මහාබෝධිවංශ ග්‍රන්ථ පදය-iii

හේ ජේකමන නම් කුමට විය යත්?

........ තමහට ප්රැතිපක්ෂ ජනයන් ජිතවන1 බැවින් ජේත නම් විය. පියරජහු2 ශත්රැි විජය කළ දවස්, ජාතයෙන් ජේත නම් විය. මඩ්ගල කාම්ය්තායෙන්: ජේත නම් කෙළෝ මය.3 ඒ වනය ජේත4 රාජ කුමාරයා විසින් රෝපිතහැ: සංවර්ධිතයැ: පරිපාලිතයි. හේ වනයට ස්වාමිය. එයින් උයන ජේතමන නම් වී. අනිල, සුලඟින්: අවනත, නතු වූ:5 සිඛා. මුදුන් ඇති: ලතා වනිතාහි, ලිය කතුන් විසින්: අනවරත, අවරත නොවූ සියහ:6 මුත්ත, විහිදිනා:7 කුසුමෙහි, මලින්: ආබද්ධ, එක් වූ: පල්ලව, පලුපත් ම: අඤ්ජලීහි. ඇදිලි ඇති: පාදපෙහි, තරුවරයන් විසින්, නා නා මණි, නන් විසිතුරු, ඉඳුනිල් වෙරළු, මරා පියුම් රාමිණි ආදීන්ගේ: පහාවිසර, ප්රණභාප්ර්වාහ, විප්ඵුරිත, දීප්ත‍ීන්: විරවිත, තවරන ලද: වර, උතුම් වූ: රුචිර, මනෝඥ වූ: ගන්ධකුටි, ගඳකිලි යැ: සිරිං ශෝභා: සරීර සිරියා, ශරීර ශෝභායෙන්: අභිමද්දන්තො, මඩිමින්: විහරති, පඤ්චවිධ බුද්ධ කෘත්යත සම්පාදන8 කෙරෙමින්, චතුර්විධ විහාරයෙන්, වෙසේ: මෙතෙකින්, බුදුන්, අවිජහිත ස්ථානයට පැමිණ එහි වැඩ වසන පරිදි දක්වා උත්තරයෙහි අනේකාකාරයෙන්, බුදුන්ගේ ගුණ වැණියටි වැ9 විහරන්තො ච පන, යනාදි ග්රකන්ථාවතාර කොළෝ.10 අහං චම්හි, තිණ්ණො මම වනාහි, භව සාගරයෙන්, උත්තීණියෙමි:11 මුත්තො, භම බන්ධනයෙන් මුක්කයෙමි:12 දන්තො, ෂට් ප්රතකාර ඉන්ද්රිතය දමනයෙන් දාන්තයෙමි: සන්තො, ක්ලෙශ ක්ෂොහෝපශමන වශයෙන් ශාන්තයෙමි, අස්සත්ථො, නිර්ව්ණ පුර ප්රයවිෂ්ට වන බැවින් ආශ්වස්තයෙමි.13 පරීනිබ්බුතො, ක්ලේශාග්නි පරිනිර්ව ණයෙන්, පරිනිර්වෙනයෙමි: ලෝකො ව, සත්ව ලෝක වනාහි: අත්ණ්ණො, සංසාර වෘතතයෙහි නිමග්ග වන බැවින් භව සාගරයෙන් අතිණිය:14 අමුත්තො. සංසාර බන්ධනයෙන්16 බද්ධ වන බැවින් භව බන්ධයෙන් අමුක්තය: අදන්තො, විෂය ප්ර ස්තන්න15 ඉන්ද්රිතය හය ගමන නිවාරණයට අසමර්ත්ථ වන බැවින් ආදාන්තය:17 අසන්තො ක්ලේශක්ෂොභයෙන් ක්ෂුහිත වන බැවින් අශාන්තය: අනස්සත්ථො, නිර්වායණ මාර්ගෂ දර්ශනන නොලද වන බැවින් අනාශ්වස්ථය: අපරිනිබ්බුතො, ක්ලේශ දහනයෙන් දහ්යරමාන18 වන බැවින් අපරිනිර්වෘතතය: පහොම්චාහං:19 මම වනාහි ප්රයභූමි: පොහොසත්මි: ලොකං තාරෙතුං, සත්ව ‍ලෝකයා සසර සයුරෙන් නගන්නට: මොවෙතුං, සසර මලින් මුදන්නට: අමෙතුං, ඉන්ද්රිකය

1.ජින C 2. රජහු G 3. කළෝමය A කළෝය B 4. ජේත නම් A 5. නත වූ A G 6. සිය හැ B 7. විහිදින B විහිදුනා G 8. සම්පාදනය A F 9.වැණි A F වැණියට් ට B C 10. කළෝය A F 11. උත්ණිණිවෙමි C 12. මුක්තවෙමි C 13. අශ්වස්තයෙමි B C 14. අතිණිවිය C 15. බන්ධනයේ D 16. ප්රවසන්න A B C E G 17. අසන්තය A B C 18. අහාමාන B දග්ය1මාන G 19. පහොමිවාහං B

දමනයෙන් දමන්නට: සමෙතුං, ක්ලේශ රාක්ෂය1 භය සන්හිඳුවන්නට:2 අස්සාසෙතුං, නිර්වමණ මාර්ගෝපදේශයෙන් අස්වසන්නට:3 පරිනිබ්බාපෙතුං, ක්ලේශ පරිදාහ නිවන්නට: තස්ස නත්ථඤ්ඤො කොචි තාරෙතා. ඒ සත්ව ලෝකයහට4 අනික් කිසි5 තාරයිතෘවෙක් නැති: සසර කතරින් තරවනුයෙන්,6 නැතැයි - සේයි. මොවෙතා, මොටයිතෘවෙකි: සසර දහින් මුදනුයෙක්,7 නැතැයි-සේයි. දමෙතා, දමහිතෘවෙක්: අනික් නරදම් සැරියෙක්,8 නැතැයි-සේක. සමෙතා, ශමයිතෘවෙකි:9 ක්ලේශ-‍රෝගෝපප්ලව සන්හිඳු10 වන්නෙක්, නැතැයි - සේයි, අස්සාසේතා, ආශ්වාසයිතෘවෙක්: වධ්ය:11 භූමි ප්රාිප්තයෙන් සෙයින් සංසාර භයින් උත්රමස්ත සත්වයන් අස්වසනුයෙක්:12 නැතැයි - සේයි. පරීනිබ්බාපෙතා, පරීනිර්වඅපයිතෘවෙක්: ක්ලේශ දහනස්කන්ධ නිවනුයෙක්13 නැතැයි සේයි. අඤ්ඤත්රවමයාති, මා විනා යයි, යම් සේ නාසිකාග්රි දක්වා ගම්භීර කදිමයෙහි නිමග්න පුරුෂයෙක් අනික් එසෙයින් ම නිමග්ග පුරුෂයක්හු අත හෝ ඉස හෝ ගෙන නගන්නට අසමතථි වේද? එසෙයින් ම යමෙක් පඤ්චකාම ගුණ නමැති කදිමයෙහි නිමග්ග වූයේ ‍ අනික් එසෙයින් ම නිමග්ග පුරුෂයක් හු නගන්නට අසමත්ථි වෙයි. බුදුහු වූ කල තමන් උතතීණි බැවින් සමත්ථි වෙත්. එයින් කීහ.

“ බුද්ධො සො භගවා බොධාය,14 ධම්මං දෙසෙති, තිණ්ණො සො භගවා තරණාය ධම්මං දෙසෙති. මුත්තො සො භගවා මොවාය ධම්මං දෙසෙති. දන්තො සො භගවා දමථාය ධම්මං දෙසෙති. සත්තො සො භගවා සමථාය ධම්මං දෙසෙති. අස්සත්ථො සො භගවා අස්සාසාය ධම්මං දෙසෙති. පරීනිබ්බුතො සො භගවා පරිනිබ්බාණාය15 ධම්මං දෙසෙති. යි

‘තිණ්ණො’ යන තන්හි තෲ-ප්ලවනතරණයොඃ යන ධාතුයි. මුත්තො යන තන්හි16 මුවෟ - මොක්ෂණෙ17 යන ධාතුයි. දන්තො යන තනිහි දමු-දමනෙ18 යන ධාතුයි. සත්තො යන තන්හි “ශමු -උපශමෙ” යන ධාතුයි. අස්සත්ථො යන තන්හි ශ්වශ - ප්රාමපණෙ යන ධාතුයි. පරිනිබ්බුතො යන තන්හි, වෘඤ්-චරණෙ යන ධාතුයි. මෙහි පළමු වන වර ද දෙවන වර ද ක්ත19 ප්රබත්යඅයයැ: තුන්වන වර තුමුන්20 ප්රමත්යවයයැ: සතර වන වර තෘව් ප්ර්ත්යයයයි. ‘උප්පල වනෙවාති, එත්ථ උප්පලානං වනං උප්පල වනං. සෙස

1.රාක්ෂ A B C 2.සන්සිදුවන්ට C 3.අස්වන්නට G 4.ලෝකයාහව C 5.අනික් කිසෙත් C අන්කිසි D 6. එ‍තරවනුනෙක් C 7. මුදනුයෙමි A මුදනුවෙක් C 8. සරීරයෙක් G 9. ශමහිකෘයෙක් A B 10. සන්සිඳු A B C 11. වධ්යා B 12. අස්වසනුවෙත් B C අත්වසනුයෙක් A 13. තිවනුවෙක් C 14.සම්භොධාය B C E F G 15.පරීනිබ්බාපණාය A B C E F G 16.තැන්හි A 17.මොක්ෂෙ A G 18.උපශමේ D 19. දක්වා ක ප්රිත්ය ය A B C E F G 20.තුමුත G

පදද්වයෙපි එසෙව නයො. එත්ථ ඡ සෙත රත්තනීලේසු යං කිඤ්ච් උප්පලං උප්ලමෙව සතප්ත්තං පදුමං ඌනකසතපත්තං1 පුණ්ඩරිකං පත්ත නියමං විනාපි සෙතං පදුමං රත්තං පුණ්ඩරීකන්ති අයමෙත්ථ විනිච්ඡයෝ”. කාව්යියෙහි වූ කල පුණ්ඩරීක ශබ්දයෙන් හෙළ පියුම් කියත්. “උදකා නිග්ගතානීති. උදකතො නිග්ගතානි, අන්තො නිමුග්ග පොසිනීති, උදකතලස්ස අන්තො නිමුග්ගං යෙව හුත්වා පුසන්ති2 වඩ්ඪන්තීනි අත්ථො”.

‍ පොසිනි යන තනිහි, පුෂ - පුෂ්ටෞ යන ධාතුයි. නිණි ප්ර ත්ය ය3 නපුංසක බහු වචනයි. අසසහස්සි ලොකධාතුං. යනු අධිගමයට නිසි සත්වයන් ඇති. තැන් ගෙන කීහු. එයි සත්වයන් අතුරෙහි ‍ජම්බුද්වීපයෙහි මනුෂ්යඇයනට4 හා දස සහස්සසී5 ලෝක ධාතු වැසි6 දිව්යන බ්රපහ්මයනට7 අධිගම ඇති‍: ඉන්ද්රි්ය පරෙපරියත්ති ඤාණෙන යන තැන්හි8 ඉන්ද්රි්ය පරෝපරියත්ති ඤාණ නම් ඉඳුරන්ගේ මුහුකළ9 බැව් දන්නා නුවණයි. අනාවරණ ඤාණෙන. යන තැන්හි10 අනාවරණ ඤාණ නම් ජිණි පත්ර. පුටයෙහි තප්ත නාරාව සෙයින්, යම් තෙනෙක11 ආවරණ නැතිව අසංශය ගතින්12 පවත්නා නුවණයි. උග්සටිතඤ්ඤු13 යනාදි තැන්හි උග්ඝටිතය දන්නේ උග්ඝටිතඤ්ඤු14 නම් වෙයි.14 ඝට-වෙෂ්ටායාම් යන ධාතුයි. විපච්තය දන්නේ විපච්තඤ්ඤු14 නම් වේ. පව් - ව්යැක්තී කරණෙ යන ධාතුයි. එහි උද්දෙස විසින් වදාළ දේශනා17 අසා අධිගම කරනුයේ, උද්ඝවිතඥ18 නම් වෙයි.19 නිර්දේශ20 විසින් වදාළ දේශනා අසා අධිගම කරනුයේ විපච්තඤ්ඤු21 නම් වෙයි. ප්රනතිනිර්දෙශ විසින් වදාළ දේශනා අසා අධිගම කරනුයේ නෙය22 නම් වෙයි. එයින් වදාළහ. ‘කතමො ච පුග්ගලො උග්ඝටිතඤ්ඤු යස්ස පුද්ගලස්ස සහඋදාහට වේලාය ධම්මාභිසමයො, හොති. අයං වුච්චති, පුග්ගලො උග්සටිතඤ්ඤු. කතමො ච පුග්ගලො විපවිතඤ්ඤු යස්ස පුග්ග‍ලස්ස විත්ථාරෙන අත්ථෙ විභජියමානෙ ධම්මාභිසමයො, හොති අයං වුච්චති පුග්ගලො, විපචිතඤ්ඤු, කතමො ච පුග්ගලො, නෙ‍ෙය්යාව. යස්ස පුග්ගලස්ස උද්දිසතො පරිපුච්ඡතො, යොනිසො මනසිතරොතො, කළ්යාොණමිත්තෙ සෙවතො, භජතො-පයිරුපාසතො, අනුපුබ්බෙන ධම්මාභිසමයො හොති අයං වුච්චිති පුග්ගලො

1. ඌනෙත සතපත්තං E F G 2. ඵුසන්ති B C 3. නි ප්රමත්යයයA C G න් ප්ර ත්යදය B E F 4. මනුෂ්යBයන්ට A C 5. දශ සහස්රිො D E F 6. වැ D වස C 7. දිව්යත බ්රයහ්මයන්ට A C 8. තන්හි C D G 9. මුහුකළ නොමුහු කළ D 10. තන්හි C D 11.තැනෙන B 12. අසංසශනීන් A අසංග ගතීන් B අසංගතීන් C 13. උග්ඝටිකඤ්ඤ B C E උග්ඝටිතඥ G 14.උදයටිතඥ B E උග්ඝටිතඥ G 15.වේ A 16. විපච්තඥ B G විපවිතඤ්ඤ F 17. දේශනාව A 18. උගඝටිතඤ්ඤු A උප්ඝටිතඥ G 19. වේ A 20. නිද්දෙස G 21. විපටිතඥ B C D 22. නෙය්ය C

නෙ‍ෙය්යා . කතමො ච පුග්ගලො පදපරමො? යස්ස පුග්ග‍ලස්ස බහුම්පි සුණතො බහුම්පි උග්ගණ්හතො1 බහුම්පි ධාරයතො, බහුම්පි වාචයතො න තාය ජාතියා ධම්මාභිසමගො ‍හොති, අයං වුච්චති පුග්ගලො පද පරමො යි.

මෙහි පද පර‍මයා2 අධිගම භාග3 නොවන්නෙන් නොගත්හු. තයො වෙනෙය්ය පුග්ගලෙ, තුන් වෙනෙය්ය34 පුද්ගලයන්: ජලමානානලක්ඛන්ධො විය පඤ්ඤායන්තො, දිලිහෙන5 ගිනිකඳක් සේ, පෙනෙනුවන් ඇසට: ආසය, නෛෂ්ක්රඤම්යා ශයාදි ආශය ද, අනුසය, කාමරාගානුශය, ප්රනතිඝානුශයාදි අනුශය ද: චරිත, රාග චරිත, ද්වේෂ චරිතාදි චරිතද: අධිමුත්තියො, හීනාධිමුක්තිය ප්ර්ණීතාධිමුක්තිය6 යන අධිමුක්ති ද: යෝජන සහස්සෙහි යන තන්හි අපි ශබ්දය සමුච්චයාථයි. එයින් ‍යෝජන ශත සහස්ර:යෙහි ද7 සත්වයන්ට ධර්මදේශනා කරන පරිදි සූචිත වේ; සමීපවත්ති විය, සමීප වර්තියක්හු සෙයින්: ඔහාසං පත්ථරිත්වා ශරීර රශ්මිස්ථරණය කොට, ඔවුන් තමා දක්නා සේ රස්8 විහිද මා‍ෙනානුකුල චය්යාටමී නුකූල කොට, යොදුන් පමණ කොට9 පස් රැසක් ගරා රත්රන් වියටක්හු සෙයින් නොයෙක් දැහැ10 කෙළ සුවහසිහි සත්වයා කළ දුසිරි11 අතුරෙන් ලද කුසල් යට12 ගෙන ‘රඡොභරණං’ යනාදී විසින් සැදැ13 තුබු පරිද්දෙන් මනොනුකුල කොවිනැ.14 යු සේයි. අවිජ්ජන්ධකාරකං: අවිද්යාක නමැති අන්ධකාරය: ධම්මාලෝකං, දහම් නැමැති ආලෝකය: තණ්හාසංඝයාටං,භව නමැති ගෘහයෙහි තෘෂ්ණා නමැති සඟළ: තණ්හා ජාලං, තෘෂ්ණා නමැති දැල්: තණ්හා සොතං, තෘෂ්ණා නමැති ශ්රෝලතස්15 තණ්හා පිපාසා, තෘෂ්ණා නමැති පිපාසා: පාතුම්ච්ජා පිපාසා, තණ්හා පරිළාහං, තෘෂ්ණා නමැති පරීදාහ: තණ්හා සන්තාපං, තෘෂ්ණා නමැති සන්තාප: සං තප්පතිති සන්තාපො16 කිලෙස ජටා, ක්ලේශ17 නමැති ජටා: රාග දොස මොහග්ගයො, රාග ‍ද්වේෂ මොහ නමැති ගිනි: සංසාර සම්බාධා, සංසාර නමැති සම්බාධස්ථානයෙන්: සම්මා බජ්ඣන්ති එත්ථාති සම්බාධො’ ධම්මොකාසං. දහම් නමැති අවකාශ: සංසාරවිපථා, අංසාර නමැති විපථයෙන්: විරුද්ධො පථො, විපථො, අරියමග්ගපථෙ, ආය්ය්නමැ මාර්ග නමැති සත් පථයෙහි:15 සංසාර කන්කාරා, සංසාර නමැති කාන්තාරයෙන්: නිබ්බාණ ඛෙම භූමිං, නිර්වසණ නමැති ක්ෂේම වූ19 නිභිය වූ, භූමියට:

1. උග්ගතො C E 2. ‘පද පරමො’ යි A B 3. භාග් D 4. වෛනේය D 5. දිලියෙන C 6. ප්රළණිතාදිවිමුක්තිය A 7. ද (ඌ‍නයි) E F 8. රස A රශ්මි B රැස් C 9.කොට (ඌනයි) D 10. දෑ D දැහ E 11. සුචරිත C 12. කුසලයට G කුසල්වියට D 13. සැදැහැ A F 14. කොටින A F 15.ග්රෝකතය C 16. සතංචන්නනිති A B C G සකංවන්නති E F 17. කිලෙස් C 18. පථයෙහි A B D 19. ක්ෂේම භූමි වූ E

