බුත්සරණ - iii

1.සහමහතිමහාබ්ර”හමයාගේ ආරාධනා පිළිගෙණැ මහා බොධියෙන් නික්මැ බාරාණසායට වැඩැ ඉසිපතනවිහාරයෙහි අග්රයධර්මාසනයෙහි වැඩැ හිඳැ වදාළ බණ අසා පළමු වැ අමාමහ නිවන් දුටු පැවිද්දෙහි මහල්ලන් කෙරෙහි අග්ර වූ,තමන් ගුණ සිතූවන්ට අමාමහනිවන් දෙන්නට පොහෙ‍ාසත් අඤඤකොණඬඤඤ මහතෙරුන්වහන්සේ “අප පියානන්ට මෙහෙයෙන මතැත්හට ඇපි මැ සිංහවිලාස දක්වම්හ”යි සැරහී විහාරයට වැඩිදැ යැ. 1.පක්ෂ්පාතයෙන්. 2.පහළ වනැ. 3.වැදැ.

දමනය) බුත්සරණ. 69.

2. බුදුන් හැරැ සෙසු නුවණැත්තන්ට අග්රහහෙයින් අගතැනැ සිටුවනලද,තමන් වසන දිශාව වැන්දවුන්ට අමාමහනිවන් දෙත්. පොහොසත් වූ ධර්මුසෙනෙවි සැරියුත් මහරතෙරුන්වහන්සේ “ඒ ඇත්හුගේ මදජලය වියලත්, අපගේ තෙජස මැ කප්කෙළවරැ හිරු කොට තකම්හැ”යි සැරහී වැඩිසේක.

3.සෘද්ධිමතුන්ට අගතැන තබනලද,තමන් නම කීවන් සතර අපායෙන් ගලවන්නට පොහෙ‍ාසත් ද්විතීයශ්රාකචක මුගලන් මහතෙරුන්වහන්සේ “එ ඇත්හුගේ තෙජස් නැමැති කදෝපැණි යාගේ ප්රවභාව නැති කරත්,අපගේ මහත් වූ ආනුභාව නැමැති ශරත්සූය්ය්න් මණඞලය තකම්හැ”යි සැරහි වැඩි සේක.

4.ධූතාඞගධරයන් කෙරෙහි අගතැන් ලද්,ශක්රයයාගේ මුදුනෙන් අදනාලද ශරීරමලභාජන ඇති,තමන් නම සතර අකුරෙන් සතරඅපාය පසුබස්සන අනුරුධමහතෙරුන්වහන්සේ ඒ ඇත්හුගේ දම් නැමැති මහගිම් නිවන්නට තමන්ගේ මෛත්රීත නැමැති මහාමේඝය තකමින් සැරහී විහාරයට වැඩි සේක.

6.කුලයෙන් වැඩි‍යන් කෙරෙහි අගතැන් ලද්1 තමන් නම තුන්අකුරෙන් තුන්ලෝසැපත්අත්පත් කරන්නට පොහෙ‍ාසත් භද්දිය අපගේ මෙත්සිත් නැමැති සඳපහන මැ පමණැ” යි සැරහී විහාරයට වන්සෙයෙක.

7.මිහිරි කටහඬින් බණ කියන්නවූන් කෙරෙහි අග්ර” වූ , කුල සාසර්ශට2 විෂ හරණ ඖෂධෂවිකාවක් බඳු ලකුණ්ටකභද්දිය නම් මහතෙරුන්වහන්සේ “ඒ ඇත්තැමැති ඉඳුනිල්මැණික විදිනට ඇපි මැ විදුරක් වැන්නම්හැ” යි කියා සැරහී වැඩිසෙයෙක.

1.අගතැන්පන්ලත් සමහර 2 කුලසංසාර බොහෝ.

70. අමෘතාවහ නම් වූ (නාලාගිරි

9. ධර්මාකථීකයන් කෙරෙහි අගතැන්පත්,සිතුවන් සිත් සහසන පූණීචන්දරයක්හු වැනි මන්ත්රා ණීපුත්රතපූණී නම් මහ තෙරුන්වහන්සේ “එ ඇත් නැමැති පුළුන්පෙද ගසා දමත් අපගේ මහානුභාව නැමැති වාතය මැ තකම්හැ”යි සැරහී වැඩිසෙයෙක 10.සං‍ෙක්පයෙන් කී දැයෙහි අථී විසතරයෙන් දන්නවූන් කෙරෙහි අග්රම වූ, සරණ ගියවූන් මනදොළ පුරණ කප්රුකක් වැනි මහකසයින්මහතෙරුන්වහන්සේ “එ ඇත්හු පසු බස්වත් , අපගේ ආනුභාවය මැ විදුරු අකුසු කොට තකම්හැ”යි සැරහී වැඩිසෙයෙක. 11.එක ශරීරයෙන් බොහෝ මනොමයශරීර නිමවා සියදහස් ගණන් සේ පැණි යන්නවූන් කෙරෙහි අගතැන් පත් වූ, තමන් ගේ ශ්රී පාදයෙහි රජස් දෙවිබඹුන් මුදුනෙහි ධාතුනිධාන කළ චුල්ලපන්ථැක නම් මහතෙරුන්වහන්සේ ‘එ ඇත්හුගේ සාහස නැමැති පරඬලාපත්හි අපගේ මහිමය මැ ගිනි ගෙණැ දිලියෙන යනාරාව කරම්හැ”යි සැරහී වැඩි සේකැ. 12.සංඥා පෙරැළිමෙන් දක්ෂ යන් කෙරෙහි අගතැන් පැමිණි බුදුසසුන් නැමැති මහවිල්හි රාජහාසයක්හු බඳු මහාපන්ථහක නම් මහතෙරුන්වහන්සේ එ මතැත්හුගේ වික්රයම නැමැති තණපත සුණු විසුණු කරත්, තමන්වහන්සේගේ ශීලතෙජස මැ ගිනිසෙණ කොට තකා සැරහී වැඩිසෙයෙක. 13. දක්ෂිෙණාවට සුදුස්සවුන් කෙරෙහි අගතැන් පත් වූ, තමන්ට ලූ එකබත්සරළුවක් විවරකින් අමාමහනිවණට අභී1 කරණ සුභූති නම් මහතෙරුන්වහන්සේ එ මතැත්හු සර්විඥ- යන්ගේ ශ්රී පාදය වැඳවීමහි ශික්ෂාවකාරිධූරයට තමන්- වහන්සේ මැ තකා වැඩි සේකැ. 14. විල්වාසයෙහි වසන්නවුන් කෙරෙහි අගතැන්පත් වූ, බුදු සසුන් නැමැති මහරුක්හි හටගත් සුහුඹුල් සුවඳ මල්කැනක් බඳු ඛදීරවනියරෙවත මහතෙරුන්වහන්සේ ක්රො ධයෙන් දිවූ එ මතැත්හු මුහුණ වසා හෙළන්නට තමන්වහන්සේගේ සෘදිධිය මැ මුඛපටට කොට තකා සැරහී වැඩිසේක. 15. ක්ධීයින්2 කෙරෙහි අගතැන් පත් වූ,බුදුසසුන් නැමැති කෙවුන්නෙහි බඳ පද්මරාගමාණික්යධයක් බඳු කංඛාරෙවත නම් මහතෙරුන්වහන්සේ එ මතැත්හු බුදුන්වහන්සේට ලඟ නො වන්නට තමන්වහන්සේ වික්රහමය මැ මහකණයමක් කොට තකා සැරහී වැඩි සේකැ.

1.මු II අග්ර 2.මු II කධනලාබීන් කවීන්-සමහර

දමනය) බුත්සරණ. 71. 16.අධික වූ විය්ය්්ර ඇත්තවුන් කෙරෙහි අගතැන්පත් වූ, බුදුසසුන් නැමැති ඔටුන්නෙහි බඳ අග්ර මාණික්ය්යක් බඳු ශොණභද්රන මහතෙරුන්වහන්සේ එ මතැත්හුගේ වෙෂ නැමැති විෂය නසන්නට තමන්වහන්සේගේ ආනුභාවය මැ දිව්යුඖෂධ කොට තකා සැරහී වැඩිසෙයෙකැ. 17.මධුර වූ බස් බණන්නවුන් කෙරෙහි අගතැන් පත් වූ, බුදුසසුන් නැමැති ආකාශයට පූණීචන්ර් කෙමණ්ඩලය බඳු වූ කුටි කණණසොණමහතෙරුන්වහන්සේ “එ ඇත්හුගේ දථී නැමැති සර්ථොයා ඔබන්නට තමන්වහන්සේගේ ප්ර නාපය මැ ගරුඬරාජයා කොට තකම්හැ”යි සැරහී වැඩිසෙයෙකැ. 18. ලාභ ලබන්නවුන් කෙරෙහි අග්රද වූ, බුදුසසුන් නමැති රත්පියුම්හි කර්ණිකාවක් වැනි වූ,සීවලී නම් මහතෙරුන් වහන්සේ “ඒ ඇත් නැමැති පද්මය හකුළුවන්නට තමන් වහන්සේගේ ආනුභාවය මැ පූණීචන්ර්පද්මණ්ඩලය කොට තකම්හැ”යි සැරහී වැඩිසේකැ. 19. සර්වපඥයන් කෙරෙහි සැදැ ඇත්තවුන් කෙරෙහි අග්රස වූ බුදුසසුන් නැමැති මහාසාගරයට රත්තමෙරුවක් වැනි වූ වනකලී නම් මහතෙරුන්වහන්සේ එ ඇත්හුගේ දථී නැමැති මහවනය දවාපියන්නට තමන්වහන්සේගේ තෙජස මැ ලැව්ගිනි කොට තකා සැරහී වැඩිසේක. 20.අවවාද පිළිගන්නවුන් කෙරෙහි අග්රව වූ, බුදුරුවෙන් ඔබා ගත් හසක් වැනි, එ සර්ව ඥයන්ගේ ප්රි‍යපුත්රස වූ රාහුල මහකෙරුන්වහන්සේ එ ඇතුගේ දථී නැමැති මහවිල අලළපියන්නට තමන්වහන්සේගේ ශෞය්ය්ැත ය මැ මතැතක්හු කොට තකා සැරහී වැ‍ඩිසෙයෙකැ. 21.සැදැහැයෙන් මහණ වූවන් කෙරෙහි අගතැන් පත් වු, බුඬශාසන නැමැති උදයපර්ව තයට තරුණසූය්ය්ප මණ්ඬලයක් වැනි වූ රටඨපාල නම් මහ‍තෙරුන්වහන්සේ එ හස්තීහු දුර්වහල කරන්නට තමන්වහන්සේගේ ශීලතේජස මැ පාකල නම් හුණු කොට තකා සැරහී වැඩිසෙයෙකැ. 22.පළමු ලාබත් ගන්නවූන් කෙරෙහි අගතැන්පත් වූ, බුදුසසුන් නමැති රතනාකාරයෙහි මහඇගිරුවනක් බඳු වූ කුණ්ඬධාන නම් මහතෙරුන්වහන්සේ එ මතැන් නැමැති හොමුවගුළුව1 අනු2 කරත් තමන්වහන්සේ මැ මහවතුරක් කොට තකා සැරහී වැඩිසේක.

	1.මු   & II හෝභගුළුවා.		2. පහ.

72. අමෘතාවහ නම් වූ (නාලාගිරි

23.ක්ෂතණයෙහි යමක් සිතා ගන්නවුන් කෙරෙහි අගතැන් පත් වූ, ශාසන නමැති රුවන්ඇගෑයෙහි අග්රෙමාණික්ය යක් වැනි වූ වංශීය නම් මහතෙරුන්වහන්සේ ප්රමතාපය මැ යුගානත වාතයක් කොට තකා සැරහී වැඩිසේකැ.

24. හැමපරිද්දෙන් ප්රසසාද එළවන්නන් කෙරෙහි අගතැන් පත් වූ, බුද්ධශාසන නැමැති ක්ෂීසරසාගරයට පූණීචන්ර් මණ්ඩලය බඳු වූ,උපායෙන නම් මහතෙරුන්වහන්සේ එ මතැත් නැමැති සූය්ය් ක මණ්ඬලය කොට තකා සැරහී වැඩිසේකැ.

25.සෙනසුන් පණවන්නන් කෙරෙහි අගතැන් පත් වූ, බුද්ධශාසන නැමැති වැටෙහි දිලියෙන්න‍ා වූ මහාප්රචදීපයක් වැනි වූ දබ්බ නම් මහතෙරුන්වහන්සේ ඒ හසති නැමැති නිමි මත්සය්ය යා ගලන්නට තමන්වහන්සේගේ ප්රතතාපය මැ නිමිඬගල නම් මත්ස්ය්රාජයා කොට තකා සැරහී වැඩිසේකැ.

26. දෙවතාවන්ට ප්රිායයන් අතුරෙහි අගතැන්පත් වූ, බුද්ධ ශාසන නමැති මහාප්රාවසාදයෙහි කැණිමඞලක් වැනි වූ, පිලින්දියචචජ නම් මහතෙරුන්වහන්සේ එ මතතහසතිහුගේ කොප නමැති යක්ෂ යාට තමන්වහන්සේගේ ප්රේතාපය මැ දිව්යැමන්ත්‍රයක් කොට තකා සැරහී වැඩිසේක.

27. වහා අභිඥ ලබන්නන් කෙරෙහි අගතැන්පත් වූ, බුදධ ශාසන නැමැති මහාසාගරයෙහි දකුණුසකක් බඳු, බාහිය නම් මහ තෙරුන්වහන්සේ එ මතැත්හුගේ රෞෂ නැමැති මහාව්යාැධියට තමන්වහන්සේ මැ මහවෙදෙකු කොට තකා සැරහී වැඩිසේක‡

28.විසිතුරු කොට බණ කියන්නවුන් කෙරෙහි අගතැන් පත්වූ , බුද්ධශාසන නමැති වෘක්ෂ්ශාඛාවෙහි බැඳි මධුපටලයක් වැනි වූ, කුමාරකාශ්යනප නම් මහතෙරුවහන්සේ එ මතැත් හුගේ දර්වේ නමැති පියුම්විල නසන්නට තමන්වහන්සේගේ මෛත්රීරය මැ හිමකාලයක් කොට තකා සැරහී වැඩිසෙයෙක.

29. සිවුපිළිසිඹියාතුන් කෙරෙහි අගතැන්පත් වූ,බුඬශාසන නමැති කාක්දමවනගුහායෙහි කෙසරසිංහයක්හු බඳු වූ, මහා ‡ ‘බාගිය’ තෙරහු රහත් වූ නොබෝ වේලාවකින් පිරිනිවන් පෑහ එහෙයින් මේ අවස්ථාවෙහි උන්වහන්සේ නො සිටියෝ ය. මේ විද්යා්චර්තීන්ගේ ප්රසමාදයෙනි.

දමනය) බුත්සරණ. 73.

කොටඨිත නම් මහතෙරැන්වහන්සේ ඵ මතැත්හුගේ තේඡස් නමැති පහන වඩා1 පියත්නට තමන්වහන්සේගේ ප්ර්තාපය මැ සැඩපවනක් කොට සිතා සැරහි වැඩිසේකැ.

30. බහුශ්රැැතයන් කෙරෙහි,සිහිනුවණ ඇත්තවුන් කෙරෙහි, ප්රපඥ ඇත්තවුන් කෙරෙහි, ධෛය්ය්වර්‍ ඇත්තවුන් කෙරෙහි, බුදූන් වහන්සේට උපසථාන කරන්නවුන් කෙරෙහි, අගතැන් පත් වු බුඩ්ශාටසනයට ඡිවිතයක් බඳු වු, අනඳමහතෙරැන් වහන්සේ “බුදුන්වහන්සේට වන උපද්රයව දුරැ කොට තමන්වහන්සේගේ මැ ඡිවිතය ඒ ඇතුට දෙමි” යි සැරහි වැඩිසේකැ.

       31 මහාපරිවාර අැත්තවුන් ෙකෙරහි අගතැන්පත් වු බුද්ධ

ශාසනයෙහි තබාලු ඇසක් වැනි වු, අරුවෙල්කාශ්ය්ප නම් මහා තෙරැන් වහන්සේ එ මතැත් නැමති මේඝකුටය තමන් වහන්සේ අනු කොට ගෙණැ යන්නට තමන්වහන්සේගේ මහිමය මැ මහා වාතයක් කොට තකා සැරහි වැඩිසේක.

       32.නිරෝගීන් ‍ෙකරෙහිඅගතන් පත්වු, බුද්ධශාසන නමැති

මලයපර්වතවයහි සදුන්රුකක් බදු වු , බක්කුල නම් මහතෙරැන් වහන්සේ ඒ මතැන්නමැති ගිටිකඬ විරැවා2 පියන්නට තමන් වහන්සේගේ තේඡස මැ ගිනිරාශියක් කොට තකා සැරසි වැඩිසයෙකැ.

        34.  පෙර විසු කඳපිළිවෙළ බලන්නවුන්කෙරෙහි අඟතන්

පත්වු, බුදුසස්නට මුදුන්මල්කඩක් වැනි වු, සෝභිත නම් මහ තෙරැන්වහන්සේ එ මතැන්හුගේ දපි නැමති හැල්කෙතට තමන් වහන්සේ තේඡස මැ මහානිදාඝයක් කොට තකා සැරහි වැඩිසෙයැකැ.

       35.    විනයධරයන් කෙරෙහි අගතැන්පත්වු, බුද්ධශාසන

නැමැති මහා පර්වතයෙන් හුනු මැහැල්ලක් බදු වු, උපාලි නම් මහතෙරැන් වහන්සේ එ මතැත් නමැති අයශ්ශලාකාව තමන් වහන්සේකරා භයාගන්නට තමන් වහන්සේ මෛත්රි්ය මැ චුම්බකපාෂාණයක් කොට තකා සැරසි වැඩිසෙයෙකැ.

                                1.වසා -ඇතැම්                    2.   විසිරැවා

74. අමෘතාවහ නම් වූ (නාලාගිරි 36. මෙහෙණින්නන් වහන්සේවරුන්ටද අවවාද කරන්න වුන් අතුරෙන් අගතැන් පත් වු බුඬශාසනයෙහි හදවතක් බඳු වු, නන්දක නම් මහතෙරුන්වහන්සේ එ මතැතහුගේ ශෞර්ය්හි නමැති සිතියමැ පැහැ නැති කරන්නට තමන්වහන්සේගේ මෙත්සිත් නමැති පොදපතර මැ තකා සැරසි වැඩිසේකැ.

37. ඉඳුරන් රක්ෂා කරන්නවුන් කෙරෙහි අගතැන් පත් වු බුදුසසුන් නමැති මහහිඹුල්රුක්හි ගරුඬරාජයක්හු බඳු වු, නන්ද නම් මහතෙරුන්වහන්සේ එ ඇත් නමැති යකඩ මොළොක් කරන්නට තමන්වහන්සේ තපස්තෙජස මැ මහගිනිඋදුනක් කොට තකා සැරසී වැඩිසේකැ.

38. වහන්සේවරුන්ටද අවවාද කරන්නවුන් කෙරෙහි අග තැන් පත් වු , බුදුසස්නෙහි කුළු ගැන්මක් බඳු , මහාකප්පින නම් මහතෙරුන්වහන්සේ එ මතැත්හුගේ දපී නමැති දියබුබුළු බිඳිනට තමන් වහන්සේගේ ප්රේභාව නමැති මහාවජ්රිය නො තරම් සේ සිතසිතා සැරසී වැඩිසේක.‍‍

39. තෙජොධාතුවෙහි දක්ෂයන් කෙරෙහි අඟතැන් පත්වු , බුදුසසුන් නමැති මහපියුමෙහි බඳ මුවරකඳක්සේ බඳු වු , සාගත නම් මහතෙරුන්වහන්සේ එ ඇත්හුගේ දළ නමැති කෙහෙල්කඳට තමන් වහන්සේගේ ආනුභාව නමැති වක්රාදයුධය මැ ප්ර මාණ යැ”යි තකා සැරසි වැඩිසේකැ.

40. පරිහාන ඇත්තවුන් කෙරෙහි අගතැන් පත්වු , බුඬ ශාසන නමැති මෙඝයෙහි ඉනුද්රනචාපයක් බඳු වු රාධ නම් මහ තෙරුන්වහන්සේ එ ඇත් නමැති බකමුණාට තමන්වහන්සේගේ තෙජස හිරුඋදයක් කොට තකා සැරසී වැඩිසේකැ.

41. රූක්ෂ සිවුරු දරන්නන් කෙරෙහි අගතැන්පත් වු , බුඬ බුදුසසුන් නමැති ගිරිකුළෙහි මත්මොනරරජක්හු බඳු , මොඝරාජ‍ නම් මහ තෙරුන්වහන්සේ එ ඇත්හුගේ මෛත්රීකස්ටිය මැ බඞ්ග යෂ්ටියක් කොට තකා සැරසී වැඩිසේකැ.

42. මෙයින් පිටත් වු (බුදුන් වහන්සේ කෙරෙහි භක්තියෙන් යුක්ත වු භද්දිය නම් මහ තෙරුන්වහන්සේ යැ, ) මිහිරි වු ආකප්ප ඇති වප්ප1 නම් මහ තෙරුන්වහන්සේ යැ, පළමු ධම්සක්පවත්නෙහි සර්වවඥයන්ගේ දෙශනවිලාසයෙහි වැඩි රස දත් අස්සජිමහ 1. කප්ප හැම

දමනය) බුත්සරණ. 75.

තෙරුන්වහන්සේයැ සංසාරව්යනසනය වළකන ඵලකයක් බඳු වු, නාලක නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ.තුන්ලොව්හි පැතිරැ පවත්නා යශස් ඇති යස නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ, නිමල වු ගුණ ඇති විමල නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ. සර්වනඥයන්ගේ දක්ෂිණබාහුවක් වැනි සුබාසු නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ, ලොකාධිපති වු ගවම්පති නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ,බුදුන්ගේ මහාප්රාතතිහ්ර්හත ‍ දැකැ තමන්ගේ අභිමාන හැරැ මහණ වු ගයා කාශ්යරප, නදී කාශ්යසප, දෙදෙනා වහන්සේ යැ, සුන්දර වු ගුණ ඇති මහාවුන්ද තෙරුන්වහන්සේ යැ, සුහග වු ගුණ ඇති භඟු නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ, සසරට බා නිවන් නැමති බිලයට වන් කිමිබිල නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ, සම්පුර්ණබ වු මනොරථ ඇති සුනාපරන්ත නම් ජනපදයෙහි වසන පුර්ණ නම් මහ තෙරුන්වහන්සේ යැ, 1 ගුණයෙන් විශාල වු අංගුලිමාල මහ තෙරුන්වහන්සේ යැ, බුදුසස්නෙහි සුර්යොදයක් වැනි වු මහාඋදාසි නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ, මුළු ලොවට අභය දුන් සභිය නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ, සංසාරදොෂ නැමති මහාවාතයෙන් අකම්පිතශෛලයක් වැනි සෙල නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ, පිරිසිදු වු ගුණ ඇති උපවාණ නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ, සියලු සත්ත්වයන්ගේ සිත් නමැති මහාමයුරයන්ට මෙඝයක් බඳු වු මෙඝිය නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ, සරණගතයන්ට හිත වු නාගිත නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ, සංසාරයෙහි ඔජස් හළ යසොජ නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ, කෙලශයන් විසින් අජිත වු අජිත නම් අජිත මහතෙරුන්වහන්සේ යැ,මෛත්රිඋයට නිධාන වු නිෂ්ය මෛත්රිය නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ, නිරූපම වු වර්ණ ඇති පුර්ණතක නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ, දෙවියා වු කෙලශයන් ඇති ධොතක නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ, උපශාන්ත ඉන්ද්රියයයන් ඇති උපසීව නම් මහතෙරුන් වහන්සේ යැ, ගුණයෙන් අලාමක වු හෙමක නම් මහතෙරුන් වහන්සේ යැ, (පරිපුර්ණක වු මනොසඞකප්ප ඇති කප්ප නම්) මහතෙරුන්වහන්සේ යැ, තමන්ගේ චරිතයෙන් කර්ණ ය සරහන ජතුකර්ණ, නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ, සියලු කෙලශ යන් නසන ආයුධයක් බඳුවු භද්රාහයුධ නම් මහතෙරුන්

සුතාපරන්ත නම් මහතෙරුන්වහන්සේ යැ ඇතම්

76. අමෘතාවහ නම් වූ (නාලාගිරි

වහන්සේ යැ, නිර්ම ල ගුණොදය ඇති උදය නම් මහතෙරුන් වහන්සේ යැ, ජිනවචනයෙහි කුසල වු පොසාල නම් මහතෙරුන් වහන්සේ යැ, (80) මධුර වු ශ්රතමණහඩගි ඇති පිංගිය නම් මහ තෙරුන්වහන්සේ යැ යන අසුමහසව්වන් වහන්සේ හා තෙසු නිත්ය්පරිවාර පන්සියයක් භික්ෂු වහන්සේ සැරසී විහාරයට වැඩිසෙයැකැ.

