පූජාවලිය-උද්දේසික පූජා කථා-34

පූජාවලිය

සුතිස් වන පරිච්ඡෙදය

තව ද: අප බුදුන් ශ්‍රී ලංකාද්විපයෙහි හැම රජුන්ගෙන් ලද උද්දෙසික පුජා නම් කවර යත්?

තව ද: අප බුදුන් ශ්‍රී ලංකාද්විපයෙහි හැම රජුන්ගෙන් ලද උද්දෙසික පුජා නම් කවර යත්? අනාගත කාලයෙහි පන් දහසක් හවුරුදු පවත්නා වු බුද්ධ ශාසනයට මතු වන නො එක් සිංහලාධිපති වු පින්වත් රජුන් විසින් කරන උද්දෙසික පුජා අපමණ වන බැවින් එහි වර්ණනාව මතු වන ධර්මි කථිකයන්ට ම හළිමි. මෙ තෙන මම වනාහි බුදුන් ගේ සද්ධර්මාකමෘත ගංගාවට බැස සිත් සේ ඇවිදිනා සමයටපූර්වදභාගයෙහි උපන් සිංහලාධිපතිරජුන් බුදුන්ට කළ උද්දේසික පුජා සංක්ෂෙපයෙන් පවිමි.

අප මහා ගෞතම බුදුන්න්ගේ ප්රංථමබොධියෙහි පටන් මාගේ මේ ස්තුති පූජාවගේ අවසානයට එක්වාදස් අටසිය සුපනස් හවුරුද්දෙක් අතික්රානන්ත විය. මෙවකට සිංහලාධිපති රජහු එක්සිය තෙපනස් දෙනෙක් වොටුනු පැලඳ රජ කළහ.

ඔහු කිනම්හ යත්? පළමු වන විජය රජ ය, උපතිස්සය පණ්ඩුවාස ය, අභාය, පණ්ඩුකාභ ය, මුටසිව ය, දෙවන පෑතිස් ය, උත්ති ය, මහ සීව ය, සුරතිස්ස ය, අශ්වාචාරී ය, අසේල ය, එළාල ය, මානා රජ ය, යටාල තිස්ස ය, ගොළු අබා ය, කාවන් තිස්ස ය. දුටුගැමුනු ය, සැදෑ තිස්ස ය, තුල් නම් රජ ය, ළැමැනි තිස් ය, කලුන්නා ය, පංච ද්රසවිඩ ය, වලගම් අබා ය, මහදැළියා තිසි ය, චොරනාග ය, කුඩ තිස් ය, බලත් සිටුවා ය, වටුක ය, පෙරෙවි ය, වාසුඛි ය, බැල තිස් ය, අනුළා ය. සකළන් තිස් ය, භාතිය ය, මහදැළියා ය, අමඩ ගැමුනු ය, කිණිහිරි දැළි ය, කුඩා අබා ය, සීහ වල්ලි ය, කළුන්නා ය, සඳ මුහුණු ය, යස සිළු ය, ශුභ බලතා ය, වහප් මහරජ ය, වක් නැහැ තිස් ය, ගජ බාහු ය, මහලු මා නා රජ ය, භාතිය තිස්ස ය, චූළ තිස්ස ය, කුහුන්නා ය, (1) කුඩ සිරිනා ය, (2) වේර තිස්ස ය,අභා සෙනය, සිරිනාග ය, විජයිඳු ය, සඬ්ඝ තිස්ස ය, දැහැමි සිරිසඟබෝ ය, ගොඨාභය ය, කළකැන් (3) දෙටතිස් ය, මහසෙන් රජ ය යි මහාවංශයෙහි වොටුනු පැලඳ රජ කළාවූ රජුන් තෙසැට දෙනෙකු හා, චූළවංශයෙහි:- කිත්සිරි මේ රජ ය, දෙට තිස් ය, බුජස් රජ ය, උපතිස්ස ය, මහා නාම ය, සෙන් ගොත් ය, ලැමනි තිස් ය, මිත්සෙන් කරල් සොරා ය, ස රජ ද්රසවිඩ ය, දාසෙන් කැලි ය, සීගිරි කසුබු ය, මුගලන ය, කුමාරදාස ය, කීර්තිසේන ය, මැදි සිවු ය, ලැමැනි උපතිස්ස ය, අඹ හෙරණ ය, දාපුළු සෙන ය, දල මුඟලන, කුඩ‍ා කිත්සිරි මෙවන, සෙනෙවි හඑරජ ය, ලැමැනි සිඟා ය, අග්බෝ රජ ය, කුඩා අග්බෝ රජ ය, සඟ තිස ය, ලැමැනි බෝනා ය, අසිග්ගාහක ය, සිරිසඟබෝ ය, ලැමැනි කටුසර ය, දළුපතිස් ය, පැසුළු කුසුබු ය, දාපුළු ය, ලැමැනි දළුපතිස් ය, පැසුණ දණපතිස් ය, සිරි සඟබෝ ය, වල්පිටි වැසි දත්ත ය, හුනන්නරු රියන් දළ ය, මහ ලෑපාණෝ ය, අග්රත බෝධිය, සෙන් මහරජ ය, සුළු කසුබු ය, මිහිදෙල ය, කුඩා අග්බෝ ය, සලමෙවන් මිහිඳු රජ ය, උදා රජ ය, සොමිහිඳු ය, මැදි අගිබෝ ය, දාපුළු ය, පැසුළු අග්බෝ ය, සෙන් මහරජ ය, මුගයින් සෙන, උදා රජ ය, කසුප් රජ ය, පැසුළු ය, කද බු ය, දාපුළු ය, කුඩා දාපුළු ය, උදා රජ ය, සෙන් රජ ය, උදා මහ රජ ය, පැසුළු සෙන් රජ ය, මැද සෙන් රජ ය, කුඩා‍ මිහිදෙල, සලමෙවන, මිහිඳු රජ ය, වික්ර ම බාහු ය, මහලේ රජ ය, වික්රලම පාඬි ය, ජගත් පාල ය, පරාක්ර ම පාඬි ය, ලෝකේශ්වර සෙනෙවි ය, මහලු විජය බාහු ය, ජයබාහු ය, වික්ර්ම බාහු ය, මහලු පරාක්රතම බාහු ය, පණ්ඩිත විජයබාහු ය, කිලිං කෙ‍සදා මිහිඳු ය, කීර්ති නිස්සංකමල්ල ය, වීර බාහු ය, වික්ර ම බාහු ය, චෝඩගංග ය, ලීලාවතී ය, සාහස මල්ල ය, කල්යා ණවතී ය, ධර්මාගශොක ය, ඇනියඟ ය, ලීලාවති ය, ලෝකේශ්වර ය, ලීලාවති ය, පරාක්රයම පාඬි ය, මාඝ රාජ ය, විජයබාහු ය, පරාක්රුමබාහුයයි සුළුවස රජය කළ අනු දෙනෙකු හා මෙසේවූ රජ‍ එක්සිය තෙපනස් දෙනෙක් සිරිලක රජය කළහ. එයින් පින්වත් රජුන් බුදුන් පිදු පරිදි කවර යත්?

ශ්‍රී ලඬ්කාධිපති වු පින්වත් රජ යුවල මහ ඇමතියන් විසින් සාවධාන ව ඇසිය යුතු. සිරි ලක සත් වනු ව ඉපැද පින්වත් වු යට කී ඒ දෙවන පෑතිස් රජ්ජුරුවෝ මිහිඳු මාහිමියන් වහන්සේගේ අනුශාසනා වු පරිද්දෙන් ලෝ වැඩ සසුන් වැඩ කරන්නාහු. මහබෝ වඩා ආ ක්ෂත්රිහය කුමරුවන් අටදෙනා අතුරෙන් බෝගොත් කුමාරයන්ට ලක් මහ ලේ තනතුරු දි,සුමිත් කුමාරයන්ට ජය මහ ලේ තනතුරු දි, සඳගොත් කුමාරයන්ට විල්ඛා මුල රජුන්ගේ තනතුරු දී, දෙවුගොත් කුමාරයන්ට මහරැටි නා තනතුරු දි, දම්ගොත් කුමාරයන්ට මහසිටු නා තනතුරු දි, හිරුගොත් කුමාරයන්ට කොතුරුගා නා තනතුරු දි, සිසිගොත් කුමා‍රයන්ට සක්දා නා තනතුරු දී, ජුතින්ධර කුමාරයන්ට අරක් මේ නා තනතුරු දී, ශි ලඬ්කාද්වීපය මුළුල්ලෙහි යොදනෙන් යොදනෙහි දාගබක් - සඬ්ඝා වාසයක් බැගින් සුවාසු දහසක් දාගබ් බඳවා පුජා කළහ. සුවාසු දහසක් සඬ්ඝාරාම කරවා පුජා කළහ. තිසා වැව බඳවා ලෝවැඩ කළහ. මෙසේ චෛත්ය පුජා ය, සඬ්ඝාවාස පුජා ය, බොඬ්යෙඬ්ගණ පුජා ය යි යනාදී වු අප්රාමාණ වු පුජා කරවා ඒ දෙවන පෑතිස් රජ්ජුරුවෝ සතලිස් හවුරුද්දක් දැහැමෙන්රාජ්ය ය කොට දෙවුලොව ගියහ.

ඔහු මල් උත්තිය නම් රජ දස හවුරුද්දක් රාජ්යවය කෙළේ ය. ඔහු මල් මහාසීව නම් රජ දස හවුරුද්දක් රාජ්යසය කෙළේය. ඔහු මල් සුරතිස්ස නම් රජ දස හවුරුද්දක් රාජ්ය්ය කෙළේ ය. ඔහු ඉක්බිති ව ලක්දිවට අසුන් ගෙනා අශ්වාචාරි දෙබෑ කෙනෙක් දෙවිසි හවුරුද්දක් රාජ්යකය කළහ. මේ දෙමළුන් දෙදෙනා මරා ලුහුබඳවා ඒ දෙවනපෑතිස් රජහු මල් අසේල රජ‍ දස හවුරුද්දක් රාජ්ය්ය කෙළේ ය. සොළී රටින් එළාර නම් දෙමළ රජෙක් ලක්දිවට බැස අනුරාධපුර නුවර ගෙන අසේල නම් රජහු මරා රුහුණු හැර, ලක්දිව මුළුල්ලෙහි මමුන් නසා, දෙතිස් දෙමළ කඳවුරක් ඇති කොට, විසි මහා යොධකෙනකුන් ඇති ව, සුසාලිස් හවුරුද්දක් රාජ්යොය කොළේ ය.

යට කී දෙවන පෑතිස් රජහු ...

යට කී දෙවන පෑතිස් රජහු මල් මානා රජ තමාට විෂයෙන් යෙදු අඔ එවුහ යි බැදැ බිසොවුන් කෙරෙහි කලකිරී බැහැණන් රාජ්ය ය කරන සමයෙහි ම රුහුණු ගොස්, රජය කොට, යටාල තිසුන් ලදහ. ඒ යටාල තිස් රජ කැළැණි පහය ඇතුළු වු කැළැණි වෙහෙර කරවා එහි ම රජය කෙළේ ය. ඔහු පිත් කාවන් තිස් රජ කැළැණි වෙහෙර - තිස්සමහ වෙහෙර - දෙමට ගල් - සිතුල් පවු - මහගම් තොටලු - තරහල්පවු - කළුමුහුදු - ගිරි - උතුරු වරා - නියම් පටුන් - ගලු බිසොවළු - රත්කරවු - දොරවේරු - සඳගිරි වෙහෙර ආදි වු විහාර මුල්පිස කරවා මහත් වු පුජා කොට කැළණිතිස් රජහු දු වෙහෙර නම් ලද බිසොව අලබිසෝ කොට, දුටුගැමුණු රජු හා සැදැතිස් කුමරුවා හා දරු දෙදෙනා ලදින් රුහුණු හිඳ ම රාජ්යණය කොට දෙව් ලොව ගිය.

ඔහු පිත් දුටුගැමුණු මහ රජ පියරජහු අයාමෙහි මේ ලඬ්කාද්වීපයෙහි දෙතිස් දෙමළ කඳවුරු බැඳ වෙහෙර සසුන් නසා ලක්දිව පුරා හුන් එළාල රජු හා දෙමළ මහසෙන් දැක බුද්ධශාසනයෙහි උපන් මහා කරුණාවෙන් “පරසතුරන් සාධා ලක්දිව සසුන් හෙළිකළ දවසෙක මුත් දෙපය දිගුකොට වැද නො හෙමි”යි මහත් වු අභිමානයෙන් මන් බැඳ තමාගේ එකොළොස් දහස් එක්සියදස මහ යොධයන් ගෙන කඩොල් නම් ඇත්රජහු පැනනැගි රුහුණු රජයෙන් රැහැණිව, රජසෙන් ගෙන, නික්ම , දෙතිස් දෙමළ කඳවුරෙහි දෙතිස්, දෙතිස් දහස් බැගින් ඇනිලා හුන් දශලක්ෂ සුවිසි දහසක් පමණ දෙමළුන් මරා, එළාල රජහුද මරා, අනුරාධපුර නුවර ගෙන, වොටුනු පැලඳ, එතැන් පටන් දශ රාජ ධර්මපයෙන් රාජ්යුය කෙළේය. ඒ රජ මෙසේ වු වික්රඑමයක් ගිය දවස බෝ - මළුවක් හැමඳපු කුසල් පමණකින් ම ලදහ යි දතයුතු.

ඒ රජ මෙසේ ලෝකශාසනයට මවක සේ ලක්දිව මිථ්යාෙ දෘෂ්ටීන් දුරුකොට ශාසනොපකාර කරනුයේ නව අනුවක් පමණ රජමහා විහාර කරවා, එකුන් සියක් මහපුජා කෙළේ ය. තව ද: මිරිස් පැස්සක් බුදුන්දරුවනුට නො දී, සඳහන් මඳ ව, කැවා වු දඬුවමට, එකුන් විසි කෙළක් පමණ ධන වියදම් කොට මිරිසවිටි නම් මහසෑය කරවා ලක්දිව සමසඬ්ඝයා රැස්කොට සත් දවසක් මහ දන් දි පූජා කෙළේ ය. තව ද: අයමින් විතරින් එක්සිය විසි රියන් පෙළෙක සතලිස සතලිස බැගින් සතලිස් පෙළක් ඇති එක් දහස් සසියක් මහටැම් හිඳුවා නව මහල් ඇති, දහසක් කන්කළු ඇති ලොවාමහපාය තිස්කෙළක් පමණ ධන වියදම් කොට කරවා, සඬ්ඝාරාම කොට පිළිගන්වා, සත් දවසක් මුළුල්ලෙහි මහත්වු දාන පුජා කෙළේය. තව ද: එක්සිය විසි රියන් රුවන් මැලි නම් මහසෑය බඳවා, අනන්ත නම් කාගරාජයා කෙරේ තුබු ද්රොිණයක් පමණ ධාතු දොළොස් හැවිරිදි සොණුත්තර නම් සාමණෙර කෙනකුන් ලවා බලාත්කාරයෙන් ගෙන්වා, ඒ දාගබ පිහිටුවා සයානු කෙළක් පමණ මහරහතන්ට සත්දවසක් මහ දන් දී අනර්ඝව වු වස්තු සුවිස්සක් හා දෙකෙළ දහසක් පමණ ධන පරිත්යාපගයෙන් ඒ රුවන්මැලි නම් මහා චෛත්ය්ය පුජා කෙලේය.

එ සමයෙහි පුජා කරන සතියෙහි සයානුකෙළක් මහරහතන් වැළඳු පාත්රත සේධු නම් මහ වෑ පත්ලෙහි සතරඟලක් පමණ හෙළඟිතෙල් මිදී සිටගත. ඒ වෑ පත්ලෙහි හටගන්නා වු ශුණ්ඩිගාදියෙහි අද දක්වාත් ගිතෙල් ගුණය නො හැරේ ම ය. තව ද: ඒ රජ සුවිසි වාරයෙක බුදුන් උදෙසා ම වෙසක් පුජා සුවිස්සක් කෙළේ ය. මේ ශ්රීි ලඬ්කාද්වීපයෙහි හැම භික්ෂූන් නො වරදවා තුන්වාරයෙක අටපිරිකර දි පුජා කෙළේ ය. සත් සත් දවස් බැගින් ශ්රීර ලඬ්කාද්වීපය ලස් වාරයෙක බුදුන්ට පුජා කෙළේ ය. දවස්පතා හෙළඟිතෙල් පහන් දොළොස් දහසක් බැගින් ම පුජා කෙළේ ය. දවස් පතා ගිලන්පස අටළොසක්තබා දින අටළොස් ස්ථානයෙක බෙහෙත් බඩු තබා දින. සුසාලිස් ස්ථානයෙක පැන් නො වකා පිසු කිරිබත් තබා දවස දවස දින. තව ද: හෙළඟිතෙල බැදි* පුළුප්බරාතබා දින. තව ද ලඬ්කාද්වීපය මුළුල්ලෙහි සියලු විහාර ම නො වරදවා මසකට අටවාරයක් බැගින් පහන් පූජාවට තෙල් තබා දින.