සංසාරබන්ධනා, සංසාර නමැති බන්ධනයෙන්: ඛඤ්ඣත්ති එත්ථානි බන්දනං. සංසාර පපාතා, සංසාර නමැති ප්රධතාපයෙන්, සංසාර පලීපා. සංසාර නමැති මහා කර්දරමයෙන්: සංසාරවිදුග්ගා, සංසංර නමැති විදුර්ගලයෙන්: විසෙසෙන දුග්ගෝ විදුග්කො, සංසාරපඞ්කා. සංසාර නමැති තෘණ ශෛවාල නලකුමුදු ගහණයෙන්: සීහො යන තන්හි. සාමාන්යමයෙන් තිණසිහො, පණ්ඩු‍සීහො. කාළසීයො, සුරත්ත හත්ථාපාදො කේසර සීහෝ යන සතර ජාතිය සිංහයන් කෙරෙහි මිගරාජ ශබ්දයෙන්, විශිෂ්ට වන බැවින් කේශර සිංහ ම1 ගන්නා ලැබේ. ලාබාපරිකම්මතතෙහි විය, ලාරෙසෙන්2 තැවරූ3 බඳු: මුඛ, මුහුණු, අග්ගවාලධි, අක්වල්, පාද පරියන්තෙහි, පාපිරියත්: මත්ථක4 මුදුන්: ලාබා රස පරීපිත තුලිකා, ලාඛා තුලිකා, සත්ථිම්හි, කළවෙයක: බන්ධෙ, සකන්දයෙහි, කඳට: සත සහස්සග්ඝනක, ලක්ෂවටනා: කම්බල පරික්ඛෙපෙන විය, රක්ත කම්බලයක්හුගේ පරික්ෂේපයක් බඳු: අතිධවල, ඉතා සුසුවූ: සංඛවුණ්ණපිණ්ඩවණ්ණෙන, සක් සුණු පිඩක් බදු: සුවණ්ණ ගුහතො වා, රන්ගුහායෙන්, රජත, රිදී ගුහා, මණි, වෙරළුමිණි, ඉඳුනිල්මිණි, පියුම්රාමිණි, පියුම්රාමිණි, ඵලික, පිළිමිණි: ගුහා: තෙසංයෙව ථලෙ, එම ‍රන් රිදී මණි තලායෙහි හෝ රක්5 තල‍ායෙහි‍ හෝ: රජං, ධූලි: අසනිසද්දං, අසනි ඝෝසා: ‍අලාතචක්කං, ගිනියෙල්6 සක්: සන්තාසං, චිත්තොත්ත්රා,ස හා ශරීර කම්පා: ආකිණ්ණ ගැවසී ගත්: වර ලක්ඛණෙ, මහා පුරුෂ ලක්ෂණයන් ඇතියේ: අනුඛ්ය ඤ්ජන පතිමණ්ඩිතො, අශිත්ය්නුව්යලඤ්ජනයෙන් භූෂිත වූයේ: ගන්ධ කුටි සුවණ්ණ ගුහතො, ගඳකිළි නමැති රන් ගුහායෙන්: ගන්ධ මණ්ඩලමාලා, මහා ධර්මණ සභා මණ්ඩලය: රතනථලසන්නිහං, රුවන් ගිරිතලා7 සෙයින්: තත්වාති, දස්සෙත්වා. ඡඅසාධාරණඤාණ, ඉන්ද්රිිය පරාපරියඥානය,8 ආශයානුශය ඥානය, යමක ප්රා.තිහාය්ය්, ලඥානය, සර්ව8තාඥානය, අනාවරණඥානය, යන ෂඩ්විධ අසාධාරණ ඥාන නමැති:9 කෙසර භාරං, කෙසුරු10 භාරය: බ්රාහ්මස්සරෙන, අෂ්ටාඞ්ග සමන්වාගත වූ, බ්රුහ්මඝෝෂායෙන්11 අට්ඨසු පරීසාසු, ඛත්තියපරීසා, බ්රූහ්මණපරිසා, ගහපතිපරීසා, සමණපරිසා, වාතුම්මහාරාජික පරීසා, තාවතිංසපරීසා, මාරපරීසා, බ්ර්හ්මපරීසා යන අෂ්ටවිධ පර්ෂද:12 ඤාණ සන්තාසං ජනයන්තො, ඥානයට, චිත්තයට සන්ත්රාාස ජනවනුයේ, නානාවිධ නානාප්රරකාර වූ:13 දෙසනා විලාස සම්පන්නං, දේශනා විලා‍සයෙන් පරිපූණ වූ සීහනාදං නදති. සීහනාද14 කෙරේ, පියං වදතීති පියංවදො. කරවික සකුණො,15 කුරවි කෙවිල්ලක්16 මධුරරසං, මියුරු රස ඇති:

1.සිංහ මැ D සිංහ G 2. ලා රසෙන් F 3. තවරු C 4. මත්ථ‍කතො D 5. රත් A C 6. ගිනිසෙල B 7. රුවන් සිරිතල F 8. ඉන්ද්රිුය පරාපර්යඥානය F 9. නැමැයි C 10. කෙසරු B 11. ඝෝෂායෙන් D 12. පර්ෂ7දැ B 13. අනේකප්ර කාර වූ C 14. සිංහනාද C D E 15. සකුණෙ D 17. කෙවිල්ලන් B D

සහකාරඵලං, මී අඹඵල: සත්තකායං, යන තන්හි1 සතන්,2 සත්වකායෙන්3 එක් කෙනෙකුන්4 විසින්: එක වචනයි. මත්තං විය, මීමෙදෙන් මත්: භෘඞ්ග‍යන් විසින්:5 ලළිතං, කරොන්තා, ලළනය කරනුයේ: මඤ්ජුස්සරෙන ලළිත සරයෙන්: මණි වංසං, මිණි වස්දඬු: මධුරස්සරෙන, මියුරු සරයෙන්: අප්පොස්සුක්කො: අහුත්වා, නිරුත්සාහ නොව:6 අනුප්පත්තධම්මරජජො අනුප්රාසප්ත ධර්මර රාජ්ය ඇතියේ, ලෝකෙන සත්වලෝකයා විසින්:

කළ්යාරණධම්මෙති,

......... එත්ථ කල්ලං සුඛං, අණති ආනයතීනි, කළ්යාපණං, කුසලං තං ධම්මො සභාවො යෙසං තෙ කළ්යායණ ධම්මා. ඨානාන්තරෙසු ඨපෙති, ‘එතදග්ගං භික්කවෙ. මම සාවකානං භික්ඛුනං, රත්නඤ්ඤුනං යදිදං, අඤ්ඤාකොණ්ඩඤ්ඤ’ යනාදී ක්රමමයෙන් ස්නථාන විශේෂයෙහි පිහිටුවත්. තෙන තෙන සද්ධිං සල්ලපන්තො විය හොති, ඔවුනොවුන් හා වෙන වෙන ම කථා සල්ලාප කරනු වන් වැනි වෙත්. වදාළෙ මැ නො?

අභිජානාමි7 ඛො පනාහං අග්ගිවෙස්සන ‍අනෙක සතාය පරීසාය ධම්මං දෙසිතත්තා, අපිස්සු මං ‍එකමෙකො එවං මඤ්ඤති මමෙව් රාරබ්හ සමණෝ ගොතමො ධම්මං දෙසෙති’යි.

බ්රෝහ්මණ පණ්ඩිතා, චඩ්කි බ්රාිහ්මණාදී බ්රාඤහ්මණපණ්ඩිතයෝ ද: ඛන්තියා පණ්ඩිතා, අභය රාජ කුමාරාදී ක්ෂත්රකය පණ්ඩිතයෝ ද: ගහපති පණ්ඩිතා, උපාලි ගහපති ප්ර භෘති ගෘහපති පණ්ඩිතයෝද: සමණ පණ්ඩිතා සහිය පරිව්‍රාජකාදී8 ශ්රීමණ පණ්ඩිතයෝ ද: නිපුණා, සියුම්, නුවණැතියව් හු: කතපරප්පවාදි, කරන ලද පරවාද ඇතියවුහු: පරයන් හා කරන ලද වාද ඇතියව්හ, යු සේයි. වාළවෙධිරූපා, වල් පළා විදුනන් බඳු වුවාහු: වල් පළා විදුනත් සෙයින් ‍ප්ර ඥායෙන් දෘෂ්ටිභේද කරන්නාහ, යු සේයි. වොහින්දන්තා යන තන්හි වි, අව, පූර්වි වූ හිදිර්9 - විදාරණෙ යන ධාතුයි. පඤ්ඤාගතෙන දිට්ඨිගතානි, ප්රහඥායෙන් දෘෂ්ටි: ගත ශබ්ද වාක්යාදලඞ්කාරය, පඤ්හන්ති, ඤාතුං, පුච්ඡිතුං යුත්තමත්ථං, යං, යමක්හු කරා: යමෙක් ආතාක් දෙනාගේ, කාඩ්ෂා10 විනෝදනය කෙරේද? ඔහු කරාය, යු සේයි. උපසංකමිත්වා පුච්ඡන්ති, ‍එකවර සිංහරාජයන්11 ගන්ට අතදික් කරනුවන් සෙයින් ප්රිහින්න වරව‍ාරණයක්හු සොඬ පිරිමදිනවුන් සෙයින්12 උග්රි තේජස් ඇති: ආශිර්විෂයක්හු13 ග්රිනවායෙහි14 වැළඳ ගන්නවුන්

1. තැන්හි A B 2. සතං A F 3. සත්වකායයෙන් D 4. එක් කෙනකු D එක් කෙණෙකුන් A B 5. විසින් G 6. අප්පොස්සුක්කො හුත්වා නිරුක්සාහ කොට D අප්පො ස්සුක්කො අහුත්වා නිරුත්සාහ කොට A නිරුස්සාහ නොවැ E නිරුත්සාහ කොට F 7. අනුජානම් A 8. පරිබ්රාලජිකා A C පරිව්රාෙජිකා B 9. හිදුර් C E හිදුර Aහිදුරි B සිදු F හිදුරු G 10. කාංසා A B C F කාංෂා E11. සිංහරාජයක්හු D 12. පිරිමදිනවුන් C පරිමදිනුවුන් සෙයින් B 13. අහිවිෂයක්හු D 14. ග්රිAවයෙහි A C F සෙයින්, ප්රුජ්වලිත වහ්නිස්කන්ධයක් වැළඳ1 ගන්නවුන් සෙයින් එලැඹැ2 පැන3 පිළිවිසිත්. ගුළ්හානි ව, සංවෘතයනු දු: ගුහ් - සංවරණෙ යන ධාතුයි. පටිච්ඡජන්නානි ච, ප්රහච්ඡන්නයනු දු:4 ඡද, අපවාරණෙ5 යන ධාතුයි. සුනිසිතසත්ථෙන, සුධෞත ශස්ත්ර‍යෙකින්: කුමුද නළ කලාපං විය. මහනෙල් දඬු කලඹක්6 සෙයින්: දිබ්බාගදෙන, සප්පෙ වියාති, දිබ්බොසධෙන සප්පෙ අභිගවන්තො විය: තො, ඒ ක්ෂත්රිනය පණ්ඩිතාදිහු: තේජස් මද නැතිව7 නිපතිත මානධ්වජ වැ අප්ර්තිඥාන වුවාහු: භාසුර, දීප්ත වූවාහු:8 විලම්බ, ප්රදලම්බ වූ: කෙසරඝටා, ලා කෙසුරු සළා9 රැසින්, සොහිතක්ඛන්ධස්ස, හොබනා ස්කන්ද ඇති ඛායන්ති, වටහත්, ඔවුන් හැම10 ‍දෙනා විසින්. අහිසංඛත වූ ප්රමශ්නයෝ වෙරළට පත් මුහුද රළ11 සෙයින් අවුදු බුදුන් කරා එළැබ12 බිදෙත්. එයින් කීහ. “ එවං සංකා සමාවට්ටා13 සංකා විචියො14 තිරං පත්වා මහා සමුද්දස්ස ඌමියො විය භගවන්තං පත්වා භිජ්ඣන්ති’ යි. ඉද්ධි‍විධෙන ඍද්ධිමිධඥානයෙන්: නානාවිධ විකුබ්බනං දස්සන්තො අනෙකවිහිතං ඉද්ධිවිධං පච්ච්නුහොති. එකොපි හුත්වා බහුධා හොති” යනාදී ක්රධමයෙන් අනෙක ප්රංකාර ඍද්ධි දක්වනුයේ: දෙව මනුස්සානං සද්දං සුණන්තො දිබ්බාය සොත ධාතුයා විසුද්ධාය අතික්කන්තමානුසාකාය උහො සද්දෙ සුණාති දිබ්බෙ ච මානුසෙ ච දුරෙ ච, සන්තිකෙ ච යනාදී ක්රදමයෙන් දිව්යෙ මනුෂ්ය යන්ගේ ශබ්දයන්15 අසනුයේ: පරෙසං සොළස විධං චිත්තං ජානන්තො පරසත්තානං පරපුග්ගලානං වෙතසා වෙතො පරිච්ච16 ජානනි. සරාගං වා ච්ත්තං සරාගං ච්ත්තන්ති පජානාති, විතරාගං වා චිත්තං - පෙ - ‍සදොසං වා විත්තං විතදොසං වා චිත්තං, සමොහං වා චිත්තං විතමොහං වා චිත්තං සංඛිත්තං වා චිත්තං,අසංඛිත්තං වා චිත්තං මහග්ගතං වා චිත්තං අමහග්ගතං වා චිත්තං සඋත්තරං වා චිත්තං අනුත්ත‍රං වා චිත්තං සමාහිතං වා චිත්තං අසමාහිතං වා චිත්තං විමුත්තං වා චිත්තං අවිමුත්තං වා විත්තං අචිමුන්තං චත්තන්ති පජානාති’යි.

ගත් ෂෝඩෂාකාරයෙන් දන්නේයි. ඉච්ඡිතිච්ජිතට්ඨානං සමනුස්සරන්තො අනේක විහිතං පුබ්බේ නිවාසං අනුස්සරති17 සෙය්යුථිදං එකම්පි ජාතිං දිවෙපි ජාතියො.

1.වැද B E 2.එළඹ B එළැඹ D 3. පැමින A F 4. පට්ච්ඡනතයනුදු A ප්රයතිච්ඡන්නයනුදු C ප්ර්තිච්ඡන්තයෙනු දු F 5. අපහාරණෙ A අපචාරණ G 6. කලබත් D 7. නැතුව B 8. දීප්ත වු D 9. කෙසුරු කලා C 10. ඇම B 11. රැළ C 12. එළඹ A C F එළබ B 13. සංකාරසම්පන්නො C සංකාසම්පත්තො B E G සංකාමෙපතේතො A 14. යංකාවිමතියො C E G 15. ශබ්ද A 16. පටිච්ච A B C E F G 17. අනුස්සරී A C E F G

යනාදී ක්රංමයෙන් ඊප්සිත ඊප්සිත ස්ථාන ස්මරණ කරනුයේ, ඉච්ඡිතිච්ජිතං රූපං පස්සන්තො, ඊපසිත - ඊප්සිත රූප1 දක්නේ: අතිපණිතානි, ආශ්වාස වාරයෙහි දු සමවදනා බැවින් අතිප්රපණීත වූ: ලොකුත්තරජඵලසුඛානි ආසවානං ඛයා අනාසවං.2 වෙතො විමුත්තිං පඤ්ඤා විමුත්තිං දිට්ඨෙව ධම්මේ සයං අභිඤ්ඤා සච්ජිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරති3 යනාදී ක්රංමයෙන්, ලොකුත්තර4 ඵල සුඛයන්: අනුභවන්තො, ධර්ම‍5 දෙසමින් හිද පර්ෂද සාධුකාර දෙන ක්ෂණයෙහි පූර්ව වේගයෙන්6 පිරිසිද ඵල සමාපත්තියට7 සමවැද8 සාධුකාර ශබ්ද‍යාගේ නිර්ඝෝෂච්ඡින්න9 නොවන තුරු සමාපත්තීන් නැගි සිටි තැන් පටන් ගෙන ධර්මග දේශනා වන බැවින් නිරන්න‍තරයෙන් අනුභව කරනුයේ: කරුණාභගවතී, කුළුණු නමැති මහ පිනැතිය විසින්: චොදිතහ‍දයො, චෝදනා කරන ලද හෘදය ඇතියේ: මණිදිපරස්මි, මිණි පහන් රැසින්: හතතිමිර, නට අඳුරු ඇති: ගන්ධකුටියා. ගඳ කිළිය, සලිලධරපටලජනිත, මේෂපට‍ලයෙන් දනවන10 ලද: බහලන්ධකාර රත්තියා. බහල වූ අන්ධකාර ඇති රාත්රිතයැ: හිමසමාකුල, හිම පොදින් අවුල් වූ: බලවානිල, බලවත් වූ සුළඟින්: විලුළිත, ඇලළෙන ලද: සකණ්ටක කටු11 සහිත ව: ව්යතග්ඝනාගචරිත, ව්යා,ඝ්ර යන් හා වනගජයන් විසින්12 හැසිරෙන ලද, විසමතල, විෂම වූ භූමි ඇති: නොහොත් හුරු වසුරු කසළනෙන් ගහණ වූ: ගිනිහල් කම්හල්13 ඈ විෂම භූමි කල ඇති: දෙසං, දේශයෙහි: අධිවසති, සුවෙන් වෙසේ:14 මෙතෙන15 අධියෝගයෙහි කර්මහ සංඥායි. සුප්පාරකො විය. එකාදස නිපාතයෙහි සුප්පාරක16 ජාතකයෙහි දක්වන ලද, සුප්පාරක නම් පණ්ඩිතයා සෙයින්: තණ්හානිලවෙගෙන, තෘෂ්ණා නමැති වායුවේගයෙන්: සංසාර මහණ්ණවෙ, සංසාර නමැති මහාණිවයෙහි: අපායවලභාමුඛං, නරක නමැති වලබ17 මුවට: පජානාවං, ප්රණජා නමැති නෞකා: ප්රහකර්ෂෙකණ ජායත ඉති ප්ර ජා, සත්වාන් නයනිති නෞ18 දෙසනා සච්චකරණනෙ. ධම් දෙ සුන්19 නමැති සත්යය ක්රිරයායෙන්20 සද්ධම්මරතනපූරිතං කත්වා, සද්ධර්මහ නමැති රත්නයෙන් පරිපූර්ණ කොට: නිබ්බාණථලං21 නිර්වා්ණ නමැති ස්ථලයට:22 මහොසධො විය, මහෞෂධ23 විය. නම් පණ්ඩිතයා සෙයින්: සංසාර උපකාරී පුරාවරුද්ධං, සංසාර නමැති උපකාරී පුරයෙහි24 අවරුද්ධ වූ:25 රුධිර්-ආවරණෙ යන ධාතුයි.26 ජාති ජරා මරණ රිප්රරගණ

1.රූපයෙන් D 2. අනාසවානං A B C E F G 3. විහරතිති A B C E F 4. ලොකොත්තර D 5. දම් A B C F 6. භාගයෙන් D 7. සමාපත්තිය D E G 8. සමවැද (ඌනයි) A B C F G 9. නිග්ඝොසවිඡින්න B E G 10. දවන A 11. කණ්ටක C E F G කණ්ට A B 12. වන ජනයන් විසින් F 13. මහල් F 14.වෙහෙයෙ F 15. මෙතන A C G මෙතැන E 16. සුප්පාර A B C E F G 17. වලබා B වලහි C 18. නාවා A B C E F G 19. දම්දෙසුම් A B C 20. ක්රිCයාවෙන් C ක්රිFයාවයෙන් G 21. ඵලං C 22. ඵලයට A E F තලයට B ඵලයට C 23. මහවුසධ F 24. පුරෙහි B 25. අවිරුද්ධ වූ C 26. ධායි F