ඉක්බිති ඊයේ දවස් එපවත් ඇසු ඇසු නුවරවැස්සෝ දෙ කඬක් වැ බෙදී ගොසින් , අබෞද්ධපක්ෂය ‘ශ්රරමණගෞතමයෝ මෙතෙක් දවස් තමන්ගේ රූපයෙහි රසදන්නා තමන්ගේ ගුණ - යෙහි මිහිරි දන්නා මිනිස්සු යැ, දෙවිබඹු යැ යනාදීන් අතින් ‍ යෙහෙන් ගැලවී ආහැ. අද කලි මෙ මතැත්හු උන්ගේ ගුණ ද උන්ගේ රුව ද තමා තිරිසන් හෙයින් නො දන්නි. අද කලි මෙ ඇත් වනාහි ඒ බුදුන්ගේ රූපාග්රනප්රා ප්ත වු ආත්මභාවය මහනෙල් මල්දමක් ගහටගහටා සුණුවිසුණූ කරන්නා සේ සතර පාහස්සෙහි ලා මැඬැ සුණුවිසුණූ කොට අත්පා වෙනවෙන තෝරා මැස්සක ගහටන්නාසේ ගහටා දමයි. අද අප සතුරානන් පිටු දකුම්හ ’ යි සැරසුනහැ. බුදුබල දන්නා ශ්රපඬාසම්පන්නයෝ “අද අපගේ ස්වාමි වු තිලෝගුරු සම්යුක්සමුබුඬයන්ට ඇතෙක් නම් කුමක් කෙරේ ද? ඤාණබලයෙන් මුළුලොව දිනුහැ. කායබලයෙන් කෙළදහසක් ඇත්නට බල ඇත්තාහැ.දැන් සවාසනසර්ව්කෙලශ යන් නසා බුදු වු කල්හි තබා තමන් බුදුවන්නට බෝ මැඩ වැඩැ හුන් දවස් පොවා තමන්ගේ ආනුභාවයෙන් , වසවර්තිමාරයා නැඟි යෙළසියයක් යොදුන් ගිරිමෙඛලා නම් මතැන්හු මඳ සිඳුවාපියා තමන් ශ්රී පාදයට නුදුරුතන්හි කෙසරසිංහයක්හු දුටු ජරායෙන් රොම වැම්මැ පිටැ හුන් මරහු මුහුණින් වැටී හෙන පරිද්දෙන් නැමී වඳනා වැදුම් ගත්හැ. පාරිලියත2 නම් මතැන් අනඳමහ තෙරුන්වහන්සේ සේ ඔවුන්ට මෙහෙ කෙළේ ය. මෙ ඇත්හු අද තමන්ගේ ශ්රීේ පාද පද්මයට බට බමරක්හු පුඹුනා3 පරිද්දෙන් සෘඬිප්රාේතිහාය්ය් ප ය පෑ ,එහි පහන් බොහෝ දෙනා අමාමහනිවන්හි ලති. අද එ පෙළහර බලම්හ’යි සැරහී ගත්හැ. සියලු මනුෂ්යනයො සේමයේමතැනැ මැසිමත්තෙහි මැසි බඳිමින්,සඳලු සියදහස් පුරා නැගෙමින්, පිටිසේනන්හි අතුරු සිදුරු නැති වැ හිඳිමින් මහරුක්උඩට නැගෙමින්, පවුරුපදනම්පිටට නැගෙමින් මහාප්රාඩසාද බිදි නැම් යන පරිද්දෙන්’ සමහරමැසි බිදී යන පරිද්දෙන් පිරී ගොස් , දුනු පුතුන් කරැ හිඳුවා ,නොයෙක් කුහුඹුලින්

1.වැගිර නිය-ආම්. 2.පාරිලී. 3.සුමුනා.

දමනය) බුත්සරණ. 77. සිට ගත්හැ. මැයි බඳනට ශක්ති නැත්තෝ මැසි ඇත්තවුන්ට මිල දෙමින් ඇඟිලි කටැ ලාගෙණැ වඳිමින් පිරිවුළුමැස්සෙහි සිටැ ගත්හැ. “එ මැතැතහු හරිති” යන බසින් සියලු වීර්ථ.ය සෝධා පීවා සේ හැම මිනිස්සු මැ නැති වැ ගියා හැ. නොයෙක්පායිනින් සැරසී නන්වෙසතුරු තිර බන්දා ආප්තගෑනු තන්හි තන්හි උඩුමල්හි සිටැ ගත්හැ. රජගහනුවර උඩුඅහස්හි සිතියම් කළ බිතක් සේ අනන්තාපය්ය් බනන්ත දෙව‍තාවෝ සිටැ ගත්හැ සියලු නුවර යුගාන්තවාතයෙන් ඇලළි ගිය සුවාසුදහසක් යොදුන් මහා සාගරය සේ ඇලළි ගියේ , සප්තකුලපර්වකතයන් මුලින් ඉපිරැ නැ‍ඟෙන කෝලාහලයක් සේ එක කොලාහල වැ ගියේ යැ. “තවද කල් යේ නු’යි නො සිතූ කෙනෙක් නැත. “අද නො වඩනා දැ වනැ” යි නො සිතූ කෙනෙක් නැත. ගැහැණුන් පිරිමින් හත්පලන් ආභරණයෙන් රන්රිදීකැටපත්හි ගිරිරැස් ගැසීලා හුනු ආලොකයට “වඩනාහට පළමු කොට දිවන බුදුරැස්කඳ දෝ හො ” යි නො ඉපිලැ හුනු එක ද කෙනෙක් නැත. එක් වටෙකැ වඩනා විහාරය දිශාව බලමින්, එක්වටෙක ඇතු එන ඇත්හල දිශාව බලමින්, ‘ අද මෙයට බාධාවක් වේ දෝ හො ‘යි මියුඬුහුරු1 ලමින් නො සිටි එක ද කෙනෙක් නැත.

මෙසේ නුවර අසුරසෙනඟ ලුහුබඳවා පියා ජය ගෙණ දෙවතාවන් වන් ශක්රඟදෙවනක් සේ ඇලළ ගිය ස‍ඳෙහි සැදී පැහැදී ගිය ස‍ඳෙහි, කෙසුරුබර පොළාපියා නියෙහි මුවහන් බලා පියා සැක නැති වැ මතැතක්හු පිටට පනින පිණිස රුවන් ලෙනකින් නික්මැ ගත් කෙසරසිංහයක්හු සේ ද, දහසක් රස් අහසැ හිසපියා සමුද්රංජලස්කන්දය බිඳැ ගෙණැ පැනැ නැඟී එන ‍ වටින් යෙළසියක් යොදුන් ලහිරුවිමනක් සේ ද , ස්වාමිදරුවානෝ ගඳකිළියෙන් නික්මැ ගත්හැ. නික්මැ ගත්සඳැ මැ සග මහලු පිළිවෙළින් බුදුරුවන පළමු කොට ලා සඟුරුවන්පෙළක් වඩනට වන්සෙයෙකැ නායකමාණික්යළරත්නය අනු කොට ගොතා හෙලා ලු රුවන්වැළක් වැන්නැයි නො කියමි. සොළොස් කලාවෙන් පිරුණූසඳමඬල ඉදිරියෙහි තබා පස්සෙහි පෙළ හෙළා පිහිටුවා ලු දස දහසක් සක්වළ දස දහසක් සඳමඬලු වැන්නැයි නො කියමි. දස දහසක් හිරුමඬුලු වැන්නැයි නො කියමි. ශක්ර.දෙවෙන්ද්රපයා පස්සෙහි හුනු දෙවතෝ මා සිතට නො වදිති. දස ඇඟිල්ලක් නඟා දස දහසක් සක්වළැ ආලොක පතුරුවන හාරිත නම්.

1. මියෙඬුහුරු - ඇතම්.

78 අමෘතාවහ නම් වු නාලිගිරි

මහාබ්රිහ්මයා පළමු කොට ලා නික්මුනු බ්රරහ්මසෙනාව එ වඩනා බුදුරජානන් හා මහණපිරිසට උපමාවට මා තුඩ නො වකමි. මෙ උපමා කියා එ බුඬවිලාසයට නින්දා නො කෙරෙමි. මාගේ ස්වාමිදරුවානෝ තුමු මැ තමන් වැන්නාහැ. මෙබඳු මහණපිරිසක් පස්සෙහි ලා ගෙණ අචකිත වැ නුවරසීමාවට අභිමුඛ වැ තමන්ගේ ශරීරයෙහි සවණක් රස් එකවිට මැ විහිදුවා ලුහැ.

සක්වළගල මැඩැ ගෙණැ අකනිටාබඹලෝ පැනැ ගෙණැ මහපොළොව ඉක්මවා ගෙණැ දිවන සවණක් ඝනබුදුරුස් මුළු ලොව හැලළෙන්නට වන. මුළුලොව කසමල්කැනින් වසන්නාසේ දියමෙරලියමිලන් නහවම් කරන්නා සේ, මොනරපිලින් සදන්නා සේ, ඉඳුනිල්මැණිකින් අතුරන්නා සේ, නිල්රස්ක‍ඳෙක් එක්ලක්ෂසුටදහසක් යොදුන් සක්වළගල හිස පැනැ ගෙණැ ඉතිරැ දිවන්නට වන. මුළුලොව කිණිහිරිමල් ඉස්නා සේ, පිරිසිදු යහපත් වැ පිපි සපුපෙත්තෙන් අහස වසන්නා සේ , දෙවියන් අනුභව කරණ මහදඹගසැ මුලැ නැඟි රන්දළුයෙන් මුළුලොව වසන්නා සේ දිවැ ගත් රන්වන්රස්පතරෙක් මහපොළොව රන්පිඩල්ලක්1 සේ රඳමින් , මහාසාගරය විරුවාපු රන්රසයක් සේ රන්වන් කෙරෙමින් , සක්වළගල ගැසී හිස් පනැ ගෙණැ , හැලි සිය දහස් සුවහස් ගල්මුදුනෙන් හෙළා පරසක්වළ දිවන්නට වන. බඳුවද කැල බඳුවු , සත්ධ්යාසවලාපටල බඳු වු , සින්දුරක්කලයට‍ අපහාස කරන්නා වු , පද්මරාගමාණික්යවයෙහි පැහැයට නින්දා කරන්නා වු, රත්මහරස්ක‍ඳෙක් නැඟී බුදුපුදයට බැඳැ ලු රත් වියනක් සේ , සරත්වළාකැළ සියදහස් සේ සුදු වු බුදුරස්කඳ දිවෙමින් ඇඹරෙමින් සළාවැටුම්2 දෙමින් කපක් දවස් මුළුල්ලෙහි අඳුරු නුබුන් ලොකාන්තරිකනරකය ලක්ෂ ගණන් පහන් ඇවිළු වු පහන්රුකක් සේ එකලොක කෙරෙමින් දිවන්නට පටන් ගත. මඳටවන් පෑ රස්ක‍ඳෙක් මහමෙර රතිඳු ගොව්වකු සේ රත් කෙරෙමින් , සපත්කුලපර්වෂතයන් බුදුන්ට පුදා ලු මඳටවළල්ලක් සේ එක පැහැරැ රත් කෙරෙමින් , බුදුගුණ පතුරා ගෙණැ දසදිග් මැඩැ ගෙණැ මුළුලෝකුස පුරමින් පැතිරෙන්නට වන. සියලු ලොව ඇති තාක් වස්තූන්ගේ නො එක් පෑ තාක් එක් කොට හනා අලළාපුවාක් වැ, හුණකුලලින් පිඹැ නඟාපු සපා2 කැටි සේ සියලු නුවර වසමින් පැතිරෙන්නට වන.

1. පිඩල්ලක්. 2. වැටුප්. 3. සත්රුවන් - පුළුනවන්-,ථුපවංස. සපැ -ඇතම්

දමනය) බුත්සරණ. 79.

මෙසේ පැතිර සවනක් ඝන බුදුරුසින් මුළුලොව සදමින් වඩුත් වඩුත් , සියලු නුවර රැසින් සැදෙත් සැදෙත්, ගෙයි ගෙයි පිල්සක් විඳිනා මොනරුන් නටත් නටත්, මැඳිරියෙහි හුන් ගිරා සැළලිහිණි ආදී පක්ෂීන් පියා පැහැරැ හඬත් හඬත්, වීණා වේණු මිහිඟුබෙර ආදී ගැසුවන් නැති වැ මැ තමා මැ හඬත් හඬත්, හන්පලන් ආභරණ තමා මැ කිංකිණිජාල සේ මධුරනාද පවත්වත් පවත්වත් , “මෙ සලකුණෙන් වැඩි දැ වනැ”යි දික් කළ ඇසට යුගාන්තවාතයෙන් ඉපිළැ ආකාශයට පැනැ නැඟී සත්රුවන්මෙර සේ ස්වාමිදරවානෝ එකවිටැ මැ පැණි ගියා හැ. ඇස් දැල්වී ගියේ.කට දැල් වී ගියේ . අක්පසින් සිටිනට වන්හ. ”සාධු! සාධූ!! යි කියන්නට වනහැ සතුටුකඳුළු පරහන්නට වන්හැ. හිසැ සිටැ සර්වා ඞගයෙහි සියලු රෝම තාක් හැප්සෙන්නට1 වන. සන්ධ්යාටවලා සේ රත් වු පලසින් වසා දිව්යහවීර්ථෙයට යතා ලු ඵෙරාවණ නම් මතැත්හු සේ වඩනට වනහැ. හෙන මහ තරුවක් පස්සෙහි අනු වැ තුබු රස්කඳක්2 සේ එ මහණපිරිස මුළුලෝ ඇස් භයන්නට වන්හැ. අඟ සිටැ මුලට දෙවිදුනු හා විදුලියෙන් වෙළී ගිය, මුදුන්හි සිටැගත් හිරුමඬලෙන් සඳමඬලෙන් හොබනා සුවසුදහසක් යොදුන් උස ඇති යුගාන්ධරපර්වටතය සේ අවුත් වීථිය රත්පියුම් පිපී වැනි ගිය ආකාශගඞගාව සේ අතුරු සිදුරු නැති වන්නට වනැ. දෙව්බඹුහු උඩ අහසැ අත් පොළන්නට වනහැ. මෙසේ සියලු ලොව විසමයට හක3 කෙරෙමින් , ඇසක් ඈතින් ඈතට නො යවා , කරක් ඈතින් ඈතට නො නමා, නීරාජනා මඬගලයට4 සදා ගෙණැ යන ගන්ධහස්තියක්හු සේ පිළිවෙළින් වඩනට වන්හැ.

වැඩි පවන් අසා ඇත්ගොව්වෝ කල්පාන්තයෙහි ගින්නෙන් නැඟී දුම්කඳක් සේ , මහා අඤ්ජනපර්විතයක්සේ , කප නස්නට නඟා ලු මහමේකුළක් සේ සිටි ඇත්හු , දිලියෙන ගිත්තෙහි තෙල් ඔනා සේ සොළොස්කළයක් රා පොවා මත් කොට , කිපෙන්නට සුදුසු බස් බැණැ, ඩවුරසින්නෙම් ආදිය එක පැහැරැ එකවට මැ සෙල්වුහ. එකෙණෙහි මුහුදුදියකඳ දවා ගෙණැ වඩබාමුඛයෙන් පිටත් වැ ගිය අවීචියෙහි ගිනිකඳක් සේ රළු මතැත්තෙම සොඬ හකුළුවා මහපොළොව යුද‍ිඬෙකින් ගැසු ඝණ්ටාවක්සේ අනුරාව දෙවමින්, ගිගුරූහඬින් මුළුනුවර අසනිපාතයක් සේ තතුණුවමින් ,

1. හැස්පෙන්නට - හැම 2. රස්දෙකක් -සමහර 3.විස්මය වසගබොහෝ විස්මයන්චිකවශක - ඇතම් 4. රාජමංගල්යෙයට -සමහර පහරන්නට

 80			අමෘතාවහ නම් වූ			[නාලාගිරි

කොපයෙන් පය බැඳලූ යදම් ඇද ලූ කෙණෙහි මැ මකුළුහුයක් කඩන්නා සේ යදම බිඳැ සුණුවිසුණු කෙරෙමින්, නෙළුඹුදැළියක් උපුරන්නා සේ බැඳ ලූ තඹය පෙරැළී සිට ඇනැ තුතු‍ කෙරෙමින්, ස්ටි ඇත්හල පැහැරැ ධූලි කෙරෙමින්, බිඳපූ තඹය කඩා හකුළුවා දළහස්සෙහි තබා ගෙණැ , තමාගේ සේයට ඇනැලූ ඇන්මෙන් මහපොළොව දැදුරු කොට ,දළැ ඇවිළැ ගත් පසින් භයඞකර වැ, නියඅක්පහරින් මහපොළොව කැණැ, ඒ පස් ගෙණැ පිටට ඉස්මින්, දිවැ ලුහුබඳවා අල්වා පපූ මිනී දළඟැ අවුණා නගමින්, ලෙහෙයෙන් රැඳී ගිය මුහුණින් ලෙහෙයෙන් රැඳි ගිය දළින් ගොන් මීවුන් ලුහුබඳවා ගෙණැ ඇනැ පළමින් , ඔවුන්ගේ අතුණුබහනින් වෙළී ගිය දළින් බැලූබැලූවන් ඇස් පියවමින් , කොපයෙන් සොඬ කටැ ලා ගෙණැ හිස සලසලා ගුගුරමින්, දොරටු අටලු පවූරු පදනම් ඇනැ හෙළා සුණුවිසුණු කෙරෙමින් අවුත් වීථියට වැදැ ගියේ.

පෙරළා බැලූ මිනිස්සු ඇතින් එන ඇතු දුට්හැ.අබෞධයෝ සතුටු වැ ගියහ. බෞධයෝ “ක්මකින් කුමක් වේ දෝ හො”යි හැකිළෙන්නට වන්හැ. ඉක්බිති සඟුන්වහන්සේවරුන්දැ “ස්වාමිනී, ස්වාමීන් වඩනා ඉද්දෙහි නාලාගිරි අවුත් වැදැ ගියේ. බුදුගුණ නො දන්නී. බුදුරුවන් නො හඳුනයි. ඇල වැ වැඩැ සිටුත් යහපතැ”යි දුන්වූහ.

ස්වාමිදරුවානෝ ඔවුන් දැන්වූ බසට සිනා පහළ කළ කෙණෙහි සතරදළදොයෙන් නැගි නහඹතල්කඳක් සේ සුදු කෙරෙමින්, වඩනා ගමනින් මඳකුදු අඩු නො කොට, වඩනා පිළිවෙළින් මඳකුදු ඇල නො වැ, වඩනා මැ සෙයෙකැ. අසූමහසව්වන් වහන්සේ “ඇපි හික්මවම්හ ඇපි හික්මවම්හැ”යි දැන්වූ කල්හි නො ගිවිසැ වදාළසේක.

ඉක්බිති ජාතිජිතියෙහි ස්වාමිදරුවානන්ට දිවි දී ආ, මාගේ කුලදෙවතා වූ, අප අනඳමහතෙරුන්වහන්සේ බුදුන් කෙරෙහි ගත් බලවත් ස්නේහයෙන්, තමන් කුකුළු කල්හි සර්පරයා අත මළ බොධිසත්ව්යන්ට දිවි දුන් සනායෙන් , හංසජාතියෙහි සුමුඛ නම් හංසසෙනාධිපති වැ මලෙහි බැඳි ස්වාමීන්ට ඉදිරි වැ සිටැ තමන්ගේ දිවි පිදූ සනායෙන්, ගලින් හුනු ස්වාමිදරුව‍ානන්ට ශෝ වැ පිට දුන් සනායෙන්, ගිරා වූ ස්වාමීන්ට දහසක් කිරිය හැල්කෙත් පිදූ සනායෙන්, “මෙ ඇත් පළමු කොට මා මරාව”යි කියා.තමන් දිවි පුදා අභිමුඛයෙහි සිටියහැ. සර්ව”ඥයන්වහන්සේ

1.බුදුරූ.

දමනය] බුත්සරණ. 81

තුන්වටෙක්හි “අනඳය! ඇල වැ යා”යි වදාළසේක. එසේ වදාරතුදු ස්නේහයෙන් ඇල නො වැ සිටි හිමියානන් මහපොළොව තෙමේ මැ කුඹල්සකක් සේ පෙරළා පස්සෙහි ලා පීයැ. ඈත ධූලීන් වැසී ගිය ඇත්රජ යැ. මෑත සවණක්ඝන බුදුරැසින් සැදී ගිය බුදුරජානෝ ය. ඇත කොපයෙන් රත් වැ ගිය යවට වැනි ඇස් ඇති ඇත් රජ යැ. මෑත කරුණායෙන් තෙත් වැ ගිය නිල්මහනෙල්පෙති පරයන1 ඇස් ඇති බුදුරජානෝ යැ. ඈත එබුඑබූ පයින් මහපොළොව පළාපියන්නාක් සේ දිවන ඇත් රජ යැ, මෑත එබූ එබූ පයින් මිහිකත සනහසනහා වඩනා බුදුරජානෝ යැ. ඈත බැලුබැලූවන් “අනේ! අනේ!”යි කියවන ඇත් රජ යැ. මෑත බැලූබැලූවන් “සාධූ! සාධූ!” යි කියවන බුදු රජානෝ යැ. එවේලෙහි එ ඇතු ලං වත්2 සැදැහැත්තෝ ලෙහි අත් ගසන්නට වනිහැ. මුහුණැ අත් දෙන්නට වන්හැ. බලා සිටි යැ නො හෙම්හ’යි මුහුණින් හෙන්නට වන්හැ. එකෙනෙහි පුතකු වඩා ගත් ගැහැණියක් ඇත්හු කෙරෙහි කළ භයින් වඩා ගත් පුතු ස්වාමිදරුවන් හා ඇතු හා දෙමැදට3 දමා පියා පලා ගියා යැ. ඒ ඇත්තෙම කුමාරයා කරා නික්මින. කුමාරතෙම ඇත්හු කෙරෙහි කළ භයින් මහහඬින් හඬන්නට වනැ එකෙණෙහි බුදුන්වහන්සේ “අද මේ ඇත්තෙමේ මා සිටි වීථියෙහි කිහිඹියකට ද අන්තරායක් කෙළේ වී නම්,4 මාගේ බුද්ධානුභාවයට නුසුදුසු යැ”යි සිතා වදාරා, අනන්තපරිමාණ සක්වළැ සත්ත්ව යන් කෙරෙහි කරන්නා වූ මෛත්රී ය, හබබිජුවකට මහමෙර පෙරළන්න‍ා සේ එක ඇත්හු කෙරෙහි පතුරුවා,5 ඇසූ ඇසූ සත්ත්ව්යන් මී බී මත් වූ බමරුන්6 සේ තමන් දිශාවට නමා ගන්නා වූ මධුරස්වර විහිදුවා7 “තා මේ වීථීයට හළුයේ අප නිසාමුත් , තෙල කුමාරයා නො වන්නේ වේ ද? මෙසේ එව”යි වදාළසෙයෙකැ. එ මිහිරි හඬ කණැ හෙත් මැ , බැලූ ඇතු ඇසැ ඒ මනහර බුදුරූ නැමැති අමා පිරී ගියේ . “දැන් දැන් ගියේ යැ. ගියේ ය”යි සියලු නුවර වැසියන් කියමින් සිටියැ දී, කණැ හුනු ඒ මිහිරිහඬින් ඇසැ හුනු එ බුදුරුවින් , කෙසරසිංහයක්හු දුටු ඇත්පොව්වක්හු සේ , අනිකක් සිතියැ නො හී , කණ හොව‍ා ගෙණැ, බුදුරුවට දල්වා ලූ ඇස පියා ලියැ නො හී, එ රූ ඇසින් උකා බොමින් , සිටැපියා ලියැ නො හී, නැමෙමින් හැකිළෙමින් ශ්රීණපාදය ඇළයට ගොසින් සිටියේ සිටැ පායැ නො හී යුගාන්තවාතයෙන් නැමී ගිය අඳුන්කුලක් සේ බුදුපාමුල්හි වැඳැ වැතිරැ ගියේත වැඳැ වැතිරැ ගොස් ශ්රීුපාදයෙහි නියදසයෙන් නික්මැ ගත් පැහැ නැමැති අමාගඟුල්හැල්ලෙහි ගැලී සැනහෙන්නට වනැ. එතැන්හි ඔවුන්

 	1.පෙති දෙකක් වැනි.	2.වෙත්‍.		3.දෙ මධ්යීයට.		4.කම් ද.

5. පවත්වා. 6.මත් වූවන්. 7.විහිද.

 82			අමෘතාවහ නම් වූ			[නාලාගිරි

වහන්සේගේ සුදුතියරැසින් රැඳී බුදුන් වැඳි පිණින් එතැන්හි මැ කාලාවකකුලය හැරැ සදත් කුලයෙහි උපන්නා සේ සුදු වී යැ. වැඳැප ගෙණැ හොත් ඇතු බලමින්,සිවුරුපටයටින්1 ශ්රීදහස්තය අද ගෙණැ, රන්වන් ශ්රීනහස්තය මෙඝකූටයෙක්හි විදුලියක් සේ ඇතු ගේ කුඹ පිටැ තබාලා , රන්වන් අතින් ඔහුගේ මුහුණෙහි සින්දූර ගල්වන්නා සේ කුඹ පිරිමැදැ වීථිමඞ්යතයෙහි සැටැ මිහිරිකට හඬන්- “මා කුඤ්ජර, නාගමාසදො දුක්ඛං හි කුඤ්ජර, නාගමාසදෝ න හි නාගහතස්ස කුඤ්ජර, සුගති හොති ඉතො පරං යතො”

යනාදීන් බණට පටන් ගත්හැ. සාධුකාරයෙන් මුළුනුවර එක කොලාහල කෙරෙමින්, පලන් ආභරණ ගලවා පූජාවට දමා ඇතු වසමින්, සතුටු වැ තුඩැ වැඩී බිණු තීත්ක්සැ යන්ගේ ශළුයෙහි ටොකු ඔවමින්, හිස් පාවිළුමින් අනිමින්, සිටි පවුරු පැනැ ගෙණැ පදනම් පිටින් හී ගෙණැ, කණයම්හස්සෙකැ හසු වැ ගිය ඇතකු බලන්නට සැක නැති වැ එන්නා සේ, වැදැ ඇවිත් සියලු මිනිස්සු බුදුන් පාමුල්හි වැඳැ පෙරළෙන්නට වන්හැ. අහසැ දෙ‍වියෝ පරසතුමල් වස්වන්නට වන්හැ. උඩුමහල්හි සිටි ගැහැණු දොහොත් පුරා සත්රුවන් උකා ඉසිනට වන්හැ.

වැඳැ හොත් ඇත්හු කුඹැ අතක් ඔබා ගෙණැ මිහිරි කට හඬින් ඇත්හට පන්සිල් දෙති. ඒ වදාළ පන්සිල් තෙවළාබුදු වදන් පුහුණු කළ සැදැහැති උපාසකයකුහු පිළිගන්නා සේ ඒ ඇත් පිළිගෙණැ, මඳක් පසු සෙමෙන් අත දික් කොට ශ්රී්පාදය අල්වා, ඒ අත ගෙණැ ගොස් හිස තබමින්, මුහුණැ තබ මින්, ශ්රීලපාදය පහළ තැනැ පස් ගෙණ තමා හිසැ ඔමින්, වල්ගය හකුළුවා දෙපාහස්සෙහි ගන්වමින්, බුදුරුව බලබලා නැමෙමින් සර්වාවඞගයෙහි රොම තාක් සතුටින් කෙළින් සිටුවමින් ගෞරව යෙන් සිටියේ යැ. ස්වාමිදරුවානෝ එ ඇත්හු පන්සිල් ගන්වා තමන්ගේ ශාසනයෙහි පන්සිල් රක්කවුන් කෙරෙහි ඇතුළත් කොට, එදා පටන් පිනිබිඳක් සා රාපොදකුදු2 නොබොනපරිද්- දෙන්, කීඹියක සා සතකුත් නොමරණ පරිද්දෙන් හුදීදහම් ගන්වා , එතැන්හි සිටැ බණ වදාරා සුවාසූදහසක් සතුන් සසර දුකින් මුදා අමාමහනිවන්හි ලා විහාරයට වැඩිසෙයෙක.