තව ද: ධර්ම දානයෙහි ආනිසංස බෙහෙවැ යි අසා තමන් තෙවළා නිම වු හෙයින් තමන්කැරවු ලෝවා මහපායට මහසඟ පිරිස් රැස්කොට තුමු ධර්මකසන පැනනැඟී මඬ්ගල සුත්රපයෙන් බණ කියමි යි හිඳ දොළොස් දහසක් පමණ රහතන් දැක, උපන් අස්ථාන භයින් බණ කිය නොහී, සර්වායඬ්ගයෙහි ඩා සෙලවී ධර්මා සනයෙන් ‘නැඟී, “ස්වාමිනි! බණ කියන්ට භය ඇතියෙමි, ධර්මමදානයෙහි පින් කෙසේ ලැබේ දැ”යි විචාරා “මහරජ! තොප නමින් වෘත්ත දී බණ කියවව”යි වදාළ කල එ තැන් පටන් ගෙන ධර්මමකථිකයන්ට මහත් වූ සත්කාර කොට, ශ්රීම ලංකාද්වීපය මුළුල්ලෙහි හැම විහාරවල තමන් නමින් ම බණ පවත්වා, මාස් පතා එකෙනි ධර්ම කථිකයන්හට ගිතෙල් උක්පැණි ශර්කරා නැළි නැළි බැගින් දි, සතරඟුල් වැල්මී කඩක් පිළීසඟලක් බැගින්, මාස්පතා මෙ කී වෘත්ත තබා දී, එකි එකී ධර්මගශාලාවෙහි අනැඟිවූ -

 පුළුප් බඳනා - ඇතැම්

-වියනක් ධර්මා]සනයක්, ඇතිරිලියක්, දණ්ඩාසනයක්, බණවස්නක්, කබලියක්, විජිනිපතක්, බණපොතක්, බැගින් ලවා මෙසේ ධර්ම යට ද සත්කාරකොට, බුදුන් උදෙසාම අප්රමමාණ වු පුජාවෙන් පින් රැස්කොට සුවිසි හවුරුද්දක් දශ රාජධර්මේයෙන් රාජ්ය්ය කොට, “මෙතේ පබුදුන්ට අගසවු වෙමි”යි පතා ගොසින් තුසිතපුර ඉපැද ගිය.

ඔහු මල් සැදෑතිස් රජ පදිකටුන්නරු, දිවගුණු, උතුරළ , නෑපි යොව, සොදිගමු, මාලදෙණි, මාමඬල, කැඳලා, රැඳලා, මහගුළු, රැන්දා, නා තෙලෙ ආදිවු දොළොස් වැවක් බඳවා, දිගානක‍ාදි වෙහෙර කරවා මහ පුජා කොට අටළොස් හවුරුද්දක් රාජ්යිය කොට තුසීපුර ම ගිය.

ඔහු පිත්ු තළුන රජ උදා වෙහෙර කරවා එක්මස් දසදවසක් රාජ්යතය කෙළේ ය. ඔහු මරා ලැමැනිතිස් රජ බනව හවුරුදු අටමස් දෙපෝයක් රාජ්ය ය කෙළේ ය. ඔහු මල් කලුන්නා රජ සහවුරුද්දක් රාජ්යයය කෙළේ ය. ඔහු මල් වලගම් අභා රජහු පස්මසක් රාජ්යයය කළ කල, සොළි රටින් දෙමළු සත් දෙනෙක් සත් සෙනගක් ගෙන, සත් තොටකින් ලක්දිවු පැස, ඔහු ලුහුබඳවා රජය ගෙන, එකෙක් පාතුධාතුව ගෙනගිය; එකෙක් රජහුගේ සොමි නම් බිසොව ගෙන ගිය; සිටි දෙමළු පස්දෙනා පිළිවෙළින් තුදුස් හවුරුදු සත් මසක් රජය කොට සිටි කල. වළගම් අභා රජ මායා රජයේ හිඳ බල පිරිස් ගෙන.දිව ගෙන ගොස් නුවර වැද, ඒ දෙමළුන් මරා රජය ගෙන, ලඬ්කාද්වීපයෙහි ගල්ලෙනවල පෙර තමා වල වසන කල ප්රටයෝජන දැක, කටාර කොටවා දොළොස් හවුරුදු පස් මසක් රාජ්යදය කෙළේ ය. බැමිණිටියා සාරත් මොහු සමයෙහි ම විය. මොවුන් දවස පන්සියයක් රහතන් වහන්සේ අලුලෙන වැඩහිඳ පොත් සඬ්ගායනා කළ සේක.

පෙර කී කලුන්නා රජහු පිත් මහ දැළියා තිස් කුමර තුදුස් හවුරුද්දක් රාජ්ය ය කෙළේ ය. පසුව වළගම් අභා රජහු පිත් චොරනාග නම් රජ අටළොස් වෙහෙරක් මුලිනුදුරා නසා, බොහෝ පවු පුරා, දොළොස් හවුරුද්දක් අධර්මායෙන් රාජ්යරය කොට පසුව ලක්දිවු වැස්සන් විසින් නස්නා ලදු ව, ලෝ ඇඳිරි නරකයෙහි කළාකඤ්ජක නම් මහා ප්රේරත ව මේ කප මුළුල්ලෙහි ම ප්රේකත දුකට භාජන විය.

ඔහු ඉක්බිති ව මහදැළියා තිස් රජහු කුඩ තිස් නම් රජ තුන් හවුරුද්දක් රාජ්යිය කෙළේ ය. ඔහු අඹු අනුළා නම් බිසොවක් ඒ රජුට වස දි මරා බලත් සිවුවා ලවා එක් හවුරුදු දෙමසක් රජය කැරවුව. ඔහු වස දී මරා වටුක නම් දෙමළකු ලවා එක් හවුරුදු දෙමසක් රජය කැරවුව. ඔහු වස දී මරා පුරෝහිත බමුණා ලවා සමසක් රජය කැරවුව. ඔහු වස දී මරා වාසුඛි නම් නැකැත්තා ලවා එක් හවුරුදු මසක් රජය කැරවුව. ඔහු වස දී මරා තොමෝ සාරමසක් රජය කළා ය.

පෙර කී සුය්ය් ර්වං ශයෙන් ආ කුඩා තිස් මහරජහු පිත් මකළන් තිස් රජ තමා පියාණන්ට වස දී මැරූ බිසොව මරා, දෙවිසි හවුරුද්දක් රජය කෙළේය. ඔහු පිත් භාතිය නම් රජ රුවන්මැලි දාගබ ඇතුළත රහතන් වහන්සේ පිරිත් බණන හඬ අසා “ඇතුළට වැද බණ අසා මුත් නො නැඟෙමි”යි නිරාහාර ව, සලපතරේ වැදහෙව ශක්රනභවනය කම්පාකොට ශක්රහයා ගෙන්වා, ඔහුගේ සමයෙන් ධාතුගර්භයට වැද, සිත් සේ වැඳ බලා පිටත්ව, තමා දාගබ් කුසැ දුටුතාක් ප්ර්තිමා රූප මණ්ඩපයෙක කරවා, රුවන්මැලි දාගබට නො එක් වාරයෙහි පුජා කොට අටවිසි හවුරුද්දක් දැහැමෙන් රජය කෙළේ ය.

ඔහු මල් මහදැළියා මානා රජ සෑගිරියේ අම්බලු දාගබ් කරවා ධාතුපූජා කොට, කොළොම් හොය සිට පාදෙව පියවිළි පිටින් ගොස් සෑගිරිය වඳනා ලෙස අලඬ්කාර කොට, ලක්දිවු වාසීන් දෙන අය නො ගෙන අනුරාධපුර නුවරට සතරදිගින් සතර සතර ගවු තැන උයන් කරවා, එහි සීනිද්ද - බෝලිද්ද - දෑසමන් - සපු - නා දොඔ - දුනුකේ - වැටකේ ආදි වු සුවඳ මල්වතු කරවා තමන් කැරවු සෑගිරි දාගබ හා දෙක වටා කීල හිඳුවා සුවඳ මල් කොත අග සලා දාගබ නො පෙනෙන සේ මල්වරුයෙන් වසා, මෙසේ මහත් වු මල්පුජාවක් කොට , සියක් යො‍දුන් ලඬ්කාද්වීපය සිසාරා ලක්දිව මැද පටන් මුහුදු පිට යොදනක් පමණ තැන් යතා හොරු අනවකාශ කොට තබා* හොරු පිට ඇවිරි බඳවා , තැන තැන මණ්ඩප කරවා සුවිසි දහසක් මහසඬ්ඝයා මුහුදුපිට වඩා හිඳුවා, පෙරවරු මහ දන් දී, පස්වරු තුලාබාර දන්දී , තුන්යම් රාත්රිවයෙහි ලඬ්කාද්වීපය සිසාරා එක පාන් ඇගෑයක් සේ හෙළගිතෙලින් ම පාන් පුජා කෙළේ ය. මෙසේ ඒ රජ දකුසල් කොට දෙළොස් හවුරුද්දක් දැහැමෙන් රජය කොට දෙවුලොව ගිය.

ඔහු පිත් අමඬගැමුනු මහ රජ මුළු හෙළදිව අමාවළක් සේ කරවා, සතුන් නො මරන පරිද්දෙන් බෙර ලවා, සියලු සතුන් පවුකළ නො දි පින් කොට නව හුවුරුදු අටමසක් රජය කොට දෙවුලොව ගිය. ඔහු මල් කීණිහිරිදළ මහරජ බෑරජහු මරා තෙමේ තුන් හවුරුද්දක් අධර්මුයෙන් රජය කොට අපායගත විය. පෙර-

යන ඔරු අවසර නො කොට තබා - ඇතැම්

-කී අමඬගැමුනු මහරජහු පිත් කුඩ අභා මහරජ හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය.ඔහු නං සිංවල්ලි නම් බිසෝ සාරමසක් රජය කළාය. අමඬගැමුනු රජහුබෑන එළුන්නා මහරජ ඇය තමහට බිසෝ කොට සහවුරුද්දක් රජය කෙළේය. ඔහු පිත් සඳමුහුණු රජ අට හවුරුදු සත්මසක් රජය කෙළේ ‍ය. ඔහු මල් යසසිළු නම් රජ සත්හවුරුදු අටමසක් රජය කෙළේ ය. ඔහු මරා ශුභ නම් බලතෙක් සහවුරුද්දක් රජ ය කෙලේ ය. ඔහු මරා ලැමැනි වංශයෙන් ආ වහප් මහරජ අනුරාධ පුර නුවර එකි එකි අතින් සතර සතර ගවුවෙහි සොළොස් ගවු සිසාරා මහ පවුරක් ලවා නිතුපත්පැන කොළොම්ගළු, රේරු, මානා, කැටි, කැලි කොළොම්නා, කැලිවසා මඟුණු, ඇළවඩුන්නා, රතුපුල, කළු , සිඔලැ, මකුළු, මුඟුණු, අක්වඩුන්නා යන මහවැවු සොළොසක් කුසල් කොට, බුද්ධ පුජා කරවා සුසාලිස් හවුරුද්දක් රජයකොට දෙවුලොව ගිය.

ඔහු පිත් වක් නැනැ තිස් නම් රජ තුන් හවුරුද්දක් රාජ්යිය කෙළේ ය. ඔහු පිත් ගජබාහු නම් රජ තමා දවස ලක්දිවින් මිනිසුන් කාවේරියේ මෙහෙයට යෙති යනු අසා අමාත්යියන් ගෙන්වා විචාරා උදහස් ව, පියරජහු කැරවු යොධයන් පනසක් ඔසවා දීලන තමන්ගේ යගදාවගෙන, දක්ෂිණාකොට සයුරුපැහැර පින් බෙලෙන් දිය දොබේ කොට පිටිපතුල්නො තෙමා සොළීරට ලොස්, තමාගේ බල පා, කාවේරියේ මෙහෙයට ලක්දිවු වැස්සන් නො ගන්නට ව්ය වස්ථා කරවා, මුහුදුකරය වටා රකවල් ලවා අවුත් ලක්දිව බෙරලවා බොහෝ කුසල් කොට දෙවිසි හවුරුද්දක් රාජ්ය ය කොට දෙවුලොව ගිය.

ඔහු සුහුරුබඩු මහලුමානා රජ සහවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු පිත් භාතිය තිස්ස රජ නාගදිවයින කිරිපලු ගස මුල කිරිපලු දා ගෙය කරවා, සුවිසි හවුරුද්දක් රාජ්යසය කෙළේ ය. ඔහු මල් චුළතිස්ස රප අටළොස් හවුරුද්දක් රාජ්යයය කෙළේ ය. ඔහු මරා කුඩනා රජ හවුරුද්දක් රාජ්යමය කෙළේ ය. ඔහු බෑන කුඩා සිරිනා රජ එකුන් විසි හවුරුද්දක් රාජ්යයය කෙළේය. ඔහු පිත් වේරතිස්ස නම් රජ දෙවිසි හවුරුද්දක් රාජ්යහය කෙළේය. ඔහු මල් අභාසෙන් නම් රජ අට අවුරුද්දක් රාජ්ය්ය කෙළේ ය. පෙර කී කෙළේ ය. ඔහු පිත් විජයිඳු රජ හවුරුද්දක් රාජ්යෙය කෙළේ ය. ලැමැනි කඩින් ආ සඟතිස්ස නම් රජ සතර හවුරුද්දක් රාජ්යිය කෙළේය.

ඔහු ඉක්බිතිව දැහැමි සිරිසඟබෝ රජ තමා රාජ්යළය කරන කල දුර්භික්ෂයෙන් වැසි නො වස්නා දැක,තමන්ගේ ශීල තේජසින් වැසි වස්වා රුහුණු රජයෙහි රතැස් නම් රාක්ෂසයාගේ භයින් පීඩා වූ කල “ඔහු දැක මුත් නො නැ‍ඟෙමි”යි පෙහෙවස් ඉටා වැදහෙව, තමන්ගේ ශීල තේජසින් ඔහු ගෙන්වා “කුමක් නිසා මාගේ රාජ්ය යට පිහිඩා කෙරෙයි දැ”යි විචාරා “එක් ගමෙක මිනිසුන් දුනහොත් සෙසු සතුන්ට පිහිඩා නෙකෙරෙමි”යි කීකල “එසේ නොපිළිවනැ”යි ක්රෙමයෙන් ඔහු ගිවිස්වා “එකකු දුන මැනවැ”යි කී කල “මා හැරගන, අනිකකු නො දෙමි”යි කී කල “නුඹ වැනි ධර්මිෂ්ඨරජක්කන්ට මාවැනි රාක්ෂසයන් සියයකටත් බැරි ම ය”යි කී කල.

රජ ඔහු කෙරේ පැහැද ..

රජ ඔහු කෙරේ පැහැද ඒ රක්තාක්ෂියාට ගමක් පාසා බලි දෙන නිය‍ායෙන් ගිවිස්වා, ඔහු විසින් වන උපද්රිව සන්හිඳුවා බලිබතැ යි යන වළුවහාර ඇතිකොට, මෙසේ දැහැමෙන් රාජ්යබය කොට ලැමැනි ගොළුඅබා රජහු අවුත් රජය ගත් කල, ඔහුගේ භයින් රජය හැර වල් වැද, මහණ වෙසින් මායාරට කැළණි මහ වෙහෙරට ඵෙශානි දිග්භාගයෙහි හත්වනගලු නම්වෙහෙර වටදා ගෙය පිඑිටි ස්ථානයෙහි වල සැඟවී වැස “දැහැමි සිරි සඟ‍බෝ රජහු හිසගෙනා එකක් හට බොහෝ සැපත් දෙමි”යි ගොළු අභා රජහු බෙර ලැවු කල, එපවත් අසා තමන් දුටු දිළික්හට කියාතුබුයෙන් අත පැන් වත් කොට, අත වැකි දියෙන් කරවටා ඇඳ, බුදුබව පතා ඕහට හිස දන් දී, ඔහු ගෙනගිය හිස ඉදිමැ මහත් වු හෙයින්, රජු හා ඇමතියන් නොගිවිස්නා වේලෙහි ඔහු හිස අහසට දැමු කල අහස්කුස රඳා :-

රාජ හ’ මෙව සුහදො සිරිසඬ්ඝබොධි

සීසප්පදාන විධිනා ‘ස්මි සමිද්ධචිත්තො

ත්වඤ්චාසි රජ්ජ සිරිලාභ සුඛෙන දෙව

ඵසො ච හොතු පටිපන්නසහස්සලාභො - යි

යන මේ ගයින් “දැහැමි සිරි සඟ බෝ රජ නම් මම මැ”යි දෙවියන්ගේ බලයෙන් කැපු හිසින් දෙස් කියවා, ඒ දිළිඳුහට බොහෝ සැපත් දෙවා දැහැවුරුද්දක් මෙසේ දැහැමෙන් රජය කොට දෙවුලොව ගිය.

ඒ ගොළු අභා රජ එහු කෙරේ පැහැද හිස දන් දුන් තැනට අවුදින්, එ තෙන වට දා ගෙයක් කරවා, මහත් වු පුජා කොට, නැවත අනුරාධපුර නුවර ගොස් ලෝවා මහ පායෙහි පස්මහලක් කරවා තෙළෙස් හවුරුද්දක් රජය කොට දෙවුලොව ගිය.

