “අඹුළුගල රජ කුමාරවරු සතරදෙනෙකුත් . . . කුමාරිකාවියකුත් ලැබ . . . රාජ්ජය කර ස්වර්ග පදවිය ලැබූහ.” (211 පිටුව) සර්වනාම යොදන තන්හි දී සංඛ්යාබභේදය හා පුරුපභේදය ගැන රාජාවලි කර්තෘ සැලකීමක් දක්වා ඇති බවක් ද නොපෙනේ. මතු දැක්වෙන නිදසුන් වලින් ඒ බව පැහැදිලි වෙයි.

136 රාජාවලිය

“රාම රජ . . . වළ උන් මිනිසා දැක තෝ කවුරු ද කියා ඇසූ විට මම මිනිස් දුව යි කී විට මමත් මිනිසෙකැයි ගොඩ එව යි කී විට මම ඔක්කාක රජුගෙ දරුවෝය. ජීවිතය නසිතත් වංශය නොනසමි කීහ. මමත් බරණැස් නුවර රාම රජය. ගොඩ එව යි කීහ” (159 පිටුව) . “මම අසවල් ගම වැදිය යි කීහ” (159 පිටුව) . “දසමහයෝධයෝ අවුත් . . . පියාණන්වහන්සේ . . . අප දසදෙනා ගෙන්නවා දිවුරුන් ගත්තාහ. අපි දසදෙන අහක උන්නයි කීහ” (177 පිටුව) දීර්ඝ වාක්යු යෙදෙන තැන්වල එක ම කර්තෘ පදය ඇතැම්විට දෙවරක් යෙදෙනු පෙනේ. නිදසුන් : “ගැමුණු කුමාරයා කියනසේක් තිර නැති සසරට තිස්සයා සංඝයාගේ කර පිටින් යනනවුව කියා ගැමුණු කුමාරයා කඩොල් ඇතත් මෑණියන් විහාරමහාදේවිත් කැඳවාගෙන ම‍ාගම් නුවරට ගියසේක” (176 පිටුව) . “වැඩිමහලු රජ දෙකට්ටුව ගෙන්නවා සිටිනා කොට විජේබාහු රජ යුඬයට යන ලෙසට නියම කළ විට . . . සන්තානයට පනිවිඩකාරයින් විජේබාහු රජ එවුවාහ” (216 පිටුව) . “රට අවුල් කර සිටිනා විට ධර්මපාල රජ්ජුරුවෝ එදිරිල්ලේ රාලගේ මලයා කැඳවාගෙන තුරුළු කරගෙන සිඹසනහා ධර්මපාල රජ මෙසේ කීහ. ” (137 පිටුව) ඇතැම් වාකය පමණ ඉක්මවා දික් වූ විට කර්තෘ පද හා ක්රිලයා පද වශයෙන් එකක් නොව කිහිපයක් යෙදී ඇත. නිදසුන් : “උදෑසන වෙළඹ වෙස් මවාගෙන නිරිඳු පිට ඉඳුවාගෙන සත්සියයක් යෝධයන් පිරිවරාගෙන මඟුලට රැස් වූ යකුන් කොටා මරවමින් . . . කුවේණිය බිසව කර ඉඳිනා සඳ යෝධයින් සත්සියය රැස්ව ඔටුනු පලදින්ඩ කී සඳ යකිනිය සමඟ ඉඳ බැරිය කී සඳ පඩිරජුට මිණිපඬුරු ඇර බිසෝ කෙනෙකුන් . . . ගෙන්නවා කුවේණිය එලවා . . . රජ ඔටුනු දරා උන් සඳ කුවේණි විදුරුදිව මවා විජය රජ මරන්ඩ ආ විට බුදුන් ලක්දිව භාර කරදුන් නිසා ශක්රවබ්රුහ්මමශේශ්වර . . . විජය රජුට අරග්ගෙන . . . විජයිඳුට සැප සදා දෙමින් තිස්අට අවුර්ද්දක් විජය රජ රාජ්ජය කර දෙව්පුර පදවි ලත්තාහුය” (164 පිටුව) “එවේලෙහි මහසෙනඟ නන්දිමිත්රුයාගේ බලේ දැකලා ඔල්වර හඬ ගසමින් . . . හඬගැසූ සඳ දසකුලයක ඇතුන්ඩ වැඩි හෙයින් . . . මේ කඩොල් ඇතා . . . මේ ශ්රීඑ ලංකාවේ ඉන්නා ඇතුන් සියයක බල දරන්නේය ” (179 පිටුව) . ඇතැම් වාකයයන්හි ආරම්භයේ දී කර්තෘ ලෙස එක් පදයක් යෙදී වාක්ය යේ අවසාන භාගයේ දී වෙනත් ක්රිීයා පදයක් හා උක්තයක් යෙදෙනු පෙනේ. නිදසුන් :