මෙසේ හික්මැවිය යතුතවුන් හිකමවා අමාමහනිවන්හි ලන සේ දන්නා මාගේ ස්වාමිදරුව‍ානන් සරණයෙමි යි බුතුසරණ යා යුතු.

1.සිවුර යටින්. 2.රා පෙතකුදු; දමනය] බුත්සරණ. 83 තව ද, සව්නේ ගෙවා දත්, වියත්කම්හි මතුපත්, සියලු සතත්වරයන් කෙරෙහි පතළ1 කරුණයෙන් , අසන්නාවුන්ගේ සිත් හැඳින වදාරණ ධර්ම දෙශනායෙන්, බලන්නවුන්ගේ ඇස් නිවා බබලන රූපයෙන් , හිරු පැරයූ තෙජසින්, සඳහු මන් බුන් සොමිගු‍ණෙන් , කෙළලක්ෂසයක් සක්වළෙහි පැතිරැ පවත්නා2 ආඥායෙන්, දෙවිමඹුන් මුදුනෙහි කෙළනා ශ්රීකපාදයෙන් ,සිත හා සමඟ කැමැති තැනෙක්හි පැණි යන ශ්රීන ශරීරයෙන්, කරුණාව හා සමඟ නො පසු බැසැ පවත්නා සිතින්, “මාගේ දුටු නිවන් සියලු සතුන් දක්වමි” යන මහත් අදහසින්, එ අදහසට සුදුසුවූ උත්සාහයෙන්, එ උත්සාහයට සුදුසු පරාක්ර මයෙන්, එ පරාක්ර මයට සුදුසු අප්ර මාදයෙන්, එ අප්ර්මාදයට සුදුසු උපායයෙන් , මුළුසත්ලොව් සනහමින්, ජාතිදුඃඛය මුලිනුපුරමින් , ජරාදුඃඛය ඔත්පතින් සිඳිමින්. ව්යාදධිදුඃඛය නම් නැති කරමින්, මරණදුඃඛය සිඳැ පසිඳිමින්, ශොකදුඃඛය පරසක්වළැ ලමින්, පරිදෙවදුඃඛය පිසැ හරිමින්, දුඃඛදුඃඛයෙහි පිටි දක්වමින්, දොම්නස්දුකට විස දෙමින් උපායාසදුකට දිවබෙහෙත් දෙමින් අප්රි යසම්ප්ර යොගදුකට වැට කෙරෙමින්, ප්රිියවිප්රියොගදුකට ගිනි දෙමින්, කැමැති දෙයක් නො ලැබීමෙන් වන දුකට නැවැත නූපදනා පිළියම් කෙරෙමින් පස්කඳබර බහාතබමින් , නිවන්සුව සිත්හි පුරමින් , තිලෝගුරු ගෞතමගොත්රහයෙහි උපන් බුදුරජානන්වහන්සේ එක්සම යෙක්හි සැවැත්නුවර නිසා ජෙතවනමහ‍ාවිහාරයෙහි වැඩැ වසනසේක. එසමයෙහි එක්දවසක් අනාථපිණ්ඩික නම් මහසිටානෝ ජෙතවනමහාවිහාරයට ගොස් බුදුන්වහන්සේගේ ශ්රීෝපාදය වැඳැ, ඒ ශ්රීහපාදය පිසැ හැරැ ගත් අත තමන් මුදුනෙහි පිස්මින්, තමන්ගේ ජාතිය සඵල කොට වදාරණ මිහිරිබණ3 අසා , මීවදයෙක්හි හුනු බමරක්හු සේ, පියුම්විලකට වන් රාජහංසයක්හු සේ, මහගිම්හි‍ මහග‍ඟෙක්හි ගැලුනු මතැතක්හු සේ, මහවැස්සෙන් සැනැහුනු වැසිලිහිණියක් සේ , සතුරුවන්මහානිධානයක් දුටු මහදුගියක්හු සේ, තමාගේ රටදනටු දුටු නැවියක්හු සේ, සුවාසූදහසක් යොදුන් ගැඹරු මහමුහුදට වැදැ සැනැහී කෙළනා තිමිඞගල නම් මහාමත්ස්යමයා4 සේ, උපන් කෙණෙහි මැ මල් පිපී වැනී ගිය පරසතුරුකක් දුටු තරුණදීව්යැපුත්රනයක්හු සේ, භාවනාක්රිමයෙන් විශුද්ධිපරම්පරායෙන් ගොස් පළමු මගින් නිවන් දැකැ සැනැහුනු යොගාවචරයක්හු සේ, නිවී සැනැහි “ස්වාමීනී, සෙට නිත්යමපරිවාර

1‍. පවත්නා. 2.සක්වළෙකිහි පැවති. 3.බස. 4.මහමස්හු.

 84			අමෘතාවහ නම් වූ			[නන්දෝපනන්දස

පන්සියක් වහන්සේ වරුන්දැ ඇරැ ගෙණැ ගැත්තවුගේ ගෙට වැඩියැ මැනවැ”යි ආරාධනා කොට , මුයෙන් නො බැණැ වදාළ සලකුණෙන් ඉවසා වදාළබව දැනැ, වැඳැ පැදකුණු කොටැ තමන්ගේ ගෙට ගියහ.

ස්වාමිදරුව‍ානෝ කලට සුදුසු බුඞකෘත්යගයෙන් එදවස් යවා අලුයම්වේලෙහි මහාකරුණාසමාපත්තින් නැගී “අද මාගේ ධර්ම් දෙශනා අසා අමාමහනිවන් දක්නාහු කවුරු දෝ හො?” යි දස දහසක් සක්වළ තමන්වහන්සේගේ ශ්රීුහස්තය සේ අයත්න යෙන් බලා වදාරා “නන්දොපනන්ද් නම් නාගරාජයාගේ මිථ්යාර දෘෂ්ටිය බිඳැ සරණසිල්හි පිහිටුවුව හොත් යහපතැ”යි සිතාවදාරා පාන් වූ කල්හි කළ මනා කටයුතු කොට “වේලා එනතුරු සුවාසූ දහසක් යොදුන් කතර ගෙවා තව්තිසැදෙව්ලොවට ගොස් එම්හ”යි අනඳමහතෙරුන්වහන්සේ කැඳවා “ආනන්දුය, අද අප

දෙව්ලොවට යනබව කියා කැටි  වූ පන්සියක් දෙනාවහන්සේ පිරිවරා

අහසට පැනැ නැගී පසවණක් වලාකැල මඩිමින් සවණක් ළන අහසට පැනැ නැගී පස්වණක් වලාකකැල මඩිමින් සවණක් ඝන බුදුරසින් දිලිසෙමින්”අපගේ දෙව්ලොවට දෝ හෝ ? අපගේ දෙව් ලොවට දො හෝ වඩනේ යැ?” යි එක පැහැරැ සදිව්ය්ලොකයෙහි දෙවතාවන් පරසතුමල් බිඳිමන්, තන්හි තන්හි ආසන පණවමින්, පූජා ගෙණැ පෙරමඟට දිවෙමින්, සඟපිරිසිපමණින් දිව්ආහාර සපයමින්, නො යෙක් කුහුලින් ඇලළෙමින් සිටිකල්හි, සම්මාසමුබුදුරජානන්වහන්සේ තමන්වහන්සේගේ පරිවාර වූ පන්සියක් මහණුන් වහන්සේගේ හ්රීවපාදයෙහි රජස් පරිවාර සහිත වූ නන්දොපනන්ද නම් නාගරාජයා හිසැ වම්වමින්1 වඩනට වහන්සේයෙකැ. එකල්හි සුරාපාණඋත්සවයට සැරහූ අවන්බිම්හි රුවන් පල‍ඟෙක්හි හිඳැ නොයෙක් සයදහසුගණන් නාපිරිසි පිරිවරා දිව්යි භාජනයෙන් ගෙනැ අන්තපාන පරීක්ෂාා කෙරෙමින් හුන් නන්දොපනන්ද නම් නාගරාජ තෙම වඩනා බුදුන්වහන්සේ දැකැ තමාගේ අධික වූ දර්පගයෙන් සිත පහදවා ගත නොහී “මේ මුඩු මහණුහු අනවරත්යෙන් මා හිසැ පස් ඔමින් දෙව්ලොවට යෙමින් එමින් මිටිනාහැ. මිනිස්කෙනෙකුන්ගේ පීයපස් මා හිසැ වම්වන බව් දැකැ , විෂවාත3 මාත්රපයකින් මුළුසකවළ දවා හළුමිටක් කොට පියන්නට සමර්ථ වූ මාසේ වූ එකක්හට හිඳීම සුදුසුදෙයක් නො වෙයි. අද මේ උත්සව තබා නොයන පදිද්දෙන් හික්මවා, තමහට කරණ පරිභව පසිඳැ ගෙණැ සිටැ පසු වැ කෙලි කෙළියැ

1. පස් වමවමින්, පසවමින්. 2.විෂස්වාද- ඇතැම්

දමනය]			බුත්සරණ.				85

හැක්කේ වේ දැයි”යි සිතා පලඟින් නැගි සෘද්ධිවෙගයෙන් අසුරක් ගස‍ාලන ඇසිල්ලෙන් මහමෙර කරා ගොස්, මවා ගත් දිව්යළශරීරය හැරැ පියා මහනාවෙසක් මවා ගෙණැ, එක්ලක්ෂ්අටසැටදහසක් යොදුන් මහමෙර සත්දරණ පටෙකින් සිසාරා ගෙණැ, මෙරගල් මුඳුනෙහි මහමෙර පෙණය1 තබා සියලු තව්තිසැදෙව්ලොව කිබිසිනි කළ පෙණයෙන් වසා හෙවැ ගත.

එකල්හි සර්ව ඥයන්වහන්සේ හා කැටි වැ වඩිමින් සිටි රටඨපාල නම් මහතෙරුවන්වහන්සේ මෙරගල හා සියලු දෙව්ලොව නො දැකැ, ස්වාමිදරුවානන්වහන්සේ කරා එළඹැ ශ්රීිපාදය වැඳැ “ස්වාමීනී, මම පෙර මෙතැන කරා ආකලැ සප්තකුලපර්විතයන් දකුමි. මහමෙර දක්මි.තව්තිසැදෙව්ලොව දත්මි.ශක්ර්යාගේ වෛජයන්තමහාප්රා්සාදය දක්මි ඒ ප්රාතසාදය මුදුනෙහි කෙළනා දද දක්මි. අද මේ හැම නො පැ‍ණෙයි. මෙයට කරුණු කිම් දැ?”යි දැන්වූසේක. ඒ අසා ස්වාමිදරුවානන්වහන්සේ “රට්ඨපාලය, නන්දෝපනන්දප නම් නාගරාජතෙම තොපට හා අපට කිපී මහා මෙරුපර්ව්තය සත්දරණපටෙකින් වෙළා පෙණයෙන්2 සියලු දෙව්ලොව වසා හෙවැ ගත්තේ වේ දැ”යි වදාළසේක.

ඒ අසා රට්ඨපාල මහතෙරුන් වහන්සේ “ස්වාමීනී, මම ඔහු හික්මවා දියබරණක්හු අල්වා ගෙණ එන මහාමන්ත්රිසයක්හු සේ ශ්රීමපාදය වඳවා හොව‍ා ලම් දැ’යි වදාළසේක. ස්වාමිදරුවානෝ නො ඉවසා වදාළසේක.

මෙසේ ක්රදමයෙන් හැමදෙනා වහන්සේ දැන්වූ බස් නො ඉවසු කල්හි අන්තයෙහි ස්වාමිදරුවානන්ගේ වමත්සවු වූ, සෘධ් ඇත්ත වුන් කෙරෙහි අගතැන්පත් වූ, අවිචිමහනරකකුසට වැදැ එහි ගිනිනිවා වැසි වසුවා ,කපක් මුළුල්ලෙහි , මිනිස්ලොවැ ගිනි හෙල් මැලිකලඹක් සේ සිහිල් කළ3 ගින්නෙන් , පැසෙන සුතුන් අමායෙහි ගැලුනුවන් සේ සනහා ඔවුන්ට බණ වදාරා වඩනට පොහෙසත් වූ, එක්ලක්ෂනඅටසැටදහසක් යොදුන් මහමෙර උඳැවක් සේ දත්හස්සෙහි තබා ගන්නට පොහොසත් වූ, දෙලක්ෂදසතළිස් දහසක් යොදුන් බොල ඇති මහපොළොව පහන්කඩක් සේ අඹරා ඇඟිලිහස්සෙහි තබා ගණූත් පොහොසත් වූ, සියලු මහපොළොව පත්ලෙහි තුබූ අමාඕජස සියලු සතුන්ට බෙදා දී කවාලන්නට පොහොසත් වූ, මහපොළොව මුළුල්ලෙහි පාන්කබලක් සේ වමතින් නඟා ගෙණැ එක්මලායෙක්හි බත් අනික් මලායෙකැ ලා

1.පණය. 2.පණයෙන්. 3.ගින්නෙහි.

86 අමෘතාවහ නම් වූ [නන්දෝපනන්දහ

ලන්නා සේ එක්සක්වළෙක්හි සතුන් අනික් සක්වලෙකිහි ලා ලන්නට පොහොසත් වූ, එක්ලක්ෂකඅටසැටදහසක් යොදුන් මහමෙර කුඩදඬක් සේ අල්වා ගෙණැ මහපොළොව පෙරළා එහි කුඩයක් සේ ගන්වා හිටිකුඩයක් අල්වා ගෙණැ සක්මන් කරන්නාසේ සක්මන් කරන්නට පොහොසත් වූ, එක් උග්දඬක් දුන්නවුන්ට ,එක් වටෙකැ දොහොත් මුදුනෙහි තබා වැන්දවුන්ට, පහන්සිතින් එක්වටෙකැ නම කීවවුන්ට අමාමහනිවන් ගෙණැ දෙන්නට පොහොසත් වූ , ස්වාමිදරු වූ සම්මාසම්බුදුරජානන්වහන්සේගේ දකුණු ශ්රී හස්තය දිශාවෙහි තමන්ගේ බෑ වූ සැරියුත්මහතෙරුන් වහන්සේ හිඳුවා වම්භාගයෙහි වැඩැ හිඳිනා වූ බුදුසස්නෙහි නගාලූ ධජයක් බඳු වූ , කරුණායෙන් තෙත් වූ ල ඇති , සිහිනුවණ නො හැරැ පවත්නා සිත් ඇති, අනේකෙළසුවහස් ධන හැරැපියා සැදැහැයෙන් මහණ වූ, මෙයට සාරාසංඛ්යසකප්ලක්ෂසයකින් මත්- තෙහි දීපඞකරසම්යණක්සමුබුද්ඞයන්වහන්සේ කෙරෙහි පටන් සියලු බුදුන්වහන්සේගේ ශ්රී‍මුඛයෙන් තමන්වහන්සේ මේ හිමියානන්ට අගසවු වනබව කියවා ආවා වූ, එකාසඞඛ්යහකප්ලක්ෂනයක් පිරූ ප‍ාරමිතා ඇති , කල්හි පිපි නිල්මහනෙල්මලින් ගෙතූ මල්දමක් සේ, ඉන්ද්රවනීලමාණික්යියෙන් නෙළා ලූ නිමවූ රුවක් සේ නිල් වූ ශරීර ඇති, එයින් මැ සන්යාෙන වලාපටලයකින් සිසාරණලද අඤ්ජන පර්ව තයක් සේ රත්සිවුරෙන් වැසී හොබනා වූ, අනුමානසූත්රණය, චුල්ලතණශායඞඳයසූත්රසය, මාරතජ්ජනියසුත්රලය, මහාගොසිඞග සූත්රතය යනාදී වූ සුත්රෙයෙන්හි ප්රිසිද්ධ වූ ගුණ ඇති , ශක්ර යාගේ වෙජයන්න ප්රාරසාදය මාපටඟිල්ලෙන් කැරැලියඅක්හි ගෙණැ තණ පතක් සේ සොල්වා පියන්නට පොහොසත් වූ, එක්ලක්ෂෙඅටසැට දහසක් යොදුන් උස ඇති මහමෙර මුලැ සිටැ විදැ ගෙණැ පාණ්ඩු කම්බලශෛලාසනයෙහි වැඩැ හුන් බුදුන්වහන්සේගේ ශ්රීණපාද මූලයෙහි සිගාව නඟන්නට පොහෙ‍ාසත් වූ මුගලන්මහතෙරුන් වහන්සේ අවුත් සර්වැඥයන්වහන්සේගේ ශ්රීූපාදය වැඳැ “ස්වාමීනී, මම මෙ නයි හික්මවම්දැ?’යි වදාළසේක.

බුදුන්වහන්සේ තමන් පුතනුවන්වහන්සේගේ ශක්ති තමන් වහන්සේට හැ‍ඟෙන හෙයින් ඉවසා වදාළසෙයෙකැ. මහතෙරුන් වහන්සේ ස්වාමිදරුවානන්වහන්සේ අනුදත්බව දැනැ. තුන් වටෙකැ බුදුන්වහන්සේ ශ්රී්පාදය වැඳැ පැදකුණු කොට කරුණායෙහි ශක්ති බලා වදාළ මැනවැ”යි දන්වා සමු ගෙණැ “මහනාවෙස් මවා ගන්නට පොහෙසත් ඒ නාගරාජයා මතු නො වෙයි. බුදුන්වහන්සේගේ ගැත්තවුන්ටත් ඒ පිළිවනැ”යි

දමනය] බුත්සරණ. 87 මහණවෙස් හැරැ ,මහානාගවෙශයක් මවා, නයිගේ සත්දරණ පිට තුදුස්දරණපටක් එවැ ගෙනැ, පෙණය1 මත්තෙහි පෙණය1 තබා, උක්යතෙක්හි ලා ලූ උක්දඬක් මඦනා සේ මඬනට වන්සෙයෙකැ. නාරජ ඉවසා ගත නො හී “මේ නයි මාගේ ශරීරයෙන් නැගී දුමින් දවා පියමි”යි සියලු ශරීරයෙන් දුම්කඳ හරණට වනැ. මහතෙරුන්වහන්සේ ද “ශරීරයෙන් දුම්කඳ හරණට ශක්ති ඇත්තෙහි තෝ මතු නො වෙයි. ගෞතමගොත්රඳයෙහි උපන් හිමියානන්වහන්සේගේ ගැත්තෝ ද පොහෙ‍ාසත්හැ”යි දුම්කඳ හරණට වන්සේක. නාගරාජයාගේ ධූමයෙන් තෙරුන්වහන්සේට පීඩාවක් නැත. තෙරුන් වහන්සේගේ ධූමයත් නාගයාගේ ධූමයත් දෙක එක් වැ නයි මැ පෙළන්නට වන. අකනිටාබඹලෝ දක්වා එක පැහැරැ දුම්කඳ නැගෙන්නට වන.

ඉක්බිති නාරජතෙම "ගිනිකඳින් මොහු දවා පියමි’’යි එක පැහැරැ ශරිරයෙන් ගිනිකඳ හරණට වන.තෙරුන්වහන්සේ ද “‍ෙ‍මි නයි‍හෙග් මතු ‍ෙනා වෙයි ගිනිකඳ ඇත්තේ.ශාක්යසසිංහ වු ලොකනාථ වු දෙවාතිදෙව වු ශක්රා‍තිශක්රන වු බ්ර හමාතිබ්ර්හම වු මාර පරාජය කළ සව්ඥ්වු යන්වහන්සේගේ ශ්රිබපාදධුලි මුදුනෙන් පිළිගත් ගැත්තවුන්ගේද එපමණ ශක්තියෙක් ඇතැ’’යි තමන්වහන්සේගේ ද ශරිරයෙන් ගිනිකඳ ගරණට වන්සෙයෙකැ.නාගරාජයාගේ ගින්නේන් තෙරුන්වහන්සේට වන දැ නැත.තෙරැන්වහන්සේගේ ගින්නේන් හා නාගරාජයාගේ ගින්‍‍නෙන් නාරජ තෙමේ මැ පැලැහෙන්නට පටන් ගත. එ තෙමේ මැ එ දුක් ඉවසාගත නො හී”මේ කවරෙක් දෝ හො යි, මෙරගල සත්දරණපටෙකින්‍ වෙළාගත් මා මේ තුදුස්දරණපටෙකින් වෙළා ගෙණැ දැඩි කොට පෙළෙයි‍. තමා හළ දුමුකඳින් ගිනිකඳින් දවයි. පලහයි. මොහු හා මා බිණුව මැනැවැ”යි සිතා “භවත, මේ සාමහත් සෘද්ධියක් ඇති තෝ කවරෙක්හි දැ?”යි විචාළේ‍. ඒ අසා ‍ෙතරුන්වහන්සේ “නන්දයය, මම අනිකෙකිම් නො වෙමි. තෙල පන්සියක් සඟපිරිස් පිරිවරා දෙව්ලොවට වඩිමින් සිටි, මුළුලෝ තමන් කුලගැති කළ, තුන්ලොවට එකචූඩා මාණික්ය යක් බඳු වූ, මුළුලොවට අභිමතාත්ය්ස සාධා දෙන කල්ප වෘක්ෂයක් බඳු වූ චින්තාමාණික්යෝයක් බඳු වූ , භද්ර‍ඝට‍යක් බඳු වූ, පස්වාදහසක් මුළුල්ලෙහි අමාමහනිවණට දොර හැර තුබූ,මුළු ලොව්හි පතළ තෙජස් ඇති ධර්මමචක්රහවර්තිස්වාමීන්වහන්සේගේ‍ කුලගැති වූ සැරියුත්මහතෙරුන්වහන්සේට දෙවෙනි වූ මුගලන් මහතෙර යැ යන්නේ මට යැ”යි වදාළසෙයෙකැ.

1.පණය.

88 අමෘතාවහ නම් වූ [නන්දෝපනන්දහ

ඒ අසා නාරජ “වහන්සේ, තෙපි මහණෙකෙනෙක් නම් ,මට දුක් නො දී මහණවෙසින් සිටුව”යි දැන්වීයැ. ඒ අසා තෙරුන් වහන්සේ “මේ නාරජතෙම මා මහණවෙසින් සිටියැ හොත් මට යමක් කොට ගන්මි”යි සිතන වනැ එසේත් මට කිසිවක් කොට ගත නො හැකි බව මොහට හඟවමි”යි සිතා “යහපත, අපගේ මේ මහණරුව බල”යි වදාරා නාවෙස හැරැ මහණවෙස් ගෙණැ අවුත් නයිගේ දකුණූකන්සිදුරෙන් වැදැ වම්කන්සිදුරෙන් නික්මෙනසෙයෙකැ. වම්කන්සිදුරෙන් වැදැ දකුණුකන්සිදුරෙන් නික්මෙනසේක. වම්නාසාපූටයෙන් වැදැ දකුණුනාසාපූටයෙන් නික්මෙනසේක. දකුණුනාසාපූටයෙන් වැදැ වම්න‍ාසාපූටයෙන් නික්මෙනසේක.

ඉකිබිති නාරජ එසේ වදනාවිටත් නික්මෙනවිටත් හසු කොට නො හී”වදනාවිටැ ඩැහැ ගන්මි” යන සිතින් මුවය විවර කෙළේ. මහතෙරුන්වහන්සේ නය තුඩ සොලවාපියැ නො දී මැ සිතුසිත හා කැටි වැ ඇතුළු වැ කටින් කුසයට වැදැ රිදීනළෙක්හි සක්මන් කරන්නා සේ හිසැ සිටැ වල්පතට,වල්පතැ සිටැ හිසට සක්මන් කරණසෙයෙකැ. ඉක්බිති බුදුන්වහන්සේ “මේ නාගරාජතෙම‍ මහතෙරුන් පිටතට නිකුමුනු සඳැ විෂවාතයක් හරණේ යැ. එවිටැ ප්රෙමාදයක් වුව හොත් මහතෙරහු දා හළුමිටක් වැ යන්නාහ”යි සිතා වදාරා ඇතුළෙහි සක්මන් කරණ තෙරුන්වහන්සේට ඇසෙන පරිද්දෙන් මධුර ස්වර විහිදුවා “මුගලන ,තා කෙරෙහි සිහි ඇති ව1සිහි ඇති ව”යි වදාළසේක. එබස් අසා මහතෙරුන් වහන්සේ “ස්වාමීනී, ගැත් තෙමේ ස්වාමිදරුවන් දී වදාළ උපදෙශ වරදවන්නෙම් නො වෙමි. සතර සෘද්ධිපාදයෝ මා විසින් භාවනා කරණලදහ. එහෙයින් සුවාමීනුත් එකසස්නෙහි මහණ වූ සබ්රම්ස රුවන් වහන්සේත් සිතට සතුටු වන පමණක් කෙරෙමි”යි වදාළ සේක.

ඉකිබිති නාරජතෙම “වහන්ස, මා කුස සක්මන් කොට මට පීඩා නො කෙට මෑතට නැගී අව මැනැවැ”යි කී යැ. මහතෙරුන්වහන්සේ ද නික්මැ පිටතැ වැඩ සිටිසේක. නාරජ ක්ෂෙණයෙහි විෂවාතයක් හැර පී යැ .මහතෙරුන්වහන්සේ ක්ෂෙණයෙහි මැ චතුථ්‍් හැ ානසමවත් සමවන්සේක. මෙසේ වහා සමවත් සමවදනට බුදුන්වහන්සේ හැරැ ඔබ මුත් සැරියුත්මහ තෙරුන්වහන්සේ ඇතුළු වූ කිසිවහන්සේකෙනෙකුන්දෑටත් නොපිළිවනැ. එහෙයින් මැ බුදුන්වහන්සේ සෙස්සවුන්වහන් සේට මේ නයි දමනට නො අනුදත්2 සේක. සහගල්වල් මුළු

1.වට-බොහෝ. 2.අනු නො දත්.