ඔහු පිත් කළකැන් දෙට තිස් රජ නැඟි පියරජහු සාධා ගත. නුහුණු ලේ ලැමැන්නන් සැටදෙනකු අල්වා මරා උල හිඳුවා. රජය ගෙන, එකාත පත්රා කොට පියාණන් කරවා නො නිමි ලෝවා‍ මහපායෙහි තුබු සතරමහල නිමවා කොත් පලඳවා මහපුජා කොට, හෙළුග්ගමු, මහටඹු, දෙමටෑ, පිසත්නා , වඩුගමු, බමුණුගම් යන මහ වැවු සයක් බඳවා; පැදැලා පිරිවෙන, මුල්ගිරි වෙහර, බදුලු වෙහෙර, එළගල් වෙහෙර යන මහා විහාර සතරක් කරවා මහත්වු පුජා කොට, මෙසේ දස හවුරුද්දක් දැහැමෙන් රාජ්යවය කොට දෙවුලොව ගිය.

ඔහු මල් මහසෙන් රජ රජ ව යකුන් අහිතින් ද මෙහෙ ගෙන මිනිහිරි වැව බඳවා, කරාගඟැ මිනිහිරි වැවට දිය යන ලෙස අමුණු බඳවා, දෙවියන් පෑ සලකුණෙන් තලවතු ඇළ බිඳුවා, දිය පාවා, විසි දහසක් කුඹුරු කිරි කරවා, දෙනා නකයෙහි සඬ්ඝයාට දන් වරුපෙත්කොට ලවා; නැවත: මුවගමුව, සුරුල්ල, කැණදිය දෝරමහ මිණිය, කොක්තාදනවු, සකුරොඹොරු, රත්තල, කවුඩුමාගලු, සුළුගලු, කලවාණ, කිඹුල්වාණ, ගැටුප්, මාදරගලු, බෙල්පිටි, වඩුන්න, සිරුවලා, රන්තිසැ, මිනිහිරි ඇතුළු වු මහවැවු දතළොසක් යක්ෂයන් හා මනුෂ්ය න් අතින් මෙහෙ ගෙන බඳවා දෙනානක නම් මහ සෑය බඳවා ධාතු නැත්තෙන් දෙවියන්ට අයද ආකාශය බැලී ය. එ කෙණෙහි දෙවියෝ අප බුදුන් බැඳී පටි ධාතුව ගෙන ආකාහයෙහි එල්වා පෑහ.

රජ සතුටු ව පටි ධාතුව වැඳ දොහොත දිගු කෙළේ ය, දෙවියෝ මඳක් ඔසවා ගත්හ; රජ ද මඳක් අත ඔසවා පෑය; තව ද: රජහු වෙහෙසනු නිසා ගත්හ; තව ද එයවී රජ අත දිගු කෙළේය. තව ද ඊටත් වඩා දෙවියෝ ඔසවා ගත්හ: එ කල රජ කිපී කඩුපත භයා ඉස සිසාරා අසු රියනක් අහසට පැන පටිධාතුව මැදින් පොලුගත. දෙවියෝ අත තුබු අඩ බෝය දෙවුලොව ගෙන ගියහ. එ රජ තමා කපා හැර ගත් පටිධාතු අඩ මහ ප්ජාවෙන් ගෙන ගොස් දාගබ පිහිටුවා මහත් වු ප්ජා කොට, සත්විසි හවුරුද්දක් රාජ්යතය කොට දෙවුලොව ගිය. විජය රජු පටන් මේ මහසෙන් රජහු අවසන් මහාවංශයෙහි වොටුනුපලන් රජ දරුවෝ තෙසැට දෙනෙක් වු හ යි දතයුතු.මේ මහවස කෙළවරට අපබුදුන් පිරිනිවී අටසිය සුසාලිස් හවුරුදු නවමස් පස්විසි දවසක් ගියේ ය යි දතයුතු.

ඉක්බිත්තෙන් සුළු වංශයට ආදියෙහි මහසෙන් රජහු පිත් කිත්සිරිමෙවන් රජහු රජය ලත් නවවන්නෙහි දඹදිව කලිඟුරට දන්තපුරයෙහි ගුහසීව නම් රජහු දු, රන්මාලි නම් කුමරිය හා දන්ත නම් රජකුමරුවා හා දෙ මහල්ලෝ වෙස් වළා බමුණු වෙස් ගෙන දළඳා වඩා ගෙනවුත් ශ්රීස ලඬ්කාද්වීපයට බැස රජහට දැක්වුහ. රජ දළඳා දැක ප්රාරතිහායළු්ර්යෙහහි පැහැද එ කෙණෙහි මුළු ලක්දිව දන්තධාතුවට බුදුන් උදෙසා ම පුජා කොට, තුන්දා දොර වඩා අප්ර්මාණ වු මහත් පුජා කොට අටවිසි හවුරුද්දක් රාජ්යදය කෙළේ ය. ඔහු මල් දෙටතිස් රජ දළකඩ සඳුන්දඩු, කිරිසලයෙන්* තමා සිය අතින් පිළිම නෙළා, මතු ලංකාවට ඇදුරු, කඩට තබා, නටබුන් වෙහෙර හැම කරවා, මහත්වු පුජා කොට ලෝවැඩින් යෙදී නව හවුරුද්දක් රාජ්යමය කෙළේ ය.

ඔහු පිත් බුජස් රජ ලක්දිව දස ගමකට වෙදකු නැකැත්තකු- බලි බතකු - බණ කියන පණ්ඩිත කෙනකු බැගින් ඇති කරවා ලෝවැඩ කොට අනුරාධපුර නුවර මහවෙහෙර පස්විසි රියන් පස් මහල් පමණ ඇති නිග් භිත්ති - නිල් පදනම් -නිල් සෙවෙනි ආදීන් මයුරාකාර වු මොනරපා නම් මහපායක් කරවා, සාංඝික කොට පිළිගන්වා: සඟ පන්සියයකට නිති දන් දෙවා, ගොළගම් - මහණගම් දන්වරු පෙත් කරවා මේ මොනරපා පිරිවෙන ආදි වු බොහෝ සඬ්ඝාරාම කරවා, බුදුබව පතා, එකුන්තිස් හවුරුද්දක් දැහැමෙන් රාජ්යොය කෙළේය. ඔහු පිත් උපතිස්ස නම් පලාවතු පිරිවෙන කරවා, තෝපා වැව බඳවා දෙසාලිස් හවුරුද්දක් රාජ්යෙය කෙළේ ය. ඔහු මල් මහානාම නම් රජ දෙවිසි හවුරුද්දක් රාජ්යෙය කෙළේය. එකල බුද්ධඝොෂ නම් අටුවා කතෲර්න්ද වහන්සේ දඹදිව සිට මේ ශ්රීබ ලඬ්කාද්වීපයට වැඩ, බුදුන් වදාළ දෙ ලක්ෂ පන් ලක්ෂ එක්සැට දහස් සත් සිය පනස් ග්රදන්ථ සඬ්ඛ්යා වක් පමණ අටුවා කථා ලියා ආගමයෙහි පහන් නැඟුසේකැ යි දතයුතු.

මේ ඩමහානාම රජහු නො සමාන දරු වු සොත් සෙන් රජ පෙරවරු රජ ව, දාවල් සඟා රදුන් විසින් දුන් විෂ කා පස්වරු මෙළේ ය. සඟා රදුන් බිසෝ කොට ලැමැනි තිස් රජ ඉහවුරුද්දක් රාජ්ය ය කෙළේය. ඔහු ඉක්බිති ව මිත්සෙන් නම් කරල් සොරෙක් රජය ලදින් දවසෙක දළඳා වඳින්ට ගොස් නැවත රජගෙට එනුයේ දළදා ගෙයි දොර සිට “මඟුලැතු ගෙනැ”යි කීය. ඇමැතියෝ මඟුලැත් පසු වී ය, මඳක් බලව මහරජැ”යි කීහ. එ බසට රජ කිපී, උලින් සුන්නෙන් බැඳ නැගු මහ ඇත් රුවක් බලා “තෝ මට පිට නො දෙයි දැ”යි කී ය. එ කෙණෙහි උළු ඇත් රජු කරා අවුදින් පිට හිඳුවා නුවර පැදකුණු කොට රජු ගෙයිලා ගියේය. මෙසේවු ආඥාවක් ගිය ජාතියෙහි සිත පහදවා-

කිරි සඟලයෙන් - ඇතැම්

-පිදු එක මලෙකින් ලදහ යි දත යුතු. මෙසේ ඒ කරල් සොර රජ හවුරුද්දක් රාජ්යලය කෙළේ ය. එ කල සොලී රජයෙන් දෙමළු සදෙනෙක් බලසෙන් ගෙන ලක්දිවු බැස ඒ කරල් සොර රජහු මරා පිළිවෙළින් වෙන වෙන ම සත් විසි හවුරුද්දක් රාජ්යිය කළහ.

එ කල දාසෙන් නම් රජ කුමර..

එ කල දාසෙන් නම් රජ කුමර සසුන් වැද මහණව, වෙස් වළා වැඩී, සිවුරු හැර මායා රට බලසෙන් ගෙන, නුවර ගොස් පසු ව රජ කරන දෙමළා මරා රජ ව, කළාබළලු - කෙල වසා - බදුලු - කළුන්නරු - දනා - වැල්ලා - උදන්මිටි - පණාගමු - මානා - මතුකිත්විනි - මහබඩරා - සංගමු - සුරුලුමහමිදලා මහඑළි - ආදී අටළොස් මහ වැව් බඳවා, අටළොස් මහා විහාරයක් කරවා, අටළොස් මහා පුජාවක් කොට, අටළොස් හවුරුද්දක් දැහැමෙන් රාජ්යුය කෙළෙඝ් ය. ඔහු නො සමාන දරු සීගිරි කසුබු රජ පිය රජහු මරා, සිගිරි ගල කරවා, එහි වැස, අටළොස් හවුරුද්දක් අධර්‍ාල යෙන් රාජ්යවය කොට කපක් කල් දුග් ගන්නා අවීචි මහා නරකයෙහි හිණ. එ ම දාසෙන් කැලි රජහුගේ සමාන දරු වු මුගලන් රජ සීගිරි රජහුගේ භයින් දඹදිවු ගොස්, බලපිරිස් ගෙන ලක්දිවු බැස පියරජහු මැරූ සිගිරි කසුබු රජු මරා, අටළොස් හවුරුද්දක් රාජ්ය ය කෙළේ ය. ඔහු පිත් කුමර දස් රජ මහ පඬි ව, නව හවුරුද්දක් රාජ්ය කොට කාලිදාස නම් යහලුවා මළ දා තෙමේ ද ගිනි වැද පරලොව ගිය. ඔහු පිත් කීර්තිසේන නම් රජ නව හවුරුද්දක් රාජ්යිය කෙළේ ය. ඔහු මයිල් මැදිසිවු රජ බෑනා මරා පස්විසි දවසක් රජය කෙළේ ය. ඔහු මරා ලැමැනි උපතිස් රජ එක් හවුරුදු දසමසක් රජය කෙළේ ය. ඔහු මරා ලැමැනි අඹ හෙරණ සලමෙවන් රජ තෙ‍ළෙස් හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය.

මේ රජහු දවස දාම් දා දඹදිවින් ආය යි යුතු. ඔහු පිත් දාපුළුසෙන් රජ සමයක් රජය කෙළේ ය. ඔහු මරා බෑන දළ මුගලන් නම් රජ විසි හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු පිත් කුඩා කිත්සිරිමේවන් රජ එකුන් විසි හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු මරා ඔකාවසින් ආ සෙනවි මානා රජ තුන් හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු මරා ලැමැනි සිඟාන් සලදළනාවෝ නව හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු මරා මානා රජහු බෑන අග්බෝ මහරජ කුරුඳු වැව බඳවා මානාරද පිරිවෙණ කරවා සුතිස් හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු දවස දැහැමි මහතෙරහු සුතත් වදාළහ යි දත යුතු. දෑමි තෙමල් - බෑබීරියෝ - දළනුමිත් - දළ ගොත් - පුරවඩු - දළ - සල - කුමරකිත් - ගිරි - කස්බ කොට ඈපා යයි යන මේ දොළොස් මහා කවී ම මෙම රජු දවස වුහ.

මොහු බෑන කුඩා අග්බෝ රජ ගඟතළා, ගිරිතළා, ගොවටු නෙරළු, මාටොඹු, සිරුවලා, සකැටිය, එඹෙරගලු, කළුන්නරු, මහ උදලු, කැන්ගමු, මාදැත, කලම්වැවු, ආදී වැවු තුදුසක් බඳවා ගඟවිට වෙළුන්නා වෙහෙර කරවා මහත් වු පුජා කොට දස හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු මල් සඟතිස් රජ දෙමසක් රජය කෙළේ ය. ඔහු මරා බෝනා මුගලන් සහවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු මරා අසිග්ගාහක රජ නව හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු පිත් සිරිසඟබෝ රජ සොළොස් මවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු පරදෙසට නෙරැ ලැමැනි කටුර දෙටතිස් රජ පස් මසක රජය කෙළේ ය. නැවත සිරිසඟබෝ රජ පරදෙසින් බල පෙරළා ගෙන හැර දෙටතිසු මරා රජය ගත. ඔහු මරා ලමැනි දලුපතිස් රජ පළාවතු වහෙර කරවා පුජා කොට දොළොස් හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු මරා සිරිසඟබෝ රජහු මල් පැසුලු කසුබු රජ නව මවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය.

නැවත ඔක්කාක වංශයෙන් ආ දාපලු නම් රජ රුහුණින් අවුදින් අනුරාධපුර නුවර නැවත රුහුණු වෙහෙර පිළිම වෙහෙර - කීරොළ වෙහෙර - බෙරාගුල් - වඩුන්නා - කොටදොර - පවුරණ - සම්බෙගමු - පාඬික්කුලම - කසගලු - දළ කසුප්ගිරි - පෙහෙරගම් - කප් කඳුර - කෙවිල්ලගම් - කුඹන - වෙරළුගිල් - පුජා කවුඩු - මහ දිවුළු වියල් - යන මේ එකුන් විස්සක් පමණ රජමහා විහාර කරවා තුන් හවුරුදු තුන්මසක් රජය කෙළේ ය. නැවත ලැමැනි දළුප තිස් නම් රජ කපාරා පිරිවෙන කරවා නව හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු බෑ සිරිසඟබෝ රජ පියන්ගල් පිරිවෙන කරවා දෙවුනුවර කරවා, දෙවුරදුන්ගේ සහායෙන් සොළොස් හවුරුද්දක් රාජ්යරය කෙළේ ය.

ඔහු ඉක්බිති ව ඔක්කාක වංශයෙන් ආ වල්පිටි වැසි දත් මහ රජ දැහැවුරුදු සමසක් රජය කෙලේ ය. ඔහු ඉක්බිති ව හුනන්නරු රියන් දළ සමසක් රජය කෙළේ ය. පෙර කී පැසුළු කසුබු රජාණන් දරු මහලෑපාණෝ පර දෙසට ගොස් කසාවට්ටි රටින් බලසෙන් ගෙන අවුත් හුනන්නරු රියන්දළු මරා, රජය ගෙන, උතුරුළමුළ වාදුමුල කපුගම් පිරිවෙන් - දෙමටගල් - අළගිරි - සත්වැලිය උතුරු පිරිවෙන් කරවා, දෙවුනුවර කරවා, පන්තිස් හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු පිත් අග්බෝ රජ සහවුරුද්දක් රජය කරවා සත්හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු මල් මිදෙල් රජ තුන් හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු බෑ දුර අග්බෝ රජ සතලිස් හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. මිදෙලෑපාණන් දරු කුඩා අග්බෝ රජ සහවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. අග්බෝ රජුන් දරු සල මේවන් මිහිඳු රජ රජය බලාත්කාරයෙන් ගෙන විසිහවුරුද්දක් රාජ්යුය කෙලේ ය.ඔහු ඉක්බිති උදා මහරජ පස් හවුරුද්දක් රාජ්යුය කෙළේ ය. ඔහු ඉක්බිති ව හැළිඟැරවිල් හිස් කෑ සොමිහිඳු රජ සතර හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු ඉක්බිති අග්බෝ රජ එකොළොස් හවුරුද්දක් රාජ්යළය කෙළේ ය. ඔහු මල් දාපුළු මහරජ මහබෝගෙයකරවා, රන්බුදුන්කරවා, මහත්වු පුජා කොට සොළොස් හවුරුද්දක් රාජ්යදය කෙළේ ය. ඔහු දරු අග්බෝ මහරජ තුන් හවුරුද්දක් රාජ්යයය කෙළේ ය. ඔහු මල් සෙන් මහරජ ගිරිගල මිණිමෙවුලෑපානද කරවා, දෙනා වෙහෙර මිණිපා පිරිවෙන කරවා, සඟරම් අරම් කරවා, සංසෙන් පිරිවෙන කරවා, මහත් වු පුජා කොට විසිහවුරුද්දක් රාජ්ය්ය කෙළේ ය. මොවුන් දවස ද අනුරාධපුර නුවර ජයබෙර මිණිපා ගෙන ගියහ.