රාජාවලී භාෂාව 137

“මූදට බිලිදුන් කුමාරිය මගපින් ඇති බැවින් මෛත්රීය බුදුන්ට‍ මවුව උපදිනා හෙයින් ඒ පින් බලයෙන් වලාහක දෙවියෝ ද මුදමණිමෙඛලාවෝ ද දැකලා පවන වාතයෙන් දකුණුදිග දුවමින් ඒ ඔරුව රෑණට පා උණාහ” (171 පිටුව) . “සීතාවක සේනාව මේ බව දැනගෙන රජසිංහ රජ්ජුරු‍වන්ගේ අක්කා වන බිසෝ අදහසින් හා යෙහෙළණියන් හා රාජසිංහ රජ්ජුරුවන් ඉන්නා අවධියේ ම මත්තමගොඩ උන්නාහ” (233 පිටුව) . “ඔහු මල් ඒ බිසව ගෙන විමලදහම්සූය්ය්ුරු රජුට ජාතක කුමාරයින් ඇති කරගන රජ කරන සඳ සෙනෙවිරත් රජ්ජුරුවෝය කියා පටබැඳ උඩරට රාජ්ජය කරන සඳ සෙනෙවිරත් රජු කෙරේ වැස එබිසව කුමාරයෙකු වැදුවාහ” (238 පිටුව) . උක්ත පදයක් කිසි සේත් නොයෙදෙන්නා වූ ද, අධයාහාරයෙන් හෝ නොකියැවෙන්නා වූ ද වාක්යය පවා රාජාවලියෙහි දැකිය හැකිය. නිදසුන්: “කුමක් නිසා වැඩියා ද ස්වාමීනි කියා මා අත වරද නොවෙයි තිස්ස කුමාරයින් අත වරදය කියා දහස් ගණන් සෙනග නසාගත්තාහ යි කියා මහාසංඝයාට වැඳ අවසර ගෙන සිටි සේක” (177 පිටුව) . මෙහි උක්තය “දු‍ටුගැමුණු රජ්ජුරුවෝ” විය යුතුය. “ධර්මපාල රජ මළකඳ ගෙන ප්රාතිකානුන්ගේ පල්ලියේ වැළලුවාහ” (238 පිටුව) . මේ කියැවෙන්නේ ධර්මපාලගේ මළකඳ ගැනය. “වැළලුවාහ” යන ක්රිරයා පදයෙන් උක්තවන්නේ “ප්රඳතිකානො” යන පදයක් විය යුතුය. ඇතැම් වාක්යවයන්හි කර්මය අවශ්යි යයි පෙනෙන තැන්වල පවා කර්ම පදයක් නොයෙදෙයි. නිදසුන් : “මිසෙව්වි සඟරුවනක් සේ සාමණෙර දෙනමක් සිවුරු වසා බැඳ ගෙන විහාරයෙන් පිටතට ගෙන ගියාහ” (176 පිටුව) . මෙහි කර්මය තිස්ස කුමාරයා වේ. රාජාවලී භාෂාවේ තවත් ‍විශේෂ ලක්ෂණයක් නම් ප්රගකෘති කථනයෙන් යෙදෙන වාක්යල බහුල වීමය. දීර්ඝ වාක්යන අතරටත් උත්තම පුරුෂ නාමපද හෝ ක්රිේයාපද සහිත කෙටි වාක්යහ ඇතුළු වී තිබෙන්නේ මේ අයුරුනි. නිදසුන් : “රාම රජ කොළොම් බිලයෙහි ඉඳ ඒ රාත්රිබයේ අඬගැසූ හඬ මිනිසෙක් මොර ගෑ හඬය යි සිතා උදෑසන ගසින් බැස වනාන්තරයේ ඇවිද පෝරුව දමා තිබෙනවා දැක පෝරුව ඉවත් කර වළ උන් මිනිසා දැක තෝ කවුරුද කී විට මම ඔක්කාන රජුගෙ දරුවෝය. ජීවිතය නසිතත් වංශය නොනසමි කීහ. මමත් බරණැස් නුවර රාම රජය. ගොඩට එවයි කීහ. ස්වාමීනි මම කුෂ්ඨ පිළිකුල් ලෙඩක කි සඳ මමත් එවෙනි කුෂ්ඨයක් වැළදී වනාන්තරයේ වැද සුව කර ගතිමි. ඖෂධ දනිමි කියා ගොඩට