දමනය] බුත්සරණ. 89

පොළොව මකුළුහුයක් සේ දවාපියාන්නට සමත්ර්කන ‍ වූ ඒ විෂවාතය මහතෙරුන්වහන්සේගේ රොමකූපයකුදු සොලවන්නට අසමත්ර්් ද ‍ වීයැ. ඉක්බිති මහතෙරුන්වහන්සේ “මෙවිට තට කියව් කියමි” මහණවෙස් හැරැ, යෙළසියක් යොදුන් මහගුරුළුවෙසක් මවා ගෙණැ, පියායෙහි ගත් පවනින් මහමුහුද දිය දෙබේ කෙරෙමින්, පියායෙහි ගත් සුළඟින් සප්තකූලපර්ව්යෙහි වනයන් වෙළෙ පින් වෙළෙප ගසා ගිනි නංවමින් , අසනීපාතය සේ ඝොර වූ දෙපියායෙහි ගත් සුළං ඊ ඊ ගසා ගිනි හෙළමින් නයි කරා දිවගත්සේක. නාරජ අනන්තකාලයෙහි මුහුදුදිය පියායෙහි ගත් සුළඟින් දෙබේ කෙරෙමින්, දෙබේ කළ දිය එක් නොවන තුරු නයින් අල්වාගෙණැ පැනැ නැගී, නියෙන් හිස පළා මේ දස් අනුභව කරන්නා වූ ගුරුළුරජුගේ රුව දරකර, ඉවසා ගත නො හී “අනේ! අනේ!! ස්වාමීනී, මා රැක ගත මැනව. රැකගත මැනැවත ගැත්තවු නොනුවණින් කළ වරද ක්ෂ,මා මැනව. ක්ෂරමා කළ මැනව”යි කියමින් මහතෙරුන්වහන්සේගේ ශ්රී පාදයෙහි වැඳැ වැතිරැ ගියේ . මහතෙරුන්වහන්සේ “නන් දය, ස්වාමීදරුවන් සිටියැ දී ගැත්තවුන් අනුන් අතින් වැඳුම් ගන්නාබව සුදුසු නො වෙයි. වරැ යම්හ. අපේ ස්වාමිදරු වූ සම්ය ක් සමුබුඞයන් වහන්සේ වඳුම්හ’යි කියා මණෙව්වා1 හිස අල්වා ගෙණැ අවුත් “සිවාමීනී, නන්දේපනන්දා නාගරාජ තෙම තමා කළ වරද ක්ෂමමා කරවා ස්වාමීන් ශ්රී්පාදය වඳි”යි2 ගෙණැ අවුත් වඳවා හොවා තිසරණ ගැන්වූ සෙයෙකැ. නාරජු බුදුන්වහන්සේ වැඳැ ගෙණැ හෙව “ස්වාමීනී, මෙ වේලේ පටන් ගෙණැ නිවන් දක්නා ජාති දක්වා නුඹ හා නුඹ වදාළ දහම් හා නුඹට පුත් වූ සඟුරුවන් හා සරණ යෙමි”යි තෙසරණ ගත. එකෙනෙහි බුදුන්වහන්සේ සියලු දෙවිබඹුන් ලවා සාධුකාර දෙවමින් එතැන්හි සිටැ නයිට බණ වදාරා පන්සිල් ගන්වා නැවැතැ. සැවැත්නුවරෙහි අනේපිඬුමහසිටානන්ගේ ගට වැඩිසේක. මහස්ටානෝ “ස්වාමීනී,මඳක් කල් ගියේ නූ ?”යි විදාළෝ.3 “මහසිට නාන්දානන්දඳයා මුගලන් මහතෙරුන් හා යුඬයෙක් වී. ඒ යුඞය බලා කල් යවුම්හ” යි වදාළසේක. සිටා‍නෝ බුදුන්වහන්සේගේ ගැත්තවුන් හා අනුන් හා යුඬයක් වූ තැනැ බුදුන් ගැත්තවුන්ට ජය වන බව දැනැ දැනැ ද විචාරණ පිණිස

1.මු නාරද 2.වන්දවම්යි සමහර 3.නුඹ ඇතැම් විචාරා.හැම

90 අමෘතාවහ නම් වූ [තීත්ක්සම

“ස්වාමීනී ,දිනුවෝ කවුරු ද? පැරැද්දෝ කවුරුදැ”යි විදචාළහැ. එබස් අසා ස්වාමිදරුවානෝ “මහසිටානෙනි,අප පුතනුවෝ අපගේ සස්නට පරාජයක් නො කළහ”යි වදාළසේක. ඒ අසා මහසිටානෝ “එසේ වුව හොත් , ස්වාමිනී, මම මාගේ ස්වාමි දරුවන්ට සත්දවසක් ජයමඟුල් කෙරෙමි”යි පවරා සත්දවසක් මහදන් දුන්හැ.

මෙසේ මහමෙර සත්දරණපටෙකින් සිසාරා ගෙණැ, පෙණ ගැබින් තව්තිසැදෙව්ලොව වසා හොත්තා වූ , මහත් සෘඞි ඇති නාගරාජයන් පොවා , තමන්ගේ සව්වන් ලවා හික්මවා, තෙසරණ ගන්වා පන්සිල් ගන්වා , තමන්ගේ හා තමන්ගේ සව්වන්ගේ ආනුභාව මුළුලොවට ප්ර කාශ කොට, කරුණායෙන් සත්ත්ව යන් හික්මවා සතර අපායෙන් නඟා අමාමහනිවන්හි සිටුවන බුදුන් සරණ යෙමි යි බුත්සරණ යා යුතු.

96 තව ද, එක්සමයෙක්හි රජගහනුවරැ සිටානෝ උපද්රදව දුරු කරණ පිණිස හා ප්රයමාදයෙන් වැටී හුනු ආභරණාදිය රක්ෂාක කරණ පිණිස හා සිසාරා දැල් බැඳැ ගඞගායෙහි ජලක්රී ඩා කෙළනාහ1 . එසමයෙහි උඩුගඟ ගංහිත්තායෙහි සිටි රත්සඳුන් රුකෙක් මුල් දෙවී ගඟැ වැටි ගොස් දියෙන් යන්නේ ඒ ඒ ගලැ ගැසීගැසී සිඳිබිඳී විසිරැ ගියේ . ඉන් එක් මහදියකළයක් සා රත්සඳුන්ගැටෙක් ගලින් ගලැ ගැසී, රළින් රළ පැහැරැ, වැල්ලේ ගැටී මටසිලුටු වූයේ, ක්රයමයෙන් සෙවෙල් හිඳී එන්නේ රජ ගහ නුවරැ සිටානන් බැඳවූ දැලෙහි වැදගත. සිටානෝ “මේ කිමෙක් දැ”යි විචාරා “එක්ගසෙක ගැටෙකැ” යනු තමන් කරා ගෙන්වා ගෙණැ, “මේ කිමෙක් දෝ හො”යි පරීක්ෂාු කරණ පිණිස වෑයකින් සස්සා බලා “ලාරස සේ වූ පැහැ ඇති රත්සඳනෙක මේ යැ”යි නිශ්චය කළහැ‍.

එ සිටානෝ ද සම්යනග්දෘෂ්ටි ගත්තාහු ද නො වෙති. මිථ්යා දෘෂ්ටි ගත්තාහු ද නො වෙති දෙකට මැ මඞ්යහස්ථයහැ. එහෙයින් මෙසේ සිතූහ: කෙසේ ද? යත්:- “මගේ ගෙහි සඳුන් බෙහෙව. මට මින් වන ප්රුයෝජනයක් නැත. මේ ලොකයෙහි “ඇපි රහතුම්හ. ඇපි රහතුම්හ”යි ඇවිදිනාහු බොහෝ යැ. මම, මොවුන් කෙරෙන් කවුරුන් රහත්බව කවුරුන් නො රහත් බව නො දන්මි.මම මාගේ ගෙහිදී මෙයින් පාත්රුයක් පමණ උසට නඟා ‘ඉඳින් රහත්කෙනෙක් මෙලොවැ ඇත් නම්, ඔහු

		1.කරන්නාහ සමහර‍.

දමනය] බුත්සරණ. 91

ආකාශයෙන් අවුත් ගර්ණ.ත්ව’යි කියමි. එසේ කල්හි යම්කෙනෙක් සෘඪීන් අවුත් ඒ පාත්රරය ගත්හු නම් , මම මාගේ අඹුදරුවන් හා සමඟ ඔවුන්සරණ යෙමි”යි මෙසේ සිතා , සිතූ පරිද්දෙන් මැ ඒ සඳුන් ගැටින් පාත්රමයක් ලියවා , ඒ පාත්ර ය හුණුදඬු පරම්පරා යෙන් ආකාශයෙහි සැටරියනක් පමණ තැනැ සාල්ලෙකැ බැඳැ එල්ලා “මේලොවැ යම් කෙනෙක් රහතුම්හයි යෙද් ද , ඔහු ආකාශ යෙන් අවුත් මේ පාත්රොය ගණිත්ව”යි කීහ.

ඉක්බිති ජම්බුවීපයෙහි ‘ඇපි මැ ඇපි මැ සර්ව ඥයම්හ’යි ප්ර තිඥ කොට වසන්නා වු අචේලකාශ්ය පය, මක්ඛලීගෝසාලය, අජිත කෙසකම්බලය, නිගණ්ඪනාතපුත්රයය, කකුදකාත්යාුයනය, පූරණකාශ්යාප යන මොවුහු සදෙන “මේ පාත්රලය අපට සුදුසු යැ අපට සුදුසු යැ”යි කියා අවුත් ඉල්ලුහ. ඉක්බිති සිටානෝ “කැමැත හොත් ආකාශයෙන් මැ අවුත් ගත මැනව. නිකම් දෙන පිණිස මේ මා කළ දෙයෙක් නොවෙ”යි කීහැ. මෙසේ පස්දවසක් ගිය කල්හි සවන දවස් නිගණ්ඪනාතපුත්රකතෙම තමන්ගේ අතැවැස්සන් කැඳවාලා “යව රජගහනුවර සිටානන් කරා ගොස් “මේ පාත්රාය අපගේ ආචාරීන්ට මැ සුදුසු යැ. මෙසේ වූ ස්වල්ප දෙයක් පිණිස අපගේ ආචාරීහු සෘඬිප්රාෙතිහාය්ය් ප පානාහු නො වෙති. මේ උන්ට මැ සුදුසු යැ’යි කියා උන් අතින් පාත්රුය ඉල්වා ගෙණැ එව”යි කියා යැවී යැ. ඒ අතැවැස්සෝ ද ගොස් සිටානන්ට මෙපවත් කීහැ. සිටානෝ ද එපවත් අසා “පාත්රනය කැමැති හොත් , තොපගේ ආචාරීන් ආකශෙයෙන් අවුත් පාත්ර්ය ගන්නට කියව. එසේ මුත් නිකම් නො දෙමි”යි කීහැ. ඉක්බිති නිගණ්ඨනාතපුත්ර තෙමේ එ සඳුන් පාත්රේය ගන්නට යනු කැමැති වැ තමාගේ අතැවැස්සන් කැඳවාලා මම එක් පයක් එක්අතක් නඟා ගෙණැ පාත්රසය ගන්නා පිණිස ආකාශයට නැ‍ඟෙන්නා සේ හඟවමි. ‘ආචාය්ය්ආ යෙනි! ද‍ඬෙන් කළ පාත්රායක් පිණිස තොපගේ සැඟවී තුබූ රහත්ගුණ ලොවට පහළ කරාදැ?’යි කියා මා අතපය ගෙණ ඇදැ බිමැ හෙළවයි උගන්නා ගෙණැ සිටානන් කරා ගොස් “මහසිටානෙනි! මේ පාත්රරය අපට මුත් අනුන්ට සුදුසු නො වෙයි. මෙපමණක් පිණිස ම සෘද්ධි කරණ බව සුදුසු නො වෙයි. මේ පාත්රණය අපට මැ දෙව”යි ඉල්වී යැ. ඉක්බිති සිටානෝ”වහන්ස, කැමැති සේක් නම් ආකාශයට නැඟීම් ගත මැනැව. නිකම් මා දෙනදැ නැතැයි”යි කිහැ. ඉක්බිති නිගණ්ඨනාතපුත්රෙතෙ මැ ඇල වැ ගණූව”යි තමාගේ අතවැස්සන් පහ කොට “ආකාශයට නැ‍ඟෙමි”යි කියා එක්අතක් එක්පයක්

 92			අමෘතාවහ නම් වූ			[තීත්ක් ක    

මත්තට නඟා ගෙණැ . තමා ආකාශයට නැ‍ඟෙන්නා සේ හැඟැ වී යැ. ඒ දැකැ ඔහුගේ අතවැස්සසෝ ද “ආචාරිනී, මේ තොප කරන්නේ කිම් ද? ද‍ඬෙන් කළ පාත්රියක් පිණිස තොපගේ සැඟවී තුබූ රහත්ගුණය බොහෝදෙනාට ප්රෙකාශ කොට තොපට කවර ප්රුයෝජනයෙක් දැ?”යි අත්පය අල්වා ගෙණැ ඇදැ බිමැ හෙළා පීහැ. ඉක්බිති නිගණ්ඨනාතපුත්ර තෙම “මහසිටානෙනි, මේ අතැවැස්සෝ මා පාත්ර ය ගන්නා පිණිස ආකාශයට නැංගැ නො දෙන්නාහැ. මෙබව තෙපි මැ දුටහැ. මේ පාත්රටය අපට මැ දෙව”යි ඉල්වී. නැවැත සිටානෝ “වහන්ස, ඉදින් කැමැති සෙයෙක් නම් , ආකාශයට මැ නැගී ගත මැනව”යි කීහැ. මෙසේ තීත්ථ්කයෝ සදවසක් මුළුල්ලෙහි උත්සාහ කොට ද, ඒ පාත්රෙය ගන්නට නො පොහොසත් වූහැ.

සත්වනදවස් ආයුෂ්මත් වූ මුගලන්මහතෙරුන්වහන්සේ හා ආයුෂ්මත් වූ පිණ්ඩෝලභාරද්වාජ නම් මහතෙරුන්වහන්සේ හා දෙදෙන‍ාවනහන්සේ “රජගහනුවරට පිඩු සිඟා යම්හ”යි වැඩැ එක් අතළගලෙක්හි වැඩැ සිටැ සිවුරු වලඳනාකල්හි, මඟැයෙන්නා වූ ධූතීයෝ “කොල, පෙරැ මේ දඹදිවැ ‘අපි මැ සර්වෙඥයම්හ’ ප්රනතීඥ කොට සදෙනෙක් ඇවිදිති. රජගහනුවරැ සිටානනුත් ‘රහත් කෙනෙකුන් ආකාශයෙන් අවුත් ගත මැනැවැ’යි පාත්ර යක් ආකාශයෙහිමැ බැඳැ එල්වා තමන්නේ අදින් සත්දවස යැ. ඉදින් රහත් කෙනෙක් ඇත් නම්, ආකාශයෙන් අවුත් මේ පාත්රරය ගණිත්ව’යි එ සිටානන් කියතුත්, ‘ඇපි රහතුම්හ’යි ආකාශයෙන් අවුත් ඒ පාත්රිය ගන්නා එක ද කෙනෙක් නැත. අප මෙලොවැ රහතුන් නැති බව දන්නේ අද යැ”යි මෙසේ කථා කෙරෙමින් යන්නාහ.

උන් කියන්නා වූ කථා අසා ආයුෂ්මත් වූ මුගලන්මහ තෙරුන්වහන්සේ ආයුෂ්මත්පිණ්ඩෝලභාරද්වාජනම් මහතෙරුන් වහන්සේට “ආයුෂ්මත්නි, මුන් කියන්නා වූ මෙබස් ඇසූ ද? මොහු බුදුසසුන් පරීක්ෂා කරන්නට ඇවිදිනවුන් මෙන් මෙසේ කියති. තොප ද මහත් වූ සෘධි ඇති මහත් වූ ආනුභාව ඇති යව. ආකාශයෙන් ගොස් ඒ පාත්රහය ගෙණැ සර්ව ඥශාසනයෙහි මහිම ලොවට පහළ කරව”යි වදාළසේක.

ඒ අසා පිණ්ඩොලභාරද්වාජ නම් මහතෙරුන්වහන්සේ මුගලන් මහතෙරුන්වහන්සේට , “ආයුෂ්මත්නි, තෙපි අපගේ ස්වාමි වූ සම්යරක්සම්බුඞයන් විසින් “එතදග්ගං භික්ඛවෙ, මම සාවකානං ඉද්ධිමන්නානං භික්ඛුනං යදිදං මහාමොග්ගල්ලානෝ”යි වදාරා සෘඞිමතුන් කෙරෙහි අගතැනැ තබන ලදු ව. එබැවින් තෙපි

දමනය] බුත්සරණ. 93

සෘඞියෙන් ගොසින් මේ පාත්රබය ගණුව. ඉදින් තොප ගන්නා නො කැමැති වූව, අපි මැ ගණුම්හ”යි වදාළසේක. එබස් අසා මුගලන්මහතෙරුන්වහන්සේ “අපගේ සෘධිශක්ති නන්දෝපනන්දා නම් නාගරාජයා දමනකල්හි දිව්යපබ්රතහ්මයන් සහිත වූ ලොවැ නොදත් කෙනෙක් නැත. එහෙයින් පාත්රියක් පිණිස අප කරණ සෘඞියෙන් අපට ප්රකයෝජන නැතැ” සිතා වදාරා “ ආයුෂ්මත්නි, තෙපි මැ ආකාශයෙන් ගොස් මේ පාත්රතය ගණුව”යි වදාළසේක. ඒ ඇසූ ආයුෂ්මත් වූ පිණ්ඩෝලභාරද්වාජ නම් මහතෙරුන් වහන්සේ අභිඥපාදකඞ්්යාවනයට සමවැදැ ධ්යාමනයෙන් නැගී තුන් ගව්වක් පමණ ඒ අතළගළ තමන්වහන්සේගේ ශ්රීවපාදයෙහි ඇඟිලී හස්සෙන් ආකාශයට නඟා1 ගෙණැ, රජගහනුවර සිසාරා ආකාශ යෙන් සත්වටෙකැ ඇවිදැ තුන්ගව්වක් පමණ පහණ තුන්ගව්වක් පමණ රජගහනුවර පමණ දැනැ කළ පියනක් මෙන් ආකාශ මත්තෙහි පිහිටුවා ශ්රීැපාදයෙන් ධරා වැඩ සිටිසේකැ. ඉක්බිති නුවර වැස්සෝ “මේ පාෂාණය දැන් දැන් අප හැම මැඩ ගෙණැ හෙ”යි සිතා භය පත් වැ, සමහරු ඒ සා මහපහණ රඳවම්හයි භයින් කටයුතු නො කටයුතු සිහි කොට ගත නො හී, කුලු හිසැ තබා ගෙණැ ඈතින් ඈතට දිවන්නෝ සියදහස් ගණනැ. එසේ මැ තමන් තමන් අතුල් හිසට කොට ගෙණැ ඇතින් ඈතට දිවන්නෝ සියදහස්ගණනැ. පිටු හඹහඹා උඩු බලමින් වදනා තැන් නො දැකැ කෝවේමාවේහි දිවන්නෝ සියදහස්ගණනැ. කිරි බොන දරුවන් වඩා ගෙණැ වදනා තැන් නො දැකැ සේනන්කණූවලැ හිස් ගන්නා ගෙණැ සිටින්නෝ සියදහස්ගණනැ. තමන් තමන්ගේ ඉෂ්ටදෙවතාවන්ට යදිමින්, දොහොත් මුදුනෙහි බැඳැ, ඈතින් ඈතට දිවන්නෝ දහස් සුවහස්ගණනැ. භයින් තැති ගෙණැ නැගූ පියවර නඟා ගෙණැ පෙරළා බිමැ ඔබා ගත නො හී , අහස් බලා කට දල්වා ගෙණැ, ඒ ගල බල බලා ,සිතියමැ ඇදි රූ සේ, නිශ්චල වැ සිටින්නෝ දහස්සුවහස්ඟණනැ. තමන් ගෙන් නික්මෙන දොරකඩ නො හැඳිනැ ඇතුළුගෙහි මැ දිවන්නෝ සියදහස්ගණනැ. භයින් තැති ගෙනැ, තමන් බැඳි දම්කඩා ගෙණැ. හඬා සසලා ගෙණැ, සොඬ හයා‍ ගෙණැ දිවන්නා වූ ඇත්හු සියදහස්ගණනැ. එසේ මැ මහහඬින් හඬ හඬා , වාලධිය කලවාහස්සෙහි ගන්වා ගෙණැ, වසට නමනමාථ හිස් ලූලූ දිගැ දිවන්නා වූ අස්හු සියදහස්ගණනැ. භයින් නිශ්චලැ වැ පියා , ගල යටැසින් බලබලා, සෙලිවී පිප්පී ගත නො හී හිඳිනා වයඳුරෝ සියදහස්ගණනැ. ඒ නුවරැ සත්ත්වලයන් කෙරෙන් භය පත් නො වැ සිටියේ සිටපු එක ද සතෙක් නැත.

1.නැහැ.

 94			අමෘතාවහ නම් වූ			[තීත්ක්තු    

මෙසේ භය පත් වූ සියලු නුවර එකවළහම්ගෙයක් සේ වෙවුලන්නට වන් කල්හි , තෙරුන්වහන්සේ ඝන නීල වැ සිටැ ගත්තාවූ වලාසමූහයක් අතුරෙන් පැණී ගිය පූර්ණේචන්ර්ටැ යා සේ ඒ අතළගල පළාගෙණැ ලෝවැස්සන් හැමදෙනාට එක පැහැරැ පැණිගිය සේක. ඉක්බිති මහාජනයා හැමදෙනාටම එක පැහැරැ පැණීගිය සේක. ඉක්බිති මහාජනයා තෙරුන්වහන්සේ දැකැ “අනේ !අනේ! පිණ්ඩෝලභාරද්වාජ ස්වාමීනී නුඹවහන්සෙගේ තෙල ගළ තර වැ රඳවා වදාළ මැනැව. මූළුලොවට අභය දුන් සර්වුඥ යන් වහන්සේගේප පුතනුවන්වහන්ස, අප හැමදෙනාට අභය දෙවා වදාළ මැනැව. ප්රා.ණදාන දෙවා වධාළ මැනැවැ”යි එක පැහැරැ වදාළ මැනැව. ප්රා.ණදාන දෙවා වදාළ මැනැවැ”යි එක පැහැරැ දොහොත් මුදුනෙහි තබා ගෙණැ ගුගුරන්නට පටන් ගත්හ.

ඉක්බිති තෙරුන්වහන්සේ ඒ භය පත් වූ මහාඩනයා දැකැ, ඔවුන් කෙරෙහි කරුණායෙන්, තුති කෙළනා එකක්හු ඒ කෙළිනා කැබැලිත්ත පතුල් අගින් දමා පියන්නා සේ තුන්ගව් වක් පමණ ඒ සා මහත් අතළගල පතුල් අගින්ගසා පහ කළ සෙයෙකැ ඒ අතළගල ගොස් කේලුමක් සා තැනුත් අඩුවැඩියක් නැති වැ පෙර තමා තුබූ තැනැ මැ පිහිටියේ යැ. ඉකිබිති ඒ තෙරුන්වහන්සේ රජගහනුවරැ සිටානන්ගේ ගෙදොරැ ආක‍ාශයෙහි ශරත්සූය්ය්නන්මණ්ඩලය සේ දිලිහි දිලිහී වැඩ සිටී සෙයෙකැ.

ඒ ආශ්චය්ය්න් හා තෙරුන්වහන්සේ දුටු රජගහනුවරැ සිටානෝ තමන්ගේ මිදුලට දිවැ අවුත් පසඟ පිහිටුවා වැඳැ “ස්වාමීනී, බැස වදාළ මැනැව. මේ පාත්රිය ද නුඹවහන්සේට මැ සුදුසු යැ.මම ද මාගේ අඹුදරුවන් හා එක් වැ නුඹවහන්සේගේ සරණ යෙමියි. නුඹවහන්සේ වැනි ආශ්චය්ය්ු පුරුෂයකු දුටු හෙයින් පාත්රිය උඩ බැඳැ එල්වීමෙහි ලාභ ලදිමි. ලොකයෙහි රහතුන් ඇති බව ද අද නුඹවහන්සේගේ ප්ර සාදයෙන් මැ දත්මි. ‘නුබුදු වැ බුදුම්හ’යි ඇවිදින්නා වූ සොරුන්ගේ වඤ්චාද හසු කෙළෙමි. නුඹවහන්සේ වැනි කෙනෙකුන් තමන්ට ශිෂ්යච කොට ගෙණැ වසන ඒ සර්ව්ඥ යන්වහන්සේගේ ද මහිම දත්මි.ගැත්තවුගේ ගෙමිදුලත්, ගැත්ත වුගේ මුදුනත් , ස්වාමීන්ගේ ශ්රීෙපාද ධූලීන් පවිත්ර් කොට වදාළ මැනැවැ”යි ආරාධනා කළහ. ඉක්බිති තෙරුන්වහන්සේ ද සක්විතිරජුගේ ගෙදොරට‍ බස්නා සක්රුවනක් සේ සිටානන්ගේ ගෙදොරට බැස වදාළ සෙයෙකැ. ඉක්බිති සිටානෝ මහඇඟි කොට ආසන පණවා තෙරුන්වහන්සේ වඩා හිඳුවා ස්වාමිනී, ඒ සා මහත් අතළගල ආකාශයෙහි රඳවා ගත්තේ මෙසේ වූ කොමලපත්ලෙන්1 දැ”යි

1.මොඝොක් පසින්

දමනය.) බුත්සරණ 95

කියමින් , ඔවුන්වහන්සේ ගේ ශ්රි පාදය දොහොතින් මුදුනෙහි තබා - ගෙණැ සනහ සනහා,තමන් සිත ද නිවා සනහා ගෙණැ ,වේලා

ආසන්න වූ කලැ එ මැ පාත්රතය ආකාශයෙන් බහවා ගෙණැ,

එහි චතුමධුර පුරා තෙරුන්වහන්සේට පිළිගැන්වූහ.තෙරුන්

වහන්සේ ද ඒ පාත්රුය පිළිගෙණැ විහාරයට මැ වැඩිසේක.

     එසමයෙහි වලට දරපලා ආදිය සොයා ගොස්  ඒ ආශ්චය්ය්ේකල 
නුදුටු ජනයෝ පසුපස්සෙහි ගොස්  “ස්වාමීනි,ඇපි ඒ ආශ්චය්ය් ත  
නුදුටුම්හ .අපට ද ඒ ආශ්චය්ය්ස්ව  පෑ වදාළ මැනවැ’’යි  මහා-

කොලාහල කරන්නාහු යැ.ඒ තෙරුන්වහන්සේ ද ආආවන්ට සුදුසු සුදුසු පරිද්දෙන් ප්රාතතිහාය්ය්ආව දක්වමින් විහාරයට මැ වැඩිසේක.