ඔහු මල් මුගලන් වැසි සෙන් මහරජ ශ්රීව ලංකාද්වීපයෙහි සිංහල බලසෙන් ගෙන දිව ගොස් පාඬිරජය පැහැර, පාඬීන් ලුහු බඳවා ජයබෙර මිණිපා ගෙනවුත්, ලෝවා මහපාය කටු කොහොල් පෙරළවා, එහි රන් බුදුන් කරවා, තුන් නකය දහම් ගන්වා, ලෝසසුන් සෙමෙහි තබා, පන්තිස් හවුරුද්දක් රාජ්ය්ය කෙලේ ය. ඔහු මල් උදා මහරජ රුහුණු රට මහතුඹරුප් වෙහෙර කරවා, රන් රිදී පතින් වසා, නො එක් පුජා කොට, එකොළොස් හවුරුද්දක් රාජ්යනය කෙළේ ය. ඔහු ඉක්බිති කසුප් මහරජ තුන්නකාගෙයි සලපිළිමයට රන් සේසත් කරවා, බගිරි නකා මහසෑය බඳවා කුඩාකපාරා - මහ කපාරා පිරිවෙන් කරවා, මහත් වු පුජා කොට සතළොස් හවුරුද්දක් රාජ්යවය කෙළේ ය. ඔහු ඉක්බිති කසුබු රජ දස හවුරුද්දක් රජය කෙලේ ය.

එ කල ඔහු නං සඟා නම් බිසෝ ලෝවා මහ පාය කටු කොහොල් පෙරළවා කොත් පැලඳවුව. පසුව දාපුළු නම් කුමර සත් මසක් රජය කෙළේ ය. ඔහු මල් කුඩ දාපුළු කුමර සොළී රටින් ආ දෙමළුන් මරා ලුහුබඳවා දොළොස් හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. මොවුන් අයාමෙන් උදා මහරජ අට හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. මොහු මල් සෙන් නම් රජ තුන් හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. එහු ඉක්බිති උදා මහ රජ තුන් හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. පසුව සෙන් නම් මහරජ නව හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. ඔහු පිත් සෙන් නම් රජ තුන් හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය, ඔහු අයාමෙන් කුඩාමිහිදෙල් රජ සොළි රටින් හුරා තොටට බට දෙමළ රජකු හා මහසෙනගක් සාධා, සොළොස් හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය.

ඔහු අයාමෙන් සලමේවන් රජ රජ ව මහ මලුන් මරවා, ඔහු බෑ සෙන්සෙනවි රදුන් දඹදිව ගොස් පසානු දහසක් පමණ දෙමළ බල පිරිස් ගෙන, ලක්දිවු බට කල, ඔවුන් හා යුද්ධ කොට කොට ම දස හවුරුද්දක් රාජ්යිය කෙළේ ය. ඔහු මල් මිහිඳු රජ අටසාලිස් හවුරුද්දක් රාජ්ය්ය කෙළේ ය. ඔහු පිත් වික්ර මබාහු රජ පිය රජහු සමයෙහි ලක්දිවට බැස පුරා හුන් දෙමළ බල පිරිස් මරා, දියබිට නංවා රුහුණැ හිඳ, දොළොස් හවුරුද්දක් රාජ්යරය කෙළේ ය. පසුව මහලේ රජ තුන් හවුරුද්දක් රාජ්ය්ය කෙළේ ය. පසුව වික්ර ම පාඩි නම් රජ තුන් හවුරුද්දක් රාජ්යුය කෙළේ ය. ඔහු ඉක්බිති ජගත් පාල නම් රජ සතර හවුරුද්දක් රාජ්ය‍ය කෙලේ ය. ඔහු අයාමෙන් පරාක්රජම පාඬි නම් රජ හවුරුද්දක් රාජ්ය ය කෙළේ ය. එ කල සොළී රටින් පසානුදහසක් දෙමළු නැවත ලක්දිව රජුන් නැත්තෙන් රුහුණු හිඳ මඬ කවිඩු කොට කොට* සහවුරුද්දක් රාජ්යහය කෙළේ ය.

පෙර කී සල මේවන් රජහට..

පෙර කී සල මේවන් රජහට දෙවන දුරුතු පුර සැටවක පටන් ඒ ලෝකේ සෙනවියන්ගේ සහවුරුද්ද ඇතුළු ව සයාසු හවුරුද්දක් පමණ සොළීන් වසඟ ය, දෙමළුන් හිමි ව තුබු ලංකාද්වීපයෙහි, මහලු විජයබාහු නම් රජ පැනනැඟී ලක්දිව හුන් දෙමළුන් මරා ලුහුබැඳ, තුන් රජය එකාතපත්ර කොට, මලුකම් කරවමි යි මුළු ලක්දිව ගණපුරණයට පස්නමක් පමණ සිල්වත් භික්්ෂුන් නැති හෙයින්, දෙමළුන් විසින් නට ශාසනයෙහි උපන් මහත් වු, කරුණා ඇති ව, රජ වැලප, ලක්සගණන් මුතු මැණික් අරමණයට යවා, අරමණයෙන් සිල්වත් ස්ථවිරයන් විසිදෙනකු ගෙන්වා, ආගමය ද ගෙන්වා, මහලු නම් කරවා දහස් ගණන් භික්ෂුන් ඇති කරවා, අප්රමමාණ වු ශාසන වැඩ, ලෝවැඩ කොට , රාජනීති - ලෝකනීති නො වරදවා, සුපනස් මවුරුද්දක් රාජ්යතය කෙළේ ය. ඔහු මල් ජයබාහු රජ තුදුස් හුවුරුද්දක් රාජ්යතය කෙලේ ය. ඔහු අයාමෙන් මහලු විජයබාහු පිත් වික්රතමබාහු රජ අට විසි හවුරුද්දක් රාජ්යලය කෙළේ ය. පසු ව කිත්සිරි මේවන් රජහු පිත් පරාක්රවමබාහු නම් මහලු මහ රජ වොටුනු -

 එකල ලෝකශ්වර නම් සෙනෙවි ලක්දිව රජුන් නැත්තෙන් රුහුණු හිඳ යුධ කොට - ඇතැම් 

-පැලඳ රජතන් පත් ව, වළගම් අභා රජගෙහි පටන් භින්නනිකාය ව තුබු ශාසනය සමඟි කොට, පොළොන්නරුවේ සෑගිරියේ අට ආයතනයට මහපාය කරවා මහපිළිම ගෙය, හොත් පිළිම ගෙය, රත්වත් සුළුවාදෙනි ගෙය, පැන් පැල් - දොරටු - දාගැබ් - සීමා -පවුරු- කරවා, බොහෝ මහ සංඝයා වස් වස්වා හෙරණ පැවිදි මහලු පැවිදි කරවා, අට ආයතනයට ම පොළොන්නරු වරුපෙතින් වටනා පස ලවා* එහි ද මහදන් පවත්නා පුර්වානරාම - දක්ෂිණාරාම - පශ්චිමාරාම - උත්තරාම - කපිල - ඉසිපතන - කුසිනාරා - වෙළුවන ඇතුළු වු මහා විහාර කරවා, එහි ද මහ දන් පවත් වා, පොළොන්නරුවෙහි තුන් දහස් පන්සියක් පමණ මහ සඟනට නිති දන් පවත්වා, සොළීන් දවස බිඳි රුවන්මැලි මහසෑය, දෙනානකය, භගිරි නකය, ථූපාරාමය බඳවා, කොත් පළඳවා, අනුරාධපුර නුවර බො‍හෝ විහාර මුල්පිස කරවා, කටුකොහොල් පෙරළවා, සලපිළිම ගෙය ද කටුකොහොල් පෙරළවා ශ්රීහ මහා බොධීන් වහන්සේට බොධි ගෙය ද කරවා, ලෝවා මහපායට පටන් ගෙන භාගයක් කරවා, මහා සමුද්රවය - බෑන සමුද්රධය - මති සාගරය - ඇතුමළ වැව - කදුරුවඩුන්නා වැව - පඬැ වැව - යන මහ වැවු සයක් බඳවා අචිරවතී ඇළ බිඳුවා, “ලක්දිවට නො එක් වාරයෙහි බැස ලොක ශාසනයට නසන හෙයින් ඒ ඒ දෙශවල මිථ්යාකදෘෂ්ටි ගත් රජුන්ට උදහස් ව දඹදිව ද සාදා සම්යයග්දෘෂ්ටි.ගන්වමි”යි කියා, ලක්දිව මුළුල්ලෙහි සිංහල මහ සෙනඟ ගෙන දඹදිවු නික්මැ, මහ සඬ්ඝයා යා නො දෙන හෙයින්, තුමු රඳා, සියයෙන් දසදෙනා බැගින් තෝරා, එක් විසි ලක්ෂ පස්විසි දහසක් පමණ සිංහල යොධයන් දෙශාන්තර යවා, සොළී පාඬි රජයෙහි පටන් අරමණය දක්වා යුද්ධ කරවා, ගිය ගිය තන්හි ජය ගන්වා, ප්රනදෙශවාසීන් සිංහලයෙට බස්නා තබා, තමන් තමන්ගේ දෙශයෙහි භය ගෙන ගෙන ම හිඳිනා සේ, මෙසේ දඹදිවට ද අණසක පතුරුවා, හවුරුදු පතා මලුකමක්, දළදා පුජාවක්, තුලාභාරයක්, වෙසක් කෙළියක් දිය කෙළියක් යනා දි වු සුසැට මඟුල් කොට, දවස් පතා පෙත්තක් - පිළිමයක් - සළු අට පිරිකරක් - බැගින් නො වරදවා දී තෙතිස් හවුරුද්දක් රාජ්යරය කොට බුදුන් උදෙසා අප්රදමාණ වු පුජා කෙළේ ය.

පසු ව ඔහු බෑන පණ්ඩිත විජයබාහු රජ හවුරුද්දක් රාජ්ය ය කෙළේ ය. කිළින් කෙ‍ස්දා හිමිඳා, දිපනා නම් එඬේර දුව නිසා ඔහු මරා, තෙමේ පස් දවසක් රාජ්යසය කෙළේ ය. ඔහු මරා කාලිඬ්ගයෙන් ආ කීර්ති නිශ්ශංක නම් රජ පොළොන්නරුවෙහි-

පොළොන්නරුව රූපතින් වටනා පස ලවා - ඇතැම්.

-රුවන්මැලි දාගබ් බඳවා, කොත් පලඳවා, දළදාමළුවෙහි ශෛලමය දළදා ගෙට සැට පැයකින් කරවා, එහි ම වටදා ගෙය කරවා, බලසෙන් සමඟින් සමනොල ගොස් බුදුන්ගේ ශ්රීක පාදවැඳ, ලක්දිව වටා තමා නමින් අරම් - අම්බලම් කරවා, දඹුලු වෙහෙර රන්පත් ගස්වා, තෙ සැත්තෑවක් මහ පිළිම රන් ගාවා නිමවා, රන්ගිරි දඹුල්ල ය යි නම් තබා, බොහෝ පින් රැස්කොට නව හවුරුද්දක් රාජ්යගය කෙළේ ය. මොහු පිත් වීරබාහු රජ රෑ රජ ව අලුයම තාවුරු සෙනෙවිරත්හු විසින් මොහු නො සමාන දරුවහ යි මරවනලදු වි ය. පසු ව වික්රනම බිහු රජ තුන් මසක් රජය කෙළේ ය. ඔහු මරා නිස්සඬ්ක රජහු බෑන චෝඩගංග රජ නව මසක් රාජ්ය.ය කෙළේ ය.

පසු ව කිත් සෙනවිරද් එ රජහු ඇස් උදුරුවා පහකොට මහලු පරාක්ර මබාහු රජහු අගබිසෝ ලීලාවතී නම් බිසොවුන් ලවා තුන් හවුරුද්දක් රජය කැරවී ය. පසු ව ඔකාවසින් ආ සාහසමල්ල රජ දැහැවුරුද්දක් රාජ්යුය කෙළේ ය, පසුව එළලු ආබෝ සෙනවිරද් එ රජහු පහකොට නිස්සඬ්ක මහරජහු අගබිසෝ කළ්යානණවතී නම් තුන්මැසි රජ කුමරුවෙක් හවුරුද්දක් රජය කෙළේ ය. පසු ව ඇනියඟ නම් රජ දඹදිවින් බල පෙරළා අවුත් ලක්දිවු බැස, පොළොන්නරු ගෙන තම පුතු ධර්මාරශොක නම් රජකුමරු හා ඒ එළලු ආ බෝ සෙනවි රදුන් මරා තෙමේ සතළොස් දවසක් රජය කෙළේ ය. පසු ව මොහුගේ මැනැක්කා නම් සෙනවිරද් ඔහු මරා පෙර රජ කළ ලීලාවතී නම් බිසොවුන් ලවා හවුරුද්දක් රජය කැරවී ය.පසු ව ලොකෙශ්වර නම් රජ පර දෙසින් දෙමළ පිරිස් ගෙන කඳවුරු ගෙන පස් මසක් රාජ්යජය කෙළේ ය. පසු ව ලීලාවතී නම් බිසොවු සත් මසක් රජය කළා ය. ඔවුන් පහකොට පාඬි රටින් බලසෙනඟ ගෙන පරාක්රකම පාඬි රජ තුන් හවුරුද්දක් රාජ්යනය කෙළේ ය.

පසු ව ලංකාවාසීන්ගේ කිසියම් දරුණු වු අකුශල කර්මවයක් හේතුකොට ගෙන, ලක්දිව මහෙශාක්යන ආරක්ෂක දෙවියන්ගේ කිසියම් උපේක්ෂාවක් විද්යා මාන වු කල්හි, අබෞද්ධයන්ගේ උත්සන්නභාවයක් පහළවු කල්හි, මාඝරාජ නම් කලිඟු රජ සුවිසි දහසක් මළල සෙනඟ ගෙන ලක්දිවු බැස, කඳවුරු නුවර ගෙන, පාඬි රජහු ඇස් උදුරුවා, ලෝකසාසනය නසා, රුවන්මැලි මහසෑය බිඳුවා, සෙසුත් දහස් ගණන් දාගබ් බිඳුවා, නො එක් ශ්රබධාවන්ත රජුන්ගේ චෛත්යග නැමැති කීර්ති ශරීරවල, කොත් නැමැති වොටුනු හා රුවන් නමැති හෘද්මාංස ගෙන, ධාතු නමැති ජීවිත අන්තර්ධාන කරවා සංඝාරාම - ආයතැන් - මහපා - දෙමළුන්ට ගෙවල්කරවා, ලක්දිව කුලස්ත්රීධන්ගේ ජාති සම්භෙද කොට, කුල දරුවන් සීවැසි කරවා, සිරිලක මිථ්යා දෘෂ්ටි ගන්වා, සුඛිතයන් ධන විචාරයෙන් හස්ත පාදාදි ඡෙදයෙන් විකාරයට පමුණුවා, ලඬ්කාද්වීපය ගිනි ගත් ගෙයක් සේ කරවා, ගම ගම දෙමළුන් ලවා බලාත්කාරයෙන් එකුන් විසි මවුරුද්දක් රාජ්යළය කෙළේ ය.

මෙසේ ලක්දිව නට කල්හි යට කී මහබෝ වඩා ආ සිරිසඟබෝ වංශයෙන් නො නැසී ආ විජයබාහු නම් රජ මායා රජයෙහි හිඳ වැඩී, අන්ධකාරයෙහි තේජෝ කඳක් සේ පැනනැඟී, සිංහල බල පිරිසක් ගෙන දෙමළ භයින් ඒ ඒ තැන්හි මහ වන්නි වැ වසන, බලී සිංහලයන් තමහට වසඟයන් ගෙන, අවසඟයන් සාධා, ගම ගම හුන් දෙමළුන් පොළොන්නරු මැ දක්වා මරා ලුහුබැඳ, මායා රජය තැන්කොට, එහි ජම්බුද්රොසණී නමපුරයක් කරවා, එහි හිඳ රජය කරන්නාහු, දෙමළ අරාජිතයෙහි පොළොන්නරුවෙන් දළදා - පාත්රහ ධාතු ගෙන, මහ ගල් වල් නැඟි, එහිත් රැකලිය නො හැකි හෙයින් කොත්මලයෙහි භූමි නිධාන කොට, සොළී පාඬි රජයට පලාගිිය පලාගිය මහාස්ථවිර ගණයා හා මහාසඬ්ඝයා මායා රජයට ගෙන්වා, දළදාපාත්රහ ධාතු නො නට පවත් අසා, අතිසන්තොෂ ව එ කෙණෙහි ම ස්ථවිර ගණයා හා මහසෙනග ගෙන මහත් වු ප්ජා උත්සවයෙන් කොත්මලයට ගොස්, දළදා - පාත්ර් ධාතු ගෙන, සක්රුවන් මිණි රුවන් ලදුවා සේ උදාරවු සන්තෝෂයෙන්, ගම ගම මහත්වු පුජාකරමින්, වඩාගෙනවුත්, “මතු අරාජිතයෙක පරසතුරන්ගෙන් පීඩාවක් නො වන සේ දළදා ස්වාමින්ට ක්ෂෙමස්ථානයක් කරවමි”යි සිතා බෙලිගල සිසාරා පවුරුපදනම් වාසලින් සුරක්සිතකොට ආකාශයෙන් විනා මනුෂ්යදකෙනකුන් වැද්ද නොහැකි සේ ඉතා ක්ෂෙමකොට, පර්වත මුදුනෙහි දෙවුලොවින් බට විමානයක් සේ අසමානවු දළදාගෙයක් නංවා සිසාරා රත්පත් - සුළුපා -මහපා - චංක්රපමණ - මණ්ඩප - පැන් -පොකුණු ආදි වු සංගාරාමයන් කරවා, මහත් වු මඬ්ගල්ය්යෙන් දළදා ස්වාමින් එ ගෙට වඩා, දන්තධාතු ආරක්ෂාවෙහි නියුක්ත වු ද්ථවිරවරයන්ට සංඝාරාමය පිළිගන්වා, දානවෘත්ති නංවා දවස් පතා පුජා පෙරහර කරන සේ ව්යාවස්ථා කොට රජගෙන් - බුදුන්ගෙන් සම සමයෙහි රකවල් ලවා, අප්ර මාණ වු පුජා කළහ.