පරිබ්බුළ්හං, ජති ජරා මරණ නමැති රිපුගණයන් විසින් පරිබ්බුළ්හ වූ: සමන්තාද්දෘඪ වූවාහි:1 වහ-ප්රාවපණෙ යන ධාතුයි. කාම2 කොධ රිපුකම්මකම්පමානං, කාම ක්රෝවධ නමැති රිපු2 ජනයන්ගේ කර්මසයෙන් කම්පමාන වූ: කොණ්ඩඤ්ඤ විදෙහ නරනතිපමුඛං, කෞණ්ඩින්යන ස්ථවිර නමැති විදේහ නරපතීහු ප්රඤමුඛ කොට ඇති: වෙනෙය්ය් ජන සමූහං, වෛනෙය4 පුද්ගල ජනසමූහයා: අට්ඨඩ්ගමග්ගඋමග්ගතො. අෂ්ටාඞ්ග මාර්ගත නමැති උමඟින්: විපස්සනානාවාහි, විදර්ශනා නමැති නැවින්: තණ්හාගඞ්ගා පවාහතො, තෘෂ්ණා නමැති ගංගා ප්රමවාහයෙන්: ගායන්ති ගච්ඡතිති5 ගඞ්ගා සමාපත්තිවාහනං, සමාපත්ති නමැති වාහනයට: වහන්ති, පවත්තන්ති, ගච්ඡන්ති, ඉච්ඡිතං දෙසං, ‍එතෙහිති වාහනානි, නිබ්බාණ මිථිලායං, නිර්විණ නමැති මිථිලා නම් නුවර: සුතසොමො විය, අසිති නිපාතයෙහි සුතසෝම ජාතකයෙහි දක්වන ලද සුතස්න්ර නම්6 රජහු සෙයින්: කිලෙසපොරිසාදවසගතං, ක්ලේශ7 නමැති පෝරිසාදයා හස්ත ප්‍රාප්ත වූ:8 පුරිසස්ස ඉදං, පොරිසං, බලං, ථාමං තං අදති භක්ඛති, නාසෙතීති පොරිසාදො, තිවට්ට, කාමාවතී, ක්ලේශාවතී, විපාකාවතී, නමැති, වටසාඛා බද්ධං. න්යටග්රො ධ9 ශාඛායෙහි බඳනා ලද: වෙනෙය්යකජනරාජරායි, විනේය10 ජන නමැති රජ11 රැස්: දෙසනාසිනා, ධර්ම දෙසුන්12 නමැති කඩුවෙන්: පටිසන්ධිබන්ධනං, ප්රේතිසන්ධි නමැති බන්ධනය: ධම්මරසායාගුපානේන, ධර්මු රස නමැති යාගු පානයෙන්: අරියභූමිසකරජ්ජෙ, ආය්ර්‍‍ය භූමි13 ස්වකීය 14 රාජ්යැයෙහි, සරහඩ්ගේ විය. වත්තාළීසති නිපාතයෙහි දක්වන ලද, සරගඞ්ග නම් ශාස්තෘහු සෙහින්: සරං ඛ්ජිතිවා, ආකාසේ සරපාසාදාදිනි15 කත්වා පුන එකෙන සරෙන, තෙ සරෙ ප‍ාතෙන්තො භග්ග විහග්ගේ ආකාසිති.

සරහඩ්ගො:

............වෙනෙය්යප සරාජකලෝකං,16 චෛනෙය17 ජන නමැති සරාජ ලෝකය: සංසාරඝරාවාසතෝ, සංසාර නමැති අගාරයෙන්: අරියමග්ග වටුමෙන, ආය්ර්ෝ‍ය මාර්ගි නමැති රාජ පථයෙන්: තණ්හා‍ ෙගාදාචරීපවාහතො, තෘෂ්ණා නමැති ගෝදවරී නදී ශ්රෝෝතසින්: නිබ්බාණ අසස්මපදං, නිර්ව ණ නමැති ආශ්රණම්පදයට: කුස‍රාජා විය. සත්තකි නිපාතයෙහි කුස ජාතකයෙහි දක්වන ලද, කුස නම් රජහු සෙයින්: කරුණ පභාවතී, කරුණා නමැති ප්රතභාවතී නම් දේවිය විසින්: අනාවරණඥාණ ගජ රතනං, අනාවරණඥාන නමැති හස්ති රත්නයට: බුද්ධ චක්ඛු මහාදිවාරං, බුද්ධ චක්ෂුස්18 නමැති මහාද්වාරය: පරපරිසමරභූමිං, ප්රකතිපක්ෂ පෂිද්

1.වු D 2. ජාති ජරා මරණ කම් F 3. රුපු A B E 4. වෙනෙය්යහ C 5. ගච්චන්තින් C 6. සුතසුම් නම් D සුතසු නම් G 7. කිලෙස් B 8. වූහ C 9. නිග්රොමධ A B C G 10. විනේ C G 11. රජස් C 12. දහම් දෙසුම් A දම් දෙසුම් B ධර්ම දෙසුම් G 13. අය්ය9භූමි F 14. ස්වකීය (ඌනෙයි) A B C E F 15. පාසාදිනි A F පාසාදානි B 16. සරාජිකං A B E 17. වෛනේ A B C 18. බුද්ධ චක්ඛු B බුද්ධ චක්පුසු E F බුද්ධ වක්ඛුස G

නමැති සංග්රා ම භූමියට: පඤ්බපරීහාරවචනෙන ප්ර්ශ්න විසජිනයෙන්: අප්ඵොටෙත්වා, ආස්ඵාලනා කොට, අපොළා: දෙසනාසීහනාදෙන, උත්තම දේශනා නමැති සිංහ නාදයෙන්: කිලෙස රිපුසෙනං, ක්ලේශ ශත්රැන සේනා: ඕපාතෙත්වා, අවපාතනය කොට: වෙනෙය්යහ ජන සාගලෙ, වෛනෙය ජන නමැති සාගල පුර වාසීන්: මන්ධාතා විය, තික නිපාතයෙහි පළමුවන වග මන්ධාතු1 ජාතකයෙහි, දක්වන ලද මන්ධාතු නම් නරපතිහු සෙයින්: ධම්මරතන වස්සං, ධර්මක නමැති රත්න වර්ෂාම:2 අලද්ධ සද්ධම්ම ධන, පූර්ව යෙහි අලබ්ධ වූ සද්ධර්ම, නමැති ධන හෙයින්: දුග්ගතානං, දුගිත වූ: දුඃඛ ප්රාූප්ත වූ සත්වයනට:3 අසමසුඛං, අසම වූ4 අසදෘශ වූ නිර්වතණ සැප: ජලධාරො විය. දිව්යන මේඝයක්හු සෙයින්: ලොකාකා‍සෙ, ලෝක නමැති ආකාශයෙහි: බ්යායමප්පහා, වටා සිටි රශ්මි මණ්ඩල මැ:5 හාසුර, දිලියෙන: සුරවාපං, දෙව්දුනු: දයා සීතලං, කරුණායෙන් සිහිල් වූ: ධම්මාමත චුට්ඨිධාරං, ධර්මජ නමැති අමෘත වෘෂ්ඨිධාරා: වස්සපෙත්වා, නිරවධිකොට වස්ව‍ා: කිලෙස පරිළාහං, ක්ලේශ6 නමැති පරීදාහ: කප්ප තරුවරො විය, දිව්ය කල්ප වාක්ෂයක්හු සෙයින්: සීලමුලෝ, චතුර්විධ පරිශුද්ධි ශීලම මහ මුල් ඇති: සමාධික්ඛන්ධො, සමාධි ම ඝන සාරස්කන්ධ ඇති: පඤ්ඤාසාඛෙ‍ා, ප්රධඥාශාඛා ඇති: අභිඤ්ඤා පුප්ඵො ෂට් අභිඥා නමැති පුෂ්ප ඇති: විමුත්තිඵලො, පඤ්චවිධ7 විමුක්ති නමැති ඵල ඇති: කරුණාසීතලච්ඡායෝ, මහා කුලුණු මැ සිහිල්8 සෙවන ඇති: වෙනෙය්යත ජන, වෛනෙය ජන නමැති: භමරසකුණගණවිච්ඡින්නසඤ්චාරො, බමර ලිහිණි ගණයන්9 විසින් නොසුන් හසර ඇතියේ: ජාතිකන්තාරපටිපන්නං, ජාති නමැති කාන්තාරයට ප්ර තිපන්න වූ: ජරාමරණඝම්මපරීපීළිතං, ජරා මරණ නමැති ග්රීතස්ම පරිපීඩිත වූ: සංසාරික පථික10 ජනසමූහං, සංසාරික11 නමැති අද්ධික ජන සමුහයා: සංසා‍රයෙන් අපරිමුක්ත සංසාරික නම් වෙයි. පථයෙහි නියුක්ත පථික නම් වෙයි. ජනයන්ගේ සමූහ ජන සමූහ නම් වෙයි. දීපඞ්කර නමැති මහර්ෂීහුගේ: පසාදෙන,

‘පස්සථ ඉමං තාපසං - ජටිලං උග්ගතාපනං අපරිමෙ‍ෙය්යහ ඉතො කප්පො බුද්ධො ලොකේ හවිස්සති.”

යනාදී ක්ර මයෙන් වදාරන ලද ප්රගසාදයෙන්, පරමිතාසිනා, පාරමිතා නමැති ඛඞගයෙන්, භවවනගහනං. භව නමැති වන ගහණය: පදාලෙන්තො යනු දල-විදාරනෙ යන ධාතුයි. අනුක්කමෙන, අනුක්රමමයෙන්: සාරා සැකි

1.මහා මන්ධාතු B 2. වර්ෂ, D 3. සත්වයන්ට C F 4. අසම වූ (ඌනයි) D අසම G 5. මණ්ඩලය B G 6. කෙලෙස් C F 7. පඤ්ච C 8. සෙවෙල් B 9. ගණන් D 10.සංසාරක පථක G 11. සංසාරික D

කප් සුවහසිනැ,1 යු සේයි. බොධි අඞ්ගණං, බෝධි නමැති2 අඞ්ගණයට: ජින රුවන් වැලි රැසින් ගැවසී ගත් අවකාශයට: පුබ්බජිනජනානුයාතං, පූර්වි ජින නමැති3 ජනයන් විසින් අනුයාත වූ: විපස්සනා මග්ගං, විදර්ශජනා නමැති මාර්ග ය, විමල, ප්රෙභාස්වර වූ: සීල, චතුර්විධ4 පරිශුද්ධි ශීල මැ:5 අමල දිලහෙන, රතන වාලුකා, නිකර නිච්තං, රුවන් වැලි රැසින් ගැවසීගත්: වරණ, පඤ්චදස චරණ ධර්මල මැ:6, මණි‍්තොරණරමනීයං, තන්හි තන්හි දිලිහෙන7 මිණි තොරණින් රම්ය වූ:, මෙහි පඤ්ච දශ වරණ ධම් නම් “සීලෙසු පරිපූර කාරිතා8 ඉන්ද්රිැයෙසු ගුත්තද්වාරතා,9 භොජනෙ මත්තඤ්ඤුතා, ජාගරියානුයොගො, සත්ත ධම්මා, චත්තාරී10 රූපවවරජඣානානි” යනමේයි. ඉද්ධිපාද, සතර ඍද්ධිපාද11 ධර්මර ම:12 කප්පපාදපොපෙතං, කල්පපාදපයෙන් සමුපෙත වූ: බ්රාහ්ම විහාර, සතර බ්රපහ්ම විහාර ධර්මප ම: කමලාකරාභිරාමං, කමලාකරයෙන්,13 පියුම් විලින්14 අභිරම්යප වූ: සතිපට්ඨාන, සතර සිවටන්15 ධර්මන ම:16 රතනභවනහාසුරං, රුවන් විමනින් දිලියෙනු වූ:17 ඉන්දු, සඳරැස් සෙයින්: කුන්දදල, කොඳමල් පෙති සෙයින්: ධවල, සුදු වූ: කින්ති, යශෝරාශි මැ:18 කෙතුසතසොහිතං, පනාතා ශතයෙන් ශෝභිත වූ:19 සමාපත්ති, සමවත් මැ: පාකාරපරීගතං, ප්රාාකාර පරිඛායෙන් පරිබෙව්20 ලද: කිලෙසරිපු, කෙලෙස් සතුරු නමැති: තුහින, පිනිබිඳට, දිනකරං, සහස්ර රශ්මිහු වූ: අපනීත, අපගත වූ:21 භවශයං, සංසාර බය ඇති: අවිපරිණාම, විපරිනාමයට නොයන: නොදිරන22 නෙපෙ‍රළෙන: අසමසුඛං, නිර්වානණ සුඛ ඇති: දසසහස්සිචක්කාවාළ, අශ සහස්රීබ ලෝක ධාතු විසින්: විඤ්ඤෙයං, පරීඥාත වූ:23 සකලලෝකධාතුයා, අනනතාපරිමාණ ලෝක ධාතුවට: අග්ගං, ශ්රෙ,ෂ්ඨ වූ: නිබ්බාණනගරං, නිර්වාරණ නමැති පුරයට: චතුබ්බධමග්ගද්වාරෙන, චතුර්විධ මාර්ගබ ඥාන නමැති දොරින්: ධම්මරතනරාසියෝ, දහම් නමැති, රුවන් රැස්: වවත්ථපෙත්වා, ව්යමවස්ථා කොට: අග්ගඵලසමාපත්ති, අහ‍ිත් ඵල සමාපත්ති නමැති: මහාපාසාදං, මහා ප්රාතසාදයට: වක්කවත්ති විය, චක්ර් වර්තියක් හු24 මෙන්25 සද්ධර්මාවර චක්රතවර්ති තෙමේ, මහාකරුණාසීහ පඤ්ජරෙ, මහකුළුණු නමැති සිවු මැදුරෙහි: බුද්ධචක්ඛුනයනානි, බුද්ධ චක්ෂුස්26 නමැති නයනයන්27 කොණ්ඩඤ්ඤමහාකුටුම්බිකං, කෞණ්ඩිත්ය මහා ස්ථවිට නමැති මහා කුටුම්බිකයා: අට්ඨ‍රසකෝදිසුරිසෙ, යනු ‍ධම්28

1.සාරා සකි කප් සුවහසින C G 2. නැමති A B C G 3. නැමැති A B E 4. චතු D චතුඃ A 5. පරිසුද්ධි සිලම් A B පාරිසුද්ධි සිලයම C පාරිසුද්ධි සීලම E 6. ධර්ම ය ම A 7. දිලියෙන C 8. පරිපූරිතා A B C E F G පරිපුණ්ණතා F 9. පත්තද්වාරතා A F 10. චත්තාරො B C E F G 11. ඉර්ධිපාද F G 12. ධම්මැ D 13. කමලාකාර C 14. තෙපියුම්විල් C 15. සිවටන් A C G 16. ධම්මැ D 17. දිලිහෙනු වූ A දිලිසෙනු වූ E 18. යසෝරාසිම A B C 19. පතාකා සත සෝහිත වූ C 20. පිරිකෙට් A G පිරිබෙව්නා F 21. අපහෘත වු E F G 22. නොදිරෙන E 23. පඤ්ඤාත වූ C 24. චක්රපවර්තියකි C 25. සෙයින් D 26. බුද්ධ චක්ෂුය G 27. නයන් A 28. දම් C

සක් පවත්නෙහි රාත්1 බඹුන් ගෙන කියත්: අපරානි පඤ්ඩපණ්ණාසකුලානි, යනු යස කුල පුත්රා දී පස් පණස් සිටු දරුවන් ගෙන කියත්: අපරානි තිංසකුලානි, යනු භද්ර‍ වර්ගණයන් තිස් දෙනා ගෙන කියත්:අපරං තුලසහස්සං, යනු උරුවේල කාශ්ය‍පාදී ජටිල සහස්‍් යන් ගෙන කියත්: අපරානි එකාදස නහුත2 කුලානි, යනු ලට්ඨිවනයෙහි අධිගම කළ බිම්සර රජහු ඈ එකොළොස් නහුතයක්3 ජනයන් ගෙන කියත්: අපරානි චතුරාසීනිකුලසහස්සානි යනු තිරොකුඩ්ඩ සූත්ර3 දෙස්නෙන් අධිගම කළ සුවාසු දහසක් ඡනයන් ගෙන කියක්:අතිමහන්තං මම නගරං යනාදි, විසින් සද්ධර්මදවර චක්රිවර්තිහුගේ වින්තාප්රංකාර දක්වන්නට කියත්: මා‍සස්ස අට්ඨසු දිවාසෙසු යනු4 දේශනා දෙපොහෝ දෙපෑලවි5 දෙඅටවක් ගෙන කියත්. අනුලෝම පටිපදං පටිපන්නානං, ‘ඉධ භිකඛවෙ තථාගතො ලොකෙ උප්පජ්ජති අරහං සම්මා සම්බුද්ධො යනාදී ක්රභමයෙන් බුද්ධොත්පාදයෙහි පටන් ගෙන, ‘ඛිණා ජාති වුසිතං බ්රිහ්මචරියං, කතං කරණීයං නාපරං ඉත්ථත්ථායාති පජානාති’ යි දක්වන ලද අභිත්ඵල පය්ය්ංද්පන්න6 කොට, අනුලෝම පිළිවෙතට පිළිපදනා, අපරිමාණානං7 කුල පුත්තානං, අනන්තාපරිමාණ කුලපුත්රදයන්: කිං බහුනා හාසිතෙන, බොහෝ කීයෙන්8 කිම? කුම යු තැන යත්? සර්වබ ගුණ සංග්රාතහිත සර්වනඥතා මහා කරුණා ගුණ හා දෙගුණය කිය යුතු වන බැවින් බො‍හෝ9 කීමෙන් කිම යු සේයි. අත්ථානත්ධං, හිතාහිත: භවසාගර පාරගො, සංසාර10 සයුරෙහි පරතෙරට ගියේ. තිලොකරථ සාරථි, තුන්ලෙව් නමැති රථයට සාරථි වූයේ: තිත්ථියමත, තික්ථික දර්ශ,නයට: අන්තකො, විනාශ11 නරනුයේ: දුදන්ත දමකො, දුර්දාකන්ත සත්වයන් දමනය කරනුයේ: ධම්මාමතම්බුවස්සකො12 ධර්මථ නමැති අමා වැසි වස්නුයේ: ලොකාලොකකරො, ධර්මාලෝකයෙන් ලොව13 ඒකාලෝක කරනුයේ: ජගදානන්දලෝචනො: ජගත්හට, ආනන්දයට උත්සවයට ලෝචනයක් බඳු වූයේ:14 තිලොකතිලකො, ලෝකත්රටයට තිලකයක් බඳු වූ: ගුණසෙඛරො, විද්යාතවරණාදී ගුණ මැ කඩා මල් කඩ15 කොට ඇතියේ: භවවනගහණ, භව නමැති වන ගහණයට: දාවානලො, ලැවිගින්නක් බඳු වූයේ: ධම්මලොචනො, ධර්මහ මැ නේත්රලකොට ඇතියේ: ඤාණසාගරො, නුවණ මැ මුහුදු කොට ඇතියේ: අප්පමාණගුණො, අනන්තාපරිමාණ ගුණ ඇතියේ: ඉරියාපථවිහාරො, ස්ථාන ගමනාදී ඊය්ය්අනනයාපථ විහාරය: දිබ්බවිහාරො, කිසුනු ඇ16 අරමුණු දුණු17 රූපාවචර ධ්යාරනාදි දිව්යප විහාරය:

1.රහත් C රුත් G 2.නවුත D 3.නවුතයක් D 4.යනු(ඌනයි) E 5. දෙපෑවී G 6. පය්ර්ධ‍යන්ත D 7. අපරිමාණ B 8. බෙ‍හෝ කිමෙන් D බො කීයෙන් F 9. බෝ F 10. සසර D 11.විනාශය C 12.ධම්මමක A B C E 13.ලොව (ඌනයි) A B C E F 14. වූ A B 15. ගුණ මල් කඩක් A ගුණ මැ කඩා මල් C 16. ඈ (ඌනයි) F 17.අරමුණු නුදු A F අරමුණුදු C

බ්රුහ්මවිහාරො, මෛත්ර යාදී1 බ්රනහ්ම විහාරය: අරිය විහාරොති, ඵල සමාපත්ති ආය්ර්‍‍යවිහාරය යන: සාසනමිරුහං, සසුන් නමැති කප් රුක: කාසාවපප්ජොතං, යන තන්හි2 භික්ඛුනං, භික්ඛුනීනඤ්ච නිවත්ථ පාරුත නාසාවානං, පහාහි එකොහාසං ඉසිවාතපරීවාතං යන තන්හි3 ගෙහං පවිසන්තානඤ්ච නික්ඛමන්නානඤ්ච භික්ඛුභික්ඛුනීසංඛාතානං, ඉසීනං විවරවාතෙන ච, තෙසං යෙව සම්මිඤ්ඩන පසාරණාදී ජනිත සරීරවාතෙන ච, පරීවාතං, ඉසිවාත පරිවාතං, නිධුකම් විය4 ගණ්ඩම්බ රුක්ඛමූලෙ, ගණ්ඩබ්බ නම් උයන් පල්ලා විසින් රෝපිත වූ අඹරුක් මුල්හි: ද්වාසය යොජනිකෙ රතන මණ්ඩපෙ, සක් දෙව් ර‍ජහු5 විසින් මවන ලද දොළොස් යෙදුන් රුවන් මඩුයෙහි6 යොජනප්පම‍ාණෙ පල්ලඩ්කෙ, යොදුන් පමන පළහ මතුයෙහි: නිසීදිත්වා, වැඩහිඳ: ද්වාදසයොජනවිත්ථතාය, එකී එකී දිශායෙන් දොළොස් දොළොස්න යොදුන් විතර විසින්7 සුවිසි යොදුන්, පරීක්ෂේප විසින් දෙසැත්තෑ යොදුන් මහ පිරිස: අත්තදානපරීපනං, ආත්ම ශුද්ධි දක්වනු වූ: දෛප්8 - ශොධනෙ යන ධාතුයි. තිත්ථියපරිමද්දනං, තීර්තකයන් අභිමර්දෙනය කරනු වූ: යමක පාටිහාරියං, යන තන්හි9 බුදුන්ගේ10 ඍද්ධිවිධ ඥානයෙන් මැවූ තාක්11 වස්තු ප්රනතිපක්ෂ හරණයෙනුදු, ප්රෑසාද හරණයෙනුදු,12 ප්රාුතිහාය්ර්ෙ‍ය නම් වෙයි. හෙමැ13 යුවළ යුවළ කොට දක්වනුයේ යමක නම්වී, එයින් කීහ. “පටිපක්ඛ හරණ‍තො14 වා පටිහරති සත්තානං දිට්ඨිමානොපගතානං චිත්තානිති වැ අප්පසන්නානං විත්තානං පසාදං15 පටිහරතීති16 වා පාටිහාරියං යමකඤ්ච තං පාටිහාරියඤ්චාති17 යමක පාටිහාරියං”යි. පුබ්බාපර චක්කවාළ මුඛවන්ති නිහිතං, පැදුම් සක්වළ මුවවිට හා පෑළ සක්වජ මුවවිට හා18 තබන ලද: පරම, නිරුත්ත‍ර වූ:19 රමණීය, රම්යවවූ: මරියාදාභුමිං20 රන්බිම්21 හා මිණි බිම්22 අතුරෙහි නන් රුවන්මුවා අවධිභූමි ඇතියේ: මණිමුත්තාවාලුකාණ්ණං, මිණි වැල්ලෙන්23 හා මුතු වැල්ලෙන් ගැවසී ගත්: සහස්ස රංසිම්ව, සහස්රි රශ්මීහු සෙයින්, අභිඤ්ඤාපාදකං චතුත්ථජ්ඣානං සමාපප්ජිත්වා, අපි අපි ඍද්ධි ප්රාැතිහාය්ර්,‍ය දක්වම්හ යි ආතාක් ශ්රානවකයන්24 වළකා අභිඥාවට පාදක වූ චතුර්ථධ්යා්න

1.මෛත්යායන්වදි ධ්යාකනාදී A B C මෛත්යාචදී G 2. තැන්හි A B E 3. තැන්හි A B E 4. නිධුමක ම විස A E විධු තම විස නිධුත ම විස B G නුධුම විස C 5. රදහු C 6.මඩුවෙහි C E 7. විසි යොදුන් A 8. දෛ A B C E F G 9. තැන්හි A B 10. බුදුන් C 11. මැවුනාක් C 12. ප්රැසාද හරණයෙනුදු (ඌනයි) A D ප්ර සාදාහරණයෙනුදු E 13. හෙමැ(ඌනයි) A 14. හෙණතො A C E F G හමණතො B 15. පදං G 16.පරිහරතිති A 17. පාටිහාරියඤ්චිති A B C E F G 18. හා (ඌනයි) D F G 19. නිරුක්ත වූ C 20. මදිරිභූමිං A මරියාදභූමිං B මරිදාභූමිං C 21,22. බිම D 23. මිණි වැලෙන් A 24. සාවකයන් B

සමාපත්තියට සමවැද, උපරීමකායතො, යනාදී තන්හි නාහියෙන් මත්ත උපරිම කාය නම් වෙයි. පාත අධඃකාය1 නම් වෙයි.2 පවත්තයමානො, ගිනි කඳ හා දිය කඳ පවත්වනුයේ, විස්සජ්ජෙන්තො, රස්3 විහිදුනේ: ධම්මං දෙසෙන්තො. දම්4 දෙසනුයේ, එකොපි හුත්වා, තුමු එකාකි වුවාහු දු බහුධා ‍හොති, බොහොම වෙත්, බහුධාපි හුත්වා, බොහොම වුව ද එකො හොති, එක්කෙණෙක් වෙත්5. ආවිභාවං ආවිර් භූත6 වෙත්. අප්රවචිඡන්න වෙත්, අන්තර්භීත7 වෙත්. තිරෝ කුඩ්ඩං,කුඩ්ඩයෙන් පාරයට,තිරො,පාකාරං,ප්රා කාරයෙන් පාරයට,තිරෝ පබ්බතං, පර්ව,තයෙන් පාරයට අසජ්ජමානො ගච්ඡති. නොපැහැර යෙත්. සෙය්යයථාපි ආකාසෙ, අහසහි සෙයින්, පඨවියාපි, පොළොව ද, උම්මුජ්ජං නිමුජ්ජං කරොති. උන්මජ්ජන නිමුජ්ජන8 කෙරෙත්. නැගෙත්, ගැලෙති යි සේයි. සෙය්ය්ථාපි උ‍දකෙ, දියෙහි සෙයින්: උකකෙපි අභිජ්ජමානො ගච්ඡකි, අභිද්ය්මාන වූයේ, දියෙහි දු9 යෙත්. සෙය්යමථාපි පඨවියං, පොළොව්හි සෙයින්, අකාසෙපි, අහස්හි දු: පල්ලඩ්කෙක, පය්ර්ය‍යඞ්කයෙන්, කමති10 සඞ්ක්රිමණය11 කෙරෙත්.12 සෙය්ය්ථාපි පක්ඛිසකුණො, පක්ෂි සතුනින් සෙයින්, ඉමෙපි චන්දිමසුරියෙ, මේ චන්ද්රෙ සූය්ර් ‍යයනදු ද, එවං මහද්ධිකෙ, එක් පැහැර තුන් මහ දිවෙක්හි පැනෙන13 බැවින් මෙසේ මහත් ඍද්ධි ඇතියවුන්14 එවං මහානුභාවෙ, එකෙකී15 දිශාවෙන් නව නව යොදුන් සුවහස්හි දු අඳුරු විධමා16 ආලෝක දක්වන බැවින් මෙසේ මහත් ආනුභාව17 ඇතියවුන්, පාණිනා, අත්ලෙන්, පරිමසති, පරාමශි18 කෙරෙත්. පරිමජ්ජති, පරිමදිත්, යාව බ්ර්හමලොකාපි, බඹලොව දක්වා: කායෙන, ශරීරයෙන්, වසං වත්තෙනි, තමන් විසිය පවත්වන්. තදා, මෙසේ බුදුන් යමක පරා් තිහාය්ර්ය‍ය දක්වන කළ්හි, උම්මාපුප්ඵදාමාවෙලා විය, දිය මෙරළිය මල් දම්හි පෙරළියක් සෙයින්: කණිකාර කුසුමදාමාවෙලා විය,19 කිණිහිරි මල් දම්හි පෙරළියක් සෙයින්: බන්දුජිවකපුප්ඵදාමා20 වෙලා විය. බඳුවද මල් දම්හි පෙරළියක් සෙයින්: සුමනකුසුමදාමා22 වෙලා විය,සමන් මල් දම්හි පෙරළියක් සෙයින් මදට මල් දම්හි පෙරළියක් සෙයින්: මඤ්ජෙට්ඨ රස්මියො, මදට සේ රත් රස්හු24 දු: පහස්සර -

1. අධංකායව B 2. වේ B C 3. රැස් C 4. ධම් A B C ධර්මය ද E 5. වේ C 6. අව්භූත F 7. අන්තර්ගත A අනන්නතර්ගළත G 8. උම්මුජ්ජ නමුජ්ජන A B C E F G 9. අභිද්ය මාන වූ දියේදු A අභිද්යිමාන වූ දුයෙහිදු F 10. සඞ්කමති B 11. ක්රනමණය C G 12. කෙරෙයි E F 13. පෙනෙන C 14. ඇතියවුන් බැවින් A B C E F G 15. එකී එකී C 16. විදමා B 17. අනුභාව D 18. පරාමර්ශ්න B 19. කුසුමවෙලා B කුසුමදාම වෙලාවිය C 20. පුපුඵදාම A B C F 21. කුසුමදාම A B C F 22. මිඤ්ඡෙට්ඨදාමා B D 23. මල්(ඌ‍නයි) A B D 24. රැස්හු C

රස්මියෙති එත්ථ පහාරංසියො සරන්ති, සරීරතො, ගච්ඡනිති පහ‍ස්සරා. අත්තනො, තමන්: ජාතභූමිං උපන් තැන්, බුදු සිරුරු යු තැන්: නාලක්ඛන්ධ. තල් කඳ පමණව: රථචක්ක, රියසක් මඬුලු පමණ ව:1 සකටචක්ක, ගැල් සක් මඬුලු පමණ ව2 චක්කාවාළගිරං, වක්කවාළ නගං, සක්වලගල්: චතුනහුතාධික3 දිවියොජනසතසහස්සබහලං, යන තන්හි නහුත4 ශබ්දයෙන්, දස දහස5 කියත්. නිද්ධන්ත, උද්දීප්ත වූ:6 ඤි-ඉන්ධි-දීප්ති දෙව‍නයො7 යන ධුතුයි. ඡද්දන්ත, ගජසටා විය. සදත් ඇත්, කැල8 සෙයින්: වලාහකතුමඞ්ගමාලා විය, වලාහ අස්9 පෙළක් සෙයින්: විත්තකතටහංසරාසියො විය, චිත්රඅකූට පර්වෙතවාසි ස්වණි හංස රාශී සේ: පහාරහිතානං, ප්රකශාරහිත වූ, නිසාකර, සඳහුගේ ද: සූරිය, සූය්ර් ‍යයාගේ ද තාරාගණ, තාරකා10 ගණයන්ගේ ද: දෙවතා, දෙවියන්ගේ ද: උය්යාහන, දිව්යෙ උද්යාණනයන්ගේ ද: විමාන, දිව්ය විමානයන්ගේ ද, කප්පපාදප, කල්ප වෘක්ෂයන්ගේ ද සරීර, දොළොස්යොදනක් තන්හි11 පැතිර සිටිනා ප්ර,භා ඇති දිව්යය ශරීරයන්ගේ ද: ආභරණානං එසෙයින් ම විහිදිනා12 රස්13 ඇති දිව්යානභරණ‍යන්ගේ ද: පරීච්ඡෙදමත්තමෙච, පඤ්ඤායිත්ථ, චිත්රතකර්මලයෙහි14 රූප සෙයින් පරිච්ඡේද මාත්රන ම පෙනිණි. බජ්ජොතකො විය. කදෝ පිණියක15 සෙයින්, අජ්ඣොත්ථවං, අධ්ය.වස්තෘත‍16 වී. මැඩ පියන ලද යු සේය‍ි. නීලමණී, ඉදුනිල් මිණි පටිනු දු සුවණ්ණ: රන් පටිනු දු: පවාළ පබළු පටිනු දු: ර‍ජෙත පට්ට, රිදී පටිනු දු: අවනද්ධා17 විය, ගැවසී ගතුවන් සෙයින්: ඉන්දධනු, දෙවිදුන්නෙනු දු:16 විජ්ජු විදුලියෙනු දු19 සඤ්ඣාඝන, සැදෑ වලායෙනු දු:20 අභිරඤ්ජිතා විය, අභිරඤ්ඩජිතයන් සෙයින්, රතනාවෙළ, රතනා වෙළයෙනු දු: රතනදාම, රුවන් දමිනු දු: රතන වුණ්ණ, රුවන් සුන්නෙනු දු: විප්පතකිණ්ණා විය, විප්ර කිණියන් සෙයින්: පමුදිතහදයා, ප්රළමුදිත හෘදය ඇතියවුහු21 සඤ්ජාත, උපන් පීති සොමනස්ස, ප්රීිති සොම්නස් ඇතියවිහු: පරිදහිත, අඳනා ලද: පරිසුද්ධ, පිරිසිදු22 පණ්ඩර වත්ථා, ශ්වෙත වස්ත්රය ඇතියව්හු: කමල මකුළ23 සදිසා, මහනෙල් කැකුළු බඳු: අඤ්ජලිං ඇඳිලි: අහො, යහ හා,24 ලොකහිතො, ලෝකයහට, බොහෝ දෙනාහට25 වැඩ සඳහා නිපන්හ යු සේයි: වදාළේ මැ නෝ?

1,2, වැ D 3. නවුතාධික D 4. නවුති D 5. දස සහස් C 6. උද්දීපිත වූ C 7. ධි - ඉද්ධි දීප්ක දෙවයො C B ඉ-දීප්ති දෙවයො G ඔධි-ඉද්ධි -දීපති දෙවයො A F 8. කුල C කල G 9.ඇත් D 10. තාරාගණ A 11.යොදුනක් නෙත C 12. විදිනා C 13.රැස් A F 14.චිත්රොකර්ම C 15. පැණි‍යත් B පැණිය C 16. අධ්යතවස්ථිත G 17. අවනද්ධා G 18. දුන්නෙහිනුදු C දුන්නෙනිදු F 19. විදුලියනුදු C 20. සැන්දෑවලායෙනු දු A 21. ඇතිවුහු G 22. පිරිසිදු C 23. කොමළ A 24. යහා හා A C 25. දෙනාට C

“අහං හි බ්රා්හ්මණ බහුජන හිතාය පරීපන්නො - බහුජන සුඛාය - බු ච මෙ ජනතා අ‍රියෙ ඤායේ පතිට්ඨාපිතා යදිදං කළ්යාිණ ධම්මතාය කුසං ධම්මතායාති”.

උග්ගිරන්තා,

......... උද්ගිරණය1 කරන්නාහු: චන්දන චුණ්ණ මිස්නිතානි, චන්දන චූනියෙන් මිශ්ර. වූ: පඤ්චවණ්ණානි දිබ්බ පුප්ඵානි, පඤ්ච වර්ණම වූ දිව්ය පුෂ්පයන්: අවකිරන්තා, ඉස්වන්නහු: චෙලානි. දිව්ය සාටකයක්: භමයන්තො. බමවන්නාහු:2 දෙවනාටක සඞ්ගීතියො පවත්තෙන්තා, දෙවනළන්3 ලවා නැටුම් ගඳැව්4 කරවන්නාහු: ධම්ම රතන මඤ්ජුසො, ධම්රට නමැති රත්නයට මැදිරු රූපයෙන් සිටියෙ:5 නිබ්බාණාමත රසං පායෙසි, නිවන් අමාරස වැළඳ වී: තනො, එයින් උත්තරයෙහි යමා මහ පෙළහර දුටු ජනයන් බුදුන් දැක මිස නොයම්හයි කඳවුරු බඳ6 තැනින් මත්නෙයි7 යූ සේයි. නේකමණිකිකර, අනේක මණි සමූහයන්ගේ: කිරණහාසුර, රශ්මියෙන් දිලියෙන:7 විවිධවිථි, සුදසුන් මහ වේ ඈ නොයෙක් විථි ඇතිවන: කප්ප‍පාදපාදි, දිව්යු වෘක්ෂ සහස්ර්යෙන් ප්ර තිමණ්ඩිත නඳුන් උයන් ඈ නොයෙක් උයන් ඇති: විමානෙ, දද අගින් දස දහසක් යොදුන් විජයොත් මහ පා ඇ නොයෙක් විමන් ඇති: දසයොජන සහස්සවිත්ථතායතෙ,” දස යොදුන් දහස් අයම් විතර ඇති: ද්වාරසහස්සපජ්ජලිතෙ, දහස් රුවන් දොරටුවෙන්10 දි‍ලිහෙන: පඤ්ඤාසජයොජනායාම, පණස් යොදුන් ආයාම ඇති: බන්ධසාඛා විභූස්ත, සකන්ධයෙන් හා පඤ්ච මහා ශාඛායෙන් විභූෂිත වූ: යොජනසතවිත්ථතා‍යතෙ, යොදුන් සියක්11 පමණ විතර අයම් ඇති: තියොජන සතික, තුන් සියක්12 යොදුන් ඇති: සාඛාවළයාලඞ්කතෙ, ශාඛා මණ්ඩලයෙන් සැදුම් ලද: යොජනපඤ්ඤාසගාමී, යොදුන් පණස් යන සුලු: කුසුමප්පහා, මල් පැහැයෙන්: හාසුරෙ දිලියෙනු වූ: යොජන සතවහන යොදුන් සියක්13 පැමිණෙන: සුරහි, මනෝඥ වූ: කුසුමගන්ධ පරිමලෙ. මල් ගඳින් සුවඳ වූ: සකලපාළිඵුල්ලෙ, සියලු පාලි ඵුල්ල වූ14 සකල ශබ්දය, සර්වශ ශබ්ද පය්යා: දනය පරම වූ කල පරීපූර්ණු වූ: ඵුල්ල, විකසනේ යන15 ධාතුයි: පාරිජාතකතරුව‍රමුලෙ, පරසතු රුක් රජහුගේ, මුල්හි:පඤ්චදසයොඡනුබ්ඛෙධෙ,පසළොස් යොදුන් උස ඇති: පඤ්ඤාසයොජනවිත්ථතෙ, පණස් යොදුන් විතර ඇති: සට්ඨියොජනායතෙ, සැට යොදුන් ආයාම ඇති: ජයසුමනදල, බඳුවද මල් පෙති සෙයින්,

1.උගිරණය E 2. බමවන්නාවු B 3 දෙවනනන් C 4. ගඳවූ A F G හදහු B 5. සිටියෝ F 6. බැඳ A B C F G 7. තැනින් මත්තෙය C මත්තෙ D G 8. දිලිහෙන B D 9. විතථාතායතෙ A 10. දොරටුයෙන් B C 11. සියයක් 12,13. සියයත් F 14. පරිඵුල්ල වූ D 15. යෙන F

අලත්තක පටල, ලා රසෙහි1 රැදු පුලුන් පෙඳක්2 සෙයින්: පා‍ටලෙ, රත් වූ, හංසපුප්ථ, සහුප් තිළි3 සෙයින්, මුදුකෙ, මොළොක් වූ: මනොනුකුල, මනොඥ වූ: උතුදායකෙ, ඍතු දෙනු වූ: දෙවින්ද කුසලඵලභූතො, දෙව් රජුහුගේ කුශල කර්මියෙහි ඵලයෙන් නිපන්, පණ්ඩුකම්බලසිලාතලෙ, රන් පලස්හි පැහැ බඳු පැහැ ඇති වන බැව්නි පණ්ඩුකම්බල නම් ලද4 සලතෙලෙහි: බුද්දකපීඨෙ5 නිසීදන්තො විය. කුදු, පුටුයෙක්හි6 හිදිනා මහා පාංශකූලයක් හු සෙයින්, නිබ්බිතසුඛුමත්තභාවානං, නිර්මිත වු සියුම් අත් බැව් ඇති, ඉදි අක් පමන තැන්හි සැත්තෑ අසූ බැගින්7 සියුම් කොට මවා ගෙන සිටි අත් බැවි ඇතියව්හ යූ සේයි. පූරිත චක්කවාලගබ්හානං, පරිපූර්ණග වූ චක්රිවාළ ගහි ඇති, බ්රතහ්මසූරගණානං, මජ්ඣෙ, බ්ර්හ්මයන් හා සුරගනයන් මාධ්ය්යෙහි, සුර‍ෙලාකං ඔහාසෙන්තො, නිසිදිත්වා, සුරලො බබුලුවමින් හිඳ, එයින් කීහ,

තාවතිංසෙ යදා බුද්ධො - සීලායං පණ්ඩුකම්බලෙ, පාරිච්ඡත්තක මූලම්හි - විහායි පුරිසුත්තමො, දසසු ලොක ධාතුසු - සන්නිපත්වාන දෙවතා, පයිරුපසන්ති සම්බුද්ධං - වසන්තා නගමුද්ධනි, ‍නකොචි දෙවො වණ්ණන - සම්බුද්ධංච විරොවති සබ්බෙ දෙවෙ අධිග්ගය්හ - සම්බුද්ධොව විරොවති යි.