      ඉක්බිති සව්ඥ් ප්යන්වහන්සේ ඒ තෙරුන්වහන්සේ  පසුපස්සෙහි-

අවුත් මහාකොලාහල කරන්නා වූ මහාජනයාගේ ශබ්ද අසා “ආනන්දය,මේ කාගේ ශබ්දයෙක් දැ”යි විචාරා වදාළසේක. ඉක්බිති අනදමහතෙරුන්වහන්සේ “ස්වාමීනි,පිණ්ඩොලහාර- වාජ නම් තෙරුන්වහන්සේ විසින් ආකාශයෙන් අවුදින් සඳ්රින් පාත්රමයක් ගන්නාකලැ ඒ ආශ්චය්ය් අව නුදුටු ජනයන් උන්වහන්සේ පසුපස්සෙහි අවුත් නැවැත ප්රා තීහාය්ය්න් දක්වන්නට ආරාධනා කොට,උන්වහන්සේ විසින් සුදුසු සුදුසු කොට ප්රා‍තිහාය්ය් දැක්වු කල්හි කරණ ලද සාධුකාර කොලාහල යැ”යි දැන්වු සෙයෙකැ. එපවත් අසා සව්ඥ්ධ යන්වහන්සේ ඒ පිණ්ඩොලභාරවාජ නම් තෙරුන්වහන්සේ කැඳවා වදාර “පිණ්ඩොලභාරවාජය,සැබෑ ද තා මී නියා සෘඬ්ර්ා‍ප්ර්තිහාය්ය්වාජයක් පෑ පාත්ර යෙක් ගත්තේ? යැ”යි විචාරා “සැබව,ස්වාමීනි”යි කී කල්හි “භාරවාජය,කුමක් හෙයින් තා විසින් මෙසේ කරණලදදැ”යි උන්වහන්සේට නින්දා කොට,- ඒ පාත්රනය කැබලි කැබලි කොට බිඳුවා සෙසු වහන්සේවරුන් දැට අඳුන් ඝටන පිණිස දෙවාවදාරා”මෙයින් මතු මෙපමණ ලාභයක් පිණිස සෘඬ්ර්ක‍ප්රාමතිහාය්ය්ාජ නො පෑ හැක්කැ”යි ශික්ෂාපද පණවා වදාළ සෙයෙකැ. ඉක්බිති තිතථකයෝ ද “සව්ඥ්ට බයන්වහන්සේ පිණ්ඪොලහාර චාජ මහාතෙරැන්වහන්සේ ගෙණැ ගිය පාත්ර ය බිඳුවා‚වහන්සේ වරුන්දාට අඳුන් ඝටන්ගට දෙවා පියා ‘ඝෘඬ්රාුව තිහාය්‍්ැක්ර්ෂ‍ නො පෑ හැක්කැ’යි ශික්ෂාාපද පණවා වදාළසේකැ යනු අසා “ශ්රහමණ ගෞතමයන්ගේ ශ්රා වක‍යෝ තමන් දිවි යේ නමුත් ශික්ෂා‍පද නො ඉක්මවති.ශ්රකමණ ‍ෙගෟතමයෝ ද ශ්රාෂවකයන්ට ‘නො කළ මැනැවැ”සමිමත කළ දාය තුමු ද නො කරන්නාහු යැ.දැන් අප විසින් ඹවුන් හා ස්පාඪා කරන්නට අවකාශයක් ලබන ලදැ’’යි

96 අමෘතාවහ නමි වු [තිත්ථි ක

සිතා නුවරැ විථිආදියෙහි ඒ ඒ තැනැ සිටැ “ඇපි අප සිතැ ඇති ගුණ අතුන්ට ප්රයකාශ නො කළ මැනැවැයි සිතා දඩු පාත්රෂයක් පිණිස ඝෘඬ්රා්ට ප තිහාය්‍්ාත්ර්ත‍ නො කළමිහැ.ශ්ර මණගෞතමයන්ගේ ශ්රාසවකයෝ මෙපමණක් පිණිස තමන්ගේ ගුණ ලෝවැස්සන්ට පහළ කළහැ.තපස්විත් විසින් නමි,තමතමාගේ ඇති ගුණ නිධානයක් සේ රක්ෂාප කරණබව මුත් අනුන්ට ප්රාකාශ නො කට යුත්තේ යැ.ශ්ර්මණගෞතමයෝ තමන් නුවණැති හෙයින් පාත්රේය බිඳුවා පියා ‘මෙපමණ දෙයක් පිණිස ඝෘධිප්රාොතිහාය්ර්ති ‍ නො කළ මැනැවැ’යි ශ්රාකවකයන්ට ශික්ෂා පද පැණවු ල.ඇපි මෙවිට ශ්රැමණගෞතමයන් හා කැටි වැ ඝෘඬ්රා්ෂා තිහාය්ර්ැක ‍ කරමිහ”යි දොඩා ඇවිදිනාහැ. ඉක්බිති බිමිබිසාර රජ්ජුරුවෝ තීත්ථි කයන් දොඩනා මෙබස් අසා,සව්ඥ් රජයන් වහන්සේ කරා එළඔ ශ්රි‍පාදයට නැමි වැදැ එකත්පස් වැ හිඳැ මධුරපටිසන්ථාරකථා කොට “ස්වාමිනි, නුඹවහන්සේ ඝෘධිප්රානතිහාය්‍්හන්ර් ‍ නො කරණ පිණිස ශ්රාමවකයන්ට ශික්ෂා්පද පණවා වදාළේ ඇද්දැ’’යි විචාළාහැ.ඒ අසා ස්වාමිදරුවෝ “මහරජ,එසේ ය,පැණවුදා ඇතැ’’යි වඳාළසේකැ.ඒ අසා රජ්ජුරුවෝ “ස්වාමිනි!දැන් තීත්ථිවකයෝ නුඹ වහන්සේ හා මැ ස්පර්ඪාැ කරමිහමියි කියා ඇවිදින්නාහැ.එයට කළ මනා කිමි දැ’’යි විචාළාහැ. ඒ අසා සව්ඥ්ි යන්වහන්සේ “මහරජ,තීථ්ක්සේ යෝ ඝෘධිප්රා තිහාය්ර්්ට ‍ ‍ෙකරෙත් නමි,අපිත් අප ශක්තියක් කරන්නමෝ වේද,දෙරැ දෙරැ සිඟා කන දුගින්,´ධනසමිපන්නයමිහ’යි චක්රුවතීතින් හා ස්පර්ඪාඟ කරණකලැ,ඹවුන් හා ස්පර්ඪාහ කරන්නට චක්රසවතීතින්ට බැරි නො වෙයි.පාංශුපිසාචයන් ‘ශක්ර‍යා හා ස්පධ්ර්ත‍ කරමිහ’යි කීකලැ,ඹවුන් හා ස්පර්ඪාප කිරිම ශක්ර යාට බැරි නො වෙයි. රාත්රිොයෙහි ‘(සුය්ය් ක යා හා) සපර්ඪාැ කරමිහ’යි සැරහුනු කදෝපැණියෝ දිවාභාගයෙහි තුමු මැ නිෂ්ප්රාභ වන්නාහැ.මහත්වු ගන්ධොහසතීහු හා ශරීරබලයෙන් ස්පර්ඪාි කරමිහ’යි ආ කැණහිල්බලු හසතීහුගේ එකසොඬපහරකුදු ක්ෂපමා කරන්නේ නො වෙයි. ‘කෙෂරසිංහයන් හා වාද කෙරෙමි’යි ආ ගමිහුරු සිංහයන්ගේ වික්ර.මයකුත් දැක්කැ නො හෙයි කුරවිකෙවිල්ලන් හා නාදයෙන් වාද කරන්නට ආ කවුඩු කවුඩුහඬ මැ හඬා පලයි.එහෙයින් තීථ්ක්ැණ යන් සිටැ -‘ඝෘඬිප්රාමතිහාය්ර්වා ‍ දක්වමිහ’යි කී තැනෙක්හි සව්ඥ්හු යෝ ද තමන්ගේ බුඬානුභාව දක්වන්නෝ වෙත් දැ’’යි වදාළසේකැ. ඒ අසා රජ්ජුරුවෝ “ස්වාමිනි,ශ්රාදවකයන්ට ශික්ෂා්පද පණවා වදාළ කලැ නැවත ඒ ඝෘඬ්රා් තිහාය්ර්ික ‍ කරන්නේ කෙසේ දැ’’යි විචාළාහැ.ඒ අසා ස්වාමිදරුවානන්වහන්සේ “මහරජ,මාගේ

දමනය.] බුත්සරණ 97

ශ්රාළවකයන්ට ශික්ෂාිපද පැණවුබව මුත්,මට ශික්ෂාාපද නො පැණවීමි’’යි වදාළසේක.ඒ අසා රජ්ජුරුවෝ “ස්වාමිනි,තමා හැර අනුන්ට පණවන ශික්ෂා පදයෙක් නමි ඇද්දැ?’’යි විචාළාහැ. ඒ අසා සව්ඥ්ප යන්වහන්සේ “මහරජ තාගේ උයනැ අඔ අනුන් නො කෑ හැක්කැ යි සමිමත කළ කල්හි,ඒ අඔ නැවැත තා කෑ හැකි ද?‍ ‍ෙනා කෑ හැකි දැ?’’යි විචාරා වදාළසේකැ.රජ්ජුරුවන් විසින් “ස්වාමිනි, අනුන් නො කෑ හැකිබව මුත් මා කෑ හැකි ‍වෙදැ’’යි කීකල්හි “මහරජ,එසේ මැ කෙළලක්ෂහයක් සක්වළැ එක හෙළා අඥා පවත්නාවු මාගේ ශික්ෂාමපද මාගේ සව්වකන් නො ඉක්මවනබව මුත්, මා විෂය ඒ ආඥාව නැත.එහෙයින් තීථ්ක්් යෝ ඝෘඬ්රාහැ තිහාය්ර්පැ ‍ -කෙරෙත් නමි,මම උන් හා ඝෘඬ්රා වක් තිහාය්ර්වා ‍ කෙරෙමි මැ යැ’’යි වදාළසේකැ. ඒ අසා තීථ්ක්.ි යෝ “මෙවිටැ ඇපි නටුමිහ.ශ්ර මණගෞතම -යන් විසින් තමන්ගේ ශ්රා වකයන්ට මැ ශික්ෂා පද පණවන ලද බව මුත්,තමන්ට ශික්ෂා‍පද නො පණවනලද ල එසේහෙයින් තුමු මැ ඝෘදධිප්රාමතිහාය්ර්වක ‍ කෙ‍රෙත් ල.කුමක් කරමෝ දෝ හ’’යි ඔවුනෝවුන් හා මන්ත්ර්ණය කළහැ. ඉක්බිති රජ්ජුරුවෝ ‘ස්වාමිනි,කවරදා ද ඝෘඬ්රාපද තිහාය්ර්මක ‍ කොට වදාරන්නේ?යැ’’යි විචාළාහැ.ඉක්බිති ස්වාමිදරුවානන් වහන්සේ “මහරජ,මෙතනට සාරමසක් ගිය කලැ ඇසළමස මැදිපෝහෝදා යැ’’යි වදාළසේකැ. ඒ අසා රජ්ජුරුවෝ “ස්වාමිනි, කොයි දී ද ඝෘඬ්රා’’රජ තිහාය්ය්ුර කොට වදාරන්නේ?යැ’’යි විචාළහැ. මහරජ,සැවැත්නුවරැ දී යැ’’යි වදාළ සෙයෙකැ.සව්ඥ්ිදරයන් වහන්සේ මෙතෙක් දුරුතැන් වදාළේ කුමක් පිණිස ද? යත්- ඒ ස්ථානය සියලු බුදුන්වහන්සේවරුන්දාගේ මහාප්රා තීහාය්ය්ෝර්‍ කරණ -තැන් හෙයිනුත්,නැවැත ඝෘඬ්රා ණිස තිහාය්ය්කර්‍ බලන්නට මහාජනයා රැස්වනු පිණිසත් දුරුතැන් දක්වා වදාළසේකැ. ඉක්බිති තීථ්ක්් යෝ එපවත් අසා “ශ්ර්මණගෞතමයෝ මෙතැනට සාරමසක් ගියකලැ සැවැත්නුවරදි ඝෘඬ්රා අස තිහාය්ය්වර්‍ දක් -වත් ල.‍ එ‍ෙහයින් දැන් ඹවුන් ‍ෙනා හැරැ මැ කැටි වැ ඇවිදුමිහයි. මහජනයා ද ඹවුන් පසුපස්සේහි යන්නාවු අප දැකැ’‍ෙමි කීමෙක් දැ’යි විචාරන්නාහ.එසේ විචාළාවු ඹවුන්ට ‘ඇපි ශ්ර මණගෞතම -යන් හා ඝෘඬ්රාචාර තිහාය්ය්මර්‍ කරමිහැ. ඒ අසා ශ්රාමණගෞතමයෝ පලා යන්නාහැ. ඇපි ඔවුන් පලා යා නො දී කැටි වැ මැ යමිහ යි කියමි -හැ’’යි මන්ත්ර ණය කළාහු යැ.* ඉක්බිති බුදුන්වහන්සේ ද රජගහ

ඇවිදුමිහයි මෙසේ කියන්නාහු යැ-බෝහෝ 7

98 අමෘතාවහ නමි වු [තීත්ක්හෝ

නුවර පිඬු සිඟා නික්මැ වදාළසේකැ. තීත්ක් ි යෝ ද සව්ඥ්හ යන් පසු පස්සේහි නික්මැ බුදුන්වහන්සේ ඊයේ වැළැඳු තැනැ අද හිඳැ ගන්නාහැ. අද වැළැඳු තැනැ තුමු පෙරවරු බහා ගන්නාහැ. මහජනයා මි කිමෙක් දැ’’යි විචාළකල්හි “ශ්රඳමණගෞතමයෝ මෙතනට සාර මසක් ගිය කලැ ඝෘඬ්රා තැ තිහාය්ය්ණර්‍ කරමිහයි කීහැ. ඇපි ඔවුන් පසුපස්සෙහිලා පලා යා නො දී ඇවිදුමිහ’’යි කියන්නාහු යැ. මහජනයා ද ‘ඒ ඝෘඬ්රා“්නා තිහාය්ය්මර්‍ ද බලමිහ’’යි පසු පස්සේහි යන්නාහු යැ. ඉක්බිති සව්ඥ් බයන්වහන්සේ ද ක්ර‍මයෙන් සැවැත්නුවරට වැඩැ වදාළසේකැ. තීත්ක්්ඥ යෝ ද එසේ මැ ගෙ‍ාස් තමන්ට උපස්ථාවන කරන්නවුන් නළවා ගෙණැ,මසුලක්ෂඳයක් සොයා ගෙණැ,තමන් ඝෘඬ්රා් තිහාය්ය්එර්‍ කරන්නට මණ්ඩපයක් කරවා,ඒ මණ්ඩපය නිලුපුලින් සොයවා “මී දී ඝෘඬ්රාර්ති තිහාය්ය්නර්‍ කරමිහ’’හුන්හැ. ඉක්බිති කොසලරජ්ජුරුවෝ සව්ඥ්ල යන්වහන්සේ කරා ගෝස් “ස්වාමිනි,තීථ්ක්ුල යෝ තමන් ප්රාාතිහාය්ය්්ර්‍ කරණ පිණිස මණ්ඩපයක් කරවුහැ. මමත් නුඹවහන්සේට මණ්ඩපයක් කරවමි’’යි දැන්වුහැ.ඒ අසා ස්වාමිදරුවෝ “මහරජ, තෙපි මණ්ඩපයක් නො කරව. අපට මණ්ඩප‍යක් කරණ කෙණෙක් ඇතැ’’යි වදාළ සේකැ. ඒ අසා කෝසලරජ්ජුරුවෝ “ස්වාමිදරුවානන්ට මා හැරැ අනික් කවුරු ද මණ්ඩපයක් කරන්නාහ?’’යි විචාළාහැ- “මහරජ,මිනිස්කෙනෙකුන් කරණ මණ්ඩපයක් වි නමි,තොප මැ කරවන්නා වාද? ඒ ඝෘඬ්රාරණ ම තිහාය්ය්ිර්‍ කරණ දවස් අපට මණ්ඩපයක් කරන්නේ ශක්රකදෙවෙන්ද්ර විදැ’’යි වදාළසේකැ. ඉක්බිති කෝසලරජ්ජුරුවෝ “ස්වාමිනි,ප්රාවතිහාරය්ය්සර්‍ කරන්නේ කොයි දි දැ’’යි විචාළාහැ. “මහරජ, අඹගසක් මුලැ දී යැ, මා ප්රා තිහාය්ය්පර්‍ කරන්නේ’’යි එද‍ාළසේකැ. ඉක්බිති තිථ්ක්කව යෝ “ශ්රජමණගෞතමයන් ප්රාැතිහාය්ය්ාර්‍ කරන්නේ අඔගසක් මුලැ දී යැ’’යනු අසා තමන්ගේ උපස්ථා -යකයන්ට කියා යොදනක් පමණ තැනැ දෙපෙති අඔපැළයකුත් තිබියැ නො දි අඔගස් උදුරුවා වලැ ගස්වාපිහැ. බුදුන්වහන්සේද ඇසළමස මැදිපොහෝදවස් ඇතුලුනුවරට වැඩැ වදාළ සෙයෙකැ. ඉක්බිති රජ්ජුරුවන්ගේ ගඬඔ නමි උයන්පල්ලා දිමිති කදල්ලේ බැඳැ මුවා වැ තුබු එක් විලිකුන් අඹපකක් දැකැ, ඒ ගෙණැ රජ්ජුරුවන් කරා යන්නේ,අතරමඟැ බුදුන්වහන්සේ දැකැ”ඉදින් ‍ෙමි අඔපක රජ්ජුරුවන්ට දුන්නෙමි වීමි නමි, ඹහු මෙ අඔපක අනුභව කොට සතුටු වුවාහු මට අටකහවණුවක් හෝ

දමනය.] බුත්සරණ. 99

සොළොස්කහවණුවක් හෝ දෙන්නාහැ. ඒ මට මෙ ජාතියෙහි ජිවිකාවට ද නො සෑහෙන්නේ යැ. ඉදින් සව්ඥ්ට යන්වහන්සේට ‍ෙමි අඔපක පිළිගැන්වුයෙමි වීමි නමි,‍ෙමි අඔපක මට අනනතා පරිමාණජාතියෙහි සුව එළවන්න් යැ’’යි සිතා,ඒ සව්ඥ්ත යන් වහන්සේට එළවී යැ. ඉක්බිති සව්ඥ්ි සයන්වහන්සේ අනඳමහ තෙරුන්වහන්සේගේ මුණ බලා වදාළසේකැ. උන්වහන්සේද ස්වාමිදරුවානන්වහන්සේගේ අදහස් දැන පාත්ර්ධාතුන්වහන්සේ ශ්රීමහස්තයට පිළිගැන්වුසෙයෙකැ. ඉක්බිති සව්ඥ්යන්යන්වහන්සේ ඒ අඔපක පිළිගෙණැ වදාරා,එතැන්හි මැවැඩැහිදිනා අකාර දක්වා වදාළසේක. අනඳමහතෙරුන්වහන්සේ ද ඒ අදහස දැනැ එතැන්හි මැ බුද්ධාසන පණවා වදාළ සේකැ. ඉක්බිත් සව්ඥ්් අ -යන් වහන්සේ පැණවු බුද්ධාසනයෙහි වැඩැ හුන් කල්හි අනඳ මහතෙරුන්වහන්සේ පැන් පරහා ගෙණැ ඒ අඔපකින් පාත්රල මැඩැ ගෙණැ පිළිගන්වා වදාළසේකැ. සව්ඥ්ල්හයන්වහන්සේ ද ඒ අඔපැන් වළදා වදාරා ඒ ගන්ධබ්බ නම් උදානපාලකයාට “උද්යාවන පාලය, මේ අඹඇටය මෙතැන්හි මැ පස් පීරාපියා හිඳුවා ල”යි වදාළසේක. ඉක්බිති ලන්ධබ්බ නම් උද්යාකනපාලකයා වදාළබස් මුදුනත් පිළිගෙණැ එතැන්හි මැ එක්තැනැ පස් පිරාපියා අඹඅටය හිඳුවාපී යැ. ඉක්බිති සර්වපඥයන් වහන්සේ ඒ අඹ ඇටය මත්තෙහි ශ්රීවහස්තය සොධා පියා පැන් වත් කොට වදාළ සේකැ. ඒ ඇසිල් ලේහි මැ අඹඇටපලැ ගෙණැ නගුලිසක් පමණ දළුයෙක් නැගී ලණස්රියණක් පමණ උස ඇති මහ අඹ රුකෙක් වීය. එහි එවිටමැ බුදුන් ප්රාතතිහාය්ය් ව පානා අඹ ගස් නැති කළම්හ.යි සිතා සතුටු ව ඇවිදිනා තීත්ක්මහ යන්ගේ ලේ හි ඇවිලෙන ගිනි සිළු සේ මඳපවනින් සැලෙන පළුපත් කෙතෙක් ද? සර්ව‍ඥයන්වහන්සේ කෙරෙහි ප්රැසාද ඇත්තා වූ ජනයන්ගේ සිතැ පහළ වු ප්රනසාදකුඬකුර සේ සලෙ‍ලවැ නැංගා වු නවාඬකුර කෙතෙක්ද? බුදධශ්රි‍යට සලන චාමර සේ පවනින් වෙවුලන්නාවු මල්කැන් කෙතෙක්ද? එසේ මැ තීථ්ක්වනියන්ට විෂවල වැ,බෞද්ධයන්ට අමෘතඵල වැ, බුද්ධශ්රිථ පලඳි 2 මරකතකුණ්ඩලාබරණ වැ එලෙන්නා වු අඔපක් කෙතෙක් ද?’’පැවැති තීථ්ක්රකතයෙනි, මෙවිට කොයි වදු ද? කොයි වදු දැ’’යි හඬ ගා කියන්නවුන් සේ උස් කෝට හඩන්නාවු කෙවිල්ලෝ කෙතෙක් ද? තිථිකවිජයයට ඒ අඔ ගස බුදුන් හා මනත්ර්ණය කරණ සේ මදයෙන් ලැසි ගෙණැ පවත්නාවු බමරුන්ගේ හඬ කෙතෙක් ද? එහි බුදුන්ගේ අද්භුත වු ගුණ දෙවිලොවට

     1. සැලවලොව-සමහර			2.වැලඳි-ඇතැමි

100 අමෘතාවහ නම් වු තීත්ව

කියන්නට පැනැ නැංගාත් මෙන් ඉඳුරු පැනැ නැඟී ශාඛා පණස් රියැනැ එසේ මැ ඒ ඒ දිගට කියන්නට නික්මැ ගත්තාක් මෙන් සතර දිගට නික්මැ ගත් මහාශාඛා සතර පණස්පණස්රියනැ- නාලොවට කියන්නට නික්මැ ගත්තාක් මෙන් ක්ෂණයෙහි මැ බට මහ මුල මෙතෙක් රියනැයි හිමි නැත. මේ ස්වාමිදරුවන් බොධි සත්ත්වභුමියෙහි චණ්ඩාල වැ උපත්කලැ පොවා අතින් පැන් ඉසලු කලැ ඒ ඇසිල්ලෙඩහි අඹගත් කල් නොකල් නො විචාරා සහමල්පලු වැ පල ගෙණැ සිටිනේය. දැන් මොවුන් සවාසන සකලකෙලශන් නසා බුදු වැ ධර්මයචක්රදවර්තවති වැ හිඳැ ශ්රීෙ හස්තය සෝධා පැන් වත්කළ කල්හි මෙසේ අඹයක් සහමල් පල්ලෙන් සැදී සිරිසි යනු කවර ආශ්ච්ර්ළ ‍ ය ද? කවර විසමය යෙක් ද? නැවත සර්වැඥයන්වහන්සේ හා කැටි වැ පසුපස්සෙහි වඩනා වහන්සේ වරුන් ද එ මැ විටැ මැ එයින් අඹ වළදා වදිළසේකැ. ඉක්බිති රජ්ජරුවෝ ද මෙපවත් අසා “මෙසේ ආශචය්ය වු අඹ ගසට කිසි උපද්රවවයක් වී නම් නපුරු” යි එවෙලෙහි මැ තමන්ගෙන් රැකවල් ලැවුහැ.

ඉක්බිති ධුතියෝ තාක් ඒ අඹගසින් අඹ කා “කොළ දුෂ්ට තීතවකයෙනි තෙපි හැම ‘බුදුන්වහන්සේ ගණ්ඩමබවෘක්ෂමුල යෙහි දී ප්රාෙතිහාර්ය කරම්හයි වදාළසේකැ ’ යනු අසා යොත්නක් පමණ තෙනැ එක්පෙති දෙපෙති අඹ පැළ පවා උදුරා දම්මාපුව. අපගේ සර්වඑඥයන් වහන්සේට අඹගසක් ලැබගැන්ම උගහට යයි සිතූ ද ? මේ අඹගස ගණ්ඩමබ නම් උදානපාලයා හිඳවු හෙයින් ගඬඹනමැයි නො සිතව. තොප ඇම ඇඟ ඇටින් පැහැර අප ගඬු නංවනහෙයින් ගඬඹනමැ”යි කියා තමතමන් කෑ කෑ අඹ ඇට බහාලා පැහැරැ ගඬු නංවමින් තීර්ථ මරා ලුහු බැඳැ ගත්හ. එවෙලෙහි එබී එබී අඹඇට වළහන තීර්ථ කෙතෙක් දෙනා ද? ඔවුනොවුන් පිටිමුල් එලිඑලී අඹඇට වළහන්නෝ කෙතෙක් දෙනා ද ? පහර කා හිසින් වැගිරෙන ලෙහෙ පිසැ පිසැ දිවන තීර් තීර්ථ කෙතෙක් ථ කෙතෙක් දෙනා ද? ‘අප කරන්නා වු ප්රා තිහායයෙහිත් නිමාවක් දැකැ පියා කැමැත්තක් කරව ‘යි අත් ඔසවා ගෙණැ හඬ ගසන තීර්ථ කෙතෙක් දෙනා ද?