138 රාජාවලිය

ගෙන කොළොම් ගස ඉඳුවා පෙර නමින් කෑ ඖෂධ දීලා ඒ කුෂ්ඨ රෝගය සන්සිඳුවාගෙන ඒ බිසව කෙරෙහි ප්රේෑමයෙන් වාසය කරන කල්හි සොළොස් වාරයෙක නිබුලුන් දෙන්න දෙන්නා බැගින් තිස් දෙන්නෙකු කුමාරයින් වැදුවාහ” (159 පිටුව) . දීර්ඝ වාක්යල අතරට කෙටි අන්තර් වාක්ය් කිහිපයක් යෙදීම රාජාවලී භාෂාවේ විශේෂ ලක්ෂණයකි. එවැනි තැන්වල කර්තෘ හා ක්රිකයා අතර සම්බන්ධය පවා ඇතැම් විට පැහැදිලි නැත. රාජාවලී කර්තෘගේ වාක්යත නිර්මාණය ගැන සිතන විට ලිංග භේදය ගැන ද කිසි යම් ක්ර මයක් අනුගමන කළ බවක් නොපෙනේ. මතු දැක්වෙන යෙදුම් පරීක්ෂා කරමු. “අගබිසව ඒ රජ වස දී මරා සුරත කියන ඇමතියා ලවා එක් අවුරුද්දක් රාජ්ජය කෙළේය. ඔහු වස දී මරා මුකවෙට්ටි දෙමළා ලවා එක් අවුරුද්දක් රාජ්ජය කෙළේය. ඔහු වස දී මරා තොමෝ සාරමසක් රාජ්ජය කෙළේය. ” (185 පිටුව) . “අනුරාධපුර නුවර දකුණුදිග කඩරොද යන ගම . . . ළමයා ගෙයි ඉඳුවා මෑණියෝ ළිඳට ගියේය. ” (173 පිටුව) . “එවිට විජය රජ කියන්නේ මෙසේ යකුන් ඇති රට ඉඳිනු බැරිය කී සඳ කුවේණි කියන්නේ මම වෙළඹ වෙසක් මවාගෙන . . . කියා නිරිඳුට කීහ. ” (164 පිටුව) . කාරක භේදය ගැන ද මේ කතුවරයාගේ සිත් යොමු වූ බවක් නොපෙනේ. මෙහි යෙදෙන වාක්යැ වැඩි කොටසක් කර්තෘ කාරකයෙන් සිටින අතර කලාතුරකින් දැකිය හැකි කර්ම කාරක වක්යියන් අතර කිහිපයක් වර්තමාන ව්යාවහාරය අනු ව සදොස් ලෙස පෙනේ. නිදසුන් : “මගේ යෝධයන් මෑ විසින් කන ලදහ යි සිතා ” (163 පිටුව) . මෙම වාක්යෝය වර්තමාන ව්යහවහාරයට අනු ව නම් “මාගේ යෝධයෝ මැය විසින් කන ලදහ යි සිතා” යනුවෙන් ශුද්ධ කරනු ලැබේ. “මහාමුනියන් විසින් සොළිකරේ මැදින් ගංගා වැටුණාහ ” (2 පිටුව) . මෙ‍ම කර්මකාරක වාක්යේයේ “ වැටුණාහ ” යන කෘදන්ත පදයක් ක්රි යාව ලෙස යෙදි ඇති සැටි පෙනේ. රාජාවලියෙහි වාක්යේය නිර්මාණය පිළිබඳ මෙතෙක් දැක්වූ කරුණු ආශ්රනයයෙන් ම ප්රාථමා , කර්ම , කර්තෘ යන විභක්ති ගැන ද සාමාන්ය අදහසක් ඇති කරගත හැකි වන්නේය. තවත් විශේෂ යෙදුම් කිහිපයක් ගැන මෙහි ලා සඳහන් කළ හැකි වේ. බහුවචන නාමපදයන් වශයෙන් යෙදෙන “ අයියාවරු ” , “ කන්දඋඩයෝ ” , “ ප්රවධානිඅය ” , “ ප්රමධානිවරුන් ” , “ වඩක්කරුන් ” , “ බණ්ඩාරවරුන් ” යන යෙදුම් අපගේ සැලකිල්ලට භාජන කරනු වටී.