මාතුදෙවපුත්තමාරබ්හ. තුසිත8 විමානයෙන් නික්ම සහපිරිවරින් අවුදු වැඳ9 කෙත් පස්ව හුන් දෙවි පුත්හු අරභයා, සත්තප්පකරණං, ධර්මු සංග්රාකහක ප්ර්කාරණය, විහඞ්ග ප්රොකාරණය, ධාතුකථා ප්රමකාරණය, පුද්ගල ප්ර්ඥප්තිප්ර,කරනය, කථා වස්තු ප්ර කරණය යමක ප්ර කරණය, ප්ර්ස්ථාන ප්ර්කරණය යන සප්ත ප්රුකරණාත්මක වූ, අභිධම්මං, දෙසෙන්තො කුසලා ධම්මා අකුසලා ධම්මා, අව්යරකතා ධම්මා යනාදී විසින් තුන් මසක් දවස නිරන්තරයේ10 ආකාශ ගඞ්ගා ප්ර වාහ සෙයින් අභිධර්ම් පිටක දේශනා කරනුයේ අසිති දෙව කොටිනං, අසු කෙළක් දෙවියන්ට, ධම්මාභිසමයං අකාසි, මහර්ධික වූ11 ධර්මාාභිසමය කෙළේයි. මෙහි සමය ශබ්ද මාර්ගමඵල ප්රාතිවේධයෙහි, වැටේ. අට්ධායාසනා, සතිස් යොදුන් පිරිස් වැසියන් ගොස් සකස් නුවරෙහි මුළු දුන්කල්හි, හුනස්නෙන් නැඟි: සක්කාණත්තෙන, මහරජ, මිනිස් ලෝ යම්හයි වදාළ කල්හි ධම් දෙසුන්12 පුදන13 කළ මැනැවැ යි14 සක් දෙව් රජහු විසින් ඇණවන ලද, විස්සකම්ම දෙවපුත්තෙක, සර්වකකර්ම යෙහි15

1. රසයෙහි A F 2. පෙඳ C පෙදක් F 3. හසුන්නිළි B G 4.නම් වූ F 5. බුද්ද පීඨෙ A 6. පුටුවෙක් C 7. බැවින් B C G 8. තුෂිත D 9. වැදැ E F වැද G 10. නිරන්නත‍රයෙන් C 11. මහද්ධික වූ A C 12. දම් දෙසුන් A B C F G 13. පුද B C F G 14. මැනවයි A F 15. සර්වනධර්‍තියෙහි A B C සර්වවකර්ම යෙහි (දක්ෂ හෙයින්) D

විශ්වකර්ම නම් ලද දිව්යC පුත්රැයා විසින්: එකතො, එක් පාර්ශ්වයෙක්හි: සප්තම්ය1ථියෙහි, ත්ර සිල්1 ගහිතවිච්ත්කපුජාවත්ථුහි, ගන්නා ලද විසිතුරු කුසුම් දම් ආදි පූජා වස්තු ඇති:2 සකලචක්කවාළපම්හපූරීතදෙව සඞ්ඝෙහි, සියදු සක්වළ ගබ්හි3 පිරුණු4 දිව්යළ සමූයහි විසින්:5 පරීව‍ාරිතො, සහ පිරිවරින්: පුප්ඵවිතාන, පුෂ්ප විතාන පූජා කරන මල්සභා දෙව් පුත්හු හා සමඟ පිරිවරන ලදුයේ, පඤ්චසිඛාභිධානෙන, පඤ්චශිඛා‍වන් ඇතිවන බැවින් පඤ්චසිඛ6 අභිධාන ඇති: තිගාවුතායතං, තුන් ගවු පමණ දීර්ඝි: බෙලුව පණ්ඩුවීණං, බේලුව පණ්ඩු නම් විණාවෙ: සමපණ්ණාසාය මචුඡනාහි මුච්ජිත්වා, සම පණස්7 මුර්ච්ඡනා8 නම් වන හෙයින් වෙණ මුසන් ගන්වා, වාදියන්තෙන, වයනුවහු විසින්: ගීයමාන, කියන ලද: ථුත්වචනො, ස්තුත් වචන ඇතයේ: දසසහස්සපුරිනදදපරිවාරෙන, දස දහසක් පුරින්දද නම් ලද සක් දෙවි රජහුගේ. පිරිවාර ඇති: ‘සක්කෙන’ යි යොදනු. චත්තාපීසසහස්සදෙවරාජෙහි, දස දහසක් සක්වළ සතලිස් දහස් වරම් මහරජුන්9 විසින්, පුරතො, පෙරට: පසාරිත පාදසාටකො, අතුරන ලද පියවිළි ඇතියේ: ගහිත, ගන්නා ලද: විචිත්ත, විසිතුරු වූ, කනකරජතද්ධජො, රන් දද හා රිදී දද10 ඇතියේ: විජමාන, සලන ලද: සරද චන්දජ්ජුති, සරා සඳ රැස්11 සේ, පහස්ස‍ර, රස් විහිදනා12 දිබ්බවාමරනිකරො. දිව්ය චාමර මාලා ඇතියේ: මණිමය තාලවණ්ටමාලාහි, මිණිමුවා වටාපත් පෙළ13 සෙයින්: සඤ්චාරියමාන, හසුරු වන ලද, මුදු, මොළොක් වූ: සිනිද්ධ, සිනිඳු වූ: මන්දානිලො: මන්ද මාරුත ඇතියේ: විසතිසහස්සාධි, තිසතසහස්ස දෙවකුමාරිකාහි, එක් සක් ‍වළෙක දෙතිස් දෙ‍නකු බැගින්14 දස දහසක් සක්වළ තුන් ලක්ෂ විසිදහසක්දෙවි කුමරියන් විසින්: උප්පල කලාපාලඞ්කත, දිව මහනෙල් කලබින්15 සැදුම් ලද, කනක රජත මණිමය, රන් රිදී මිණි මුවා: පුණ්ණකගසමාලා ගහෙත්වා, පුන් කලස පෙළ ගෙන: ගීයමාන, ගායනා කරන ලද: මධුර, මියුරු වූ: මර්ඩරගලවතචතො, මඞ්ගල හඬ ඇතියේ: මහාබ්රලහ්මුනා, දොළොස් යොදුන් මහ බඹහු18 විසින්, ධාරිත: ධරන ලද: සරදපරිපුණ්ණචන්දමණ්ඩලනිබ්බිසෙස, ශරත් කාලයෙහි පරිපූර්ණි වන්ද්රල මණ්ඩලයක් සෙයින් දිලිහෙන: සෙතච්ඡත්තො, තුන් යොදුන් පමණ සේසත් ඇතියේ: සකලලොකං මහාජනස්ස ‘නයනවිසයං කරොන්තො, සකල ලෝකය, මහාජනයා ඇසට විෂය කරනුයේ කෙසේද යත්? බුදුහු එදා

1.ත්ර යිල් A B E F G ත්රයල් C 2. පුච්ඡා වස්තු ඈ G 3. ශබ් B D E F G ගබ C 4. පිරිනුදු C 5. සමූහයෝ විසින් G 6. පඤ්චසිඛ නම් A B D G පඤ්චසිඛා G 7. පනැස් D F 8. මුච්ජතා G 9. වරම් මහ රජහු C 10. රන් ධජ හා රිදී ධජ A D F රත් දද හා රිදී ද G 11. සඳරස් C 12. විහිදුනා C 13. පෙළක් F 14. බැවින් D E F G 15. කළඹින් B F 16.බඹුහු C

මහමෙර මුදුනෙහි සිට සැවැත් නුවර දොර දැක්වූ යමා මහ පෙළහිර1 නියායෙන් විස්මයක්2 දක්වමින් සිට උඩ බැලූහ. භව අග දක්වා එක් හෙළි විය. බිම බැලූහ3 අවිචිය දක්වා එකාඞ්ගඛ විය. දිශා විදිශා බැලූහ. බඅනත්තපරිමාණ ලෝකධාතු ‍ඒකාලෝක විය. දෙවියෝ මිනිසුන් දුටහ. මිනිස්සු දෙවියන් දුටහ.4 බුදුන් දුටු කෙණෙහි දෙව් මිනිස්හු උපෑ රළ5 ගළ මහ මුහුද සෙයින් ගුගුළහ. සතිස් යොදුන්පිරිස්6 වැසියන් කෙරෙහි බුදු බව ම ‍නොපැතුවාහු නැති. රජතකනකසොප‍ානාවතරමාන, රිදී හිණින් හා රන් හිණින් බස්නා: මහානුභාව, මහත් ආනුහා‍ව ඇති: දෙවබ්රනහ්මනිකරපරිවාරෙන, දිව්යල ගණයන් හා බ්ර,හ්ම නිකරයන්ගේ පරිවාරයෙන්: සංකස්සනගරද්වාරෙ7 ඔතර්ත්වා, සකස් නුවර8 දොර බැස: කිසේය යත්? මහානුභාව දෙවියෝ විසිතුරු පුදගෙන, දකුණත් පසැ දිලිහෙන රන් හිණින් බසිති. එසෙයින් ම9 බඹහු10 වමත් පස11 රස් විහිදුනා, රිදී හිණින් බසිති. බුදුහු12 රස් කලබෙන්13 වොරජමින් මැද හිණින් බසිති.

තෙසු දෙවියෝ නුබ බිත්හි සිත්තම්14 සෙයින් ‍දදපෙළ සෙමෙර සේසත්, රුවන්දම් මල්දම්, ගඳඳුම් නැටුම්, ග‍ඳෙව් ගෙන සක්වළ ගැබ්හි15 පිරී බසිති. පීතිවිකසිතනයනාය, ප්රී්තියෙන් විකසිත නේත්රස ඇති, ජත්තිංසයොජනපරීක්ණෙපාය, සතිස් යොදුන් පිරිබෙව්16 ඇති: චතුවිසතිඅසංඛෙය්යණදෙවමනුස්සෙ අමත පානං පායෙන්තො. සුවිසි අසංඛ්යතයක් දිව්යම මනුෂ්යඅයන් අමෘත පාන පොවනුයේ: බහුස්සුතානං, බහුශ්රැිත සෙසු ස්ථවිරයන් ඇතද17 භාණ්ඩාගාරික පය්යාසංඛ්ප්තියට සිට ධර්මබ ගත් වන බැවින් බහුශ්රැසත භක්ෂූන්ට අග්රය වූ: සතිමන්තානං, බුද්ධ වචන ගෙන ධරණ ස්මෘතිමත් වන බැවින් ස්මෘතිමතනට අග්ර් වූ: ගතිමත්තානං, එක18 පදයෙහි සිට සැට19 දහසක් පද20 බුදුන් වදාළ නියායෙන් නොපිරිහෙළා ගත් වන බැවින් ගතිමන්නට අග්රම වූ : ධිතිමන්තානං බුද්ධ වචන ග්ර හණ වීය්ර්ට‍ය ද අධ්යවයන21 විය්ය්ිහ ද බුද්ධෝපස්ථාන වීය්ය්ොනා ද අනන්ය සාධාරණ වන බැවින් ධෘතිමත්තට22 අග්ර‍ වූ: බුද්ධුපට්ඨාකානං, සෙසු ස්ථවිරයන් සේ අන්තරිත

1. පෙළහැර C 2. යමා මහ පෙළහර විස්මයක් A C 3. බැලුනු C 4. දුටු හ A 5.උපැහැරළ A උපැර C 6. පිරි B 7. සංකස්ස නගරෙ C 8. සස් නුවර F 9. එසේ හෙයින් C 10. මහ බඹහු C 11. වමහත් පස් E F 12. බුදු C 13. රස් කලඹෙන් A B F රැස්තලඹින් C 14. සිත්තම්හි C 15. ගැප්හි B 16. පිරිකෙවි A C G 17. ඇත්ද A අනඳ C ඇද්ද F 18. එක් A 19. සැට (උ‍ෟනයි) B 20. බඳ G 21. ඇධ්යා2යන E ආධ්යාතයතන G 22.ධිතිමත්නට A B C E F G

නොකොට, උපස්ථායක ස්ථාන ලද දවස් පටන් ගෙන ආරබ්ධවීය්ය්18යයට බුදුන් සිත් ගෙන මෙහෙ කරන බැවින් බුද්ධොපස්ථායක1 භික්ෂූන්ට අග්ර් වූ: අග්ගො යන තන්ගහි2 අග්ර් ශබ්දය කෝටි යැ ද ශ්රේ්ෂ්ඨයෙහි ද වැටෙන බැවින් මේ පඤ්චස්ථානයෙහි ම වැටෙන බැවින්3 කෝටි ප්රායප්තයහ: ශ්රේනෂ්ඨ භූතයහ4 යන අර්ථනය. ධම්ම භාණ්ඩාගිරිකො, බුදුන් වදාළ සුවාසු දහසක් ධර්මහස්කන්ධ නිධාන කළ භාණ්ඩාගාරයක් වැනි බැවින් ධර්මා භාණ්ඩාගාරික නම් වූ: ආයස්මා, බුදුන් කෙරෙන් අට වරක්5 ලදින් අර්ථොත්පත්ති විසින් ආගමන විසින්‍, චිණ්ණවසිතායෙන්, ගුණාධිකත්වයෙන්, පඤ්චස්ථානයෙහි6 අග්ර ස්ථානයට, පැමිණි ආගම් සම්පත්, අධිගම සම්පත්, පූර්ව් හේතු සම්පත්, තිත්ථවාස7 සම්පත්, යොනිසොමනසිකාර සම්පත්, බුද්ධෝපනිශ්රවය සම්පත් යන සප්ත සම්පත්තීන්, සමුපේත වැ සතර ආශ්චය්ර්‍‍ය අද්භූත ධර්මටයෙන් සමනවාගත ව අග්රයපද ප්රා,ප්ත8 වන බැවින් ආනන්ද ආයස්මා යන ආදර වචනයෙන් ව්යනවහාර කරන ලද: ආනන්දත්ථෙරො, බුදුන් සිළු9 පිය අම්තෝදන ශාක්යරයන් දරුව10 හැම ජනයනට ආනන්ද ජනවන බැවින් ද, නෑයන්11 අනන්ද ප්රනමුදිත කෙරෙමින් උපන් වන බැවින් අ ආනන්ද නම් ලද මහ තෙරහු: අනාථ පිණ්ඩිකෙන, සර්ව කාම සමෘද්ධකායෙනු දු12 විගතමත්සරතායෙනු දු කරුණාදි ගුණ සමඞ්ගිතායෙනු දු13 නිත්යු කාලයෙහි අනාථයන්ට14 සර්වුත්රාකවර්ෂය වැ පිඩු දෙන්නෙත් අනාථපිණ්ඩික නම් ලද, සුදත්ත ගෘහපතිහු විසින්, නිප්පච්චයොති එත්ථ යස්මා නං පටිච්ච නිස්සාය පුඤ්ඤකාමිනො අයන්ති ගච්ඡන්ති පවත්තන්ති තස්ම‍ා පච්චයොති වුච්චති නත්ථි පච්චයෝ එතසම්න්ති නිප්පච්චයො, ‘සාධු භන්තො යන තන්හි15 සාධු ශබ්දය ආරාධනායෙහි17 වැ‍ටේ සාධුති ගන්ත්වා යන තනිහි18 සම්ප්ර්තිග්රථහණයෙහි19 වැටේ. තථාගතං පුච්ඡි, තමන් විශාරද වන බැවින් බුදුන් පුළුවුත්හු, සාරීරිකං යන තන්හි, ශරීර දාතු ශාරීරික නම් වෙයි. පරීභුක්ත වස්තු20 පාරිභෝගික නම් වෙයි. බුදුන් උදෙසා ගුණ සඳහන් කොට කරන සත්කාරයට හේතු වූ ප්ර තිමා උද්දෙසික නම් වෙයි. ‘ජේතවනෙ මම නිබද්ධ වා සො විය භවිස්සති’යි මහ බෝ තමන්21 හා සම කොට බුදුන් වදාළ බැවින් බුදුන් සෙයින් ම මහබෝ පිදිය යුතු, එයින් කීහ,

1. බුද්ධපස්ථායක B C E F G 2. තැන්හි A B E F 3. වැටෙන බැවින්(ඌනයි) D 4. ශ්රේබෂ්ඨයහ,භූතයහ C 5. වරයක් E F G 6. පඤ්චස්ථානයෙක්හි D 7. තිත්ථියවාස A B C 8. අග්රඌප්රා ප්ත C 9. සුළු G 10. දැරුව G 11. දාන්ය යන් G 12. සමුද්ධතායෙනුදු E F සුමුච්චතායෙනුදු G 13. මහිමතා සෙනුදු C 14. අනාථයන්ට E අනාථ ජනයන්ට G 15. තැන්හි A B D 16. ශබ්දයා G 17. ආරාධනයෙහි D 18. තැන්හි A B C D E F 19. සම්ප්රාිප්ත ග්රනහණයෙහි A B C E F G 20. වස්තූන් A 21. සතන් C

“චෙත්යං වන්දිත්වා බොධි අඞ්ගණං1 පත්තෙනාපි බුද්ධස්ස භගවතො සම්බුඛා විය නිපච්චාකාරං දස්සෙත්වා බොධි වන්දිතබ්බො” යි.