මෙසේ ර්ථ අඹඇටින් ගෙඩිබැට කකා, ඈතින් ඈතට දිවමින් සිටි සමයෙහි ශක්ර දෙවෙන්ද්රියා සර්ව ඥයන්වහන්සේ හා වාද කරන්නට ආවා වු ර්ථ හොළ1 වෙසින් සිටිනේ

හෙලු - මුද්රිහත

දමනය ) බුත්සරණ 101. නො සරුපැයි ,උනුන් මා සරහා සිටුවාලුව නො වේ ද?’යි සිතා වාතවලාහකදිව්යුපුත්රමයා කැඳවාලා “තෝ මහත් වු වාතමණ්ඩල යක් මවා තිර්ථුකයන්ගේ මණුඩපය උදුරා අශූවිබිමට ගසාපිය”යි නියොග කෙළේ.ඉක්බිති වාතවලාහකදිව්යඅපුත්රපයා ද මහත් වු වාතමණ්ඩලයක් මවා බුදුපිරිස්ඇඟින් එකද රොමයකුදු නො සොල්වා, සමහර තිර්ථ්කකෙනකුන් පැහැරැ මුහුණින් හෙළා පියා ඔවුන් ලක්ෂයක් වියදම් කොට කැරැවු මඬුව පෙයායෙන්1 නැඟූ මල් දමක්සේ ආකාශයට නඟා ගෙණැ ,කන්කුළු කඩා වෙන වෙන දමමින්, ගෝනැස් කඩා දමමින් , සෙවු නිලුපුල්මල් මකුළුහු සේ කඩා විසිරුවමින් ගෙණෑ ගොස් අශුචිභුමියට දමා පි යැ. වාතමණ්ඩලයෙන් තමන්ගේ මඬුව අහසට නැ‍ිෙඟෙත් නැ‍ැෙඟෙත් “අප දුකින් කරවා ගත් මඬුව ගියේ යැ”යි හඬමින් , හිසැ අත තබා ගෙණැ ඈතින් ඈතට දිවන තීර්ථිකයෝ කෙතෙක් දෙනා ද? තමන් තමන් දෙවියන්ගේ නම්ගොත් කියා යදනා තීර්ථතකයෝ කෙතෙක් දෙනා ද? මෙසේ නම්හොත් කියා මේ තීථර්කදයන් වළහම්ගෙයෙකැ හඬන්නවුන් සේ වියවුල් වැ හඬමින් සිටියැ දී, නැවත ?ශක්රහයා සුය්ය්ුන දිව්ය ප්රකත්රනයා කැඳවා “ තෝ සුය්ය් ුටමණ්ඩලයෙන් අධික වු රශ්මි පවත්නා මොවුන් පුටුපාකයෙක්හි තැවුනුවන් සේ දැඩි වැ තව”යි කියා නියොග කෙළේයැ. ඉක්බිති සුය්ය්ැඩ දිව්යඳප්ර“ත්‍රයා ද ශක්ර්යාගේ නියොගයෙන් අධික වු රශ්මි පවත්නා ඒ තීථර්ක්යන් හුණුහළු යෙහි ලු මසුන් සේ එක පැහැරැ තවා සර්වාරඞයෙන් සෙවද සෙල්වී මෙසේ චණ්ඩපරුෂ වු සුය්ය්ා සතෙජස බුදුපිරිසට හෙල්මැලිකලප් සේ‍ සිහිල්ගුණ මැ දැක්වී. නැවත ශක්ර දෙවෙන්ද්ර්තෙම වාතවලාහකදිව්යෙපුත්රසයා ද කැඳවා “තෝ වාතයෙන් රජස් ගෙණැ ගොස් තීථර්ක යන්ගේ සෙවද ගත් ශරීරයෙහි රජස් වගුරුව “ යි නියොග කෙළේ. ඉක්බිති වාතවලාහකදිව්ය පුත්රොයා කී පරිද්දෙන් කොට සියලු තීථර්කහයන් වෙනවෙන මැ තඹසුඹස් සේ කෙළේයැ. නැවත ශක්ර දෙවෙන්ද්රැතෙම වාතවලාහකදිව්යොපුත්රරයා ද කැඳ වාලා “තෝ ද තීථර්කසයන්ගේ රජස් ගත් ඇඟ මහත් මහත් ජල ‍ බින්දු හෙළ “ යි නියොග කෙළේ. ඉක්බිති ඒ වස්ස වලාහකදිව්ය පුත්රුයා එසේ කරත් මැ, ඒ තීථර්කඉයෝ සමහරු කබරගොන් සේ ද සමහරු මුවන් ‍සේ ද , සමහරු දිවිබාවන් සේ ද මහාවිකාරයට පැමිණියා හැ. එසේ වස්නා ඒ වැසි ද බුදුපිරිසට ‍ෙපාකුරු වැසි මැ වී,

1. මු වාතවේශයෙන්.

102 අමෘතාවහ නම් වු තීත්ව එතැන් කැටි වු ධුතියන් තාක් “පෙළහර පානට බොහෝ වියදම් කොට කැරැවු මඬුව තුබුනියාත් දුටුමුහ. බුදුවෙස වු නියා වට තොප ගත් වෙස මැ ඉතා රිසියෙයි. මෙයට වැඩි අනික් කවර පෙළහරක් පවු ද? අපට තෙපි මැ දිනුව. අපගේ බුදුබ්වහන්සේට වඩවඩා පරිභව නො කරව “ යි මෙසේ අපහාස කරන්නට වන් කල්හි ලජ්ජිවෙන් සිටැ පියැ නො හී හිස් ලුලු දිසාවෙහි දිවන්නට වන්හැ. එසමයෙහි පුරණකාශ්යිපයාගේ උපාසක වු එක් ගොවි යෙක් වේලාපයැ සී සා පියා” මාගේ පුරණකාශ්ය ප ස්වාමින්ගේ පෙළහර බලන්නට වේලාපසැ.එමි “ කියා කල් තබා එන්නේ දිවිබාවකු සේ දිවන පුරණකාශ්යඑප දැක “හැයි , ස්වාමිනි; නුඹගේ සෘඬිප්රාිතිහාය්ය්ි බලන්නට වද මා එන්නේ? නුඹ වහන්සේ යන්නේ බැහැරක් ද? යී කී යැ, ඒ අසා පුරණකාශ්යනප තෙම “තාගේ වළගම්පෙළහර තබා, තා ඇතැ තුබු කළය හා බාන මට දෙව” යි දෙක උදුරා පියා හැරගෙණ පලා ගොස් කරැ කළය බැඳැ ගෙණ ගඟ දියෙහි ගැලී කළකටින් වන් පැනින් බිබුළු නඟබඟා සෘඬිප්රාිතිහාය්ය්් කොට මියැ අවිචිමහානරකයෙහි උපන. මෙසේ තීථර්කගයෝ ඇසින් වැගිරෙණ කඳුළුධාරායෙන් හා ලෙන් නැ‍ඟෙන ශොකාග්නියෙන් හා බුදුන්ට පළමු කොට යමා මහපෙළහර දැක්වුහ. ඉක්බිති ලොකචාය්ර්ෙ‍ය වු අනාචාය්ය්ොට වු ධර්මකචක්රයවර්ත්නි නු ධර්මෙ ධ්වජ වු ත්රිාභුවනචුඩාමාණික්ය වු දශබලදාරී වු චතුවෛර්ශාරද විශාරද වු අසමසම වු අප්රුතිපුද්ගල වු ආශචය්ය්ලදානිධාන වු සමන්ත භද්රර වු අකුතොභය වු ලොකාලොකාදිවාකර වු මුළුලොවට පිහිට වු ලොකස්වාමි වු නෙත්රොුත්සවයට නිධාන වු සුවාමිදරුවානන් වහන්සේ කල්හිම් බලා “මේ පෙළහර පානට සුදුසු වේලා යැ”යි නිශ්චය කොට , කිසි චකිතකමක් නැති වැ, කිසි ශඞකාවක් නැති වැ, දැන් දැන් සියලු අප්රතමාණසර්වකඥයන් කොට ආ යමකප්රානති හාය්ය්ැක කොට , බිමැ පෙරළා වඳවමින් යමකප්රාොතිහාය්ය්ත් කෙරෙමි”යි සිතා වදාරා සිංහශය්යායයෙන් නැඟී සත්රුවන් මෙරපාමුල්හි ප්රාවාලවේදිකාවක් ලා ලන්නා සේ අතිරක්ත වු හඳවාන්හු මෙන් ඒ මත්තෙහි කායබන්ධන‍ය බැඳැ, අසුරවිජයට නික්මැ ගත්තා වු ඓරාවන නම් දිව්ය්හසනීහු වසා හෙළාලු රත් වු දිව්යයකම්බල යක් සේ අතිරක්ත වු සුගතචීවරය සුදුසුපරිද්දෙන් පෙරෙවැ,

දමනය බුත්සරණ. 103

දික් කළා වු ශ්රීු පාදය පිළිගන්නට නැඟි පියුමෙහි ශ්රීය පාදය ඔබත් ඔබත් මැ පැනැ නැංගා වු රෙණුසකත සියලු ගඳකෙළි යෙහි මැ සිසෑරි කෙසිවිදින් නික්මැ අහස් වසා දිවන්නට වන් කල්හි, ඒ සලකුණෙන් “ස්වාමිදරුවෝ වැඩැ වදාළසේකැ” යි සතියොදනක් පමණ තැනැ අතුරුසිදුරු නැති වැ පුරා ගෙණෙ සිටි බුදු පිරිස දොහොත් මුදුනෙහි තබා ගෙණැ ඒ දිශාව බලා සාධුකාර දෙන්නට වන් කල්හි, දසදහසක් සක්වළැ දෙවි බඹුන් සියලු ආකාශය පුරා බුද්ධ ශ්රී බලම්භයි සැරහි සිටැ ගත් කල්හි, දොර ඇළයට වඞනා හා මැ ශ්රීරහස්තය නො දික් කරවා මැ දොර තමා තමාට ඇරී ගිය ස‍ඳෙහි මැ මියරක් බිඳැ ගෙණැ නික්මැ ගත් මහවතුරක්සේ එක පැහැරැ බුදුරුස් එදොරින් නික්මැ මුළුලොව වසන්නට වන් කල්හි, හුදු අමායෙන් මවාලු රුවක් සේ, හුදු විසමයෙන් මවාලු රුවක් සේ, හුදු සංතෝෂ යෙන් මවාලු රුවක් සේ, හුදු තෙජසින් මවාලු රුවක් සේ, හුදු රුවක් සේ, හුදු මුදිතාදියෙන් මවාලු ,රුවක් සේ, හුදු මෛත්රිසයෙන් මවාලු රුවක් සේ, හුදු කරුණාවෙන් මවාලු රුවක් සේ , හුදු මුදිතායෙන් මවාලු රුවක් සේ, හුදු උපෙක්ෂා යෙන් මවාලු රුවක් සේ, ශීලයෙන් මවාලු රුවක් සේ, හුදු සමාධියෙන් මවාලු රුවක් සේ, හුදු ප්රුඥයෙන් මවාලු රුවක් සේ,

හුදු නිර්වාුණය තපස්වේශය ගෙණැ තමා මැ අවුත් ඇසට පැණි

ගියා සේ , අවුත් මුළුලොවට පැණි ගොස්, සියලු සතුන් ඇස් නිවමින්, සියලු සතුන් සිත් නිවමින්, ගඳකෙළිතිසවත්තෙහි වැඩ සිටි සේක. ඒ තාක් තැන් හිවී ගැවසී සිටි ඒ සා මහත් පිරිසින් අනික් දසාවක් බැලුවෝ කවුරු ද? අනිකක් සිතුවෝ කවුරු ද? අනික් බසක් ඇසුවෝ කවුරු ද? හැමදෙන මැ එක පැහැර “අහෝ”! බුධෝ, අහෝ! බුධෝ ” යි ස්වාමිදරුවන්ගේ නම මැ කියා විස්මය පත් වැ හඬ ගහමින්, “නමොතස්ස භගවතො අරහතො සම්මා සම්බුද්ධස්ස. නමො තස්ස භගවතො අරහතො සම්මා සම්බුද්ධස්ස. නමො තස්ස භගවතො අරහතො සම්මා සම්බුද්ධස්ස” යි එක පැහැර තුන් විටක් හඬ ගහා විඳිමින්, “ තවත් පෙළහරක් ද? ස්වාමිනී, මෙතෙක් ම ද ස්වාමිනී!”යි කියමින් , ආභරණ ගලවා දමමින්, හන්සිළු හිස සලමින්, සුරාපාණයෙන් මත් වුවන්ගේ තමන් අවධි තුමු මැ නො දන්නාහු බමන්නට වන්හැ. දේවතාවෝ සියලුසක්වළ පුරා පරසතුමදාරාමල් වස්වන්නට මන්හැ. මෙසේ අතන්ත වු ආශචය්ර්රා ‍ පවත්වමින් සිටියැ දී සර්ව ඥයන් වහන්සේ ශාසනයෙහි අනාගාමී වු මහත් සෘඬි ඇති ශරර්ණන නම් උපාසිකා කෙනෙක් අවුත් සර්වතඥයන්වහන්සේගේ ශ්රී පාදය

104 අමෘතාවහ නම් වු තීත්රෘ

භක්තීන් වැඳැ නැඟී සිටැ “ස්වාමිනී, ‘මා සේ වු මිඞියක සිටියැ දී, තීර්ථනකයන් පමණකට ස්වාමිදරුවෝ පෙළහැර පාවිතී” යනු කවර සරුපයෙක් ද ? මමත්, ස්වාමිදරුවන්ගේ අනික් මා සේ මිඞියක මුත්, සියලු ලෝවැස්සන් කොට ගත නො හැකි පෙළහර පාමි”යි ආරාධනා කොට සිටියාහැ. ඒ අසා ස්වාමිදරුවෝ ඒ උපාසිකාවන් ලවා මැ සිංහනාද කරවනු කැමති වැ “ තෝ කවර පරිද්දකින් පෙළහර පාවි දැ,”යි විචාරා වදාළසේකැ. ඒ අසා උපාසිකාවෝ තමන්ගේ ශක්ති දක්වන්නාහු “ස්වාමිනි, මම සතිස්ලක්ෂ දස දහස් තුන්සියපණස්යොදුනුන් පමණ මුළුසක්වළ මහපොළොව එක පැහැරැ දිය කොට පියා , දියකෙළි කෙළනා පරිද්දෙන්, පක්ෂි යකගේ වෙස් ගෙණැ නැ‍ඟෙණහිරින් සක්වළ මුවවිටැ සිටැ ගෙණැ මුළුසක්වළ පුරා සිටි බුදුපිරිසට මා පෑලා, එතැන දී ගැලී ගිය හිස බසනාහිරිසක්වළ මුව විටැ දී නඟා ගත්මි. නැවත එතැනැ දිත් සියලු බුදුපිරිසට පැණි ලා එතැනින් ගැලු හිස පුර්වතචක්රවවාල භිත්තියෙන් නඟාපියමි. මෙසේ සතරදිගින් කිබිසැ කිබිසැ නැඟී නැඟී සමහරවිටැ මැදින් හිස නඟා පියමි. ‘මෙසේ මහත් වු සෘඬියක් ඇති මොහු කවුරු දැයි විචාළ දෙවිබඹුන් සහිත වු ලොවට “මම අනිකෙකිම් නොවෙමි. ගෞතමගොත්ර යෙහි උපන්නා වු ධර්ම චක්රනවර්ත ති වු තිලෝගුරු සම්ය්ක්සම්බුධයන්වහන් සේගේ ශ්රී පාදධුලි වගුළ විහාරභූමියෙහි මා මුදුන් පහළ පමණෙ- කිත් මෙසේ වු සෘඬියක් ලත්, ස්වාමිදරුවානන්ගේ ශාසනයෙහි මහණ වුවන් කෙරෙන් පිටත්, එක්තරා මිඬියකිමි’ යි කියමි. මෙසේ කල්හි ස්වාමිදරුවන් හා සපර්ධාහ කරුණු කැමතිව ආ තීර්ථ්කයෝ ස්වාමිදරුවානන්ගේ ශ්රී මුඛය නො දැකැ මැ ඇත මැ වියැකි යන්නාහ” යි දැන්වුවාහැ. ඒ අසා ස්වාමිදරුවෝ “තී මෙපමණ ශක්ති ඇති බව මමත් දනිමි. එතෙකුදු වුවත් මෙතැන්හි මේ පෙළහර මා මැ කරණබව මුත් තී සේ වුවනට සුදුසු නො වෙ” යි කියා වලකා වඳාළසේක.

ඉක්බිති සුලුනේපිඬුමහසිටානෝ අවුත් සර්වවඥයන්වහන් සේගේ ශ්රීුපාදය වැඳැ සිටැ “මෙසේ වු අනිගාමිගැත්තක්හු සිටියැ දී,

ස්වාමිදරුවන් පෙළහර පානේ කුමක් පිණිසද ? සියලු සේනාව

බිඳී ගියකලැ වේද රජ්ජුරුවන් තමන් ඇතු නැ‍ඟෙන්නේ? මම මෙ බොරුබුදුන් සදෙනාගේ මන් හැරැ පෙළහර පාමි ”යි දැන්වු සෙයෙකැ. ඒ අසා සර්ව ඥයන්වහන්සේ ඔබගේ ශක්ති සියලු පිරිසට ප්රුකාශ කරුණු කැමතිවැ “අනාථපිණ්ඩිකය , තෝ කවර පරිද්දෙකින් පෙළහර කෙරෙහි දෑ”යි විචාරා වඳාළසේක. ඒ අසා සිටානෝ “ස්වාමිනි, මම මිනිස්වෙසින් සිටැ සියලු පිරිස්

දමනය 				බුත්සරණ.					105

බලබලා සිටියැ දී , මාගේ මිනිසත්බව පෙරළා , දොළොස් යොදුන් බ්රලහ්මනම්භාවයක් මවා ගෙණැ , මේ සියලු පර්වොදට ඇසෙන පරිද්දෙන් මහත් කොට අපොළා “ මම ස්වාමින්ගේ ආනුභාවයෙන් අනගැමි වුයෙමි. මේ තීත්ව“කයනුදු ස්වාමින් කරා අභිමානයෙන් නො එන පරිද්දෙන් අනාගාමි1 කෙරෙමි කියමි ’ යි දැන්වුහැ. සර්වනඥයන්වහන්සේ ඔබත් වළකා වදාළසේක.

ඉක්බිති ස්වාමිදරුවන්ගේ සස්නෙහි පැවිදි වැ සිටුපිළිසිඹියා පත් රහත්වු, වයසින් සත්හැවිරිදි වු චිරා නම් සාමණෙරීන් වහන්සේ “ස්වාමිනි , තීර්ථ්කයන්ගේ මන් බිඳැ මම සෘද්ධිප්රා තිහාය්ය්ර්‍ කෙරෙමි”යි දන්වා “තෝ කෙසේ ප්රායතිහාය කෙරෙහිදැ” යි විචාරා වඳාළකල්හි “ස්වාමිනී, මම මහමෙර හා සක්වළගල් හා හිමාලයපර්වළතය හා තුණ ලහලීවට තුණක් සේ උදුරා ගෙණැ මෙතැනැ තබාලා, හංසවෙශයක් ගෙණැ එක් පර්වදතයක් පළා ගෙණැ, අනික් පර්වසතයෙන් නැ‍ෙහමි. ‘තෝ කවරක් දැ’යි විචාළ වු සියලු පෂ්දට ‘මම සර්වෙඥයන්වහන්සේගේ ශ්රීපපාදපද්ම යෙහි රා‍ජහංසලීලා දක්වන්නා වු සත්හැවිරිදි වු මෙහෙණින් නකිමි’යි කියමි. එකල්හි තීර්ථරකයෝ ස්වාමීන්ගේ ශ්රීීමුඛය නො දැකැ මැ බිඳී යන්නාහ’ යි දන්වා සිටිසෙයෙකැ. ඉක්බිති සිවුපිළිඹියාපත් වු වුඤ නම් සාමණෙරයන් වහන්සේ අවුත් ශ්රිඹපාදය වැඳැ “ස්වාමිනී, මම මේ සියලු ජම්බු- වීපයට ධවජයක් සේ සිටියා වු පන්සියක් යොදුන් උස ඇති මහදඹරුක මුල අල්වා ගෙණැ, පිලඅත්තක් අල්වා ගෙණැ කෙළනා මතැතක්හු සේ සලාපියා, ඉන් වැඟිරැ ගිය මහදඹපක් මේ සියලු පිරිස වළඳවමි” යි දැන්වු සෙයෙකැ. ඉක්බිති බුදුසසුන් නමැති කනකපර්වයතයෙහි හටගත් ශාඛා ලතාවක් වැනි, සෘද්ධිමත් වු භික්ඛුණීන්වහන්සේ අවුත්, ශ්රිකපාදය වැඳ සිටැ “ස්වාමිනී, මම මේ බුදුපිරිස සිටියා සේ මැ මවාලා, මම ද මාගේ මෙහෙණිවෙස හැරැ, මහානුභාව ඇති සක්විතිරජවෙසක් මවා ගෙණැ, වෙන වෙන දිලියෙන්නාවු සත්රුවනින් යුකත වැ අවුත්, ස්වාමිදරුවානන්වහන්සේගේ ශ්රීු පාදය වැඳැ සිටි” යි දැක්වු සෙයෙකැ.

1. පෙළහර - ඇතම්

106. අමෘතාවහ නම් වු තීත්ක්ු සෙ

ඉක්බිති සෘද්ධියට මැ බැහැවි සිටි මුගලන්මහතෙරුන් වහන්සේ අවුත් වැඳැ සිටැ “ස්විමිනී, එක්ලක්ෂ අටදහසනක් යොදුන් මහමෙර සත්දරණප‍ෙටකින් වැලැඳැ හොත් නනෙද්රකප නන්ද නම් නාගරාජයා දමන වේලෙහිත් ස්වාමින් වඳාළ වු උප දෙශයට විරොධියකුත් නො කෙළෙමි. ස්වාමින්ට ආයාසයකුත් නො කෙළෙමි. බුදුසස්නට පරිභවකුත් නො කෙළෙමි.එහෙවයින් මෙතැන්හිදු මම මැ තීත්ක්පර යන්ගේ මානමදීනය කොට ප්රා තිහාර්ය්් කරන්නා කැමැත්තෙමි ” යි දන්වා “තෝ කෙසේ වු පෙළහරක් පාවී ද ? විචාරා වඳාළ කල්හි “ස්වාමිනී , මම එක්ලක්ෂ අටදහසක් යොදුන් මහමෙර උඳැටක් සේ දත්හස්සෙහි තබා ගණිමි” යි එකක් වඳාළසේක. “නැවත කුමක් කෙරෙහිද? ” යි විචාරා වඳාළ කල්හි “දෙලක්ෂසතළිස්දහසක් යොදුන් පමණ බොල ඇති මේ මහපොළොව කළාලක් සේ හකුළුවා ඇඟිලිහස්සෙහි තබා ගන්මි” යි දැන්වු සෙයැකැ. “නැවත කුමක් කෙරෙහිද ? ” යි විචාරා වඳාළකල්හි “මේ මහපො‍ෙළාව කබලක්සේ පෙරළා යටි පිටි ඹජස ඇරු ගෙණැ මේ මහපිරිසට බෙදා දෙමියි” යි දැන්වු සේක. “නැවත කුමක් කෙරෙහි දැයි ?” යි විචාරා වඳාළකල්හි “මේ මහපොළොව මා වමනට නඟා ගෙණැ , මේ මහාද්වීපයෙහි සතුන් අනික් වීපයෙකැ ලා ලමි” යි දැන්වු සේක. “තවත් කුමක් කෙරෙහිද?” යි වඳාළකල්හි “මහමෙර කුඩදඩක් සේ ගෙණැ අල්වා ගෙණැ සක්මන් කරණ මහණක්හු සේ සක්මන් කෙරෙමි ”යි දැන්වු සේක. මේ හැම අසා බුදුන්වහන්සේ “තොපි හැමදෙනා මේ කී කී පෙළහර පෑමෙහි ශකති ඇති බව දන්මි. එතෙකුදු වුවත් මුළු ලොවට විස්මය එළවා මා පානට සිතන්නාවු පෙළහර තොපට නො පිළිවන. දැන් මා බුදු වු කල් තබා , බොධිසත්වභූමියෙහි තිරිසන් වැ ඉපදැ , මා කළ ආශචය්යත මුළුලොවැ සත්ව යෝත් කරන්නට අසමතත්ව් යැ” යි කණහඋසභජාතකය ගෙණැ ඇරැ1 වදාරා ගඳකිළිසවත්තෙත් නික්මැ මලුවට වැඩැ අහස බැලු සේක.එක්කෙළවරක් නැළ‍ඟෙනහිරසක්වළැ මුවවිටෙහි තුබු අනික් කෙඟවර බස්නාහිරසක්වළැ මුවැවිටැ පිහිටි , දසදහසක් සක්වළැ දසදහසක් රුවන්මෙර උසුලා සිටිනා මහටැම් වු , රුවන් සක්මන ඉන්ද්රකජාලයෙහි රූපක් මෙන් අවුත් ආකාශව‍ෙයහි පැණි ගියේ. එවේළෙහි අවිවියෙහි පටන් භවාශ්ර ය දක්වා ඒ ආශර්චිය්ර්ට‍ දුටුවන් කෙරෙන් එක පැහැරු “ ඹ හො යි හඬ ගහා නුපු කෙනෙක්

1 ගෙණැ වුත් - බොහෝ

දමනය බුත්සරණ. 107

නැත. ස්වාමිදරුවෝ ද ඒ දෙවිබඹපිරිස් මැදැ, කදෝපැණියන් මැදට වන් සරාහිරුමඬලපරිද්දෙන්, සියලුලෝවැස්සන් මැඩ ගෙණැ රුවන්සක්මන මත්තට පැනැ නැඟී සේක.