රාජාවලී භාෂාව 139

කර්ම විභක්ති බහුවචන රූපයක් ලෙස “පඩත්තලවරුන්” යන්න රාජාවලියෙහි කිහිප තැනක ම යෙදී ඇත. මෙහ “පඩෙයිතලයිවර්” යන දෙමළ රූපයෙන් බිඳී ආවක් සේ පෙනේ. “ පඩන්තලයා ” යන එකවචන රූපය ද රාජාවලියෙහි යෙදේ. ඒ පදවලින් “ සේනා නායකයා ” යන අරුතක් ලැබෙතත් රාජාවලියෙහි එය යෙදී ඇත්තතේ “ ප්රයධානියා ” යන අර්ථයෙනි. “ නිලමක්කාරයින් ” “ පලිසක්කාරයින් ” යන වචන ද විශේෂ යෙදුම් වේ. භික්ෂූහූ යන අරුත් දෙන “ ගනෙල්ලා ” යන පදයක් ද ඇත. “ ප්රඑතිකාල් ” යන්නෙහි ප්රමථමා විභක්ති බහුවචන රූපය වශයෙන් “ ප්ර්තිකානෝ ” යන පදය යෙදෙ‍න අතර අනෙක් විභක්තිවල බහු වචනයට වැඩි වශයෙන් යෙදී ඇත්තේ “ ප්ර තිකානුන් ” “ ප්ර තිකානුන්ගේ ” ආදි වශයෙන් “ න ” කාර සහිත වය. “ ප්ර තිකාලුන්ගෙන් ” යි “ ල ” කාරය සහිත ව යෙදෙනුයේ කලාතුරකිනි. “ යොන්ගොල්ල ” , “ රජකට්ටුව ” යන වචන ද බහුවචනාර්ථයෙහි යෙදී ඇත. “ සඟළක් ” යන පද රාජාවලියෙහි යෙදී ඇත්තේ “ බොහෝ ” යන අරුත් දීම සඳහා වේ ( පොත් සඟළක් කරවා ) “උදව්” යන වචනයෙහි සම්ප්ර දානාර්ථයේ “ උදවියට ” ආදී රූප යෙදේ. ලිංග භේදයක් නොසලකා රාජකීයයන් උදෙසා “ අදහසින් ” යන පදයක් යෙදී ඇත. නිදසුන් : “බිසෝ අදහසින්” , “ බාල බිසෝ ” අදහසින් “ වීදියේ අදහසින් හා තම්බිට අදහසින් යන දෙදෙන” 1 අනෙක් අතට “ ආස්තාන ” යන්න පුරුප පක්ෂයේ ප්රඅභූන් සඳහා රාජාවලියෙහි යොදා ඇති වචනයකි. “ විජයපාල ආස්තාන ” , “ රාජසූය්ය්ති අස්තානය , උඩුමාලේ ආස්තානය, කුමාරසිංහ ආස්තානය, විජයපාල ආස්තානය ”2 කුමාර ශබ්දයේ ස්ත්රීන ලිංග රූප වශයෙන් කුමරි කුමාරිකා යන පද සිංහලයේ යෙදී ඇත. ඒ වචන හැරුණ විට “ කුමාරිකාවී ” , “ කුමාරිකාවිය ” යන ද්විත්ව ස්ත්රීත ලිංග රූප ද රාජාවලියෙහි කිහිප තැනක ඇත. “ ගෑණු කුමාරිය” , “ කන්යාව කුමාරිකාව ” , “ බිසව කන්යාතව ” තවත් විශේෂ ස්ත්රීු ලිංග රූප වේ. තව ද කර්ම විභක්තියෙහි යෙදුම් ලෙස මතු දැක්වෙන නිදර්ශන ඉදිරිපත් කළ හැකිය : “ . . . අප මල් කුමරුවෝ රටින් යෙත් නම් අපි කවුරුන් බලා ඉඳිමෝදෝ හෝ යි කියා. ” 1. කූතෝ ක්වෙරෝස් යන පෘතුගීසි වාර්තාකරුවන් දෙදෙනා ද මේ වචනය රජපවුලේ අයගේ නම් අගට යොදති. Curo ., p. 133: Queyroz ., p. 324. අදසින් යන්නෙහි “ ආශ්චර්ය ” , “ ප්රායතිහාය්ය්රය ” යන අරුතක් ඇති බව ක්වේරෝස් වැඩිදුරටත් සඳහන් කර ඇත. Queyroz ., p. 324. 2. ධර්මපාල ආස්තාන ආදි නම් ක්වේරෝස් යොදා ඇත : Queyroz ., p. 299. “ ආස්තාන ” යන්න “ වාසල ” යන අරුත් දෙන පර්සියානු වචනයකි.