දෙවනු ව ශාසනොපකාරයට පටන් ගෙන..

දෙවනු ව ශාසනොපකාරයට පටන් ගෙන, ලක්දිව පත් පොත් දෙමළුන් නැසු හෙයින්, සංඝයාගේ අකුරු පමා පමා සේ අසා බුදුන්ගේ සුවාසුදහසක් ධර්මාස්කන්ධයට සුවාසුදහසක් මසුරන් පුදා, ගම ගම කුලියට පොත් ලියන සේ නියොග කොට, ලක්දිව මහාසංඝයා රැස්කොට බොහෝ දවසක් අසමඟ වු සංඝයා සමඟ කොට, මලු කම් කරවාථ තුන් රජයෙහි සියලු සංඝයා ම නො වරදවා අටපිරිකර දී; සද්දවහක් මලුකම් පුජා කොට: තව ද; තමන් නමින් විජයසුන්දරාරාම නම් වු ආරාමයක් කරවා, සාංඝික කොට පිළිගන්වා, මහත්වූ පුජා කොට, “අකුරු කරන සංඝයා ප්රිත්යපයක් නිසා දුක් නො ගන්නේ ය, මා ගෙදොරට ම සිඟා වඩනේය”යි ආරාධනා කොට, වැඩි වැඩි දහස් ගණන් සංඝයාට දවස් පතා දෙ‍ාරන් දී, ස්ථවිර - මහා ස්ථවිරාදි ස්ථාන ප්රා්ප්ත තෙනට දවස් පතා දන් වසුන් තබා දී. බොහෝ සංඝයා අකුරු කරවා ශාසන සංග්රදහයෙන් තුනුරුවන් පිදුහ.

තව ද: වත්තල තමන් නමින් විජයබාහු නම් රජ මහා විහාරයක් කරවා පිළිගන්වා‍, කැළණි වෙහෙර දෙමළුන් විසින් බිඳි මහසෑය බඳවා, කොත් පලඳවා, එහි ම වු පුර්වහ වාසල මුල්පිස කරවා, සෙසු ජරාවාස කටුකොහොල් පෙරළවා, එසේ ම මායා රජයෙහි සියලු ජරා අවස් පෙර තිබු පනතින්ම නව කර්මාාන්ත කරනසේ නියෝග කොට; තව ද; තමන් ලෝකශාසන ප්රාතිෂ්ඨාවෙහි මහත් වු අභිලාෂ ඇත ද, ගිය යොවුන් කාලයෙහි රජය ලත් හෙයින් ද්රමවිඩ යුද්ධ කොට, ලඬ්කාව තනා, නටබුන් වෙහෙර කරවා ලෝවැඩ කිරීමට කල් මඳ සේ දැන, තමන්ගේ අතිජාත පුත්රාවු පරාක්ර මබාහු - භුවනෙකබාහු නම් ඈපාවරුන් දෙදෙනාගේ ලක්ෂණ බලවා, පරාක්රිම බාහු නම් මහලු පිත් කුමරහු මතු මුළු ලක්දිව පරසතුරන් මැඩ ලෝකශාසන පිහිටුවා, දඹදිව ද කීර්ති පතුරුව‍ා, නො එක් දෙශයෙන් බිසෝවරුන් ආදි අනැගි අනැගි පාක්කුඩම් ගෙන්වා, දීපච්චක්රසවර්ති ව රජය කරන පින් ලකුණු ඇති සේ අසා; රජයා සතුටු ව, සතුටු කඳුළෙන් නුවන් තෙමා, කුමරහු ඇකයෙහි හිඳුවා, සිඹ සනහා දෙදෙනා ම මතු ඔවුනොවුන්ට පෙම් සහිත ව වසන සේ, මල් රජහු බෑ රජහට සුවව ව වසන සේ, ද්රසවිඩයන්ගේ බල මහත් හෙයින් ද්රුවිඩ සංග්රා මයට උත්සාහ නොකරන සේ, සලගල කඳුරු පැන නොයන සේ, සම්පත් මදයෙන් මත් නොවන සේ. ක්රොසධයෙන් ජය නො ගන්නා සේ, මෛත්රීධ බලයෙන් ම ජය ගන්නා සේ, අනර්ථයෙහි ප්රා ණයක් නො නසන සේ කාවන් තිස් රජහු දුටුගැමුණු-සෑදෑතිස් දෙදෙනා හට කී සෙයින් පෙම් සහිත වූ නො එක් ඔවා තෙපුල් දී, ධම්ර්නීිති - ලොකනිති - රාජනිති - රක්ෂර - ලිඛිතාදි නො එක් කලා ශිල්පයෙහි දක්ෂ කරවා, පරාක්රකම බහු නම් ජ්යෙකෂ්ඨ ඈපාණන් සංඝරක්ෂිත නම් මාහිමියන් ආදිවූ මහ සඩ්ඝයා කරා ගෙන ගොස්, ඔවුන් මහාසංඝයාට පාවාදි, මහසංඝයා හා දළදා - පාත්රව ධාතුව හා රාජ්යහ වාසින් ඔවුන්ට පාවාදි, මතු ලෝකශාසන රක්ෂාවෙහි අප්රවමාද වන සේ කියා මෙසේ ලඩ්කා නමැති කෙත්හි රජ බිජු පිහිටුවා, ලෝක-ශාසනයට තමන් බලාණුරූපයෙන් වැඩ කොට සතර හවුරුද්දක් රාජ්යුය කොට කීර්ති පුඤ්ජාව සථානය කළහ.

බක්බිත්තෙන් පියරජහු අයාමෙන් පරාක්රසම බාහු රජ පැන නැඟි සියලු සිංහල සෙන් රැස් කොට නුවර දෙවුපුරයක් සේ සරහා පළමු වන අභිෂෙක මඩ්ගල්ය ය කොට, මල් රජහට යුවරජ-මහෑපා තනතුරු දී පියරජහු තුබූ ලෙස ම දනවෘත්තිය පවත්වන සේ නියොග කොට, ගක්දිව හුන් පර සතුරන් සාධා ලුහුබැඳ ලඬ්කා තමැති අඬ්ගනාව අනිකක්හට නො හරිම් ම ය, මට ම පතිනි කරවම් ම යයි මහත් වූ උත්සවයෙන් ජඹුද්රො ණි නම් පුරයට ගෙන්වා, එහි තමන්ගේ රජගෙට නුදුරු තැන සිතු සිතු විට ගොස් වේලෙහි වඳිනා සේ අනැඟි වූ දළදා ගෙයක් නංවා ඒ මධ්යගයෙහි අනැඟි වූ ආස්තරණයෙන් ආසනයක් තනවා, දළදා සවාමින් වැඩහිඳිනා මිණිරුවන වසා සිටිනා සේ අනැඟි අනපගි වූ රුවනින් අතුරුනැති විසිතුරු වූ රුවන් කරඬුවක් කරවා, ඒ වසා සිටිනා සේ පන්දහසක් ඝනරන් ගෙන පස් ලක්ෂයක් අගනා ඝනරන් කරඩුවක් කරවා, ඒ වසා සිටිනා සේ පස්විසි දහසක් රිදියෙන් පස් ලක්ෂයක්ම අගනා රිදී කරඬුවක් කරවා, දළදා ගෙය පටන් මුළුනුවර අලංකෘත කොට සරහා නිමවා, දළදා සවාමින්ට මහත් වූ උත්සවයෙන් පූජා කොට මහසඟ මැද දළදා සවාමින් තමන් අත්ලට වඩා ගෙන සත්යජකියා කරන්නාහු;

අප බුදුන් තුන් වාරයක් ලක්දිවු වැඩ තුදුස් තෙනක් පාරිභොගික කොට අරක් දී වඅඩියාහු ය, එසේ හෙයින් මේ ලක්දිව නම් මිත්යා්දෘෂ්ටි ගත් රජුන්ට නො සීහෙනු එකාන්ත ධම්ර්යෙනක. සම්ය යක් දෘෂ්ටි ගත් රජුන්ට ම සීහෙනු ද එකාන්ත ධම්ර්යෙනක. එසේ හෙයින් පෙර මහා වංශයෙහි පළමු වන වාරයෙහි බැස ලෝ සසුන් නසා දෙවිසි හවුරුද්දක් රාජ්යංය කළා වූ ආශවාචාරි දෙමළුන් අසේල නම් සිංහලාධිපති රජෙක් ම සාධා ලෝක ශාසනයට වැඩ කෙළේ ය. දෙවන වාරයෙහි බැස සුසාලිස් හවුරුද්දක් රජය කළා වූ එළාල දෙමලුන්, දුෂ්ටගාමිනී නම් සිංහලාධිපති රජෙක් ම සාධා ලෝවැඩ කෙළේ ය. තව ද: තුන්වන වාරයෙහි බැස තුදුස් හවුරුදු සත් මසක් වාසය කළා වූ පඤ්ච ද්රෙවිඩයන්, මළගම් අභා නම් ශ්රීීලංකාධිපතියෙක් ම සාධා ලක්දිවට වැඩ කළේ ය.

සුළු වංශයෙහි සතර වන වාරයෙහි බැස සත් විසි හවුරුද්දක් රජය කළා වූ සරජ ද්රවවිඩයන්, දාසෙන් කැළි නම් ශ්රීු ලංකාධිපති රජෙක් ම සාධා ලෝ වැඩ කෙළේය. තව ද පස් වන වාරයෙහි බැස සයාසු හවුරුද්දක් වාසය කළා වූ සයානූදහසක් පමණ මහ සොළී දෙමළුන්, මහලු විජය බාහු නම් ලංකාධිපති රජෙක්ම සාධා ලෝසසුන් රක්ෂා කෙළේ ය. දැන් මේ සවන වාරයෙහි බැස වෙහෙර සසුන් නසා පිහිටි රජය මුළුල්ලෙහි බලාත්කාරයෙන් ගෙන හිඳිනා මාඝරාජ ය, ජයබාහුය *යන ද්රරවිඩ රාජයන් දෙදෙනාගේ දෙමළුන් මම ද සාධා ලක්දිව ලෝක ශාසන දෙකට වැඩක් ම කරනු කැමැත්තෙමි, එයිඳු. සබා ම ය.

තව ද කොසොල් රජ්ජුරුවන්-බිම්සාර රජ්ජුරුවන්..

තව ද කොසොල් රජ්ජුරුවන්-බිම්සාර රජ්ජුරුවන් තමන් ජීවමාන බුදුන් සමයෙහි උපන් හෙයින් බුදුන්ගේ නො එක් පෙළහර හා දෙශනාවන් අසා දැක තමන් තමන්ගේ ජීවිතවල ඵල ලදහ. ධම්ර්‍ාශොක-දෙවන පෑතිස්-දුෂ්ට ගාමිනී-ආදී වූ බුදුන් අජීවමාන කාලයෙහි උපන් රජදරුවෝ ද, තමනු දු මහ පින්බල ඇති හෙයින් නිර්මිත බුද්ධරූප හා පෙළහර දැක නො එක් පින් රැස් කළහ. බුදුන්ගේ අජිවමාන පෙළහරෙක් නම් අධිෂ්ඨානයක් ඇතිව ම වන බවක් මිස, නිකම් වන පෙළහරෙක් නැත; අප බුදුන් පරිනිව්ර්‍ාණ මඤ්චකයෙහි වැදහෙව පඤ්චමහා අධිෂ්ඨානයක් කළ සේක. මේ ලොකයෙහි මහා ශබ්දයෙක් නම් එ බඳු වූ කුඩා වස්තුවක් නො හඟවා ම ය; මහා අධිෂ්ඨාන ශබ්දයෙන් උපන් සූක්ෂම වූ අධිෂ්ඨානක් ඇතිවනු එකාන්ත ම ය. මේ ආදි කාරණයෙන් පන්දහසක් හව්රුදු පවත්නා තමන් වහන්සේගේ ශාසනයෙහි මතුවන ශ්රදද්ධාවන්තයන් බලන්නා වූ බුදුහු මාත් නුදුටු සේක් දෝ හෝයි නො සිතමි. බුදුහු මාත් දැක වදාළසේක් වී තම් බුදුන් කළ සූක්ෂම වූ අධිෂ්ඨානත් ඇත් නම්, මම ද පෙර ලක්දිව වැඩ කළ වීර රජුන් කෙරෙහි ඇතුළත් වීම් නම්, පරසතුරන් සාධා ලක්දිව හෙලි කෙරෙම් නම්, මා නිසා ලෝක-ශාසනයට වැඩෙක් වේ නම් දැන් මට ද කිසි යම්පෙළහරක් පෑ වදාළසේක් වී නම් යෙහෙකැ”යි සිත සිතා බලබලා සිටියාහ.

   මාඝරාජ්යට කාලය 24 වසකි. ජයබාහු මාඝට සහාය වූ යුව රජෙකි. අධිරාජ ලෙඛනයට ඔහුගේ නම ඇතුළත්වී නැත.
     

එ කෙණෙහි පියුම් ගබ පල රාජහංස ලිලාවෙන් රජහුගේ කර තලාමල පද්මයෙහි ලීලාපෙත ව වැඩහුන් දළදා සවාමි, රජු හෙළූ ඇසපිය ඔසවා නො ලන ඇසිල්ලෙහි ආකාශයට පැන නැඟී ජීවමාන බුද්ධරූපය මවා, සියලඟින් සවනක් රස් විහිදා, මුළු නුවර ඒකාලෝක කොට, කිසි යම් පෙළහරකින් රජහු සන්තෝෂ කරවා ආකාශයෙන් බැස නැවත හස්ත තලයෙහි ලෙනී ගිය සේක.

ඒ පෙලහර දුටු මහ සභ පිරිස් දුන් සාධුකාරයෙන් හා මහ පිරිස දුන් ස්තුති ඝොෂාවෙන් මුළු නුවර එක කොලාහල විය. එ වේලෙහි රජ්ජුරුවෝ “මම ද ජීවිතයෙහි ඵල ලදිම් ම ය. මහපින් රජුන් කෙරෙහි ඇතුළත් විම් ම ය”යි පස්වනක් ප්රිාතින් පිනා එම මොහොත ම දළදා සවාමින් තුන් කරඬුයෙන් දළදා ගෙට වඩා සක් රුවනක් ලද සක්විති රජකු සේ පින පිනා නො එක් රත්නා භරණයෙනු දු පුදා. තව ද: වඩ වඩා සද්දවසක් මහ පූජා කළාහ. එයින් කීහ.

ලඬ්කාධිනාථකරපඬ්කජරාජහංසි

නිම්මාය සා දසනධාතු මුනින්දදරූපං.

නෙකෙහි රංසිවිසරෙහි සමුල්ලසන්ති

සබ්බා දිසා ව විදිසා සමලඬ්කරිත්ථ

දිසවා තමම්භූත මතීව පසන්නවිත්තො

සම්පත්තවක්කරතනො විය චක්කවත්ති.

සෙට්ඨෙහි නෙක රතනාභරණාදිකෙහි

පූජෙසි ධතුමසමං මනුජාධිනාථො-යි.

එ තැන් පටන් රජහුගේ මහත් වූ පින් බෙලෙන් හා ශ්ර ද්ධා බෙලෙන් හා තුනුරුවන් බෙලෙන් සියලු ලංකාවාසීහු රජහු කෙරෙහි භය ගෙන වසන්නාහු ආඥාචක්රන මඬනට අසමර්ථය හ. නානා දෙශවාසී රජදරුවෝ ද ඒ රජහට නො එක් රජ පඬුදි බැඳ එවන්නාහ. එ කල තමන්ගේ ආඡා පින් බෙලෙන් හා මල් යුව රජහුගේ මන්ත්රි බෙලෙන් ලංකාවෙහි පරසතුරන් සාධන්නාහු දිවි නැසුව මනා වරදෙහි දඟගෙයි ලවමින්, දඟගෙයි ලුව මනා වරදෙහි කිසියම් ම නිග්රිහයක් කරවමින්, රටින් නෙරපුව මනා වරදෙහි දඩ ගනිමින්, දහස් ගණන් දඩගත මනා වරදෙහි උදහස් පමනෙකින් හරිමින්, නො එක් යුද්ධ කරන්නාහු පියරජහු දවස සාධා ගත නුහුණු සිංහල මහවන්තින් තමන් හුන් පොළ හිද ම සාධා, නො එක් රටවල් ගෙන, ලක්දිව සිංහල බලසෙන් තමන් කරා ම රැස්කොට, දෙවනු ව ද්රලවිඩ යුද්ධයට පටන්ගෙන, ඒ ඒ දිගින් සිංහල මහසෙන් මෙහෙයා දෙමළුන්ට නො එක් ගැහැටුම් කරන්නට පටන් ගත්ත.