මහතා බලකායෙන පරිවචතොනි එත්ථ මහතා රාජානුභාවෙන ධරණි තලං භින්දන්තො විය. සාගරං පරිවත්තෙන්තො2 විය, විචිත්රුවෙසසොහෙන මහතා බලකායෙනාති අත්ථො, සබ්බාලඞ්කාර පතිමණ්ඩිතො, සර්වාබභරණයෙන් විභූෂිත වූ: පුණ්ණකලස, රන් කලස3 රිදී කලස ඈ පුන් කලස ද: ආදාස, රන් කැටපත් රිදී කැටපත් ඈ කැටපත් ද: කුසුමසමුග්ග, රන් සුමුගු රිදී සමූගු ඈ සුමුගු දු: ධජ, රන් ධජ, රිදී දජ ඈ ධජ පෙළ ද: කදලි. රන් කේල් රිදී කේල්4 ඈ කේල් ද:5 තොරණ, රන් තොරණ, රිදී තොරන ඈ තොරණ ද:6 ධර, ගෘහිත වූ: අලඞ්කත, සර්වරභරණ විභූෂිත වූ: නාරිගණ පරිවුතො, නාරි ගණයා විසින් පරිවෘත වූයේ: සන්නිපතිංසු, එදවස්, ඔවුන් කෙරෙහි7 විශාඛා, මේල පළදනෙන් සැදී උපගත වූව ඒ ඒ විශාරද උපාසක වරහු සර්වාකභරණ විභූසිත වූ තව්තිසා වැසි8 දෙවියන් සෙයින් ගඳ මල් ගෙන අවුදු රැස්වුහු.

‘හත්ථෙ නො න සබ්බදා රජ්ජං තිට්ඨති’

.......... යනු අප කෙරේ කවර වෛරී9 රජෙක් වී නම් අප කළ දැ වරදැයි10 යු සේයි. හරිත පත්ත, හරිත වර්ණ වූ, පත් හා: රතනඞ්කුරො, රත් අකුරු ඇතියේ: පවාළ ලතාකුලිතං, පබළුලියෙන් වලදනා ලද: මරකන සාගරො විය. මරා මුහුදක් සෙයින්: සබ්බසත්තහිතො රතො, සර්වමසත්වයන්ට හිතයෙහි රත වූයේ:11 පාරාපන වරණ, පරෙවියන්12 පා සෙයින්: පාටල රාගෙ, රන් පෑ ඇති: අයිසිරකිරාණෙ, හිරහු: අත්ථගිරිසමීපං, අස්තගිරි13 සමීපයට: අපරසාගරතටසමුග්ගත, ‍අවර මුහදින් නැගි: පවාළලතාකලාපෙ විය, පබළුලිය කලඹක්14 සෙයින්, සඤ්ඣාරාගෙ, සැදෑහැ15 පැහැ: රවිපියවිරහෙ, හිරු නමැති ප්රිතයහුයේ වීරහයෙහි: සොකවිධුරාය, ශෝකයෙන් විධුරවූ: විගත ධූර වූ: කමලිනිකාමිනියා, විල් වමියන් විසින්: හමරාවළී මණිවළයං, බමර වැළ නමැති මිණි වළා: අවබරීතුමිව, ගළවන්නට සෙයින්: කමලකරත‍ලෙ, පියුම් නමැති අත්: සංකොචියමානෙ, හකුළුවන කල්හි: සුරාසුර, දෙවියන් හා අසුරයන්ගේ: වුළාමණි,16 සිළුමිණියෙහි: මරිච් සඤ්චය රැස් කඳඹෙන්17 පරිචුම්බිත, සෙවුනා ලද, චරණතබබයුඛො, සරණ18 නියරැස් ඇතියේ: සුවණ්ණ, ශෝභන වූ වර්ණද ඇති: සුරහි. මනෝඥ වූ : සුගන්ධ, සුවඳ වූ: පුප්ඵහාරසමලඞ්කත, පුෂ්ප පූජායෙන්, සැදුමු ලද: භූමිභාගය, භූමි භාග

1. බොධිසඞ්ගණං B 2. පරිවත්ත‍යතො C 3. රන් කලසන් C රිදී කලසය C 4. රන් කෙහෙල්, රිදී කෙහෙල් A C 5. කෙහෙල් ද C 6. තොරන් ද A B 7. ඔහුකෙරෙන් C 8. තව්තිසැවැසි D 9. වයිරි E F වයිර G 10. වරද ඳැයි A B C 11. හිතවුයෙහිරතවූයේ C12. පරවියන් A B 13. හස්ත ගිරි A B C 14. කලබක් D E G 15. සැඳෑ D සැදෑ E සැදැහැ F සැදැ G 16.වුඩාමනි E F G 17. කලඹෙන් B රස් කදබෙන් E රස් කදෙඹෙන් F 18. චරණ F

ඇති, මතු කුඩ්ඩකෙ, සතර භත්තියක්1 ඇති: ගෙහෙ, සර්ව ච්ඡන්ත ගුහායෙක්හි:2 පරිනුබ්බුතස්සාපි: පිරිනුවියහුගේ3 ද: යා දෙසනා, යම් දේශනාවෙක්4 ඇද්ද: පඤ්ච වස්ස සහස්සානි, පස්වා දහසක්: සා, ඒ දේශනා, සත්තානං, සත්නට:5 අමතමහානිබ්බාණසම්පාපිකා හවිස්සතීතිථ, අමා මහ නිවන් පමුණු වනු යයි: චින්තෙත්වා, සිතා: අභිනව සම්ඵුල්ල, අලුත පිපි: රත්න ‍කොවිළාරකුසුමදාමවණ්ණං, රත් කොබළිල මල් දමක් බඳු: සුරන්තදුපට්ටං සුරක්ත6 වූ දෙපට සිවුරු:7 තිමණ්ඩලං, දෙදණ8 මඬුලු නැඹ9 මඬුල්: සුවණ්ණපාමඬ්ගෙන, රන් පමු ‍දමෙකින්: පවාළ කලාප. පබුළු10 ලීය කළඹක්:11 නිග්රෝධ ඵල සමාන වණ්ණං, නුග පල12 හා සම වූ පැහැ ඇති: නිකෙත්ම්ව, වසන තැනක් වැන්න, එකනිපාතත්තථමිව13 එක පැන් තොටක් වැන්න: දෙව මනුස්සනයනවිභගානං, දෙව් මිනිසුන්ගේ නුවන් නමැති ලිහිණි ගෂයට: විහා වුච්චති, ආකාසො, තෙන ගච්ඡන්තීති14 විහගා, ආවෙළආවෙළා. සරල් සරල්ව: පසාරිත, පහරනා ලද: රතන විච්ත්ත, රුවනින් විසිතුරු වූ: කඤ්චනපට්ටා විය, කසුන් පට සෙයින් වරත්න15 සුවණ්ණ රස, රත් රන් රසයෙන්:16 නිසිඤ්චමානාවිය, පරීෂේක කරනුවන් සෙයින්: උක්කාසතනිපාත, උල්කා ශත‍යන්ගේ, නිපාතයෙන්; සමාගමයෙන්: උල්කා නම් මිණි දඬු වැට පහනින්17 සමාකුලා විය, සමා කුලියන් මෙන්, නිරන්තර විප්පකිණ්ණ. අතුරු නැතිව18 වනන ලද: කණිකාරපුප්ඵා විය, කිණිහිරි19 මල් ඇතියවුන් සෙයින්: වායුවෙගක්ඛිත්ත, වායු වේගයෙන් විසිර ගිය: විනපිට්ඨවුණ්ණපුණ්ණා විය. සින්දූර් චූර්ණලයෙන් පරිපූර්ණියෙන් සෙයින්: නානාවිධ, නොයෙක් වැදෑරුම්: රතනාලඞ්කාර, රුවන් පළදනායෙන්:20 උජ්ජලා විය. දිලියෙනුවන් සෙයින්: තාවදෙව එම විගස: “සන්නිපතිංසුති” අනෙකෙහි කප්පකොටි සහස්සෙහි, දුල්ලභ දස්සනානං, ව්යා මප්පහා පරික්ඛිත්තෙහි අසිති අනුඛ්ය්ඤ්ජන පතිමණ්ඩිතෙහි ද්විත්තිසං මහාපුරිසලක්ඛන ව‍රෙහි සමාකිණ්ණමනොහරමායත සරීර‍ානං ‍‍අනප්ප දස්සනානං අතිමධුරම්මනිග්ඝෝසානං යථාභූග ගුණාධිගවෙන21 ලොකෙ අරහන්තොනි ලද්ධසව්වාභිධානං අරහතං පසාද සොම්මානි අක්ඛිනි උම්මිලෙත්වා දස්සනමත්තම්පි සාධුසුන්දරං අත්ථාවහං සුඛාවහං හොති, සවෙ පන අට්ඨඞ්ග සමන්නාගතෙන බ්ර හ්මස්සරෙන ධම්මං දෙසෙස්තස්ස අජ්ඣාසයං කත්වා, සබ්බ කිච්චානි පහාය තුට්ඨමානසා අගමංසු..

1.භික්ත්යක් A B 2. ගෘහයෙක් හි D 3. පිරිවියාහුගේ C 4. දේශනාවක් D 5. සතන්ට C 6. සුරත්ත C 7. සිවුර E F G 8. දෙදෙණ E 9. නැබ A B G 10. පබළ G 11. කලබක් D E 12. නුගඵල A B C E F 13. එක නිපාතA F 14. ගච්ඡතිනි A B C E F 15. සත්ත F 16. රත්රන් රසසෙයින් F 17. පහනින් F 18. නැතුව B 19.කිණිහිරිය B C 20. පලදනා වෙන් F 21. ගුණ විගමෙන A B C

විමලජ්ජුතිං, නිර්මබල වූ ප්රෘභා ඇතියවුහු:1 තතාහි: බුදුන්ගේ අගුණ ගී කොට2 බඳනට3 නිවටුන්4 දුන් අත්ලස් ගත්, කවියෙක්5 බුදුන්ගේ6 ශරීරයෙහි ලිහිඩිල්ලක පමණ7 අයුණක් නොදැක ගුණ මැ වැනීය: මෙසේ බුදුන්ගේ ශරීරයෙහි නිර්මFල වූයෙන් ද්යු ති විමලව්, සක පරහිත සමත්ථා, ස්වහිත පරහිත සමත්ථි වූ: සමණගණා, ශමිත8 පාපී වූ ගණයෝ9 අප්පිච්ඡා, යුතුගුණෙන් අල්පේච්ඡයහ: සන්තුට්ඨා, චතුර්විධ සන්තොෂයෙන් සන්තුෂ්ටයහ:10 පවිවිත්තා, ත්රි විධ ‍විවේකයෙන් විවික්ත වන11 බැවින් ප්රතචිචික්කයහ: අසංසට්ධා, කුලයන් හා සංඍෂ්ට නොවන බැවින් අසංඍෂ්ටයහ: වොදකා, කාලෙන වත්ඛාමි නො අකාලෙන. භූතෙන වක්ඛාමි නො අභුතෙන ඝණ්හෙන වක්ඛාමි නො ඵරුසෙන. අත්ථ සංහිතෙන වක්ඛාමි නො අනත්ථ සංහිතෙන, මෙත්ත විත්නෙන වක්ඛාමි නො දොසවිත්තෙන, යන පඤ්ච චෝදක ධර්ම යෙන්. යුක්ත වන බැවින්, වක්තෘයහ:12 චෝදකයහ: පාපගරහිනො, පාප පුද්ගයන් ගරහනුවභ:13 ආරද්ධ විරියා. චතුර්විධ සම්යධක්ප්රපධාන ලක්ෂණවීය්ර්ග‍යයෙන් යුක්ත වන බැවින් ආරබ්ද වීය්ර්ච‍යයහ: වත්තාරො, සර්ව ඥ කල්පයෙන්. ධර්මැ දේශනා කරන හෙයින් වකතෘයහ:14 වචනක්ඛමා, සඞ්ග්රාතමයෙහි ශර ශක්ති තෝමර ප්ර හාරයෙන් අකම්ප්ය1 හස්තික්හු15 සෙයින් දුජින පාපලෝකයෙහි පරුෂ වචනයෙන් අකම්ප්යර වන බැවින් වචනක්ෂ‍මයෝයි16 එයින් වදාළහ.

‘ තුදන්නි වාටාහි ජනා අසඤ්ඤතා සරෙහි යඞ්ගාම ගතං ව කුඤ්ඤරං සුත්වාන වාක්යංත ඵරුසං උදීරිකං අධිවාසයෙ භික්ඛු අදුට්ඨචිත්තො’ යි

සීල සම්පන්නො, චතුර්විධ පාරිශුද්ධි ශීල සමුපේත වන බැවින්, සීලසම්පන්නයහ.

‘ සමාධි පඤ්ඤා විමුක්ති ඤාන දස්සන සම්පන්නා’, යන තන්හි සම්පන්න ශබ්දය සමාධ්යවදීන් හා ප්රමත්යෙතකාභිසම්බන්ධයි. විමුක්ති සම්පන්නා, පඤ්චවිධ විමුක්තීන් සමුපේත වන බැවින් විමුක්ති සම්පන්නයහ. විමුත්තිඤාණදස්සනසම්පන්නා, අර්භවත්ඵල ඥානයෙන් සමුපේත වන බැවින් විමුක්ති ඥාන දර්ශමන සම්පන්නයහ. වන්තලදොසා, වන්තා දෝස17

1. ඇතිවුහු C 2. කී කොට E 3. බිදනව C 4. නිවටු E 5. කිවියෙක් D 6.බුදුන් E F G 7. පමුණ G 8. සමිත F 9. ගුණයෙන් E 10. සන්තුට්ඨයහ A 11. විචිත්ත වුන A 12. වක්තෘයෙහි D 13. ගරහවනුවත C ගරහවනුග G 14. වකතෘහ D E G 15. හස්තියක් C හස්තියක් වූ A 16. වචනක්ෂමයහ A F වචනක්සමයෝ B D E G 17. වාන්ත දෝෂ D

ඇතියහු:1 වමු - උද්ගිරණෙ යන ධාතුයි. හින්නකිලෙසා, හින්න ක්ලේශයන්2 ඇතියහු: හිදැ-විදාරණෙ යන ධාතුයි. විජටිත ජටා විධ්වංහනය කරන ලද තෘෂ්ණා ජටා ඇතියව්හ.3 ඡින්නබන්ධනා, සිඳුනා ලද සංසාර බන්ධන ඇතියව්හ: ඡිදිර්4 ද්වෛධීකරණෙ යන ධාතුයි. ඔහු හැම දෙන ම සනරාමර ලෝකයනට අග්රඇක්ෂිණිය5 වන බැවින් අනුත්තර පුණ්යු ක්ෂේත්රෙයෝයි. රත්තකම්බල, රන් පලස්6 ජවනිකායෙන්, පවාළවෙදිකා, පබළු මුවා වේදිකා වළලුයෙන්: අපරිම්තකාල. අනන්තාපරිමාණ කාලයෙහි: සඤ්චිත, රැස් කරන ලද: පුඤ්ඤබලනිබ්බත්තාය, පුණ්යන බලයෙන්, නිපන්: ජාතියුමන, දෑ සමන්: චම්පක, ‍සපු: නවපාලිකා, සීනිද්ද; රත්තුප්පලං, රත්මහනෙල්: නීලුප්පල, නිල් මහනෙල්: වකුළ. මුහුණු: සින්දුවාර; සිඳුවර: නීලපීත වණ්ණානි පුප්ඵානි යි, යොදනු. චාතුද්දීපිකමභාමෙඝ, සතර මහදිව එකපැහැර වස්නා මේඝයෙන්, විස්සට්ඨඋදකවුට්ඨියො විය. වුහුටු7 උදක වර්ෂාන සෙයින්. පවස්සිංසු,8 පුද විසින් දෙව් මිනිසුන් ඉස්නා අහසින් බස්නා9 ගද සුණු හා දිවකුසුමි වර්ෂඝවෝ වටහු. පඤ්චඞ්ගිකතුරිය සොසානි, නළු ගණයි විසින් අවාදිතවැ විහිදුනා පසඟ තුරු ගොස්හුදු: ථුති ඝොසානි ච, ඒ විස්මය දුටු දෙව් මිනිසුන්ගේ නිස්සංසයං සො භගවා අරහං සම්මා සම්බුද්ධෝ, ‘නිස්සංසයාං සො ධම්මො ස්වක්ඛාතො, නිස්සංසයං සො සඞ්ඝො සුපටිපන්නො’ යනාදීන් පවත්නා ස්තුති ඝෝෂා ද: දසදිසා පුරයිංසු, දශදිශා පිරූහු.10 නිම්මලප්පහො, නිර්ම ල වූ ප්රනභා ඇතියේ: නයන, නුවන්හි: අංසුජාල. ‍රස්11 දැල් ම: පුඤ්ඤ, ප්රවවිත්රා වූ: සලිලෙහි. උදකයෙන්:12 කරචරණ චලනමත්තං වා, අතක් පයක් සොල්ලන මාත්රඤයක්13 හෝ අස්සාසපස්සාස සද්දොවා, එන යන නාසා ශ්වාසයෙහි ශබ්දයෙක්14 හෝ:15 ආයුකප්පම්පි, ආයුපමණිනුති: පඨමං කථං සමුච්ඨපෙත්වා නකථෙස්සන්ති, බුදුන් කෙරේ.16 ගෞරවයෙන් නොකියත්: බුදුහු එකවර කේශර සිංහයක්හු සෙයින්, ප්රදභින්න ගජ රාජයක්හු සෙයින්, එණකෘත17 ආශිවිෂයක්හු18 සෙයින්, ප්ර්ජ්වලිත අග්නිස්කන්ධයක්හු සෙයන්: දුරාසදයෝයි. එයින් කීහ.