140 රාජාවලිය

“ . . . රජ . . . තෝ මාගේ යෝධයන් කියව යි කී විට . . . ” “වළඔය ඉස් තිබා” “ දෙකින් එක දෙවියෝ විනා නොදනිත් ” කර්තෘ විභක්තිය පිළිබඳ විශේෂ යෙදුමක් ලෙස “ සතුන් පව් නොකරවා පින් රැස් කරවා ” යන්න සඳහන් කළ හැකිය. කරණ විභක්ති ගන්නා යෙදුම් කිහිපයක් මතු දැක්වේ. “ පස් පාටකින් වර්ණ මවාගෙන ”. “ රජුන් වර්ණයෙන් අඩුඅඩු ව ගියාහ ”. “ එනුවර වාසීන්ගේ උගහටින් සමන්තකූට පර්වතය මූද මැද දී දැක්කාහ ” “ සීලතේජසින් වැසි වස්වා ” “ දුර්භික්ෂයෙන් වැසි නොවසිනවා දැකලා ” . සම්ප්රභදාන විභක්තිය : හල් ‘ න ’ කාරයකින් පර ව යෙදෙනට ප්රආත්ය”ය රාජාවලියෙහි බොහෝ විට ‘ ඩ ’ කාරය වී ඇත. නිදසුන් “ කරන්ඩ ” “ සිරිලක ගෙනියන්ඩ ” , “ නයින්ඩ ” ආදියයි. සම්ප්රරදාන විභක්ති ගන්නා යෙදුම් කිහිපයක් මතු දැක්වේ. “ දැන් මා ඉල්ලූ විට නොදෙමි කීවාට නොයෙක් ‍වර බැණ ”. “ හිමි කෙනෙකුන් ඇති බව ඉසිවරු කීවාට ළැමඳ තනය මැකුණේය ” “ දරුවන් සොළී රජ අල්ලාගෙන ගියාට රාත්රිමයේ අඬනයා අසා ” “ බිසවට කුෂ්ඨරෝගයක් වැදුණාහ ”. “ රජුට වන් දිව්දොස් ” . “ . . . දුව රජුට දුන්නාහ ”. “ . . . රජුට ජාතක කර වදා ” . “ රටවලට අවුල් කළාහ ”. “ යුඬයට ආරම්භ කළාහ ” . “ මළරජුගෙ උයනට . . . පාළු කරන්ඩ වන්නාහ ” . “ දකුණු වාසල් දොරට කඩොල් ඇතා සටන් විය ” . “ පත් ලියා එවා සටනට උන්නාහ ” . “ බුඬශාසනයට අත් නගා දිවුරුන් ගත්තාහ ” . “ මට ග්රීයෂ්ම තදය ” . “ . . . ඒ බිසවට මයිල් රජුගේ පුත් වූහ. “ සිංහයා ගොදුරට ගොසින්. “ කොළඹට අඩස්සි ක‍රගෙන ” .

රාජාවලී භාෂාව 141

“ පුත්තලමට ඉස්තිබා. ” “ . . . රජ දසධර්මයට යෙදී. ” “ අනන්තාපරිමාණ සක්වළට උතුම් වූ ” . “ මේ තුන් බීපයට ජම්බුභිපයට උතුම් වන්නේය ” . “ ඒ රජුගේ පන්සියයක් බිසවුන්ට සෝභාවතී නම් බිසව අගමෙහෙසුන් කළාහ ” . අවධි විභක්තියෙහි යෙදුම්. “ මවු අතින් හීල්බත් කා ”. “ රජ්ජුරුවන් අතින් ඇසූ සඳ ”. “ ඔක්කාක වංශයෙන් ආ සෙනෙවිරජ ”. “ වගුරටින් පසල් ගමනින් ”. “ චක්රටවර්ති රජුගෙන් ඒ ඒ තැන බදුවලට සිටියවුන් ”. “ දඹදිව රජුන් අතුරෙන් ප්රෙතිකාල් රජ්ජුරුවන් ”. “ අරග්ගත් දෙවියන්ගෙන් කිසි උපද්ර වයක් නැතිව ”. ‘ගෙන්’ යන ප්ර්ත්ය්යට බදිරියෙන් හල් ‘න’ කාරයක් ඇති කල්හි ඇතැම් විට පූර්වරූප හේතුවෙන් “ නෙන් ” කියා ද යෙදී ඇත. “ රජ්ජුරුවන්නෙන් ” . “ දෙව්යන්නෙන් ” යනාදිය නිදර්ශනයි. සම්බන්ධ විභක්තියේ යෙදුම් කිහිපයක් මතු දැක්වේ. “ ගැමුණු රජ භල්ලුකයාගේ සටනට නික්මුණාහ ” . “ ධර්මපාල රජ මළකඳ ගෙන ප්රනතිකානුන්ගේ පල්ලියේ වැළලුවාහ ”. ( මෙහි “ රජ ” යනු සම්බන්ධ විභක්තියි ) . සම්බන්ධ විභක්ති අර්ථය දෙන “ ගේ ” රූපය හල් ‘න’ කාරයකින් පර ව යෙදෙන කල්හි පූර්වරූප වීමෙන් ‘ ග ’ කාරය ද ‘ න ’ කාරයක් බවට පෙරළීම රාජාවලියෙහි විශේෂ ලක්ෂණයක් සේ පෙනේ. නිදසුන් : “ රජ්ජුරුවන්නේ ” “ බිසවුන්නේ ” ඒ අතර ම “ දෙමළුන්ගේ ” “ බිසවුන්ගේ ” යනාදී රූප ද යෙදී ඇත. ආධාර විභක්තියේ යෙදුම් : “ . . . දෙව්පුර පදවි ලත්තාහුය ” . “ . . . අවීචිමහ නරකයෙහි වැටුණාහ ” . “ ආගමයෙහි පහන් නැග සේක ” “ මද්දුම අයියා ලංකාවෙහි උපන්නාහ ” රාජාවලියෙහි ශුඬාඛ්යා ත පද මෙන් ම ක්රිමයානාම (කෘදන්ත) ද යෙදී ඇතත් ක්රිවයානාම භාවිත කිරීමට රාජාවලී කතුවරයා වැඩි කැමැත්තක්