‘ඉදිරියෙහි දොළො‍ස් යොදුන් පිරිස යැ , පස්සෙහි දොළො‍ස්

යොදුන්  පිරිස යැ , දෑලයෙහි දොළො‍ස් යොදුන්   දොළො‍ස් යොදුන්  

පිරිස යැ ‘ යි මෙසේ සතරදිගින් සුවිසියොදනක් පමණතැන් පිරිස් මැද රුවන්සක්මනට සර්වේඥයන්වහන්සේ පැනැ නැඟී සිටුත් මැ, ශ්රීරශරීරයෙන් නාභියෙන් මත්තෙහි තුන්ලොව බබලන්නා වු මහාගිනික‍ඳෙක් නැහැන්නට වන. නැවත‍ නාභියෙන් පාතැ ශ්රීකශරීරයෙන් ආකාශගගඩගංප්ර වාහයක් සේ‍ මහදියක‍ඳෙක් නැහැන්නට වන. නැවත ගිනිකඳ හුනු ‍ පුර්වකකායයෙන් දියක‍ඳෙක් හෙන්නට වන. දියකඳ හුනු අධඃකායයෙන් දියක‍ෙඳෙක් හෙන්නට වන. ශරීරයෙහි ශ්රිුමුඛය දිශාවෙන් ගිනිකඳෙක් නැ‍ෙඟන්නට වන. පිට දිශාවෙන් දියක‍ෙඳෙක් නැහෙන්නට වන. හෙද පෙරැළී පිට දිශාවෙන් ගිනිකඳෙක් නැ‍ෙඟන්නට වන. අභිමුඛයෙන් ගිනිකඳෙක් නැහෙන්නට වන.දකුණැසින් නාඹතල්කඳක් සා ගිනිකඳෙක් නැහෙන්නට වන. වමැසින් නාඹතල්කඳක් සා දියක‍කඳෙක් නැහෙන්නට වන දකුණුකන්සොරොව්වෙන්1 නාඹතල්කඳක් සා ගිනිකඳෙක් නැ‍ෙඟන්නට වන. වමත්සොරොව්වෙන් නාඹතල්කඳක් සා දියක‍්ඳෙක් හෙන්නට වන. දකුණුකන් සොරොව්වෙන් නාඹතල්කඳක් සා දියකඳෙක් නැ‍ෙඟන්නට වන. වම්කන්සොරොව්වෙන් නාඹතල්කඳක් සා ගිනිකඳෙක් හෙන්නට වන. දකුණු නාසාසිදුරෙන් නාඹතල්කඳක් සා දියක‍වඳෙක් හෙන්නට වන. වම්නාසාසිදුරෙන් නාඹතල්කඳක් සා දියක‍ටඳෙක් හෙන්නට වන. දකුණු නාසාසිදුරෙන් නාඹතල් කඳක් සා දියකඳෙක් හෙන්නට වන. වම්නාසාසිදුරෙන් නාඹ තල්කඳක් සා දියකඳෙක් හෙන්නට වන. දකුණුදසරඅවෙන් නාඹතල්කඳක් සා දියකඳෙක් හෙන්නනට වන. වම්දසරුවෙන් නාඹතල්කඳක් සා ගිනිකඳෙක් හෙන්නනට වන. දකුණු ශ්රීලහස්තයෙන් නාඹතල්කඳක් සා ගිනිකඳෙක් නැ‍ඟෙන්නට වන. වම් ශ්රී‍හස්තයෙන් නාඹතල්කඳක් සා දියකඳෙක් හෙන්නනට වන. වම් ශ්රී‍හස්තයෙන් නාඹතල්කඳක් සා ගිනිකඳෙක් හෙන්නනට

1. සිදුරෙන් - සොරලුවෙන් - සමහර

108. අමෘතාවහ නම් වු තීත්ක්ින

වන. දකුණු ශ්රී හස්තයෙන් නාඹතල්කඳක් සා දියකඳෙක් හෙන්නනට වන දකුණු ශ්රී පාදයෙන් නාඹතල්කඳක් සා ගිනි ක‍ඳෙක් නැ‍ඟෙන්නට වන. වම් ශ්රීාපාදයෙන් නාඹතල්කඳක් සා දියකඳෙක් හෙන්නනට වන. දකුණු ශ්රීලපාදයෙන් පෙරැළී නාඹතල් කඳක් සා දියකඳෙක් හෙන්නනට වන. වම් ශ්රීීපාදයෙන් පෙරැළී නාඹතල්කඳක් සා දියකඳෙක් හෙන්නනට වන. නැවත එකීඑකී ඇඟිල්ලෙන් නාඹතල්කඳක් සා ගිනි කඳෙක් ගැ‍ෙඟන්නට වන. ඒ ඒ ඇඟිලි හසුහස්සෙන් නාඹතල්කඳක් සා දියකඳෙක් හෙන්නනට වන. පෙරැළී ඇඟිලි හසුහස්සෙන් දියකඳෙක් හුනු තැනින් ගිනිකඳ නැ‍ඟෙන්නේ යැ. ගිනිකඳ නැඟී තැනින් දියකඳ හෙන්නේ යැ. සියලු ශරීරයෙහි එකීඑකී රොමයෙන් නාඹතල්කඳක් සා ගිනිකඳ නැහෙන්නට වන. එකීඑකී රොමකූපයෙන් නාඹතල්කඳක් සා දියකඳ හෙන්නට වන. ගිනිකඳ නැඟී තැනින් දියකඳ නැහෙන්නට වන. මෙසේ නැ‍ඟෙන්නාවු වහ්නිසකත්වනය අතුරෙන් සවනක් ඝන බුදුරුස් ඉන් ඊ වලඳිමින්, ඉන් ඊ පෙරළමින් ඉන් ඊ රැඳෙමින්, ඉන් ඊ කරකැවෙමින් මුළුසක්වල මැඩැ ගෙණැ දිවැන්නේය. අපිව, අග්නිස්න්ඩුය හා ජලස්කන්ඩය හා දෙක මැ බඹලොව දක්වා නැඟී, ආයේ පෙරුළී අවුත්, දෙයාසුදහසක් යොදුන් සක්වළගල්මුවවිට ගැසී පරසක්වළ මැඩැ ගෙණැ දිවන්නේය. ඒ අතරතුරෙන් දිවන්නාවු සවනක් ඝන බුදුරස් විරුවා 1 කළමුවවිවින් නමන රන්රස සේ, යන්ත්ර්නළින් මැඩැ නඟනා දෙයක් සේ, එසේම භවාශ්ර ය දක්වා නැඟී පෙරුළී අවුත් සක්වළගලමුවවිට නැසී හෙන්නේ යැ. එකල්හි සියලු සක්වළගබ සත්රුවන්ගෝනැසින් සදාලු මඬුවක් සේ එක පැහැර දිලියෙන්නට වන. මෙසේ පෙළහර පානා වු ස්වාමිදරුවානෝ එකී එකී වහ්නි සකන්ධයට තෙජොකසිණසමවත් සමවදනාසේක. එකී එකී ජලස්කන්ඩයට ආපොනසිණසමවත් සමවදනාසේක. සවණක් ඝන බුදුරස් පිණිස වෙන වෙන නීලකසින පීතකසිණාදියට සමවදනා සේක. තුඩ නො හැර මැ බණ වදාරණසේක. තමන්වහන්සේගේ ධර්මරයට ඒ පිරිස සාධුකාර දෙන සමයෙහි, සතිස් යොදනෙක්හි අතුරුසිදුරු නැති වැ ගිවී ගැවසී සිටි පිරිසෙහි, සියලුසතුන් වෙන වෙන මැ තෝරා “මොහුගේ චිත්තය රාගසහිත යැ. මොහුගේ චිත්තය රාගසහිත නො වෙයි. මොහුගේ චිත්තය වෙෂසහිත නො වෙයි.

1 විසුරුවා හැම

දමනය බුත්සරණ. 109

මොහුගේ චිත්තය මොහසහිත යැ. මොහුගේ චිත්තය මොහසහිත නො වෙයි. මොහුගේ චිත්තය සංක්ෂිප්ත යැ. මොහුගේ චිත්තය වික්ෂිප්ත යැ. මොහුගේ චිත්තය මහග්ගතයැ. මොහුගේ චිත්තය අමහග්ගත යැ. මොහුගේ චිත්තය සොනත්ර යැ. මොහුගේ චිත්තය අනුත්තරය යැ. මොහුගේ චිත්තය සමාහිත යැ. මොහුගේ චිත්තය අ සමාහිත යැ. මොහුගේ චිත්තය විමුක්ත යැ. මොහුගේ චිත්තය අවි විමුක්ත යැ” යි පරීක්ෂා කොට “ මොහට මෙසේ බණ කිව මැනව. මොහට මෙසේ බණ කිව මැනැ වැ ”යි සිතා වෙ‍න වෙන බණ වදාරණසෙයෙකැ. මෙසේ එක තමන්වහන්සේගේ මැ විසමයට මුළුලොව හක කෙරෙමින්, මහත් වු පෙළහර දක්වමින් වැඩැ සිටැ, එක ඇතක්හු සිටිනා පව්වට ඇතුන් දෙන්නකු නඟා ලුවා සේ, තමන් වහන්සේගේ විසමයට හක වු ලොවට අනික් නිර්මිත බුදුකෙනෙකුන් මවා වදාළසේක දෙදෙනාවහන්සේගේ මැ උස සම යැ. ශරීරවර්ණ සම යැ. කරණ පෙළහර සමයැ. එක් බුදුකෙනෙකුන් වහන්සේගේ සක්මන් කරණ කල්හි අනික් බුදුන් වහන්සේගේ වැඩැ හෝනා සේක් හෝ යැ. වැඩසිටිනා සේක් හෝ යැ. ඔබ විචාළා වු ප්ර්ශ්න ඔබ කියනදැ යැ. මේ අද්භූත වු බුඬානුභාව දුටුවා වු සත්ත්වෝයන් කෙරෙන් විසිකෙළක් පමණ ප්රාතර්ණවහු අමාමහනිවන් දුටුහැ. මෙසේ ආශ්චය්ය් සේ වු යමාමහපෙළහර පානා වු බුදුන් සරණ යෙමි යි බුත්සරණ යා යුතු. 97. මෙසේ යමකප්රා තිහාය්ය්්ය කොට වැඩැ සිටි ස්වාමිදරුවෝ “පුර්ව්සර්වාඥවරයෝ යමාමහපෙළහර කොට අන්තයෙහි කොයි ගියෝ දෝ හො” යි බලනසේක් “තව්තිසාභවනට ගොසින් මෑනියන් ප්රාධාන වු දෙවියන්ට අභිධර්මතදෙශනා කළහ ”යි දැන වදාරා “මම ද තව්තිසාභවනට යෙමි යි” එක් ශ්රිළපාදයක් ඔසො වන්නා හා සුවාසුදහසක් යොදුන් පමණ යුගන්ධරපර්වමතය හුයාජි වෙයගබඩක් සෙයින් නැම් ඒ ශ්රී පාදය පිළිගත. අනික් ශ්රීසපාදය දික් කරන්නා හා මැ එක්ලක්ෂඅටසැටදහසක් යොදුන් මහමෙර නැමි පිළිගත. මෙසේ සර්වදඥයන්වහන්සේ දෙව්ලොවට වඩන‍ා සඳැ ශක්රිදේවේන්ද්රස “ස්වාමි දෙව්ලොවට වඩනාදැ වනැ. දෙවතා වන්ට වන්නේ මහා ඉෂ්ටයෙකැ. බල එකෙක් මත්ත. 1 මාගේ මේ පාණ්ඩුකම්බලශෛල‍ාසනය දිග සැටයොදුනැ. පළල පණස්

1. නම් - ඇතම්

110. අමෘතාවහ නම් වු තීත්ක්්ල

යොදුනැ. බොලය පසළොස් යොදුනැ. මේ සා මහත් ආසනයෙහි අටළොස්රියන් සර්වඅඥවයෝ වැඩහුන් සේක් වී නම් , ඉතිරි තැන්මැ බොහෝ වන්නේ වේදැයි” යි සිතී යැ. සර්ව,ඥවයෝ ඔහුගේ අභිප්රා ය දැනැ, තමන්වහන්සේගේ සඟළසිවුර සතරරියන් පුටුයෙකැ අතු රත්නා සේ අතුටැ ලා, ඒසා මහත් ආසනය අසරණීය බැඳගත් දෙ‍දරණ ඉද්දෙන් ඉතිරි වැ නො තිබෙන පරිද්දෙන් වැඩහුන්සේක. ආසනය පිණිස තමන්වහන්සේගේ මහත් වු දැන් නැත. තමන්‍ වහන්සේගේ පිණිස ආසනය කුඩා කළ දැන් නැත. මෙසේ මහත් සෘඬි ඇති බුදුන් සරණ යෙමියි බුත්සරණ යා යුතු.

98

   ඉක්බිති එකවිට සර්‍වඥයන්වහන්සේ නුදුටුවා වු සියලු

මනුෂ්යතයෝ “අපගේ ස්වාමි අප හැරපියා කොයි වැඩි දෑ දැ” යි හඬමින්, ලොව මුළුල්ල එකාන්ඩකාර වැ යන්නා හා, මුගලන් මහතෙරුන්වහන්සේ කරා ගොසින් “ස්වාමිනි, අපගේ සර්වුඥයෝ කොයි දැ” යි විචාළහැ. ඔබ තමන්වහන්සේගේ දැනැදැනැ ද, අනුරුඬ මහතෙරුන්වහන්සේගේ ගුණ ප්රලකාශ කරණ පිණිස අනුරුඬ මහතෙරුන්වහන්සේගේ විචාරන්නට වඳාළ සේක. ඒ පිරිස් අනුරුඬ මහතෙරුන්වහන්සේගේ කරා ගොසින් විචාළකල්හි ඔබ වදාරණ සේක් “උපාසිකාවරිනි, සම්යබක්සම්බුඬ් යෝ තව්තිසාභවනයට- විජම් දෙසන්නට වැඩි‍සේක්, තුන්මසක් මුළුල්ලෙහි විජම් දෙසා මහාපවාරණදවස් මනුෂ්ය්ලොකයට වඩනාසේකැ” යි එතැන්හිම කඳවුරු බැඳැ ගත්හ. ඒ සා පිරිස හුන්තන්හි මලගන්ඩයෙක් හෝ මුත්රැගන්ඩයෙක් හෝ නොවීයැ. සියලු මලමුත්රි මහාපෘථිවි යෙහි මැ අන්තර්ධාරන වෙයි. ඒ සා පිරිසට බත් පිළී සුවඳ ආභරණාදීවු උපකරණ මුළුල්ල සුලුඅනේපිඬුමහසිටානෝ මැ සපයා දුන්හැ. බණ මුගන්මහතෙරුන්වහන්සේ, මැ වදාළසේක. ඉක්බිති පාණ්ඩුකම්බලශෛලාසනයෙහි වැඩ හුන්නා වු සම්යික්සම්බුඬයන්වහන්සේ, මෑණියන්වහන්සේ ප්රිධාන කොට ඇත්තාවු සියලු දිවයබු බ්ර,හ්මයෝ පිරිවරා ගත්හැ. බුදුහු කබල් මඬ්යායෙහි අවුළුවා ලු පහන් මඬ්යනයෙහි, එකපැහැර පහන් ඇවිලු වු සත්රුවන් මහඇගෑයක් සේ, සියලු දිය්යපබ්රහහ්මයන්ගේ ශොභා මැඩැ, තමන්වහන්සේ මැ දිලියෙමින්1 දසමසක් මුළුල්ලෙහි කුසින් ඉසිලු මෑනියන්වහන්සේ ඇස නිවමින්, සිත නිවමින්,

1. “මෙහි වැඩහුන් සේකැ, එයින් කීහැ” යනු දක්වා “නාවතිංසෙ යදා බු‍ඬො” යනාදී ගාථාතුනක් එක් පොතෙක්හි පමණක් පෙනේ.මුද්‍රිත පුජාවලියෙහි ද ඒ ගාථා පැණේ.

දමනය බුත්සරණ. 111

කත් නිවමින් , “කුසලා ධම්මා, අකුසලා ධම්මා, අව්යා කතා ධම්මා” යනාදීන් අභිධර්මලපිටකය දෙසා වදාරා, අසුකෙළදහසක් පමණ දෙවියන් අමාමහනිවන්ගි ලා වදාරා මෑනියන්වහන්සේ සෝවාන් කොට වදාළසේක.

ඉක්බිති මිනිස්ලොවැ හුන්නාවු මහපිරිස “සත්වනදවස් මහාපවාරණ වෙ” යි කියා නිශ්චය කොට, මුගලන්මහතෙරුන් වහන්සේ කරා ගොසින් “ස්වාමිනි, සර්වසඥවයන්වහන්සේ වඩනා දවස්හිම් දන මනා වේ දැ”යි දැන්වුහ. මුගලන්මහතෙරුන් වහන්සේ දද “යහපතැ” යි ගිවිසැ , එතැන්හි දී මැ පොළොව කිමිදැ මහමෙරපත්ලට නැඟී ගොසින් “මා නැ‍නේනා සියලු පිරිස දකිත්ව” යි අධිෂ්ඨාන කොට, මැණිකෙක්හි රත්පලස්හුයක් අවුණන්නා සේ, එක්ලක්ෂ අටසැටදහසක් යොදුන් මහමෙර පළා ගෙණැ නැ‍ඟෙන්නට වන්සෙයෙකැ. මිනිස්සු ද “යොදනක්” නැඟිසෙයෙකැ. දෙයොදනක් නැඟිසෙයෙකැ” බලබලා සිටියහැ. එසේ බලබලා සිටියැ දී මැ, මහතෙරුන්වහන්සේ සර්වටඥයන් වහන්සේගේ ශ්රීි පාදය හිසින් ස්පර්ශ කෙරෙමින් මැ පැනැ නැඟි, සර්වසඥයන්වහන්සේ වැඳැ පැදකුනු කොට, මිනිසුන්ගේ පවත් දැන්වුසේක. ස්වාමිදරුවෝ “මුගලන, මම මෙයින් සත්වන දවස් සකස්පුර දොරට බස්මි ‘පිරිස ඔබ එන්නේ ය’යි කිය”යි වදාළසෙයෙකැ. මුගලන්මහතෙරුන්වහන්සේ නැවත පෙරළා ගෙණැ1 එසේ මැ අවුත් පොළොව කිමිදෑ ගෙණැ පිරිස් මධළ්යකයෙහි පහළ වැ එපවත් වදාළසේක. එබස් ඇසු පිරිස් , පෙ‍හෙ වැ ලා බණ අසන්නට යන්නවුත් සේ, කෙළිමින් සෙමින්, කිසි මාර්ගොහප- කරණයක් නැති වැ බුඬානුභාවයෙන් මැ සැවැත්නුවර සිටැ තිස්යොදුන් මඟ ගෙවා සකස්පුරදොරෙහි රැස් වුහ.

ඉක්බිති සර්වඟඥයන්වහන්සේ වස් වසා පවරා , ශක්රකදෙවෙන්ද්රපයා කැඳවා “දෙවෙන්ද්රවය, මනුෂළ්යධලොකයට අප ගිය මනා කල් වේ දැ යි වදාළසෙයෙකැ. ඒ අසා ශක්ර්දෙවෙන්ද්රු තෙම ‘යහපතැ, ස්වාමිනී” යි ගිවිසැ ‘රුවන්භිනෙක , රිදීහිණෙක, රන්භිනෙකැ’යි තුන් භිණක් මැවීයැ. මේ භිණි තුණ මැ උසින් සුවාසු දහසක් යොදුනැ භිණිහිස මෙර මුදුනෙහි යැ. භිණිපාමුල සකස්පුර දොරැ යැ. එහි දකුණැළයෙහි රන්භිණැ දෙවතාවන්ට යැ. චාම් පාර්ශවයෙහි රිදීභිණැ මහාබ්රුහ්මන්ට යැ.මැද රුවන්භිණ ස්වාමි දරුවන්වවඩනට යැ. එසමයෙහි ස්වාමිදරුවෝ පාණ්ඩුකම්බල ‍ෛශලාසනයෙන් බැසැ පියා, ධර්මරදෙශනාවසානයෙහි බඬාඤ්ජලී වැ

1. මහමෙර පළා -ඇතම්

112. අමෘතාවහ නම් වු තීත්ක්වෝ සිටියාවු සියලු දිව්යාබ්රෙහ්මනයන්ට පින් දී අවුත් සත්රුවන් භිණිහිසැ සිටැගෙණැ, වැටඅගෙක්හි අවුළුවා ලු පහනක් සේ සිලියෙමින් එතැන්හි වැඩ සිටැ, යමකප්රාලතිහාය්ය්් කොට බලා වදාළසේක. උඩින් සියලු දිව්යිලොක බ්ර,හ්මලෝක තාක් එකාඞගණ වැ ගියේ. යටට ඇස හෙළා ලන්නා හා, අවිචිය දක්වා සියලු පෘථිවි මණ්ඩලය එකාඞගණ වැ ගියේ. සරස1 බලා ලන්නා හා, එක් සක් වළෙක්හි අවිචියෙහි පටන් ගෙණැ භවාග්ර්ය දක්වා තල ඇටක් හෙළත් තල ගෙවෙල. සක්වළ නො ගෙවෙ’ යි කියන පරිද්දෙන් සසර අනන්තාපරිමාණසක්වළ එකාඞගණ වැ ගියේ . පහන් දහස් සවහස් ඇවිළුවු සතරරියන් ගබඩාවකට වන්නවුන් උඩිනුත් යටිනුත් හාත්පසිනුත් ඒ ගබඩාව සුව සේ මැ බලන්නා සේ, සියලු බුදුපිරිස අනන්තාපරිමාණසක්වළ කිහිඹිකුහුඹුවන් පටන් ගෙණැ මහාබ්රිහ්මයන් දක්වා ඔවුනොවුන් සුවසේ දක්නට වන්හ. දෙවතාවෝ මිනිසුන් දක්ති. මිනිස්සු දෙවතාවන් දකිති. දෙපක්ෂයෙහි ඇත්තෝ කැටි වැ බ්රසහ්මයන් දක්ති. බ්රවහ්මයෝ කැටිවැ දෙපක්ෂයෙහි ඇත්වුන් දකිති.

එදවස් ඒ බුඬශ්රීහ දුටුවා වු සත්වයන් අතුරෙන්,ඒ මිහිරි දැකැ අවස්ථා නො දැනැ, පිරූ සමතිස් පැරුම් නැති වැ “මම බුදු වෙම් වයි, මම වෙම්ව”යි නො පැතු කෙනෙක් නැත. දකුණු ශ්රිථහස්තය දිශායෙහි රින්භිණින් බස්නා දෙවියන් හා, වම් ශ්රීය හස්තය දිශායෙහි රිදීභිණින් බස්නා මහාබ්ර හ්මයන් හා, මැද සත්රුවන්භිණින් බස්නා ස්වාමිදරුවානන් හා වඩනා ඒ ශ්රි් නොබුදු වැ කවුරු සිතා නිමවා ගණිත් ද? බුදුවත් කවුරු කියා නිමා වා ගණිත් ද? දෙවියන් ඇස් නිවී ගියේ. බඹුන් සිත් සැනහී ගියේ. මිනිස්සු බිමැ වැඳැ පෙරළන්නට වන්හැ. ඒ බුඬශ්රී් බලන සත්වයන් කෙරෙන් ඇසක් පියා ලු එක ද සත්ත්වයෙක් නැත. භිණිපෙත්තෙන් භිණිපෙත්තට ඒ ශ්රී් පාදයෙහි බුඬවිලාසයෙන් ඔබඔබා නඟා ලු ඒ ශ්රීි පාදයෙහි අටතුරාසියක් මඟුල් ලක්ෂණ අනන්තාපරිමාණසක්වලැ සත්ත්වයන්ට පාමින් නික්මුනාහැ.

දකුණු දිශාවෙහි සිටැ ගත් පඤ්චසිඛතෙම තුන්ගව්වක් පමණ බෙලුවපන්ඩුවීණාව සත් තතක් නඟා සරහාලා, බුදුගුණයෙන් යුක්ත වු ගී කියකියා, මුළුලොවට කර්ණාපමෘත නමමින් බස්නට වන. දසදහසක් සෛත්වවයන් යෙදු වෛජයන්තරථය

1. තරස - සමහර

දමනය බුත්සරණ. 113

නොයෙක් ධ්වජපතාකයෙන් ගෙව්තච්ඡත්රනයෙන් සරහාලා මාතලී දිව්ය්පුත්ර්තෙම වාමපාශීචයෙන් නික්මැ ගත. දෙතිස්දළෙහි පොකුණු හා, පොකුණෙහි පියුම් හා පියුම්මත්තෙහි නටන දිව්යුස්ත්රී න් විසින් යුක්ත වැ, සොඬින් සිඟාව ඉද්දට ශෙච්තච්ඡත්රෝ- යක් අල්වා ගෙණැ ‍ෙඑරාවණයා නික්මැ ගත. මහාබ්ර හ්මයා ගෙව්තච්ඡත්රෙයක් අල්වා ගෙණැ වාමාභාගයෙහි රිදීභිණින් බස්නට පටන් ගත. සෙසු සුයාම - සන්තුසිතාදි වු දිව්ය‍පුත්රටයෝ තමන් තමන්ට සුදුසු සුදුසු වු වල්විදුනා ආදි වු නොයෙක් මඞගලොප කරණ ගෙණැ නික්මුනාහැ. දසදහසක්සක්වළැ දසදහසක් ශක්රගයෝ දසදහසක් විජයුන්ගර පිඹිමින් නික්මුනාහැ. නටන්නා වු දිව්යෙස්ත්රීහන්ගේ ගණන් නැත. නොයෙක් පුජාවෙන් යුක්ත වැ ආකාශයෙහි වැනී ගියා වු සත්රුවන්මඩු මෙතෙකැයි පමණ නැත. සමන්තභද්රර -ශාක්යනසිංහ - පරදුඃඛදුඃඛිත- ධර්ම-ගංගාප්රතවාහ- කරුණානිධාන - හෘදයානන්දකර මාරහුඞකාරසංභාර - ශරණා ගතවජ්රිපඤ්ජර -තිභුවනචන්ද්රම - අභිධර්මා මෘතප්රතසව - දෙවාතිදෙව- ශක්රාරතිශක්ර- බ්රනහ්මාතිබ්රංහ්ම යනාදී වු ජයකාහළ පිඹැ ගෙණැ බස්නා වු දෙවතාවෝ කෙනෙක් ද? දහවල්හිදී දු ආකාශයෙහි තරු පිපී ගියේ. භූමියෙහි සත්රුවන් ඉපිලැ ගියේ. සාගරයෙහි මත්සයිපීයෝ මුළුල්ල දියපිට ඉපිලැ ගොස් බුද්ධ ශ්රිි බලන්නට වන්හැ. සියලු පර්වළතයෙහි සියලු භූමියෙහි එක පැහැරැ මල් පිපී ගියේ. මෙසේ වු ආශචය යුක්ත වැ ස්වාමිදරුවානෝ සකස්පුරදොරට වැඩිසේක. එසමයෙහි ඒ විසමය දුටුවා වු සැරියුත් මහතෙරුන්වහන්සේ ගොස් , සර්වවඥයන්වහන්සේගේ ශ්රී පාදය වැඳැ ගෙණැ හෙවැ නැඟී සිටැ -

“න මෙ දිටෙඨා ඉතා පුබෙබ - නස්සුතො උද කස්සවි, එවං වග්ගුවදෙ සත්ථා -තුසිතා ගණ්මාගතො” යනාදීන් ස්තුති කොට “ස්වාමිනි, නුඹ සේ වු මවුන් ලදිමි. නුඹ සේ‍ වු පියන් ලදිමි. නුඹ සේ වු ගුරුන් ලදිමි. නුඹ සේ වු කල්යාුණ මිත්රයයන් ලදිමි. නුඹ සේ වු ඇසක් ලදිමි. නුඹ සේ ලයක් ලදිමි. නුඹ සේ වු සරණක් ලදිමි. නුඹ සේ චිත්තාමාණික්යියක් ලදිමි. නුඹ සේ වු භද්ර ඝටයක් ලදිමි. නුඹ සේ කල්පවෘක්ෂයක් ලදිමි. නුඹ සේ වු නෙත්රොදත්සවයක් ලදිමි. නුඹ සේ වු හෘදයානන්දයක් ලදිමි. එසේ හෙයින් ම‍ා සේ වු භාග්යේ ඇත්තෝ නැත.අද නුඹ වහන්සේ ශ්රීර බලා බුදු වන්නට නො පැතූ එකද දිව්ය් මනුෂ්යනයෙක් නැතැ” යි දැන්වු සෙයෙකැ.