එ කල පොළොන්නරු - කොටසර -ගහතලා - කවුඩාලු-කුරුදු පදී - මාන මතු-මාවටු-මන්නාරා - පුලච්චේරි-ගෝනා - දෙබර-පටන් -හූරාතොට-වැලිගමු-ගොවුසු-මීපාතොට- ආදී - තැන්හී කඳවුරු බැඳ අතුරු නොදී සතුරු ව, සතලිස් හවුරුද්දක් බලාත්කාරයෙන් වාසය කළා වූ මාඝරාජ-ජයබාහු නම් දෙමළ රජුන් දෙදෙනාගේ සතලිස් දහසක් පමණ ඇති දෙමළ - මළල මහ සෙනඟ ඒ ඒ තැන්හි රඳාලිය නොහී පොළොන්නරු නුවර ම රැස්ව ඔවුනොවුන් හා මන්ත්‍රණය කරන්නාහු “පරාක්රහම බාහු රජුහුගේ ආඥා පින් බල මහත, පරදෙශයෙහි රජදරුවෝ ද ඕ හට ම වසඟයහ, සිංහලයෝ හැම දෙන ම ඔහු කරා ම රැස්වූහ, අපගේ ද්රහවිඩයෝ ද සම භාගයෙක් ඍ්හට ම වසඟය, ඔහු ගේ අභිෂෙකයෙහි පටන් හිරු දුටු කදෝකිමියන් සේ නිෂුප්රවභා වූම්හ, එන දවස සිංහලයෙහි රඳාලිමෙක් බැරි ය, මෙහි නො රඳා රට යම්හ”යි කියා ඇත්-අස්-මුතු-මැණිකු-රජ වොටුනු-බිසෝවරුන් ආදී වූ සිංහලයට හිමි අනැඟි අනැඟි වූ කෙළගණන් රුවන්ගෙන “රට යම්හ”යි නික්ම රජහුගේ මහ පින් බලයෙන් සිතූ අත යා නොහී “මාසෙන් ගමුයෙහි සුංගම් බැලූහ”යි යන ව්යාවහාරය සේ කඳවුරෙහි පූව්ර්‍ වාසල ය යි, පශ්චිම වාසලින් නික්ම ගොස් රටමැද වැද මහකළු වෙල දී රජහුගෙන් ගිය සංහල මහ සෙනඟට හසදු ව, ඉතා මහත් වූ වුපත්තියට පැමිණ සම්පත්තිය ද පාවාදී, ජීවිතය ද දී, මූලොච්ජින්න ව හිස දී, රජහු ගේ චිත්තාර්ථය ද සාධා දුන්හ. උමංදායෙහි එක් සියක් රජුන් හැර ගිය සම්පත් නිසා මියුළු නුවර වාසීන් සුඛිත වූවා සේ එ තැන්හි ලද සැපතෙහි පටන් සිංහලයෝ ධනෙශ්වර වූහ.

මෙසේ ලක්දිව..

මෙසේ ලක්දිව පරසතුරන් සාධා රට සමෘර්ධ කරවමින් සිටි කල්හි නැවත තමන්ට එකොළොස් වන්නෙහි බෞද්ධයම්හ යි මායම් කියා ලක්ෂ ගණන් නච්චම්බු නම් විෂ කොහොල් ගෙන සර්පසෙනාවක් සේ ඒ ඒ තොටින් බැස ලක්දිව ගලා ගෙන “ගිනි සෙන ගියමඟ දියසෙන ගැසුවා සේ,” ලක්දිව නැවත නසන්නට පටන් ගත් චන්ද්රේභානු නම් රජහු හා ජාවක මහ සෙනඟ ද, අසුර යුද්ධ කරන්නා සේ, නො එක් යුද්ධ කරවා මරා, ලුහුබැඳ, මෙසේ මළල යුද්ධය, ද්රඑවිඩ යුද්ධය, ජාවක යුද්ධ ය, යනාදි නොඑක් යුද්ධයෙහි, මෙසේ සිරිලක පරසතුරන් පය ගෙන, එකාතපත්ර, කොට, දෙමළුන් විසින් නැසූ ලක්දිව පමුණු-පරපුර ව්යතවසථාවට - තාපස ගණතැන්-පුගුල්තැන් -ආයතැන් -පිරිවෙන් තැන් - දස මේ තැන්-පෙර සේ ම ව්යනවසථා කරවා පළමු කොට රට පතින් සමෘර්ධ කරවා, දිළිදු ව ගිය ලඬ්කාවාසින් තමන්තමන්ගේ ධන ධාන්යච මෙතෙකැ යි නොදන්නා සේ ශ්රීූවන්ත කරවා, දෙවනු ව ශාස්නෝපකාරයට පටන් ගෙන, අරාජිතයෙහි බොහෝ කලක් සවච්ඡන්දෝචාරී ව විසු අලජ්ජී පුද්ගලයන් තෝරා ශාසනය පරිශුද්ධ කරවා, නැවත සොළී රජයට නො එක් පඬුරු පාක්කුඩම් යවා, එහි වසන භික්ෂූන් සිංහලයට ගෙන්වා උභය ශාසනය ම සමඟ කළහ.

තව ද තමලිංගමුයෙහි වසන දොළොස් දහසක් භික්ෂූන් අතුරෙන් ධම්ර්කීදර්ති නම් මහාසථවීරයන් සිඟා යන පෙරමඟ පියුම් පැනනැංග හ යි අසා දළදා වැඩූ ගඳ කලල් ආදි දහම් පඬුරු තමලිංගමු යවා ඔවුන් සිංහලයට වඩා ගෙන්වා බුදුන් රහතුන් දුටුවා සේ, මහත් වූ සත්කාර කොට, ඔවුන් දිවි පමණින් මහත් වූ ප්රේත්යහය දානය දී මහ පින් රැස් කළ හ.

මෙසේ තමන් සමඟ කැරැවූ ශ‍ාසනය රක්ෂා කරන්නාහු අට ආයතනත් මහාසථවිර - ග්රාාමවාස-ආරණ්යාවාසාදි සියලු සථවිර ගණයාට පුරය සිසාරා, රත්වත්-සූළුපා-මහපා -චංක්රණමණ - රාත්රි් සථාන - දිවාසථාන - මණ්ඩප - පැන් පොකුණු-පුෂ්පාරාම-එලාරා මාදී නො එක් සඩ්ඝාරාම කරවා නො එක් සත්කාර කළ හ.

තව ද ගම වෙනෙහි මහා සංඝයා රැස්කරවා තෙරස ධුත ගුණාදි රූක්ෂ ප්රෙතිපත්ති පූරණයට ආත්මක්ෂම වූ ප්රාතිපත්ති සාර භික්ෂූන් ගිවිස්වා තෝරාගෙන පල බත්ගල් පායෙහි වල් වාසයක් කරවා, එහි වස්වා, සිරිලක තමන් සමයෙහි අරහන්තයෙන් පහළවූවා සේ, සිවුපස දානයක් දී අප්රනමාණ වූ ප්රනතිපත්ති පූජා කැරවූහ.

තව ද: ලක්දිව ආගම ධර සථවිරයන් එ වකට මඳ ව ගිය හෙයිනුත්, පත් පොත්, නිමවා නැති හෙයිනුත්, දඹදිවින් පොත් ගෙන්වා සියගණන් සථවිරයන් ආගම ධනකරවා, බුදුන්ට පය්ය්ිර්‍ාප්ති පූජා කැරැවූහ. තව ද: තමන්ගේ භුවනෛක බාහු නම් මල් යුවරජහු විනය ධර කරවා, ඔහු ලවා අසන තැන් කියවා, නො එක් භික්ෂුන්ට සම්මුති දෙවා, සථවිර පූජා කැරවූහ.

තව ද: තමන් ජාත වූ ශ්රීු වර්ධන නම් නුවර ප්රා සාද-වංක්ර මණ මණ්ඩප - ප්ර තිමා ගෘහ - චෛත්යාඬ්ගණ - බොධ්ය ඬ්ගණ - පවුරු වාසල් ආදී නානාවිධ කම්ර්‍ාන්තයෙන් අලඬ්කෘත වූ, රජමහ විහාරයක් කරවා, තමන් වසන ජම්බුද්රොූණි නම් පුරයෙහි පටන් ඒ පුරය දක්වා, දිගින් අඩයොදනක් හා පුළුලින් ඉස්බක් පමණ තැන් හෙරිගලයක් සේ සම කරවා, පස්රියනකට රජ තොරනක් හා දස රියනකට පිළි තොරනක් හා සියක් රියනකට තුන් මහල් පිළි මාළිඟා බැගින් නිමවා , මඟ සුදු වැල්ලෙන් තවරා, දෙපස ධ්වජ පුන් කලස් තනා, වෙහෙර පවුරු සිසාරා, බුද්ධපුජාවට ආ මෙඝ රාජයාගේ ඉන්ද්රමචාප මහස්ර යක් බඳු වු, විචිත්රා චිත්රස කර්මොමාන්තයෙන් හොබනා මහත් වු තොරණ මහස්රයයෙන් හා බුදුන් පුදම්හ යි නානා ලොකයෙන් දිවු චන්ද්රුවිමානයෙන් බඳු වු, අසමාන වු, ශේවේතච්ංත්රු සමූහයෙන් හා තරුපෙළ සේ දිළියෙන රන්කොත් , රිදී කොත් සහස්රරයෙන් හා තරුපෙළ සේ දිළියෙන රන්කොත්, රාදී කොත් මහස්ර යෙන් හා බුදුන් පුදම්හ යි බුද්ධපුජාවට දිව අවුත් ආකාශයෙහි සිට නටන දිව්යහ සමූහයන් සේ, ඒ ඒ දිගින් නඟන ලද පඤ්චවර්ණ ධ්වජ මාලා මහස්රනයයෙන් හා පුජා ලොභයෙන් දෙවියන් විමන් හා සමඟ ආකාශයෙන් බැස , වෙහෙර සිසාරා අතුරු නෙ‍ාදී සිට ගත්තා සේ නානාලංකාරයෙන් සදා වෙහෙර සිසාරා පෙල පෙළ දී තබන ලද රත්න මණ්ඩප පංක්තීන් හා බුදුන්ගේ මහා මංගල්ය යෙහි ාජීවමාන වස්තූන් ජීවමාන වු නියාවට කාරණ දක්වන්නාසේ සේසත් අතින් ගෙන, පෙළ පෙළ දී නටා යන බබරු පෙළින් හා දොහොත් මුද්න් දිදී ඇවිදිනා නානා වර්ණ දිව්යප රූප පංක්තීන් හාඑ දවස් මෙඝරාජයන් හස්තිරූප ව්යාිජයෙන් බුදු මඟුලට බැස මිහි මඬලෙහි ඇවිදිනා සේ , ඒ ඒ දිග්හි යන්ත්රහ බලයෙන් ඇවිදිනා හස්තිරූප පංක්තීන් හා , පුජා ලොලින් දිවු සමුද්රත රාජයාගේ මහ රළ පෙළ සේ , ඒ ඒ දිග්හි යන්ත්රන බලයෙන් දිවන අශ්ව රූප පංක්තීන් හා බුදුන්ගේ මහා මංගල්ය්යෙහි අලඬ්කෘත වු පුජාවෙන් වෙහෙර සරහා සහස්-සුවහස් ගණන් සංඝයා හා මුළු ලක්දිව සියලු මනුෂ්ය- සේනාව රැස්කොට වෙහෙර සිසාරා, ගවු ගවු මානයෙහි පුජා පෙරහර ගත් මනුෂ්යස සේනාව ම අතුරු නො දී සිටිනා සේ, නියෝග කොට, තුමූ සර්වාරභරන‍ෙයනසෙැරැහී සිවුරඟ සෙන් ගෙන දලදා-පාත්රස ධාත්රර රත්න කර්මාින්තයෙන් ම හෙබියා වු අනැඟි වු රථාලංකාරය කට වඩා මඟුලැතුන් දෙ දෙනෙක් හට යොදා, රන් ධ්වජ -රිදි ධ්වජ-රන් පැන-රිදි පැන -රන් කළස -රිදී කලස -රන් කරඬු -රිදී කරඬු -රන් විසිරි-රිදී විසිරි -රන් චාමර -රිදී චාපර-රන් පතැස් රිදී පැතැස් -යන‍ාදි වු රජ පෙරහරින් ඒ මාර්ගීය අතුරු නොදී පෙල පෙල දී නික්මවා , තුමු පසුව ඇත් අස් රථ පාබල පිරිසින් මහ මේ ගිගුමෙන් උද්දාම වු සමුද්ර්යන් සේ, පඤ්චාගික තූය්ය්දර්‍ නාදයෙන් මහ පුජාව කරවමින් , ක්රුමයෙන් ඒ පුරයට වඩා ගෙන ගොස් වෙහෙර මැද මහා මණ්ඩපයෙහි අනැඟි වු බුද්ධාසනයකට වඩා. පෙරවරු ඒ මණ්ඩපය පුරා, පුදන ලද යාලගණන් සුගන්ධසාලි භොජන හා නානා ජාතියෙහි පුජා පුප වර්ග්යෙන් හා,පින් සොඬ වු ජනයන් විසින් වස්වන ලද නාග චම්පකාදි සුවඳ මල් වර්ෂාවෙන් හා සියලු සංඝයාට දෙනලද දානප්රලවාහයෙන් හා තුන්යම් රාත්රිලයෙහි වෙහෙර සිසාරා තරු කැලයෙන් සුප්රවසන්න වු ආකාශයක් සේ පුදනලද ප්ර දීප මහස්රනයෙන් හා ඒ ඒ තැන්හි රඟමඩුලු බැඳ නටන නළු පිරිසින් හා, බුදුන්ගේ ස්තුති ගි කිය කියා ඒ ඒ දිග්හි සිට බුද්ධ ශාන්ති කරන බලි බොජක මන්ඩප පංක්තීන් හා , ඒ ඒ තැන්හි ධර්මා සන නංවා කියවා දෙවන ලදධර්මකදානයෙන් හා තුඩ තුඩ “අහෝ! බුද්ධො, අහෝ ! බුද්ධෝ” යි කියන ලද සාධු නාද සහස්රරයෙන් හා ඒ ඒ තැන්හි අතෝනා ලද පඤ්චාංගික තූර්ය්‍හෝ නාදයෙන් හා , ශක්රියාගේ නඳුන් උයන් වන් දිව්ය උත්සව මෙ වැනි යයි මනුෂ්යෙ ලෝකයට ගෙනහැර දක්වන්නාසේ, පෙර ශ්රීය ලංකාධිපති වු සියලු රජුන් කළා වු බුද්ධ පුජා ම මෙ වැනි යයි දක්වන්නාසේ බුද්න්ගේ මහ පින්ලියයි එ තැන්හි ම මල් ඵල දක්වන්නාසේ , සත් රෑ සත් දාවලක් මුළුල්ලෙහි එක මුඛයකින් කියා නිමවාගත නො හැකි අප්රළමාන වු තුනුරුවන් පුජා කොට, එ වෙහෙර මහසගනට සාංඝික කොට පිළිගන්වා, තමන්ගේ කීර්ති ශරීරය බුද්ධොත්පාදයෙහි පවත්නා සේ, ස්ථාවර කළ හ. තව ද: තමන් නමින් පරාක්රසම බාහු නම් පිරිවෙනක් කරවා, නො එක් කප්පිය භාණ්ඩ දරුගම් වටනා පස එම වෙහෙර ලවා මහත් වු පුජා කළහ.

තව ද: බුවනෙක බාහු නම් මල් යුවරජ ලවා බෙලිගල් පායෙහි ඔහු නමින් ම පිරිවෙනක් හා රජමහා විහාරයක් කරවා, ශ්රීි වර්ධනයෙහි කී පරිද්දෙන් ම සද්දහසක් මහත් වු තුනුරුවන් පුජා කැරවුහ. තව ද: ඔවුන් ලවාම කුරුණැගල් පායෙහි එසේ ම රජමහා විහාරයක් කරවා , ඔහු නමින් ම මහෙන්ද්රසබාහු පිරිවෙන කරවා, එසේ ම මහ පුජා කැරවුහ. තව ද: කැළණි වෙහෙර යටාලතිස් රජ කැරවු පස්මහල් මහපාය කටුකොහොල් පෙරළවා, එහි ම ඔත් පිළිම ගෙය කටුකොහොල් පෙරළවා, තව ද: එම වෙරෙර ත්රිටවඬ්ක ගෙය කටුකොහොල් පෙරළවා, එහි ම මහ වෙහෙර සිසාරා සලපතර අතුරුවා, එම වෙහෙර අභිමුඛයෙහි මහාමණ්ඩපයක් කරවා, වෙහෙර සිසාරා දහස් සුවහස් පහන් ඇගෑ බඳවා , නො එක් වාරයෙහි තුන් තුන් දවස් බැගින් බත් පුජාය, මල් පුජාය ය යි අප්රතමාන කොට පුජා කැරවුහ. තව ද: එම වෙහෙර බොහෝ කලක් තමන් නමින් පහන් පුජා පවත්නා සේ, වෙහෙරට නුදුරු තෙන තාලිකේර සහස්රොාද්යායනයක් කරවා බුදුන්ට පිදුහ. තව ද: අත්තනුගල වෙහෙර දැහැමි සිරිසගබෝ රජහු ඉස දන් දුන් තැන, ගොටාභය රජහු විසින් කැරවු දෙමහල් වටදා ගෙය තුන්මහල් කොට කරවා , එම වෙහෙර තමන් පියරජහුගේ දේහ නිඃක්ෂෙප ස්ථානයෙහි මහසෑය බදවා, එහිම අෂ්ටාංශ වු ප්රඃතිමා ගෘහයන් කරවා එහි සල පිලිම වඩා නො එක් වාරයෙහි පුජා කලහ.

තව ද: අප බුදුන් අයාමෙහි..