142 රාජාවලිය

දැක්වූ බව පෙන්වා දිය හැකිය. එහෙත් එහි ක්රිකයානාම යොදා ඇති සැටි බැලූ කල්හි ඒ යෙදුම් ඇතැම් විට වර්තමාන ව්යාවහාරයට බොහෝ දුරට වෙනස් බව‍ පෙනේ. වර්තමාන භාවිතය නම් ක්රිීයානාමයකට ‘ ය ’ ප්රකත්යකය යෙදීමෙන් එකවචන ක්රිදයා ද , ‘ හ ’ ප්රෙත්ය’ය යෙදීමෙන් බහුවචන ක්රිූයා ද සිඬ කර ගැනීමයි. ඒ අන් ව ඇත්තේය. තිබුණේය, සිටියාය, ගියාය, ආදි පද ඒකවචන ලෙසත් ඇත්තාහ, තිබුණාහ, සිටියාහ, ගියාහ යනාදි පද බහුවචන ක්රිියා රූප ලෙසත් සලකනු ලැබේ.

“ . . . මඛාදෙව රජ ඉස නර කෙසක් දැකලා ඒ රජ . . . බඹලොව උපන්නාහ ” . “ සෙනෙවිරත් රජ . . . උකුත් උණාහ ” . “ දඹදිව මැදින් සිවු මහාගංගා වැටුණාහ ” . “ පසු ව රජහු . . . තපසට ගියාහ ”. “ හස්තපාලා නම් බිසව . . . පරලොව ගියාහ ” .

මෙම උදාහරණයන්ගෙන් පෙනෙන්නේ රාජාවලී කතුවරයා ලිංග භේදයක් හෝ වචන භේදයක් නොසලකා ක්රිනයානාමයන්ට - ‘ හ’ ප්රපත්ය”ය එකතු කරමින් වාක්යාදවසානය සිඬ කළ බවයි. උක්තය එකවචනයෙන් සිටි කල්හි - ‘ එ ’ හෝ - ‘ ආ ’ අන්ත ක්රිායා නාමයට ‘ ය ’ ප්ර්ත්යයය එකතු කිරීමෙන් ද සිඬ කරගත් ක්රි යා රාජවලියෙහි ඇත. “ . . . සංඝතිස්ස රජ . . . රාජ්ජය කෙළේය ” . “ බස්නාහිර පැත්තට අපරගොයානය පිහිටියේය ” .

ක්රි යානාමයකට එකතු කරනු ලබන - ‘ ය ’ , - ‘ හ ’ යන ප්රනත්යරදෙක වර්තමාන උගතුන් විසින් පිළිවෙළින් එකවචනාර්ථය හා බහුවචනාර්ථය දැක්වීම සඳහා යොදන ලද වුවත් රාජාවලී කතුවරයා ඒ ප්රකත්ය දෙක අතර වචන භේදයක් ඇති බවක් නොසැලකූ සේය. ශුඬාඛ්යා ත යොදන තන්හි දී නම් වචන භේදය ගැන පරීක්යානා කාරී වූ බව පෙනේ : “ එකෙණෙහි . . . මුසාවාද ලොව පහළ විය ”. “ ඔහු පුත් ඔක්කාක නම් රජෙක් විය ”. “ . . . ඒ වෙතිය රජහට පුත්රදයෝ පස්දෙනෙක් වූහ ”. “ . . . දරුමුනුබුරො සුවහස් ගණන් ඇති වූහ ”.

අතීත කෘදන්ත : කළ, උන්, ලත්, වන්, තුබු, තිබූ, දුටු, ඇසූ යනාදී වශයෙන් සාහිත්යද කෘතීන්හිු සාමාන්ය්යෙන් දැකිය හැකි අතීත කෘදන්ත පද හැරුණ විට කථාව්යාදවහාරයෙහි යෙදෙන උන්ණු , තිබුණු , කෙරුණු , ආවාවු , දුටුවාවූ ආදි පද රාජාවලියෙහි නිතර යෙදී ඇත. අතුරාපු , උගුල්ලාපු , ඇදපු , කරපු යන වර්ගයට අයත් පද ද , දිනච්ච , ගෙනිච්ච , මියෙච්ච යන යෙදුම් ද විශේෂයෙන් සඳහන් කරනු වටී.