1. ඇතියවුහ C E ඇතියහු F ඇතියවුහු G 2. හින්න කෙලේෂයන් G 3. ඇතිවුහ C 4. පිදුර් A B C E ජදුර E ජිදුජි G 5. අග්රහ දක්ෂිණෙය්ය . A B C E F G 6. රනපස B 7.වැඩු මුඩුට C 8. වස්ස‍ිසුං C 9. අහසින් බස්නා (ඌනයි) C 10. පිරූහ C 11. රැස් G 12. උදකසෙයින් C 13. මාත්රා වක් A B C E F G 14. ශබ්දයෙන් C 15. දෝ හෝ B 16. බුදුන් කෙරෙහි C 17. විනකෘත A 18. ආශිර්විෂයකු A B G ආශිර්විෂයකු E ආශිර්විෂයෙකු F ආශිවිෂයකු D ආශිර්විෂයක්හු C

‘ අසිවිසො යථා ඝොරො, මිගරාජාව කෙසරී, නාගොව කුඤ්ජරො දන්තී - එවං බුද්ධාා දුරාසදා’ යි

නිරන්තර පවත්තිත, නිරන්ත‍රයෙන් පවත්වන ලද: වචීසුචරිතානුහාවෙන, වාක් සුචරිතානුභාවයෙන්: දිබ්බගන්ධගන්ධිතං, දිව්ය ගන්දයෙන් පරිහාවිත වූ: නානාවිධගන්ඛපූරිතං. නානා ප්රබකාර ගන්ධ1 ද්රදව්යනයෙන් පුරන ලද:පාරමිතාසලිලසම්භුතං,පාරමී නමැති උදකයෙන් සම්භුත වු, සඛ්ඛුඤ්ඤුත ඤාණ රවිකිරණවිකසිතං, සර්වපඥතාඥාන නමැත් සූය්ය්ු7ි රශ්මීන් ප්ර්බුද්ද වූ මුදු, මොළොක් වූ: තනු, තුනී වු: පුථුල. පළල් වූ: ජිව්හා, දිව් ම; කණ්ණිකා. පියුම් කෙමී ඇති: පරම, උතුම් වූ: සම, සමවූ: සුද්ධ, පිරිසුදු වූ: අවිවර අච්ඡිද්ර වූ : දන්නපත්තිද්වයකෙසරං, දන්ත පඞ්ක්ති2 ද්වායම පියුමු කෙසුරු3 ඇති, සුරත්ත, සුෂ්ඨු රක්ත වූ: දන්නාවරණද්වය. ඕෂ්ට්ද්වය ම: පත්ත පරිවාරං, පත් පෙළ පිරිවර කොට ඇති: ධම්මමධුබින්දුවාහිනං, දහම්4 මී5 පොද වැහෙන, සස්සිරික, ශෝභායෙන් පරිපූර්ණධ වූ: මුඛපදුමං, මුව පියුම්, මධුමද, මී මෙදෙන්,උදිත, උද්ගත වූ: මකාර ආගමයි6 ලළිත, ලීලා ඇති: චතුර, මෘදු පටුතර ගුණ ඇති: ගැඹුරු දික්හඬ ඇතියැ යූ සේයි. රතිකර, රත්ජනවනු වු:7 මනොහර, සිත්ගන්නා: කුරවික නාදං සදිසං, කුරවි රැව් සුදුසු:8 මධුරස්සරං, මියුරු හඬ9 ඇති: සරෙන, දසසහස්සීලෝකධාතුං පටිච්ඡාදෙන්තො යනු ‍ඒ දවස් දේශනා ගෙන කීසේයි.10 බුදුහු වනාහි11 හුන් අස්නෙම12 හිඳ ත්රි,සහශ්රීස මහසහශ්රීන ලෝක ධාතු වැ සත්නට දම්13 දෙසත්.

     කායනුත්ථ භික්ඛවෙ, යන තන්හි සෙසු දිව්යත මනුෂ්ය යනුත් විද්ය මාන වුව කවර හේතුවෙන් භික්ෂුන්ට ආමන්ත්ර ණය කළහ යත්. ඔවුන් ජ්යෙහෂ්ඨයෙනුත්14 ශ්රේයෂ්ඨයෙනුත්15 සදාසන්නිහිත16 යෙනුත් ආමන්ත්රෂණය ‍කළෝ17 ඔහු ප්රසථමෝත්පන්න වන බැවින්, ජ්යෙ ෂ්ඨයහ. සකල ශාසන ප්රෙතිග්රානහක වන බැවින් ශ්රේෝෂ්ඨයහ. තථාගත සමීපවර්තී වන බැවින් සදා සන්නිහිතයෝ, ඒ හේතුවෙන් ‘භික්ඛවෙ’ යි කරුණා විප්ඵාර18 සෞම්යන හෘදය සන්නිපාත පූර්විඞ්ගම වචනයෙන් සඟුන්ගේ ම ආමන්ත්ර්ණය කළෝ19 භික්ඛවෙ, මහණෙනි: එතරහි, දැන්: එත්ථ, මෙහි: කායනු කථාය, කවර කථායෙන් උපලක්ෂිත ව: සන්නිසින්නා, හුන්නාද: වො, තොප විසින්: අන්තරො, අතුරෙහි, විප්පතකා, අඩාළ20 කරන ලද්දී:21 කා ච පන කථා, කවර කථාය නයු පෘච්ඡායැ, මට කියග22 යුසේයි. නොහොත් ත්ථ

1.දිව්යප C 2. පඤ්ච C 3. ‍ෙතසරු G 4. දහම්හි C 5. මිහි B E G 6. මකාරාගම්හි C 7. රභිජනවන්නු වූ B 8. සදෘශ වූ C 9. මියුරු අඩ A D මිරු අඩ F 10. කීයෙයි F G කීයෙයි E 11. වනාහි(ඌනයි) C 12. අස්නෙහිම C G අස්නෙම F 13. ධම් D E 14. ප්යෙ4ෂ්ඨයනුත් C 15. ශ්රේ ෂ්ඨයන්තු C 16. පදා සන්නිහතයෙනුත් G 17. කොළෝ D E G 18. විස්ථාර A D 19. කොළෝ B D 20. අඩාළා D E 21. කරන ලද්දේ A B C E F G 22. කීයහ A කීහ C

යනු එත්ථ යි නොගෙන නිසින්නා අත්ථ යි යොදනු.

සබ්බඤ්ඤු පවාරණං පවාරෙසි

........., ශ්රා2වක ප්රකත්යෙ ක බුද්ධයන්1 හා2 අසාධාරණ වූ සර්ව ඥ ප්රථවාරණයෙන් පැවරූහු. අත්තමානා, ප්රී ති සෞම් නස්යායන් විසින් ආත්මගෘහිත මනස් ඇතියව්හු. එයින් කීහ:

අත්තමානා තුට්ධමනා පීතිසොමනස්සෙහි ගහිතමනා පීතිසොමනස්ස3 සහිතං විත්තං දොමනස්සස්ස ‍අ‍නොකාසකො තෙහි සක්කත්වා ගහිතං විය හොති. අත්තමනාති සකමනා අනවජ්ජ පීකිසොමනස්ස සම්පයුත්තං චිත්තං සම්පති ආයත් ආයතිඤ්ච4 කං සමඞ්ගිනො සබ්වහකො සකන්ති වත්තබ්බං

තිරච්ඡාන කථා කම් ස්වර්ග මෝක්ෂයට සරස්ව සිටි කථායි. එ‍කාලොක ඤාණෙ, ඒකාලෝක ඤාණ5 ඇතියේ; තදච්ඡරියසවණ. ඒ ආශ්චය්යාරීතිගේ ශ්රෙවණයෙහි: කුතුහල, ඇවිටින්: ආකුලිතහදයෙහි. චලිත සිත් ඇති, සවණාභිලාසං. දේශනාවගේ: ආදි මධ්යාවවසානය අනුභව කටැටී රිසියෙන් ශ්රාවණයෙහි අභිලාස6 ඇති, අතීතං, අතීත වස්තු: අධිත, අධ්යයයන7 කරන ලද, සබ්බගන්ථො, අශේෂ ග්රාන්ථ ඇතියේ: සමධිගත, සම්ප්රායප්ත වූ: සකල කලාපො, සර්වඅකලාපයන් ඇතියේ: සබ්බජන, අශේෂ ජනයන්ගේ: මනොහර, සිත් ගන්නා: පරම රූපො, උත්කම රූප ඇතියේ: දන්තපුරෙ රාජා හුත්වා. දන්ත පුරයෙහි රජව: නවයොබ්බන ලලීනාති, නව යෞවනයෙන් ලළිත වූ: මිත්තාමච්චපරිවුතො, නව මිත්රියන් හා අමාත්ය යන් විසින් පරිවෘත වූයේ: අසෙසගන්ථකලාපාවගාහ, සර්වනග්ර‍න්ථයට ද කලාපයට ද: විනිව්ද සිටි: ගම්භීර ඤාණෝ, ගැඹුරු8 නුවණ ඇතියේ: විකසිත පඤ්ඤා, විකසිත ප්රවඥා ඇතියේ: දසවක්කවත්ති වත්තානි, දස සක්විතිවත්:

‘උපොසථ දිවසෙ’ යන තන්හි, උපොසඡශබ්දය, උපවසිතව්යු9 වාසරයෙහි10 වැටේ. දානාදිමයන්ති, දානදමසඤ්ඤමමයං: වුත්තප්පකාර පුඤ්ඤකම්මපච්චය, උක්ත ප්රදකාර වූ පුණ්ය කර්මඤය11 ප්ර ත්ය1ය කොට ඇති: උතු සමුට්ඨානං, ඍතුවෙන් සමුත්ථිත12 වූ: චක්කරතනං යි යොදනු, නීල මණි සඞ්ග‍ාතසදීසං, ඉන්ද්රනනීල මාණිකය සමූහයනක් බඳු වූ: පාවීන සමුද්ද ජලතලං, ප්රාීචීන සමුද්ර්යාගේ ජලතලය: සහස්සාරං. දහසක් දැවී ඇති: සසෙමිකං, නෙමී සහිත වූ, සහාභිකං, නැබ සහිත වූ: පණාළි, සිදුරු:

1.ශ්රා,වක බුද්ධයන් C 2. සාහා B 3. මනස්ස G 4. ‍ආයති ච D 5. ඒකාලොක ඥාන D 6. අභිලාසා A B F G අභිලාෂා D 7. අධික අධ්යහයන A අධික ආධ්යාවයනා B E F G අධික මධ්යටයනා C 8. අගැඹුරු G 9. උපවාසිතව්යර B උපවසිත A 10. ව්යකවහාරයෙහි A F 11. කර්මය C 12.සමුස්රසිත C සමුසත්ථිත E F G

රත්නරම්බුනදපට්ටාවට්ට1පරිච්ඡෙදලෙඛා,2 රක්ත ජමුබුනද පට්ටයන්ගේ ආවර්තමනයෙන් පරිච්ඡේද ඇති:3 රේඛ‍වෝ: මෙහි ජම්බුනද නම් ජම්බු නදියැ4 උපන් රනී. කිසේය යත්: මහ දඹරුක්හි එකී එකී5 ශාඛා පණස්6 යොදුන්, වැඩියේ ශාඛායට7 මහත් වූ නදී වූහ. ජම්බු මින් යෙති.8 ඒ නදීන්ගේ9 උභය තීරයෙහි ජම්බු එලයන්10 වගුළ තැන ස්වර්ණ ඩ්කු‍රයෝ11 උද්ගත වෙති. ඒ රන අකුර12 නදී ජලයෙන් ගොස්, අනුක්රමමයෙන් මහා සමුද්රජ13 ප්ර විෂ්ට වෙයි. හේ14 ජම්බු නද15 නමි. නදිය නදකය16 යනු පය්ය්තර්‍ායයි. ඡිද්ද මණ්ඩලික17 විචිත්තො, ජිද්ර 18 මණ්ඩලයෙන් විචිත්රන වූ: සුකුසල, ඇතැම් චතුර පුරුෂයක්හු විසින්: සමන්නාහතස්ස19 වයන ලද:20 පඤ්චඞ්ගික තුරියස්ස විය, පඤ්චාඞ්ගික තර්ය් න්යක්හුගේ ශබ්දයක් බඳු, රජනීයොති, රඤ්ජෙතුං සමත්ථො. කමනීයොති. දිවසම්පි සුය්යෙමානො ඛමතෙව නනිග්ගච්ඡති21 මදනීයොති, මානමදපුරිසම්දජනකො22 සමොසරිත කුසුමදාමා, ප්රිලම්බ පුෂ්පදාමයන් ඇති: ද්වෙසත්තියොති, අඩයටි දෙකෙක්දැය,23 එවං මෙසේ: සමොසරීත කුසුමදාම, ප්රෙලම්බ පුෂ්පදාමයන්24 ඇති, සත්තිසනද්වයපරිවාර, දෙසියයක් අඩයටි සැදුම් ලද:25 සෙතච්ඡත්තසත ධාරණ, සේසත් සියයක්26 ධාරා27 සිටි: පවාළදණ්ඩසතෙන, පබළු දඬු සියෙන්: සමුපසොහිත, හොබන ලද: නෙම්පරීක්ඛෙපස්ස, නේමි පරීක්ෂ්ප ඇති: ද්වින්නම්පි නිහි පණළිනං අන්තො, නාහිඡිද්රඛයන් දෙදෙනාගේ ඇතුළතයෙහි: යම් සිංහ මුභයෙකින්: කාලක්ධන්ධපමාණ, තල් කඳක් පමණ පුණිණචන්ද, පුන්සඳහුගේ: කිරණ කලාප සස්සිරිකා, රස් කලඹක්28 බඳු: තරුණරවි සමාන, ළහිරු බිඹ29 සුදුසු: රක්ත කම්බල ගෙණ්ඩුකයන්32 පය්ර්:‍යන්ත කොට: ආකාසගඞ්ගාගතිසොහං, ආකාශ ගඞ්ගාවගේ ගතියැ ශෝභාව: අභිහවමානා විය. අභිබවල් වන් වූ, පවත්ත කථාසල්ලාපෙසු, ප්රනවෘත්ත කථා සංලාප ඇති: වනසණ්ඩ මත්ථකාසන්නෙන, වන පණ්ඩයන්ගේ මස්තකයට ආසන්න වූ: නාන පභා සමුදය, නානා ප්රණභා‍ සමූහයෙන්: සමුජජලෙන, දිලියෙනු වූ33 අවෙජ්ජිතහදයානං, අවජිනා කරන ලද හෘදය ඇති: රාජහංස මුථුනම්ව, රාජහංස යුගළයක්

1.ධම්මො G 2.ලොකො G3. ඇති(ඌනයි) C ඈ E F G 4. ජම්බුනී නදියෙ A C නදිය B 5. එකිකි G 6. පණැස් පණැන් E 7. ශාඛාවට C ශාඛායටැ E 8. මිත්යෙහි C 9. එවදිගේ F 10. ජම්බුඵලය C ජම්බුතා ඵලයෙන් F 11. ස්වර්ණකතුරයො G 12. එරන් අඬ්තුර B ‍එරන් කුර C 13. මහාසම්ද්රමයෙහි C 14. හෙයි E F G 15. ජම්බුනදීක A F ජම්බුනදික B E G 16. නදය D 17. පිණ්ණමණ්ඩලිකා G 18. ජිද්රාද F 19. සමන්නාගතස්ස A B C E F G 20. වසන ලද G 21. බමතො සමති ගච්ඡති B G C බමතො ඝන නිගච්ඡතිA 23. දෙකක් දැයි C 24. දාමයක් E 25. තිංස සන්ති ද්වයපරිවාර C දෙනිසක අඩයටි සැදුම් ලද C 26. සියක් A B C 27. දරා B 28. කලඹක් D 29. බිඹි G 30,31, හෙණ්ඩුක E F G 32. රත් C 33. දිලිහෙනු වූ D E F

පුර්ණෙ චන්ද්ර යුගළය: තපනීයරසධාරාජිඤ්ඡරකිරණෙ, ස්වර්ණම රසධාරායෙන් තවරන ලද රශ්මි ඇති, අද්ධා, ඒකාන්තයෙන්, අනෙක රතනප්පහා සමුදය සමුජ්ජලං, අනේක රත්න කදම්බයෙන් දිලිහෙන: අක්ඛතං විය, අකුරක1 ගැසූ සකක් මෙන්ඇ: පියවචනපාහතෙන, පිය වචක වචන නමැති පඬුරෙන්: බලව පීතිපාමොජ්ජඵුටසරීරො. බලවත් ප්රීයතා ප්රවමෝදයෙන්2 ස්ඵුට3 ශරීර ඇතියේ: තදහුපොසථෙ පන්නරසෙති, එත්ථ තදහුති, තස්මිං දිවසෙති අත්ථො. උපවසන්ති එත්ථාති උපොසථො. උපවසතීනි සීලෙන වා අනසනකෙන4 වා උපෙතා හුත්වා, වසන්තීති අත්ථො, සො පන උපොසථො5 දිවසො. අට්ඨම්, චාතුද්දිසි, පන්නරසි හෙදෙන, ති‍විධො, තස්මා සෙසද්වය නිවාරණත්ථං පන්න රසෙති6 වුත්තං.

උපොසථිකස්ස, පෙහෙවස් ඇතියවුව, අස්සං නුබෝ7 වෙම් හෝ, චක්කවත්ති යන තනිහි, රත්න චක්ර යෙන් පවත්වනනෙහිදු:8 චතුස්සම්පත් චක්රවයෙන් පවන්වන්නෙනිදු, පරහිත සඳහා පවත්වනලද ඊය්ර් ‍යපථ චක්රූ ඇතියෙනුදු, චක්ර් සංඛ්යා ත සතර ආශචය්ර්්‍ය ධර්මකයෙන්9 සතර සංග්රසහ වස්තු විසින්10 සමන්නාගත 11 වන බැවින් ද අනුන් විසින් අනගිභවනීය ව පවත්නා ආඥා චක්ර් ඇති වන බැවිනුදු චක්රහවරති නම් වේ. හත්ථිසොණ්ඩසදිසපණළිං, අත්සොඬක් බඳු නාළිකා ඇති: සුවණ්ණහිඞ්කාරං, සවර්ණත හි හිඩ්කාරය:12 ඡන්තවාමරාදී හත්ථො, ඡත්ර් චාමරාදී හස්ත ඇති: නානාප්පකාර කඤ්චුක කවචාදී සන්නාහයෙන් විභූෂිත වූ: විවිධාභරණප්පහා සමුදාය සමුජ්ජලෙන, විවිධ වූ, ආභරනයෙන් ප්රූභා සමූහයෙන් දිලියෙනු වූ: සමුස්සිත ධජපතාක13, පතිමණ්ඩිතෙන, සමුද්ගත14 වූ ධව්ජ පතාකයෙන්15 විභූෂිත වූ: රාජසුත්තකානි, රාජානුවත්තකා, සන්නිවෙසක්ඛමො, සන්නි වේශක්ෂම වූ: සුලභාහාරූපකරණෙ, සුලභ වූ ආහාර උපකරණ ඇති: ඡායුදක සම්පන්නො, ඡායායෙන් හා උදකයෙන් සම්පන්න වූ, සුවිසමතලො, ශුවි වූ සම භූමිභාග ඇති: පරවක්කං, පරසේනා, අරිං දමෙතීති අරීන්දමො: පාහතො, පඬුරු: පණතසිරා, ප්රාවණත වූ: අවනත වූ ශිරස් ඇතියවිහු: ස්වාගතං ති සුට්ඨු ආගතං, සකංතෙති සකසන්න්කං්ති කිඩ්කාර පවිසසාවිතන්ති, තං තං අත්තනෙහි16 රඤ්ඤො කාතබ්බං17 කිච්චං, කිං කරොමාති පුච්ඡති18 කත්තබ්බානාය කිං කාරීතා පවිසාවෙන්තීන19

1. අකුරු C අකුර F අකුරත් G 2. ප්රාචමොද්යියෙන් E පාමොද්ය්යෙන් F ප්ර්මොද්යටයෙන් G 3. ඵුට G 4. ආසනකෙත C අනයනෙත D 5. උපොසථ දිවසො D 6. පන්නරසොති A B C E G 7.අස්සනුබො F G 8.පවත්මන්තෙනුදු C පවත්වන්නෙනිදු G පවත්තෙනිදු G 9. ආය්ය්A Bධමයෙන් D 10. වස්තුවීන් D 11.සමන්වාගත D 12. සිවර්ණ භෘඩ්ගාරය D ස්වර්ණරඩ්තාරය G 13. ධජපථාක E F G 14. සමුප්රා්භත A B C E සමුප්රවහත F සමුපාහත G 15. දිවජ පතාකයෙන් D 16.අන්තනාහි E F G 17. නකතබ්බං G 18. පුච්ජන්ති D 19. පචිසාවෙස්සන්තිනි D

කීඩ්කාර පටිස්සාවිනො, තෙපං භාවො කිඩ්කාර පටිස්සාවිත උපතප්පොති, උපරුපරි කප්පෙථ, සංවිදහත, උපතොථාති අත්ථො,

පාණාතිපාතො නාමෙස, මේ ප්රාංණඝාත නම්, පාණො නහන්තබ්බො, ප්රාතණවධ නොකට යුත්තේය,1 අදින්නං නාදාතබ්බං, අදින්න වස්තුහුගේ, ග්රාහණය නොකට යුත්පතේය:2 කාමෙසු2 මිච්ඡානාචරිතබ්බා, කාම විෂයෙහි මිතථ්යාාචරණය3 නො‍කට යුත්නතේය: මුසා නහණිතබ්බා, මෘෂා භාෂණය නොකොට යුත්තේය: මජ්ජං න පාතබ්බං4 මධ්ය‍පාන නොකොට යුත්තේය. යථා භුත්ත්ඤ්ච භුඤ්ජථාති. තොප තොපගේ භුක්තිය ඉක්ම නොවළඳවයි5 ඔවාදං දෙති, අවවාද කෙරේ: එයින් වඳාළහ.