තව ද: අප බුදුන් අයාමෙහි බුදුරජය හිමි වු, සුගත් මහ පවුලෙන් දායාද ලද අනුබද්ධ වු මහා කාශයප ස්ථවිරයන්ගේ දළදා දථ අනුක්රුමයෙන් ලඬ්කාවෙහි ම පවතිති යි, බෙම්තොට දළදා ගෙයි වැඩ හිඳිති යි, අසා ඔබ කෙරෙහි උපන් මහත් වු ශ්ර්ද්ධාවෙන් , මහත් වු මංගල්යායෙන් . සිවුරඟසෙන් සා සමග බෙම්තොට ගොස් ඔබගේ දලදා දැක උපන් මහත් වු ප්රී තින් පිනා , ඒ සා දනවුව සිසාරා ඇවිරි බඳවා, තුන් දිවාරාත්රිියක් බතින්-මලින්- සුවඳින් පුදා, මහත් වු ප්රාදීප පුජාවෙන් පින් රැස් කළහ. තව ද: දෙවුනුවර දෙවුරජාණන්ගේ රජගෙය ජරාවාස ව තුබූ හ යි කැරවු කල් පමන නැතැයි අසා, ඒ ගෙය බිම්පිස කරවා, එ නුවර සියලු ජරාවාස කටුකොහොල් යරවා , හවුරුදු පතා ඇසල පුජා කැරවුහ. තව ද: පියරජහු කරරවු විජය සුන්දරාරාමයෙහි සිසාරා මහ බවුරු ලවා . එහි තුන් මහල් අලුත් දලදා ගෙය දිව්යා විමානයක් සේ කරවා, විචිත්ර වු චිත්ර්කර්මාවන්තයෙන් අසමාන කොට නිමවා . මහ පෙරහරින් දළදා වඩා, ශ්රීනවර්ධනයෙහි කළ පරිද්දෙන් ම මහ පුජා කළම. තව ද: අප බුදුන්ගේ ංීවමාන බුද්ද රූපය සිත් සේ දවස් පතා බලමි යි සිතා, එම ජීවමාන බුද්ද රූපයෙන් රුවන් සක්මනෙහි වැඩසිටිනා භාවය, නොඑක් චිත්ර කාරයන් ලවා පෙති කඩෙක සිතියම් කරවා , ලක්දිව බොහෝ සංඝයා හා මහ ජනයා රැස්කොට . සත් දිවාරාත්රිෝයක් මහත් වු බුදුමඟුලෙන් උත්සව පුජා කලහ.

තව ද: තමන් මාර්ගවයෙන් ගොඩනැගිමට හේතුවන සේ තමන්ට තුන් වන්නෙහි ය. සවන්නෙහි ය, එකොලොස් වන්නෙහි ය,දොලොස් වන්නෙහිය, සතළොස් වන්නෙහිය, එක්විසි වන්නෙහිය, සත්විසි වන්නෙහිය,තිස් වන්නෙහිය යයි අට වාරයක් ම අටමග මලුකම් පුජානක් සරහා ලඬ්කාද්විපයෙහි දහස් ගණන් සංඝයා රැස් කරවා, සැටපා ගෙවල් නංවා ,සිසාරා මහමඬු ලවා නානාවර්ණ වස්ත්රසයෙන් අලඬ්කාර කොට එහි මහ සංඝ ගනයා පෙල පෙල හිඳුවා , මහත් වු දානපූජාවෙන් වලදවා ,තමන් නමින් මහණ මහලු පැවිදි කරවා-ස්ථවිර -ආයතැන් -මහාස්ථවිර-පරිවෙණාදි ස්ථානාන්තර දෙවා, පසුව දා මඟුලැතුන් උසට ගරු බාන්ඩ හා සමඟ කප්පිය පරීක්කාර රැස්කරවා , මහාස්ථවිර ආයතැන් ආදි මහා ස්ථානාන්තර ලදුවානට සළුපිඩගම් හා සමඟ සළුපිරිකර දී, අවශෙෂ වු ස්ථවිර නිශ්ශ්රගයෙන් මුක්ත මහණ මහලු පැවිදි වුවානට අෂුට පරිෂ්කාර දී, මෙසේ ම සත් සත් දවස් බැගින් මහත් වු රාජසෘද්ධින් මහ මලුකම් පුජාවක් අටවාරයෙකම කරවා, නො එක් වාරයෙහි අවශෙෂ වු මලුකම් පුජාවනු දු කලහ.

තව ද: කඨින දානයෙහි විපාක බෙහෙවැ යි අසා අසු අනු-ව්යදඤ්ජන ලක්ෂණයෙන් යෙදි අශිති වර්ෂයක් ආයුඃ ශ්රී. වළදා සෙසු බුදුන් හා සම සමයේ ම ලෝවැඩ කලා වු . අප මහා ගෞතම බුදුන් ගේ අශිති මහා ශ්රාඩවකයන් උදෙසා ,අශිති මහා කඨින දානයෙකින් පෙර රජුන් නො කලාවු ලෙසක අද්භූත වු කඨින දානයක් දෙමි යි සිතා ලක්දිව බොහෝ ස්ත්රී පුරුෂයන් රැස් කරවා කපුයෙහි පටන් ඉවුම -රිකුරුම-පෙදකිරිම-කැටීම-වියවීම-ඇපිළි ම-කඩ කැපීම-ගෙත්තම් කිරිම-රඳනම යනාදි වු සියලු කර්මාතන්ත ම සුවහස් ගනන් සත්ත්වයන් ලවා එකදා ම නිමවා , කප්පිය වු නො එක් ගරුබාණ්ඩ හා සමඟ ලක්දිව මහාස්ථවිර ගණයාට අශිති මහා කඨින දානයක් දී .එ දවස් ම අශිති මහා පුජාවක් කොට , සෙසු සියදහසක් ගණන් වාරයෙහි සියදහස් ගනන් කඨින දානයන් ද දි ,භොග පමනින් පින් රැස් කලහ.

තව ද: පෙර තමන් සිවුරගසෙන් ගෙන ගොස් සමනොළ වැඳ ශ්රීන පාදයට ඒ ඒ දිගින් දස දස ගවුවෙහි මහවනය සිසාරා සිටි ජන පද මනුෂයයන් පුදා, නො එක් රත්නාභරණයෙනු දු පුදා, ආ සමයෙහි සිතන්නාහු “මා නො එක් රාජ්යා රක්ෂාවෙහි යෙදී වසන හෙයින් සිත් සේ ඒ ඒ තන්හි ඇවිද පින්රුස් කොට ලෝවැඩ ‍කිරිම භාරක ය, මාගේ ඒ අදයස් දැන ලෝවැඩ බැදෙන ඇමැතියෙක් කවරෙක් දෝ හෝ”යි සිතා එක නාළිකෙර ඵලයක් බුදු බවු පතා රෝපනය කොට, තුන් ඇස්සෙන් තුන් පැළයක් නංවා ගත්, දිළිඳුන් දැක අඹුදරුවන් පවා දන් දුන්, බුදු වෙම්වයි පතන තුනුරුවනෙහි පහන් දෙවප්ර්තිරාජ නම් අමාත්යෙයා කැඳවා “සමනොල යව මඟ ජලදුර්ග -වනදුර්ගම-ගිරිදුර්ගමයෙන් අතිදුර්ගත ය.පින් ලෝබයෙන් හවුරුදු පතා යන අෂ්ටාදශ දෙශවාසි සත්ත්වයෝ බොහෝ පීබා විඳිනාහ, මා සමයෙහි සියලු සතුන් සුවයෙන් යන එන සේ ඒ මඟ ද හෙලි කරව, තව ද අත්වන ගල්ලෙහි පෙර මහ තෙරකෙනකුන් පින් බෙලෙන් අහස් පොළෝ ගුගුරුවා රහත් වු තැන එ කල උපතිස්ස නම් රජහු කැරවු පස්මල් රන් උළු මහපාය නැසි ටැම් පමණක් සිටියහ යි ඇසිමි, ජරාවාස හැරවීම නම් ආසිරි වඩනා පිනෙක, ඒ පින ද මා නමින් කරවාලව. තව ද බෙම්තොට නිස්සංක මහ පැලාන සේ ම මා නමින් එහි උයනකු දු කරවා ලව”යි යනාදින් නො එක් විධාන කොට ඕහට සුදුසු වු නො එක් සනුමාන දුන්හ.

හෙතෙම පළමුව ගම්පොල නුවරගොස්. සමන්දෙවුරජානන් ගේ රපය කරවා, රන්රුවන් පලඳනාවෙන් ජීවමාන රූපයක් සේ සාධා, රුවන් මඩුයෙකින් ගෙන , පුජා පෙරහරින් සමනොලකුළ නික්ම, පලුව බෝතලයෙහි මුවදොර වඩු පන්තිස් රියන් මහ හෙයක් ද, කනමැදිරි හොයා තිස් රියන් හෙයක් ද උලපනෙහි සතලිස් රියන් හෙයක් ද, අඹගොමු හොය සූතිස් රියන් හෙයක් ද. හේ මතුයෙහි ගෙවල් හා සමග ඇත් අස් ගවමහිෂයනු දු යා හැකි සේ ස්ථාවර කොට කරවා. සිය ගණන් මහසඟ පවරා. ඒ ඒ තැන්හි නො එක් දාන පුජා කොට . ඒ ඒ තැන්හි අරම් අම්බලම් කරවා සෙසු තැන්හි දු සේත බන්ධන පිවරපාණබැඳ, මහවනය මහවත් කොට ගොස්. සමනොළ වැද , දෙවුරජානන් මලුයෙහි පිහිටුවා ,සිසාරා පවුරු බැඳ ,ශ්රීදපාදය වසා මණ්ඩපයක් කොට. යයදම් දෙකඳකින් බැද රඳවා, තුන් දවසක් මලුයෙහි ලැග , ශ්රීක පාදය සිසාරා ඇවිද තමා මස්තකයෙන් තම රජහු නමට රාත්රිි පයනක් පුදා, සිසාරා සුවහස් ගණන් පයන් පුජා කොට, බොහෝ කලක් රජහුගේ කීර්ති ශරීරය පවත්නා සේ එහි ශිලාලේඛන කොටවා එපවත් රජහට සැලකොට යවානැවත එයින් අත්වන ගලු ගොස් ඒ පාය රජු කි පරිද්දෙන් ම නො එක් ධන පරිත්යාුගයෙන් තුන් මහල් කොට කරවා අනොමදස්සි නම් මාහිමියන්ට පිලිගන්වා, රජහුගේ නියොග වු පරිද්දෙන් ම දානවෘත්ති වයවස්ථා කරවා,එයිදු රජහට සැලකොට යවා, එයින් බෙම්තොට ගොස් කළු හෝ මුවදොැ සයාසුරියන් මහ හෙයක් ද, කෙහෙල් සේනාවෙහි පන්සියක් රියන්මහහෙයක් ද, සල්ගොමු හොය දෙසියක් රියන් මහ හෙයක්ද, සල්පා හොය යෙළ සියක් රියන් ගෙයක් දැ”යි යනාදින් දුර්ගා දුර්ග ස්ථානයෙහි නො එක් ඒ දඩු-අරම් -අම්බලම් කරවා නිමවා, නොඑක් දාන පුජා කොට , කළුතොට පටන් බෙම්තොට දක්වා යොදනක් මානයෙහි නිවි ගැවසි සිටිනා සේ පරාක්රමම බාහු නම් නාළිකෙරොද්යාිනයක් කරවා, එයිදු රජහට දන්වා යවා, තව ද: ඒ ඒ රට දි කපුයෙහි පටන් එකදා කටවා නිමි සවිස්සක් කෙළින් සිවුරු හා සමඟ සූසැටක් කටින පුජා කොට , එයින් ගොස් මහ දෙල්ගස් නම් වු මහ නකය මුලිනුපුරා මහත් වු ගාමයක්බිමිපියා උපදවා, ඒ වනය කොස් වනයක් කොට. එහි තුන්මහල් පිලිම ගෙනක් ආදි වු ආරමයක් කොට ,රජහු නමින් මහත් වු දාන පුජා කොට. නැවත රජහු කරා අවුත් රජහු නමින් කළ කළ පින් දැන්වුහ.

එකල රජ ඔහු කෙරෙහි උපන් මහත් වු කරුණා ඇති ව, ඔහු කැරවු මහදෙල්ගස් නම් ග්රාිමය ආදි වු නො එක් හිම් පමුණු දි මහ සඟ මැද ඔහු දළදා සවාමින් කරා ගෙන ගොස් “මෙ තෙම තුනුරුවන් කෙරෙහි දු පහන, මා කෙරෙහි දු පහන. එසේ හෙයින් බුදුන්ට ද රඩුන්ට ද පකෂපාත, යඑහු මට ඉතා ප්රි.ය බැවින් ල්රි ය වු වස්තුව දළදා සවාමින්ට පුදමි” ‍යි ඔහු ගුණ මුඛ නො පෙහොනා සේ කියා පුත්රවදාරාවන් හා සමඟ ඔහු දළදා සවාමින්ට පුජා කොට එ තැන් පටන් ඔහු ලවා ද තමන් කමින් ම තුනුරුවන්ට නො එක් සත්කාර කැරවු හ. තවද: නො එක් වාරයෙහි “බුදුන් සතු ලක්දිවින් ඔබට ම පුජා කෙරෙමි” යි සිතා තමන්ගේ රජගෙය දිව්යව විමානයක් සේ සරහා දළදා සවාමින් එහි යජා, නානා විද භොජනයෙන් හා නානා ජාතියෙහි පුපාප වගීයෙන් හා නාග චම්පකාදි යහල ගණන් සුගන්ධ මාලායෙන් හා නුවර පුදන ලද සවහස් ප්රයදිප මාලායෙන් හා වස්ත්රාරභරණා අනැගි අනැගි වු පුජා වස්තුයෙන් හා නො එක් වාරයෙහි සත් සත් දවස් බැගින් තමන් භොග පමණින් බුදුන් පිදුහ. තවද: නො එක් වාරයෙහි ලක්දිව වැසි නො වැස . ශස්ය.යන් මලානික වන ලක්හි මු2ළු හෙළදිව උත්සව මඟුල් කරවා චෛත්යා්ඩ්ගණ -බොධ්යවඬ්ගණවල නොඑක් පුජා කරවා, දලද‍ා සවාමින්ට දහස් පිරිත් කරවා නුවර මහ පුජාවෙන් ප්රචදක්ෂිනා කරවා නො එක් ආරාධනා කොට එ කෙණෙහි ම සිරිලක වැසි වස්වා. බුදුබල පැ ලොකවාසින් ලවානෙ‍ා එක් වාරයෙහි බුදුන්ට පුජා කැරවුහ.

මෙසේ තමන් ලද ජිවිතයෙහි සාරය ලදින් ලෝසසුන් රක්ෂාවෙහි අප්රඑමාද වු රාජවංශ නමැති මහ මිනිවැලයෙහි රුවනක් බඳු වු. රජපා බොහෝ කලක් රජසිරි විදිනාහු .තමන්ගේ සහජාත පුත්රුවු විජය බාහු ය- භුවනොක බාහු ය. ත්රිගභුවන මල්ලය- පරාක්රනම බාහුය ජය බාහු යයි යන පුත්රයයන් පස්දෙනා හා විරබාහු නම් බැන රජු හා සදෙනා ළගට කැඳවා‍.නො එක් අවවාද දෙන්නාහු. “දරුවෙනි! ලෝකයෙහි අවජාත ය, අනුජාත ය. අතිජාතය යි පුත්රරයෝ තුන් දෙනෙක් වන්නාහ. එයින් මවුන් පියන්ගේ කුල පර පුරැ සැපත් නසා. ඔවුන් ශ්රිය වුන් ගම අශ්රිප විද ඇවිදිනාහු අවජාත නම් වෙති, මවුන් පියන්ගේ කුලපරපුරැ සැපත් පමණක් ම රක්ෂා කොට ඔවුන් හා සම සම ව වසන්නාහු අනුජාත නම් වෙති, මවුන් පියන්ගේව කුල පරපුරැ සැපත් හා අවශෙෂ වූ වස්තු වඩ වඩා ශ්රීය සම්පත් උපදවා ගෙන එවුන්ට වඩා ශ්රී සම්පත් විඳිනාහු; අතිජාත නම් වූ උත්තම පුත්රව නම් වෙති.