රාජාවලී භාෂාව 143

පූර්වක්රභයා කර, කොට, වැද, තබා. තිබා යනාදි සාමාන්යු පූර්ව ක්රිරයා රූප රාජාවලියෙහි යෙදී ඇත. ‘ ඇ ‘ කාරාන්ත පූර්ව ක්රිචයා රූප මෙහි යෙදී නැත. විශේෂප්රෙයෝග වශයෙන් දැක්විය හැකි යෙදුම් කිහිපයක් මතු දැක්වේ : 1. ඇවිත් , ඇවිදින් , ගෙනැවිත් යන රූප යෙදේ. 2. ගොස් , ගොසින් යන වචන දෙක ම යෙදේ. 3. දැකලා , එවලා , සැමනිලා , ඇරලා , නැසීලා , කියලා යන රූප මෙන් ම දැක , එවා , සැමනී , ඇර , කියා ආදි රූප ද යෙදෙයි. 4. මුර්ජාව , පිටත්ව , අසුව, මිත්ර ව යන රූප මෙන් ම පිටත් වී, මත්ර් වී යනාදී රූප ද යෙදේ, 5. “ පෝරු අතුට පස් වසා ” යන තන්හි අතුට යන්න පූර්වක්රිරයාවක්‍ සේ යෙදී ඇත. 6. “ පිරිනිවන් පෑ වදාළ සේක ” යන තන්හි “ පෑ ” යන පූරවක්රිවයාවකි. 7. “ මිය පරලොව ගියාය ” යන තන්හි “ මෘත ” යන්නෙන් බිදුන බව සිතිය හැකි “ මිස ” යන පදය මෙහි යෙදී ඇත්තේ පූරවක්රිනයාවක් ලෙසිනි.

කරවා , තබවා , තනවා , අපදවා යනාදි වශයෙන් ප්රියෝජ්යා ර්ථය දෙන පූර්වක්රි යා ද රාජාවලියෙහි යෙදෙයි. තව ද අනෙක් තැන්වල මෙන් ම රාජාවලියෙහි ද මිශ්රාක්රිියාර්ථය හැඟවීම සඳහා පූරවක්රි යාව ද්විත්ව කරනු ලැබූ තැන් දක්නා ලැබේ. නිදසුන් : “ පහඩ කෙළ කෙළ උන්නාහ ”. “ වලක්ව වලක්ව නොවැලක . . . අවිචියට ගියාහ ” . “ රජුන් වර්ණයෙන් අඩු අඩුව ගියාහ ” .

අපේ සාහිත්යල කෘතිවල යෙදෙන මිශ්ර: සිංහල භාෂාවෙහි සංස්කෘත හා පාලි තත්සම රූප මෙන් ම තද්භව රූප ද බෙහෙ‍වින් දක්නට ලැබේ. තත්සම රූප යෙදීමේ දී සිංහල වාක්යතරීතියට අනු ව විභක්ති ගැනීම හැර බොහෝ විට ඒ වචනවල අනෙක් වෙනසක් දක්නට නොලැබේ. රාජාවලියෙහි ද එවැනි තත්සම රූප යෙදී ඇත. ජම්බුබීපය , ශක්රජභවනය , අනන්තාපරිමාණ , සප්ත කුලපර්වත , කර්මාන්ත යනාදි එවැනි වචන සෑම පිටක් පාසා ම සොයා ‍ගත හැකිය. සංස්කීත හා පාලි වචන එලෙසින් ම නොව තරමක් දුරට වෙනස් ස්වරූපයෙන් ද රාජාවලියෙහි යෙදෙනු පෙනේ. මිශ්රව සිංහලය ගතානුගතික ප්රදවණතාව රකින පණ්ඩිතයන් විසින් පමණක් නොව පොදු මහජනයා විසින් ද ශතවර්ෂ ගණනක් තිස්සේ ව්යගවහාර කරනු ලැබීය. කවර භාෂාවකින් ගත් වචන වුවත් තමන්ගේ කටට හුරු වන පරිදි උච්චාරණය කිරීම පොදු ජනයාගේ සිරිත වේ. භාෂාවක නියම ස්වරූපය දැනගත හැක්කේ ද පණ්ඩිතයන් ස්වල්පදෙනෙකුගේ ව්ය.වහාරයන් පරීක්ෂා කිරීමෙන් නොව සාමාන්ය් ජනයා භාෂාව ව්ය වහාර කරන සැටි විමසීමෙනි. පොදුජන වහර රාජාවලියෙහි මැනැවින් ආරක්ෂා වී ඇති බව පෙනේ. පුර්ෂමයා , සර්ඩාව , මෂ්ටකයො