8 114. අමෘතාවහ නම් වු ජටිල

ඉක්බිති සර්ව.ඥයන්වහන්සේ, තමන්වහන්සේගේ පෙළහරෙහි කුළු ගන්වමින්, තමන්වහන්සේගේ මඟුලෙහි අස් තබමින් , සම්ප්රා්ප්ත වු පර්ෂමදට ධර්මලදෙශනා කෙ‍ාට වදාරණසේක්:-

“යෙ ඣානපසුතා ධිරා - නෙක්ඛමමුපසමෙ රතා, දෙවාපි තෙසං පිහයනති - සම්බුධානං සතීමතං” යන ගාථාව වද‍ාළසේක. ඒ ගාථාකෙළවරැ තිස්කෙළක් ප්රාහණීහු අමාමහනිවන් දුට්හ.

මෙසේ විස්මය වු ගුණ ඇති, මෙසේ විස්මය වු, බස් ඇති මෙසේ විස්මය වු රු ඇති, සිතුසිතුවන් වැඳී වැඳියන් පිදුපිදුවන්‍ අමාමහනිවන්හි ලන සේ දන්නා වු මාගේ අමාමෑනියන්වහන් සේගේ සරණ යෙමියි බුත්සරණ යා යුතු.

99. තව ද, වජ්රාරසනයෙහි වැඩැ හිඳැ සවාසනසර්ව කෙලශයන් නසා බුදු වැ, ක්රයමයෙන් සක්සති යවා, අටවැනි සතියෙහි අජපාල නිග්රොදධමුලයෙහි වැඩැ හිඳැ, තමන්වහන්සේගේ විසින් දන්නා වු ධර්මරය සුක්ෂමබව හා ලෝවැස්සන්ගේ ක්ලෙශබහුලබව හා ප්රවත්යා වෙක්ෂා කොට වදාරා “මෙසේ වු ස්ථුලබුඩි ඇති මොවුන්ට සුක්ෂම ධර්මෂ දේශනා කෙලෙමි. නම්, ඒ ධර්ම්ය ඔවුන් සිතට නො නැ‍ඟේ නම්, ඒ මට මැ ආයාසමාත්ර යෙකැ” යි සිතා වදාරා, ධර්මඟදෙශනා වෙහි මන්දෝත්සාහ වැ වැඩැ හුන්කල්හි ඒ බව දැනැ සහම්පති මහාබ්රනහ්මයා දසදහසක් සක්වළැ දිව්යදබ්ර හ්මයන් හා එක් වැ අවුත්, ශ්රීස පාදය වැඳැ ධර්මමදෙශනාවට ආරාධනා කළ කල්හි, ඔවුන්ගේ ආරාධනා ගිවිසැ වදාරා, ධර්ම්ය අසන්නට සුදුසු කුලපුත්රආයන් පරීක්ෂා කොට වදාරා, බරණැස ඉසිපතන විහාර යෙහි වැඩ හුන් පස්වගමහණුන් වහන්සේ දැකැ, දොළොස් යොදුන්මඟ ගෙවා ඔවුන්වහන්සේ කරා වැඩැ ඇසළ මසැ මැදි පොහෝදවස් උතුරුසළනැකැතින් ධර්ම සනාරූඪ වැ, දසදහසක් සක්වළැ දිව්යරබ්ර හ්මයන් මධ්යවයෙහි වැඩැහිඳැ, අඤ්ඤාකොණ්ඩඤ්ඤ වහන්සේ ප්ර්ධාන කොට ඇති ඒ පස්වගමහණුන් වහන්සේට ධම්සක්පවතුන්සුත්රධය දෙසා වදාරා, ඒ පළමු වන ධර්මහදෙශනා මඞගලයෙහි අඤ්ඤාකොණ්ඩඤ්ඤ වහන්සේ හා අටළොස්කෙළක්

දමනය බුත්සරණ. 115

බ්රයහ්මයන් හා සෝවාන්පෙලෙහි පිහිටුවා, ඔවුන්ට අමාමහනිවන් දී, එතැනට වර්ෂා්කාලය සම්ප්රාෙප්ත හෙයින් එහි මැ වස් වැස වදාරා, දෙවනදවස් අඤ්ඤාකොණ්ඩඤ්ඤ මහතෙරුන්වහන්සේ යැ , මහානාමමහතෙරුන්වහන්සේ යැ , භද්දිය මහතෙරුන්වහන්සේ යැ අස්සජිමහතෙරුන්වහන්සේ යැ යන සතරදෙනාවහන්සේ සිඟා යවා, තමන්වහන්සේ විහාරයෙහි වැඩැ හිඳැ, වප්පමහතෙරුන්වහන්සේ වහන්සේට ධර්ම දෙශනා කොට වදාරා ඔබට, ද අමාමහනිවන් දි , තුන්වනදවස් ඉතිරි සතරදෙනාවහන්සේ මැ සිඟා යවා, තමන් වහන්සේ විහාරයෙහි වැඩැ හිඳැ භද්දියමහතෙරුන්වහන්සේට ධර්මසදෙශනා කොට, ඔවුන්වහන්සේට ද අමාමහනිවන් දී වදාරා, සතරවන දවස් ඉතිරි සතරදෙනාවහන්සේ සිඟා යවා, තමන් වහන්සේ විහාරයෙහි වැඩැ හිඳැ මහානාමමහතෙරුන්වහන්සේට ධර්මසදෙශනා කොට වදාරා ඔබටද, අමාමහනිවන් දී, පස්වනදවස් ඉතිරි සතරදෙනාවහන්සේ සිඟා යවා, තමන්වහන්සේ විහාරයෙහි වැඩැ හිඳැ අස්සජිමහතෙරුන්වහන්සේට ධර්ම,දෙශනා කොට, ඔවුන්වහන්සේට ද අමාමහනිවන් දී, වදාරා, මෙසේ ධම්සක් පැවැත් වු පසඝළාස්වැනි වක යැ, එයට දෙවැනි වු අවපළමුවන‍ වකයැ, එයට තුන්වැනි වු අවදෙවැනි වකයැ, එයට සතරවනු වු අවතුන්වැනි වකයැ, එයට පස්වනු වු අවසතරවැනි වක යැ යන පස්දවසින් පස්වගමහණුන්වහන්සේ පස්දෙනා හට අමාමහ නිවන් දී වදාරා, නැවත අවපස්වැනිවක ඒ පස්දෙනා වහන්සේගේ සියලු ශාසනකෘත්යව මස්තකප්රවජාත කොට, රහත් එලයෙන් ඔවුන්වහන්සේගේ ප්ර‍ච්ර්ජ්යාකයෙහි කුළු ගන්නාකැමති වැ ඒ පස්දෙනාවහන්සේ එක්තැන් කොට, පස්තරුයෙකින් යුක්ත වු හතනකත හා එක් වු පුණර්චනන්ද්රමයා මෙන් දිලිහිදිලිහී වැඩැ පස්දෙනාවහන්සේ මැ රහත් කොට, ඉක්බිති යසකුලපුත්රියන් ප්රදධාන කොට ඇති පස්පණස්දෙනෙකුට අමාමහනිවන් දී වදාරා, මෙසේ තමන් වහන්සේ ඇතුළු වැ එක් සැටක් රහතුන් වහන්සේ ලොකයෙහි පහළ වු කල්හි, ක්ර මයෙන් සර්වදඥමහාමෙඝය ධර්මැවර්ෂාඤ වස්වන කල්හි, එහි කළ ඊෂ්යාරයෙන් මෙන් මෙඝකාලය ඉක්මැ ගිය කල්හි, තදනන්තර වැ ශරත්කාලය අවුත් සම්ප්රානප්ත වු කල්හි, දෙම්හයි කී වස්තුව නො දි බොරු කියන්නා වු ස්වාමිහුගේ

116. අමෘතාවහ නම් වු ජටිල

බස් ඇසු ගැත්තාවුන් සේ, වැසි නො වස්නා වු මෙඝයාගේ ශුෂ්කගර්ජිතය ඇසු වැසිලිහිණියන් නො සතුටු වැ හුන්කල්හි, වයස් මුහුකළවුන් යෞවනමදය යැරැ තමන් මැ අවනත වන්නාසේ, සියලු ශාලිවර්ගමයන් පැසී කරල් ඇඟින් නැමී සිටි කල්හි, ජඩයන්ගේ පැලඹීම නැති වීමෙන් පැලැඹෙන සජ්ජනයන් සේ, මෙඝකාලයාගේ ඉක්මිමෙන් අ‍ාකාශයෙහි තාරකාවන්ගේ පැලඹීම බොහෝ වු කල්හි, අය නැති වැ බොහෝ වියදම් කරන්නවුන්ගේ ධනය ක්රිමයෙන් ක්ෂය වන්නා සේ, ආසින් වැසිඅයක් නැති වීමෙන් හා පළමු ආවා වු වතුරු මුහුදට වන් හෙයින් හා, ගංගෝආදියෙහි ජලය ක්රටමයෙන් මඳ වන්නට වන් කල්හි, අබුද්ධොත්පාදයෙහි දුරු වැ ගිය කුශලධර්ම යන්, නැවත බුද්ධොත්පාදයෙහි අවුත් සජ්ජනයන්ගේ සිතට වදනා සේ, මෙඝකාලයෙහි මානසවිලට ගියා වු හංසයන් ශරත්කාලයෙහි ඒ ඒ පියුම්විලැ පිරෙන්නට වන්කල්හි, මයුරයා විසින් තමා හිසැ වස්නා වැසි වළකන පිණිස විදහා ගත්තාක් බඳු වු පිල්සක, නැවත වැසි නැති වත් හකුළුවන්නට වන් කල්හි, ආත්ම ශක්තීන් මෙඝකාලයා ලුහුබඳවු ශරත්කාලය විසින් ජයමදයෙන් වැලුක්මල් නැමති ශ්වේතචාමර එක පැහැරැ සල්වන්නට වන් කල්හි, “මෙ තෙක් කල් නවවරේ තඹදියෙහි ගැලී ද, මාගේ බඩ සුදුපැහැ නො නටුයේ යැ”යි දක්වන්නාක් මෙන් දියෙහි තමන්සේ බඩ සුදුපැහැ දක්වා පෙටියන් පෙරැළෙන්නට වන් කල්හි, “තමන් කණැ තිබු නිලුපුල්මල් වැටි යේ දෝ හෝ ? යි යන භයින් අත් නො සොල්වා හඬ ගසන්නා වු හැල්ගෙවියන්ගේ මධුරනාද අසඅසා, නො ඉඟිලී බැසැ මයුරයන් අළුතැ පැසුනු හැල් කන්නට වන්කල්හි, අළුත වැදු වස්සන් වල්පත් නඟා ගෙණැ මවුන් සිසාරා හලු ගසා දිවයන්නට වන්කල්හි, එක මෙඝකාල නැමති සතුරා නැතිවීමෙන් තෙ‍ාපටත් අපටත් මෙතෙක් සුව වුයේ යැ’යි ඔවුනොවුන් බලා සතුටු වැ සෙන්නනා සේ, ආකාශයෙහි තාරකාවන් හා විල්හි විල්හි ඇඹුලමල් හා එක පැහැරැ පිපෙන්නට වන්කල්හි, සාරමසක් මුළුල්ලෙහි මෙඝජලයෙහි ගැලීමෙන් හිඳීගිය සෙවලක් බදු වු නිල් වු සසලප චන්ද්රෙමණ්ඩලය උසුලන්නට වන්කල්හි, තමා ශ්රීන දුන්නා වු මෙඝකාලය නැති වැ ගිය කල්හි , කෙළෙහි ගුණ දන්නා වු ගැත්තකුහු මෙන්, මයුරයා ශොකයෙන් හැකිලැ ගත් කල්හි, ආකාශය මෙඝකාලයට සුදුසු කොට තමා ඉසිලු විදුලි යැ, ඉන්ද්රමචාප යැ යනාදී වු ආභරණයන් හැර ශරත්කාලයට සුදුසු වු චන්ද්රම යැ, තාරකාවෝ යැ යනාදී වු උජ්ජවල වු ආභරණයන් උසුලන්නට වන්කල්හි, හැල් පිණිස ඉදි කළාවු ලියද්දෙහි පිපි

දමනය බුත්සරණ. 117

මහනෙල්මල් හැල්ගෙවියන් සිත් සේ කඩා පලදින කල්හි , ස්වාමාදරුවානෝ වස් වසා, වස් අන්නයෙහි පවරා, තුණුරුවන් ලොවැ පහළවු බව හඟවන පිණිස අනික් සැටදෙනාවහන්සේ කැඳවා)

“ලොව දහම් නැමති ඇස් ලදබව කියව. ලොව මිත්ථ්යා, දෘස්ටි නැමති විෂයට ප්ර තිපක්ෂ වු සඬම් නැමති ඹෟෂධය පහළ වු බව කියව. බුඬාන්තරයක් මුළුල්ලෙහි අප්ර,කාශ වැ සැඟවී තිබු සඬ්රර්ම මහානිධානය ධර්ම චක්රපවර්තකති වු මාගේ බුද්ධි බලයෙන් උදුරා නඟා ගෙණැ ලොවැ ඉස්මින් සිටිබව කියව. තොප සැටදෙනා මා හා කැටි වැ නිවන්පුරයට මකුළුහු කපා වන් බව කියව. සසර බොහෝකලක් ඇවිදැ විඩා වුවන් නිවන්පුරයට වැදැ සැතැපෙනු කැමත හොත්, මේ තුනුරුවන් හට ගැති වන්නට මැ තියව”

යනාදී හසුන් ඒ සැටදෙනාවහන්සේ ඒ ඒ දිගට යවා වදාරා, තමන්වහන්සේ උරුවෙලාවට වඩනාසෙයෙක්, අතර මඟැ භද්ර,වර්ගහයෙහි රාජකුමාරයන් තිස්දෙනෙකුට බණ වදාරා, ඔවුන් අමාමහ නිවන් දක්වා වදාරා, ඔවුන් ද එහි භික්ෂු භාවයෙන් මහණ කොට,

‘මහණෙනි! තෙපි ද ඒ ඒ දිගන්තරයෙහි ඇවිද, ලොව මවුන් ලද්බව කියව. පියන් ලද්බව කියව.ලොව කල්යාවණ මිත්ර යන් ලද්බව කියව. බුඬ්න්තරයක් මුළුල්ලෙහි අගුළු ගෙණැ තිබු නිවන් පුරයෙහි දොර මා විසින් හරණලදබව කියව. අධමර්‍ පරදවා සඬ් ර්මහධ්වජය නැඟූබව කියව. බොහෝ කලක් ලොව පෙළා සිටි පඤ්චමාරයන් මුහුණැ දැලි ගෑවුනු බව කියව. බුද්ධෝත්පාදයෙක්හි මුත් පහළ නොවන්නා වු ප්රලතිත්යකසමුත්පාද, යුක්තිය සත්ත්වයා තුඩැ තුඩැ නටන්නට වන්බව කියව, නිවන්මඟ රාජවිථි වැ ගියබව කියව. අපායමාර්ගතයෙහි හසර නැති වැ තණ නැ‍ඟෙන්නට වන්බව කියව.

යනාදි හසුන් දි ඒ වහන්සේවරුන්ද ඒ දිගට යවා වදාරා, තමන්වහන්සේ බිම්බිසාර රජ්ජුරුවන්ට දුන් ප්රවතිඥාවෙන් මිදෙනු පිණිස රජගහනුවරට වඩනාසේක් ක්රනමයෙන් උරුවෙලාවට වැඩිසේකි.

එසමයෙහි උරුවෙලාවෙහි උරුවෙලකාශ්ය ප යැ, නදි කාශ්යහප යැ, ගයාකාශ්ය‍ප යැ යන ජටිලයෝ පන්සියයක් ජටිල යන්ට ප්ර‍ධෘනයහැ. නදිකාශ්යයපයෝ තුන්සියයක් ජටිලයන්ට ප්රටධෘනයහැ. ගයාකාශ්යාපයෝ දෙසියයක් ජටිලයන්ට ප්රලධෘනයහැ. 118 අමෘතාවහ නම් වු ජටිල

ඉක්බිති සර්වඅඥවඥයන්වහන්සේ උරුවෙලකාශ්යපපයන් සමීපයට වැඩැ “කාශ්යවපය, තට ඉදින් බැරි නෙ‍ාවේ නම්, මේ තාගේ ගිනිහල්ගෙයි අද එක රුය වසමෝ දැ”යි වදාළසේක. ඒ අසා උරුවෙලකාශ්යකපතෙම “ශ්රසමණයෙනි, මේ මට බැරියෙක් නොවෙයි. තොප සේ වු ශ්ර මණකෙනෙකුන්ට ආගන්තුකසත්කාර කරණබව තපස්වීන්ට සුදුසු මැ යැ. එතෙකුදු වුවත්, මේ ගිනි ගල්ගෙයි ඝොරවිෂ වු මහානාගරාජයෙක් වෙසෙයි. ඔහුගේ විෂශ්වාසයට මහමෙර මකුළුහු යැ. මහාසාගරය පිනිබිදු යැ. මහපොළොව පරඬලා යැ. මොහු විසින් තොප වැනි යෞවනස්ථ ස්වස්ථ වු රන්වන් මහණකෙනෙකුන්ට කිසි උපද්ර වයෙක් වී නම්, නපුරැ” යි දැනිවී යැ. ඒ අසා ස්වාමිදරුවෝ නයින්ගේ බලත් තමන්වහන්සේගේ බලත්තමන්වහන්සේට මැ හැ‍ඟෙන හෙයින් ඒ නයින්ගේ පවත් පිටිකණැ එවැ දෙවනටත් “කාශ්යෙපය, තට ඉදින් නො වේ නම්, අද මේ එකරෑ මේ ගිනිහල්ගෙයි වසන්නා කැමැත්තම් ” යි වදාළසේකැ.

නැවත උරුවෙලකාශ්ය පතෙම “මහා ශ්රේමණයෙනි, නිකම් තිබෙන ගිනිහල්ගෙයි තොප වසන බව මට කවර බැරියෙක් ද? මෙහි විෂඝොර වු එක් නාගරාජයෙක් ඇත. ඔහුගේ විෂවහ්නි යට යුගාන්තවහ්නිය හෙල්මැලි යැ. ඔහුගේ නාසාවාතයට යුගාන්තවාතය මලයමාරුත යැ. ඔහුගේ විෂයට කාලකූට විෂය අමා යැ. එහෙයින් ඒ තොපට කිසි උපද්රයවයක් කෙළේ නම්, නපුරැ” යි දැන්වීය ඒ අසා ස්වාමිදරුවානෝ ඒ නාගරාජයාට වඩා ශතගුණයෙන් සහස්රැගුණයෙන් අධික වු මහානුභාව ඇති මුචලින් ද නම් නාගරාජයාගේ දරණගබ සත්දවසක් මුළු‍ල්ලෙහි තමන්වහන්සේට ගඳකිළි වු බව තමන්වහන්සේගේ ශ්රීහබුඬියෙහි ඇති බැවින් ද, තවද, ඒ මුචලින් ද නම් නාගරාජයාගේටද වඩා ශතසහස්රිගුණයෙන් අධික වු මහිම ඇති මහාකාල නම් නාගරාජයා තමන් බුදු වු මඟුලෙහි ස්තුති‍ඝෝෂා කරණ වන්දිහටට වු බව තමන් වහන්සේගේ මැ ශ්රීල බුඬ්යෙහි ඇති බැවින් ද, ඒ නයින්ගේ පවන් නො ඇසුකන් වැ, තුන්වනවිටත් “ කාෂ්ය ප, තට නො බැරි වී නම්, අද එකරුස මේ ගිනිහල්ගෙයි වසන්නා කැමැත්ත නම් ’ යි වදාළසේක. ඉක්බිති උරුවෙලකාශ්ය ප තෙම තුන්වන වාරයෙහි වදාළ බසට අනිකක් නො කියැ හී, නයින්ගේ මැ දැඩිකම් දැන්වී යැ.

දමනය බුත්සරණ. 119

ඉක්බිති සර්වසඥවඥයන්වහන්සේ “ඒ නාගරජයා අපට කරණ උපද්රතව තෝ නො විචාරා, මේ ගිනිහල්ගෙයි අප වසන්නට තෝ අනුදනැ ” යි වදාරා, ඒ අග්නිශාලාව ඇතුලට සැක නැති වැ වැඩැ , බුඬාසන පණවා පලඟ බැඳැ වැඩැහුන්සේක. ඉක්බිති නාගාරාජ තෙම තමාගේ ගිනිහල්ගෙයි වැඩැහුන්නා වු සර්වඒඥවඥයන්වහන්සේ දැකැ මතැතක්හු දළ ගන්නා වු උන්මත්තයකු සේ, මා වසන්නා වු මෙතනට නො විචාරා වන්නේ කවරෙක් දැ” යි කිපි “තමාගේ විෂධුමයෙන් සර්ව ඥවඥයන්වහන්සේ දවා පියමි”යි සිතා විෂධුම හරණට වන.

ඉක්බිති සර්ව.ඥවඥයන්වහන්සේ “ඇපි දු ඉදින් ධුමයක් හළමෝ නම්, මේ නාගාරාජයා තබා, මුළුලොව මැ ඉවසා ගත නො හෙන් නේ යැ. බල එකෙක් මත්න. මේ නයි ‘දුමන්නට මම මැ සුරුමි’යි සිතූකල්හි, තමාගේ ශක්ති පෑව මනා වේ ද? එහෙයින් මාගේ ශරීරයෙන් නැංගා වු මේ ධුමය මේ නාගරාජයාගේ ශරීර යෙහි ඡවිමාංසාදි වු කිසි අවයවයකට උපද්රරව නො කෙරේව ” යි සිතා වදාරා, ශ්රීය ශරීරයෙන් දුම් හරණට පටන් ගත් සේකැ. ඒ සර්වදඥවඥයන්වහන්සේ ගේ ශ්රිප ශරීරයෙන් නැංගා වු ධුමය , නාග රාජයාගේ විෂධුමය ඔබා ගෙණැ, ඔහුගේ ශරීරයෙහි ඡවිමාංසාදි වු කිසි අවයවයකට උපද්රාව නො කොට, ඔහු පෙළන්නට වනැ. ඉක්බිති නාගරාජතෙම සර්වණඥවඥයන්වහන්සේගේ ප්ර භාව දැකැ, ක්ෂමා කොට ගත නො ගී, කෝපයෙන් එක පැහැරැ විෂාග්නි හරණට පටන් ගත. සර්වවඥවඥයන්වහන්සේ ද “ශරීරයෙන් ගිනි හරණ උපාය, තොපට මුත් අපට නැත්තේ නො වෙ‍” යි සිතා වදාරා, තමන්වහන්සේ ද තෙ‍ෙජාධාතුවට සමවැදැ, නැවත තමන්වහන්සේගේ ශරීරයෙන් ගිනිකඳ හරණට පටන් ගත්සේක.

එවෙලෙහිම සියලු අග්නිශාලාව ගිනි ගෙණැ දිලිහී ගියාක් සේ වී යැ. ඒ දුටුවා වු උරුවෙලකාශ්යහපයන් ප්රැධාන කොට ඇත්තාවු ජටිලයෝ “මේ දිලිහි ගියේ නාගරාජයාගේ විෂාග්නි යැ” යි සිතා, “මෙසේ ඇසට රසායනයක් බඳු වු රූපකාය ඇති ශ්රතමණයෝ අනාථයෙහි නාගරාජයැ අතැ නටහ” යි සිතූහැ. ඉක්බිති සර්වරඥවඥයන්වහන්සේ තමන්වහන්සේ තෙජසින් ඒ නාගරාජයාට කිසි උපද්රවවයක් වියැ නො දී ඔහු හික්මවා, උදාසනැ ඒ නයි ශ්රීකහස්තයෙන් ගෙණැ, සිහිල් වු දළමුත්හරක් සැක නැති වැ ගෙණැ ඉඳුනිල්මිණිකරඬුවෙක්හි බහාලන්නා සේ, ඒ නාගරාජයා

120 අමෘතාවහ නම් වු ජටිල

පාත්රඉධාතුන්වහන්සේ ගේ ඇතුළත්හි බහාලා, තමන් වහන්සේ ගේ ශ්රීර හස්තයෙන් ඒ පාත්රුධාතුන්වහන්සේගේ ඇතුළත සෝධනකල්හි කෙළවාලු ශ්රීර හස්තය හොස්සෙහි වළලු හී ගිය ජලධාරාවක් සේ, ඒ නාගරාජය‍ා එහි දරණ ලා විෂ නැති කොට හොවාලා, උදාසනැ මැ උරුවෙලකාශ්ය පයාට “කාශ්ය පය, තා ඊයේ තාගේ නයින්ගේ ආනුභාව කී නියා කෙසේ ද? දැන් මු හොත් නියා කෙසේ ද? තෝ මැ බල” යි වදාරා පාත්රයයේ හෙ‍ාත්තා වු නයි ඕහට දක්වා වදාළසේකැ.