දි‍ෙව මෙ භික්ඛවෙ පුග්ග‍ලා ලොකෙ අප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජන්ති, බහුජන හිතාය බහුජන සුඛාය, බහුනො ජනස්ස අත්ථාය හිතාය සුඛාය දෙවමනුස්සානං, කතමෙ දිවෙ කථාගතො ච අරහං, සම්මා සම්බුද්ධෝ.රාජා ච චක්කවත්ති” යි භුවං භුමිං භූනක්ති6 පාලයතීති භූ භූක්, මහිපාල:7 භූජ-පාලනභ්යතවහරණයෝ:8 යන ධාතුයි. විභාවෙන්ති, පඤ්ඤාය අත්ථං විභූතං කරොන්තීති විහාවිනො පඤ්ඤාවන්තො, අනුයුක්තානි අනුප්පවත්තකො, ප්රා්තර් ආස්යඤමිති ප්රාතතරාසම්9 පුර්වාපහ්ණ10 භොජනමි, අගදගන්ධං, ඖෂධ ගන්ධ: සංඛිත්ත ඌමිවිප්ඵාරං හුත්වා, හකුළුවන ලද රළපතර ඇතිව: ඔගච්ඡමානං, අවගමන11 කරනු වූ: මහාසමුද්දසලිලං, මහ මුහුදු12 දිය: වෙළුරියභිත්ති විය, වෙරළු මිණි භිත්ති12 සෙයින්, නරාසහොපි, සත්වොත්තම ද: අභිලඩ්ඝිත්වා, තුන් සියයක්14 යොදුන් තැනට නැගි: ඔලොකෙත්වා, චක්‍ම රත්නානුභාවයෙන් මේරු යුගන්ධරාදින් විස්නි ආවරණ නැති සපරිවාර සතර මහා දිව් බලා: විච්ත්තවණ්ණ, විසිතුරු පැහැ15 ඇති: සුරභිකුසුම සමොකිණ්ණං, සුගන්ධ පුෂ්පයෙන් අභිකීණි කොට: සමොසරිත,16 අවලම්බිත වූ: මනුඤ්ඤකුසුමදාම, මනෝඥ වූ කුසුම දාමයෙන්: පතිමණිඩිතවිතාලං, සැදුම් ලද වියන්17 ඇති: සීලානි සමාදාය සීලයන්18 සමාදානය‍19 කොට: තරුණවිමණ්ඩලාභි රත්ත ළහිරු මඬලක්20 සෙයින් අභිරක්ත වූ: චරණ, සතර21 පාදයෙන් හා: ගිව, ග්රීුවායෙන්23 හා: මුඛ, මුහුණින් හා: පතිමණිඩිත 1,2. කො‍කට යුත්තේය A B නොතොට යුත්තේය C 3. මිත්ථ්යරවචරණය C E G මිත්ථ්යාGවචනය F 4. මජ්ජා නපාතබ්බා D 5. නොවළඳය A නොවළදවමි B 6. එවං භුමිං භුනන්ති A B C E F එවං භූමි නන්ති G 7. මහීපාලං A B C E F G 8. භූජ - පාලනබයහ්ය්වහරණෙ A B C E F G 98. ප්රාCතරා ආස්මිති ප්රානතරාසා A B ප්රාාතරා ආස්යනමිති ප්රාවතරා: C E F G 10. පූර්ව ණ්හ E F G 11. අවගමනය C 12. මහ මුහුද C E 13. භික්ති A B E G 14. සියක් D G 15. පැහ E පෑ C 16. සමොසාරිත C 17. වියම් C 18.සුසීලයන් G 19. සමාදාන E G 2. මඬලක් E G 21. සතර,(ඌනයි) B 22. හ්රිවවයෙන් E F G

සැදුම්ලද: විසුද්ධ පිරිසිදු වූ: සරීරො ශරීර ඇතියේ: සත්තප්පතිට්ඨො.1 සප්ත ප්රුතිෂ්ඨා ඇතියේ: සුසංහතං,2 සුෂ්ටුසංහතවූ:3 මට මට පිරිපුන් වූ: අඩ්ගපච්චඩ්ගසන්නිවෙසො, අඩ්ගප්රංත්ය2ඩ්ග‍යන්ගේ සන්නිවේශ ඇතියේ යේ: විකස්ත රත්න පදුම,පිපි රත් පියුමක් බඳු: චාරු, මනෝඥ වූ: පොක්ඛරො, අක්4 පොකුරු ඇතියේ: ඉද්ධිමා, ඍද්ධි ඇති ‍යොගි ඉව, මහණක්හු සෙයින්: මනොසිලචුණ්ණරඤ්ජිතපරීයන්තො, මනශ්ශිලා චූණීයෙන් රඤ්ජිත වූ පය්ර්ණ‍යන්ත5 ඇති: රජතපබබ්බතො විය, රිදී ගලක් බඳු වූයේ: කරපත්ස්ස, රජහට: සොවණ්ණ ධජ,6 ස්වණි ධ්වජයෙන් හා: සොවණ්ණලඞ්කාර, ස්වර්‍ා් ලඞ්කාරයෙන් හා: හෙමජාල, රන් දැලින්: පට්ච්ඡන්නං කත්වා, ප්රරච්ඡන්න කොට: ඉන්දනීලමණිප්පභාජාලනීලං, ඉන්ද්රානීල මාණික්ය් ප්ර භාජාල සෙයින් නිල් වූ: කාලිඞ්ගාවනිනාමිනොපි, කාලිඞ්ග නම් පෘථිවිස්වාමිහට ද: කතදානමානසක්කාරො, කරන ලද දාන හා පූජා සත්කාර ඇතියේ: පුඤ්ඤසමුදායන්ති,දානදිමයං, විජ්ජුලතාවන්ද්ධ,7 විදුලියෙන් වළදනා8 ලද: සරදකාල, සරා කල්හි: සෙතවලාහතරාසි සස්සිරීකො,9 සුදු වලාකලඹක්10 බඳු,11 රත්තපාදො, රත් පා ඇති: රත්න තුණ්ඩො, රත් තුඩු ඇති: චන්දපුඤ්ජප්පහා සදිස, සඳරැස් කලඹක්12 බඳු සුද්ධසිනිද්ධ සුදු සිනුඳු:12 ඝනලඞ්ග‍ාතසරීරො, ඝන වට මට ශරීර ඇතියේ:14 මුඤ්ජකෙසො, මෘදු තෘණයන් බඳු කේශ ඇතියේ: විසෙසෙන15 පාරීපුරීයා අධිකං රූපමස්සාති‍ අභිරූපා, දිස්සමා‍නා ව චක්ඛුනි පීණයති, තස්මා16 අඤ්ඤං17 කිඤ්චි18 වික්ඛෙපං, හිත්වා දට්ඨබ්බාති, දස්සනියා, දිස්සමානාව සොමනස්ස වසෙන, විත්තං පසාදෙකතීකි පාසාදිකා, පරමායාති එවං පසාදාවහත්තා උත්තමාය19 සමන්නාගතානි, උපෙතා: සප්පිමණ්ඩෙ, පහන් ගිතෙල: සත විහතස්ස, සියත් වට20 පොළන ලඳ, තුලපිචුනො වා, හිඹුල් පුලුන්හුගේ21 හෝ: කප්පාස පිචුනො,කපු පුළුන්හ්ගේ22 හෝ සම්ඵස්ස විසෙසො හොති, ස්පර්ශා විශේෂ වේ: ගත්තානි, ගාත්ර්යෝ: සුපිංසිතස්ස, මනා කොට වටන ලද: පිස-සඤ්චුණ්ණනෙ23 යන ධාතුයි. අභිනවස්ස, අලුත්: චතුජාතිසමයොජිතස්ස, තමාල නගර තුරුක්ඛ යවන පුප්ඵාන යන සිවු දෑ ගඳින් යොදන ලද: හරිචන්දනස්ස ගන්ධො.

1. සතප්පතිට්ඨිතො A B C E F G 2. සුසංගතං B සුසංගත E F G 3. සුට්ඨුසංහෘත වූ A සුට්ඨුසංහත වූ E F සුට්ඨුසහමගත වූ G 4. අත් A 5. පය්ර්ස‍යන්ත B C G 6. සුවණ්ණධජ C 7. විජ්ජුලතා විනිද්ධං F විජ්ජුල්ලතාවිනද්ධං A B E G විජ්ජුල්ලතාවිනද්ධා C 8. වළදිනා A 9. සස්සිරිතො A B 10. කළඹක් D E කලඹන් A 11. බඳු වූ A 12. ‍කලඹක් D E 13. සුසිනිද්ධ . සුසිනිඳු D 14. මෘදු කෙස් ඇතියේ C 15. සණ්ඨාණ D 16. තස්පා A B E F G තස්ස C 17. අඤ්ඤ D 18. කිච්ච D 19. උත්තමායං B C 20. සියත් වර B C 21. පුලුන් C 22. පුලුන් C 23. පිස - වුණ්ණතෙ A පිය-සංවුණ්ණ G පිය - සංවුණානෙ E F

දිව්යව චන්දයාගේ ගඳ: රූප සම්ඵස්සගන්ධසම්පත්තියුත්තාපි, රූප සම්පත්තීන්, ස්පර්ශල සම්පත්තීන් ගන්ධ සම්පත්තීන්, යුක්තවීද: කන්දප්පරූපස්ස, මකරධවජායාට බඳු වූ රූප ඇතියහට:1 ව්ය ත්තො’නි වෙය්යපත්තියෙන සමන්නාගතො විද-ඤාණෙ, මෙධාවිති ඨානුප්පත්තිතපඤාඤාසංඛාතාය2 මෙධාය3 සමන්නාගතො, යානි යානි සුඛානි යථා සුඛං”

සබ්බාලඞ්කාර පතිමණ්ඩිතො

........, සර්වවභරණයෙන් විභූෂිත වූයේ: මාලාවිලෙපන්ධාරො, මල් කඩ පලන්නේ,4 ගඳ විලවුන් ගත්තේ: රාජමණ්ඩල, රාජ චක්රමයාගේ: කිරිචමකුටමණී5, කිරුළු කුළු මිණි6 නමැති: මධුකර, බමරුන් විසින්: පරිචුම්බිත7 සෙවුනා ලද: පාදපඞ්කජො, පා පියුම් ඇති: පුථව්වක්ක, පොළෝ නමැති සක්හි: නාභිභූතස්ස, නැබ තන් පත්:8 නාගො, ඇති: වොදිතො. තුදාකරන ලදුයේ: තුද - ව්යිථනෙ. යන ධාතුයි. පුථවිනාහි, පෘථවියගේ නාභාරූපයෙන් සිටි; රාජකරීසෙ9 මත්තෙ ඨානෙ, රාජමානයෙන් කිරීසක් පමණ තන්හි:10 සසක මස්සුමත්තං, සා දැළියක් පමණ: සබ්බබුද්ධවණ්ණ්පතො, හැම බුදුන් විසින් වණන ලදුයේ:11 විද්ධංසිත, විධමන ලද: සකලකිලෙසන්ධකාරා, සියලු කෙලෙස් අඳුරු12 ඇති: සබ්බදසබලා, හැම බුදුහු: ආසිනා, යන තන්හි ආස-උපවෙසනෙ යන ධාතුයි. අචලයා - පොළොවැ13 මෙදිනියා, පොළොවැ 14 සක්කාරඤාවාති, එත්ථ සුන්දරො කාරො. සක්කාරො යදි වා සච්චං යන තන්හි, වා ශබ්දය සංශයෙහි වැ‍ටේ. පටිරව හරීත ප්රතතිරවයන් හරීත වූ, දස දිසා කුහරං දශ15 දිශා රන්ධ්රම ඇති: පටිනක්කිත්වා සහු පස්සෙන් බැස: කෙසරීනඛපඤ්ජරෙන විය, කේශර16 සිංහයන් නිය පඳු‍ෙරන් මෙන්: කොඤ්ච සකුණො විය. කොස් ලිහිණියකු සෙයින්: සුතබුද්ධා නාම, සර්වකඥ බුද්ධයහ: ප්රයත්යෙ ත බුද්ධයහ: චතුස්සත්යු බුදධයහ: ශ්රැුත බුද්ධයහ: යන චතුර්විධ බුද්ධයන් කෙරෙහි,අපි18 ශ්රැධත බුද්ධයම්හ: එහි සමතිස් පැරුම්19 පුරා සම්යුක් ‍සම්බෝධියට ප්රාිප්ත වූවාහු සර්වධඥ බුද්ධයහ. එයින් උනු කොට පුරා, ස්වයංභු භාවයට පත්තාහු:20 ප්රුත්යෙඥක බුද්ධයහ: එයිනුදු උන්කොට පුරා, ක්ෂණශ්ර්වභාවයට පැමිණියාහු චතුස්සත්ය2 බුද්ධයහ: ශ්රැුතයො21 ශ්රැශත බුද්ඛයෝ යි: විචිත්ත වත්ථු, විසිතුරු පිළි:22 ආභරණ, පළදනා: ගන්ධ,

1.ඇතියවුහ A C F ඇතියවුහට B C E 2. සංඛ්යාමත A 3. මෙධාවිය B C 4. පළදනෙන B C 5. කිරිට කූට මණි B C E G 6. කිරුළු මිණි A B F 7. පරිඵුසිත D 8. නැඹ තැන්පත් A C නැබ තැන්පත් F 9. කරීය D 10. තැන B 11. මණන ලදුයේ F 12. අඳුර D 13. අචලා, පොළව C F අචලා, පොළොව A B E G 14. මෙදිනියා, පොළොව B මෙදිනි, පොළොව F මෙදිනියා, පොළට F පොලව F පොළො C 15. දශ - (ඌ‍නයි) A B C E F G 16.කේශරී C කෙසර් E F G 17. බදුමෙන් C 18. අපි (ඌ‍නයි) C 19. පෙරුම් C G 20. සයම්භූභාවයට පත්නාහු A G E F ස්වයම්භූත භාවයට ප්රාEප්තවූවාහු C 21. බහුශ්රැුතයෝ D 22. විසිතුරු වස්ත්රත පිළි C

සිවුදැ ගඳ: කුසුමදාම, මල් දම්: ධජපතාකං. මූලෙ බන්ධිත්වා. විස්සට්ඨො ධජො, තිරියං යට්ඨියා අප්පිතා පතානා,’ යි. ගත් ධ්වජ පතාකා1 ඇති: වස්සමාන, වස්නා ලද:2 චන්දනවුණ්ණං, සඳුන් සුණු ඇති: විණා, වෙණ: වෙණු, වංශය, මුරජනාද, මිහිඟු3 ‍හඬින්: මනොහරං, අතිමනෝහර වු: නව්වමාන, නටන ලද: ලළිතයුවති, ලළිත වනිතාවන් විසින්: රමණීයං, රම්යන වූ, මන්දාර ගර්මිව, මදුරුගල4 සෙයින්: විරොචමානං, දිලිහෙන5 වෙදිකං, වේදිකාවලය: ඉන්දචාපකලාපකප්පං, දෙව්දුනු කලඹක්6 බඳු: සට්ඪිවාහස්සානි සැට දහසක් වාහයන්: එයින් වදාළහ.

“සට්ඨිවාහ සහස්සානි - පුප්ඵානං සන්නිපාතයි පුජෙසි රාජා කාලිඞ්ගො - බොධිමණ්ඩ වරුත්තමෙ”යි

විමලලොචනො, නිර්මාල7 වූ ලොචන යුගළුවන්8 ඇතියේ: තිවිධමහාවාරෙහි, එකි එකී සත්ය7යෙහි සත්යාළඥාන9 කෘත්ය ඥාන10 කෘතඥාන, විසින් නැගෙන තුන් තුන් මහා වාරයෙනු දු: පඤ්චදසදොට්ඨාසෙහි, සච්චාදිසහාගවිසභාග11 පය්ර්:‍යන්ත වූ පසළොස් කොටසිනුදු:12 සට්ඨියි ච නයසහස්සසෙහි, විජම් අටුවායෙහි13 දක්වල ලද සැට දහසක් නයිනුදු: දුද්දසත්තා ගම්භීරාති, දුඃඛ සමුදාය දෙසත්යකයෝ, උත්පත්තී විසින් ප්රෙකට වුවද ලක්ෂණ ප්රාතිවේධ විසින් දුර්දර්ශඃ14 වන බැවින්, ගම්භීරයහ: ගම්භීරත්තා දුද්දසානි, නිරොද මාර්ගු දෙසත්ය1යෝ, භවාග්රට ග්ර්හණය‍ට, හස්ත ප්රවසාරණ සෙයින්, අවිවිස්පර්ශරයට, පාද ප්රනසාරණ සෙයින් ස්වශාවයෙන් ගම්භීර වන බැවින් දුර්දර්ශායෝයි.16 පකාසෙත්වාති කරවිකරුද16 මඤ්ජුනා කණ්ණසුඛෙන පණ්ඩ්තජන භදයානං අමතාභ‍ිසෙක සදිසෙන බ්රරහ්මස්සරෙන පකාසෙත්වා

සුර නර, දෙවි17 මිනිසුන්ට විම්බාපනීයං18 විස්මය19 ජනවනු වූ: සබ්බත්ථ, සනරාමර ලෝකයෙහි, කූටං, මඬුලු: ඉති, මෙසේ: උක්තප්ර,කාරයෙන්, වරධි, උතුම් නුවණ ඇති: මහිතො. තුන් ලෝ වැසියන් විසින් පුදන ලද: මුණිරාජ සුතො, මුනි රජහු පුත්20 ඵල සම්ශව ඵලයෙන් උද්භූත වූ21 බොධිවරං, මහ බොයක්22 ජෙතවනේ, දෙව්රම්වෙහෙර: සුනිධාය, මහා

1.ධජ පතාක B G 2. වස්මාන ලද F 3. මිඟු G 4. මඳුරු ගල් A D මදුරු ගල් C E F 5. දිලියෙන C 6. කලබක් D 7. තෙර්ම ල F G 8. යුගලවත් G 9. සත්තඥාන E G 10. කෘත්ය ඥාන,(ඌනයි), A B C E F G 11. සච්චාදිහාඝ A පච්චාදි සහාග විසභාග B E F පච්චාදි සහාග C සච්චාදි සහාග F 12. පලළොස් කොටැසිනුදු A 13. විජම් අටුවාවෙහි G 14. දූර්දර්ශCන C G දුරුදස F 15. දුර්දර්ශ,නයෝයි C 16. රුත C 17. දෙව් D 18. විම්භජනනීයං C 19. විස්ම A B C E F 20. මුනි රජපුත් A මුනිරාජ පුත් C 21. උපද්ගත වූ B 22. මහා බෝධියක් G

කොට පිහිටුවා: මහං, පුද:1 විධාය, කරවා, මුනිනා, බුදුරජහු විසින්: කත ලොක හිතොති, කරක ලද ලෝ වැඩ ඇතියේ යියි: ථුතො ස්තුත2 වී: වණන ලද ගුණ ඇතියේය, යු සේයි.