144 රාජාවලිය

රාක්ෂයයා , රාජ්ජය , ඉස්ත්රීැ , වරිගෙ , ආචාරියා , තානාන්තර , නින්තනිරන්තර කන්යායවිය යනාදි වචන උදාහරණ වශයෙන් දැක්විය හැකිය. පාලි හා සංස්කෘත භාෂා හරි හැටි නොදත් සාමාන්යැ ජනයා අතින් , ඇති පාලි සංස්කෘත රූප වෙනස්වීම පමණක් නො ව නැති සංස්කෘත රූප නිෂ්පාදනය වීම ද සිදු වන්නේය. රාජාවලියෙහි යෙදෙන අග්රරප්රොනහිත , තානාන්තර , ස්වමීපය , සමාන්න ( සමාන ) යනාදි වචන එයට නිදර්ශනයි. කොටසක් තත්සම වූ ද , අනෙක් කොටස තද්භව වූ ද වචන රාජාවලියෙහි යෙදෙනු පෙනේ. නිදසුන් : ශ්රීක ලක , ග්රීදයහන්ගෙය , ශ්රීට සඟබෝ , විමලදහම්සූය්ය්ාර , බෝදිගෙයක්. මෙවැනි යෙදුම් පූජාවලිය , සිංහල ජාතක පොත ආදි අනෙක් පැරණි සාහිත්යස කෘතිවල ද දක්නට ලැබේ. ගැමි වහර ලෙස හෝ ව්යීක්ත සම්ප්රඅදායට පටහැණි නිසා හෝ උගතුන් විසින් සාහිත්යෝ කෘතිවලින් බැහැර කරනු ලැබුවා වූ ද , අද පවා බැහැර කරනු ලබන්නා වූ ද ඇතැම් යෙදුම් රාජාවලියෙහි ආරක්ෂා වන්නේය. එවැනි යෙදුම් කිහිපයක් මතු දැක්වේ. “ වගුරට දිසාවට ඉස්තිබා ගෙන ඇවිත්” . “ එකගෙයි ඉන්නා බාල බින්න ” . “එකගෙයි ඉන්නා අවධියට ” . “ එක ගෙයි කන අවධියට” . “ එක දෝලියට සැමනී විසුවාහ ” . “ . . . කුමාරිකාවී වීදියේ රජු පළමු ලත් කුමාරයාට සමන්නන්ඩ ” . “මී කෙළින වෙලා‍ව ” . “ බත්මාලු උදව් කර දීලා ” . “ යටිඅල්ලෙන් තුන්විටක් අත්පොළුහන් ගසා ” . “ මායාදුන්නේ රජ්ජුරුවන්ගේ දියණියන් වීදියේ රජුට ඉන්නවාට ” . “ උනුන් කැවිලි කළාහ ” . “ හතුරු පෙරළි මකන්ඩ ” . ඇත්වස්සා , ඇවැස්ස , උකුත් වී, ඔක්කොම , සේරම , කන්යා කුමාරිකාවී , ගෑණුකුමාරිය , බිසවකන්යා වි , කලබැගෑනි , දකුණු ශාඛාඅත්ත , ගෙනිච්චි , මියෙච්චි , බිච්චිය , මාලුකූරියා , මුද්දිරප්පලම යනාදි වචන රාජාවලියෙහි දක්නා විශේෂ යෙදුම් වශයෙන් සඳහන් කරනු වටී.

දෙමළ වචන අපේ භාෂාවට එකතු වීම ඉතා පැරණි අවධියේ පටන් ම දැකිය හැකි ලක්ෂණයකි. ශිලාලේඛනයන්හි ද , ධම්පියා අටුවා ගැටපදය , පූජාවලිය , සඬර්මරත්නාවලිය , ජාතකපොත ආදී නොයෙක් කෘතිවල ද අඩු වැඩි වශයෙන් ද්ර විඩ සම්බන්ධය ඇති වචන යෙදී ඇත. මෙකී එක ද

රාජාවලී භාෂාව 145

කෘතියකට හෝ වැඩියෙන් දෙමළ වචන හා යෙදුම් රාජාවලියෙහි දක්නට ලැබේ. අඩුත්තු , අමත්තු , උඩප්පරන් , කාලතුවක්කු, වෙඩි , උසාවි , සිල්වාරම් , උදව් , පූණ්ඩු , ආත්තුපත්තු , අඩස්සි , වාඩිකුලප්පු ,වාඩිමට්ටුපඩුත්තු,දෙරිසනය, පඩත්තලවරු , නෙයියාඩන් යනාදි වශයෙන් දෙමළ වචන ප්රබහවිත කොට ඇති යෙදුම් රාශියක් රාජාවලියෙහි ඇත්තේය. සංඛ්යා ව අතින් දෙමළ වචන තරම් නැතත් සැලකිය යුතු ගණනක් පෘතුගීසි වචන ද රාජාවලියෙහි යෙදෙයි. කප්පිත්තා , කප්පිත්තාමෝරු , ජනරාල , ඔරෝපපුව , විසුරේ , පාදිලියා , පිදාල්ගුවා යනාදි වචන උදාහරණ කොට දැක්විය හැකිය. රාජාවලියෙහි යෙදෙන දෙමළ හා පෘතුගීසි වචනවල ද අනෙකුත් සැලකිය යුතු වචනවල ද ප්රයභවක්ර ම අර්ථ ආදිය පිළිබඳ විස්තර ග්රදන්ථාව යානයෙහි යොදා ඇති ගැට පද විවිරණයට ඇතුළත් වෙයි.