මම ද මපියාණන් වහන්සේ මට ගෙන දුන් එක මායා රජය ගෙන දැන් තුන් රජය ම එක්සත කොට තබා ගත්මි, ඔබ සාධාගත නුහුණු ද්රඑවිඩයන් මරා ලුහුබැඳ, නො එක් මහවනින් ගෙන්වා , මා පාමුල්හි රැසුකරවාපීමි, දඹදිවින් බිසෝවරුන් ආදි වූ නානා රුවන් හා ප‍ාක්කුඩම් ගෙන්වා පරදෙශයෙහි රජුනු දු තොප‍ට නෑ කොට තබාලමි, සොළී-පාඩි රජයෙහි රජුන්ගෙන් රජ වොටුනු හා අනැඟි මිණිපඬුරු පරම්පර‍වෙකත් රජසිරි විඳිනා පමණ අපමණ වූ නවරුවන් රැස්කොට තබාලමි. ලෝක ශාසනය ද සමඟ කොට තබ‍ාලීමි, දරුවෙනි! මේ ආදිකාරණයෙන් මම මපියාණන් වහන්සේ ට අතිජාත පුත්ර් වීමි, තෙපි සාගර නම් රජහුගේ සැට දහසක් පුත්රතයෝ දඹදිව සැට දහසක් රජ නුවර මවා වෙන වෙන ම සමඟ ව ම රාජ්ය‍ය කළාහ, තෙපි තෙපි දු මතු ඔවුනො’වුන්ට සුචච ව, සිරිලක බෙදාගෙන සමග ව රජය කරවා පරසතුරන්ට අවසර නො දෙව, තෙපි තෙපි දු මට මෙසේ අතිජාත පුත්ර වව”යි යනා‍දීන් නො එක් ඔවා තෙපුල් දී මහසඝයා හා රාජ්ය වාසීන්රැස් කොට “මාගේ මේ පුත්රසයන් පස්දෙනා හා වීරබාහු නම් භාගිනෙය්ය යන් හා මේ රජ සදෙනා අතුරෙන් මතු රාජ්ය් රක්ෂාවෙහි යෝග්යගයෝ කවුරු දෝ හෝ” යි විචාළහ.

එ තෙපුල් අසා මහ සංඝයා කියන්නාහු “මහරජ! මොහු සදෙන ම වෙන වෙන ම ධෛය්ය්ාර්‍-වීය්ය්හර්‍-ඥනබල-කායබල ඇතියාහ, එසේ ද වුවත් තොපගේ ජ්යෙගෂ්ඨ පුත්රර වූ විජයබා රජ බාල රජයෙහි පටන් තුනුරුවන් කෙරෙහි අතිප්ර සන්නයහ, අතිශ්රරද්ධා ඇතියහ, ජරා දුර්වපලයන් කෙරෙහි අතිදයා ඇතියහ, දවස් පතා ගිලන් භික්ෂූන් පිළිවිසති, ගිලන්පස දෙන්නාහ, අරාජිතයෙහි ගැති දස් ව ගිය සංඝයාගේි බන්ධුන් හා දුඃඛිත ජනයන්ට සුවහස් ගණන් රන් රුවන් දී සිය ගණන් ගළවා අළහ. තොපගේ පුරුෂයෝ සත්ත්වයන් අතින් කරවූවර එලවන්නා දුටු කල පවා, තමන්ගෙන් රන් දී ඔවුහු දු ගොඩ නංවා මුත් දැක දැක නො යන්නාහ, තොපගේ රජගෙයි රජාද්රොාහ කළාවූ සොරහු පවා ඔවුන් කරා භය නැති ව වැද ගැළවුණාහු පමණ නැත, තොප දක්නට භය ඇති ව තොපට නො සෑධෙන සිංහල මහවන්නීහු පළමු ව අවුත් ඔවුන් දැක ඔවුන්ගේ බලයෙන් තොප දක්නාහ.

ලක්දිව ඇමැතියන් අඹුවොත් “මතු අප ඇම රකු නම් බෝසත් විජය බාහු රජහට දැන් පටන් සේවය කරව”යි තමන් තමන් පුරුෂයන් උගන්වත් ල, කිරිබොන දෙ තුන් හැවිරිදි බාල දරුවෝ මවුන් - පියන් සුරතල් විඳුම්හ යි” “මතු පුත කාට සේවය කරවු දැ”යි විචාළ කල්හි “අප බෝසත් විජය බාහු රජහට සේවය කරම්හ”යි කියති, මවුන් පියන් අතින් සනා පහර ලද කිරිබොන කුමරහු “විජය බාහු රජ දැක තමන් ගෙඩි කෑ පවත් කියා මවුන් - පියන්ගේ දැඩිකම් රජහට පමුණත්ල, විජය බාහු රජ කුමරු වන්ගේ බස් අසා මවුන් පියන් ගෙන්වා ඔවුන්ට ප්රබසාද දී කුමරුවන් නො මරන සේ කියා කුමරුවන්ට වැටුප් තබා, දෙත් ල, ලක්දිව වාසීන් ලවා බෝ සත් විජය බා රජ ය යි තුඩ තුඩ කියවා මේ ආදී ගුණයෙන් ජනානුරඤ්ජනයෙන් යෙදී වෙසෙති; දෙවයෙනි! අහස් බලා සඳ කොයි දැ යි විචාරන්නා සේ ඔහුගේ ගුණ දැන දැන අප අතින් විචාරඑනු කිම් ද? ලඬ්කාද්වීපයට රාජ්යැය තබා ජම්බුද්වීපයටත් රාජ්යගය කරත් පින් බල ඇතියාහ, මතු තබා දැන් ම තොපට අතිජාත පුත්රරභාවයෙන් යෙදිණැ”යි යනාදීන් තමන් තමන්ගේ මුඛ නො පොහොනා සේ ඔහු ගුණ වර්ණනා කළාහ.

එ කල පරාක්රම බාහු රජ පුත්..

එ කල පරාක්රම බාහු රජ පුත් රජහුගේ අපරිමිත ගුණ අසා සතුටු කඳුළෙන් නුවන් තෙමා, ඔහු ළඟට කැඳවා , සිඹ සනහා, සම ආසන ව හිඳුවා, සෙසු රජ පස් දෙනා ද, දළදා - පාත්රමධාතු ද, මහ සංඝයාද, අමාත්යල මණ්ඩලයාද, මුළු හෙළදිව රාජ්ය,යරක්ෂාවද, ඕහට ම පාවා දී තමන් මායා රජයෙහි ද රාජ්ය‍ය කළ හෙයින්, අරාජිතයෙහි නැසි ගිය ලක්දිව ජන පීඩා හෙයිනුත්, බොහෝ සංග්රාෙමයෙහි නියුක්ත හෙයිනුත් රුවන්මැලි මහසෑය බඳවා කොත් පලඳවා ගත නුහුණු නියාවත්, දෙමළුන් නැසු මුල රාජධානිය පොළොන්නරුව සමෘද්ධි කරවාගත නුහුණු නියාවත්, අරාජිතයෙහි මායා රජයට වැඩි වන දළදා ස්වාමින් කඳවුරු ගෙන ගොස් දළඳා ගෙට නො වැඩු නියාවත්, දස් තොටදීත් රජයෙහි ජනයන් හා මහ සිඝයා රැස් කොට මලු කම් කරවා ගත නුහුණු නියාවත්, තමන් කඳවුරු ගොස් අභිෂේක මගුල් නොකළ නියාවත් යනාදී වු ලෝවැඩ සසුන් වැඩ කියා “ පෝසත් වු නම්, මේ ආදි රාජ්යැ ක්රිකයාවෙහි යෙදී , මපියාණන් වහන්සේට මාසේම තෙපිදුමට අතිජ‍ාත පුත්ර වව”යි අනුශාසන කොට රාජ්යම රක්ෂාව පාවාදුන්හ. එ කල විජයබාහු රජ නො බලා ම රාජ්යක රක්ෂා හාරය පිළිගෙන පියරජක්හු කී ඔවා තෙපුල් නැමැති මස්තක මාලාවෙන් තමන් මස්තකය සරහා ‘මපියාණන් වහන්සේට, මා අතිජාත පුත්රස වන බවු ඔබ සමයෙහි ම ඔබ හා ලෝකවාසීන්ට දක්වා මුත් නො හරිම් ම ය”යි මහත් වූ රාජාභිමාන බැඳ:

සවාම්ය මාත්යාත ව රාෂ්ට්රං ච-දුගීං කොෂො බලං සුහෘත්,

එතත් ප්ර‍කෘතයස්සප්ත-සප්තාඩ්ගං රාජ්ය මුච්ය තෙ-යි.

යන රාජ සප්තාංගය කල්පනා කොට ඊට මට ආත්ම සමාන වූ අදහස් නො වරදවන්නා වූ කොතුහල මන්ත්රිම වූ සිත ඇත්තෙක් නො සඟවා කථා කොට පියන තරම් මිත්රා ඩ්ගයට කවර කෙනෙක් සමර්ථයෝ දෝ හෝයි පරීක්ෂා කරන්නාහු, සහෝදරයන්ටත් වඩා පණ්ඩිත වීරභාහු රජහු වැලි කෙළියෙහි පටන් සවප්නයෙනුත් තමන් හා විශ්වාසයක් මුත් අවිශවාසයක් නැති නියාවත් ඔවුනොවුන් නො දැක නො වසන ප්රේකම ඇති නියාවත්, තමන් සේ ම ලෝවැඩ සසුන් වැඩෙහි අති ලෝභ නියාවත්, පොළොව සමාන ඥාන බල මන්ත්රිඅ බල ඇති නියාවත් පරික්ෂා කොට යුහෘදඬ්ගයට ඔහු ම මට තරම්හු ය යි සිතා ඔවුනොවුන් හා සමඟ මන්ත්රුණය කොට එතැන් පටන් දෙුහුරු රජහු එකිව ගෙන “පළමු කොට කෙ බඳු වූ පිනක් කරමෝ දෝ හෝ”යි කල්පනා කොට “දළදා සවාමීන්ට පිය රජහු කැරවූ ජම්බු ද්රොටණි පුරයට මස්තකයෙහි දළදා ගෙය බොහෝ කාලයක් වැඩහුන් හෙයින් ජරාවාස ය, මට පාවා දුන් සවාමීන් මා කැරැවූ දළදා ගෙයෙක ම වැඩහුන මනා වේ දැ”යි සිතා පරණ දළදා ගෙය බිම් පිස කරවා පෙර කළ කම්ර්‍ාන්තයට දිවුණ දිවුණා කම්ර්‍ාන්ත කරවන්නාහු, සිය ලණන් මෙහෙකරුවන් රැස් කොට, නොබෝ දවසකින් දිව්ය විමානයක් මෙන් අසමාන වූ දළදා ගෙයක් නිමවා, නුවර මහ පූජාවෙන් එහි දළදා වඩා, පෙර කලටත් වඩා දවසින් දවස පූජා ව්යුවසථා කරවා තමන්ගෙන් රකවල් ලවා ඒ පින ද පිය රජහු නමින් ම දන්වා යවා,

එ තැන් පටන් ගඬ්ගෝදකයට යමුනෝදකය වැද ගියාසේ පිය රජහු තමන් කෙරෙහි ඇති මේ වතුරු දිවුණු කරවා ගෙන, පරාක්රහම බාහු-ජය බාහු රජකුමරුවන් දෙදෙනා බාල හෙයින් පිය රජහට දරුශොකයක් වැද්ද නො දෙන සේ සමීපයෙහි වසව යි රජහු ලඟ රඳවා. ත්රිමවගුන මල්ල නම් මල් රජහු ජම්බුද්රොහණි නම් පුරයෙහි පටන් දතුණු පසෙහි සමුද්රාලන්ත කොට පියරජහට අරක්ගන්නා සේ නියොග කොට සිටුවා, ඕහට ද දකුණු පස පිරිස් පාවා දී භුවනෙක බාහු නම් සහෝදර මල් රජහු යෝධ බල හෙයිනුත්, යුද්ධ කාමී හෙයිනුත්,ද්රබවිඩයන් බොහෝ සේ බස්නා කුඩවැලිගං ගසා උත්තරාපථයෙහි පියරජක්යට අරක් ගන්නා සේ නියෝග කොට, යාපවුගල පිහිටුවා ර් දිග්හි බලපිරිස් ඕහට පාවාදී, වීර බාහු රජහු හා සමඟ තුමූ ලක්දිව ඒ ඒ තන්හි ඇවිද රාජ්යබය තැන්පත් කොට පොලොන්නරු නුවර කරවම්හ යි කියා පියරජහු අතින් සමු ගෙන නික්මුණාහ.

එ කල පරාක්රෙම බාහු මහ රජාණෝ පුත් රජහු කෙරෙහි උපන් මහ පෙම් වතුරෙන් ඉපිල පැන නැංගි සේ, හුනස්නෙන් පැන නැඟී පිත් රජහට පසු ගමන් කොට “ම පුතුන් කෙරෙහි පෙම් ඇති සෙනඟක් ඔහු හා සමඟ යව”යි නියෝග කළහ; එතෙපුල් ඇසූ සියලු රාජ්යසවාසීහු “අප බෝසත් විජය බාහු රජ රාජ්යඇය ලදහ, ඔවුන් හා සමඟ අපි හම්හ, අපි යම්හ”යි ඔවුනොවුන්පරයා ඌමිවේගයෙන් උද්දාම වූ සමුද්ර යක් සේ නික්මුණාහ.

එ කල සමහර ඇමැතියන් ඔහු කැමැති ව ද නො යන කල්හි සුවහස් ගණන් ඇමැති දු “කෙපි තෙපි නො යා නම් ඇපි ඇපගේ බෝසත් විජය බාහු රජුහා සමඟ ගොස් ඔවුන් වසන රටවැන්දඹු ව වී මුත් වසම්හ”යි තමන්ගේ පුරුෂයන් නො බලා නික්මූණාහ. සමහර කිරි බොන දරුවෝ මවුපියන් නො යන්නා දැක බෝසත් විජයබාහු රජහු යන්නා දැක මවුපියන් තබා රජු පසුපස්සෙහි නික්මුණාහ.

එ කල බෝසත් විජය බාහු රජ සිය ගණන් තබා නිකුත් මහසෙන් දැක, උපන් මහත් වූ ප්රිණතීන්, සමහරු අවවාදයෙන් රඳවා කැමැති පමණ පිරිස් ගෙන, පෙර මහලු විජයබාහු රජු හා ද්රැවිඩ සංග්රාවමයෙහි ධන-ධාන්යව එහි පිහිටුවා, මාය‍ාදුනු පිරිස් ඒ පව්ර්තඩයට ආරක්ෂාවෙහි පිහිටුවා, එ ගල් මුදුනෙහි මඟ නෙත් පාමුල මහා සථවීරයන්ට සඬ්ඝාරාමයක් කරවා, පිළිගන්වා, දාන වෘත්ති ව්යකවසථා කරවා ඔයි දු පියරජහට දන්වා යවා එයින් සිවුරඟ සෙනඟ ගෙන සමනොල ගොස් බුදුන් ගේ ශ්රී පාද වැඳ අනැඟි අනැඟි රත්ණාභරණයෙන් බුදුන් පුදා, එයින් ගොස් ගම්පොල න්වර වැද, එහි නියම්ගම් පාය කටුකොහොල් පෙරළවා, එහි දු දානවෘත්ති ව්යෙවසථා කරවා,

එයින් සීඟුරුවායනට ගොස් එහි වල්ගම්පායෙහි නව කම්ර්‍ාන්ත කරවා, නිමවා පියරජහු නමින් අභය රාජ පිරිවෙන කරවා, එයින් භුවනෙකබාහු නම් සුළු පියරජහු විසූ කුරුණෑගල් ගොසින් එ රජහු කැරැවූ රජමහ විහාරයෙහි ඔහුගේ ම දෙහ නිඃක්ෂේප සථානය දැක දෙරජහුම එ රජහු කෙරෙහි උපන් මහාශොකයෙන් වැලප, අනිත් ලකුණු උපදවා‍, එතැන්හි ම තුන් මහල් ගෙඩිගෙය කරවා, එහි මහ බුදුන් කරවා, ඒ රජහුගේ රූපය කරවා, සව්ර්‍ාහරණයෙන් ජීවමාන සේ සරහා. එම ගෙයි පිහිටුවා නො එක් පිරිවර හා දරුගම් වටනා පස ලවා, භුවනෙක බාහු පිරිවෙණ ය යි ඒ ගෙට නම් තබා, එ නුවර ජන ගහන කරවා පවුරු වාසල් ආදියෙන් සේම කොට බදල ගොඩ නුවර බද මනුෂ්යකයන් එ ගල් රක්ෂාවෙහි සිටුවා. එයිදු පියරජහට දන්වා යවා, එයින් ගොස් දෙ සුහුරු රජහු මහසෙන් හා සමඟ යාපවු ගලට ගියහ.

එ කල පෙරවක් පිය රජහුගේ යුද්ධයෙහි පැරද පැලැ චන්ද්ර භානු රජුහා ජාවක මහ සෙනග සොලි පාඩින් ගෙන මාවටු බැස කුරුදු පදි -මානාවකු -ගොනදෙබර පටන් ආදි තන්හි සිංහල බලසෙන් ගෙන පෙරලාඅව්රහත්. යාපවු ගල් සිසාරා, අතුරැ නොදි කඳවුරු බැඳ “මෙ වක පෙර වක සේ ආ පසුයෙහි නො යම්හ, මෙ තන් රජය තොපට නො හරිම්හ. දළදා -පාත්ර ධාතු දෙව, රජ වොටුනු දෙව, රාජ්ය ය දෙව . සටන් හෝ කරවා”යි සැහැසි වහසි කියා යහවුහ.

එකල විජය බාහු රජ නො බා මැ විරබාහු රජු කරදවා සමඟ මන්ත්රහණය කොට “මෙ තැන්හි අප දෙදෙන බල දක්වම්හ” යි සෙසු සෙනඟක් නො ගෙන්වා දෙදෙන හා සමඟ ගිය සෙනග ම ගෙන මාරයුද්ධ කරන්නා සේ, නො එක් යුද්ද කොට චනුද්රතබානු රජු හා සෙනග ම. උත්සවයක් නො කරනස සේ මරා, ලුහුබැඳ, ඔහුගේ ඇත් -අස් -ජයබෙර -ජයකුඩ -බිසෝවරුන් ආදි වු සියලු සැපත් හා සියලු ආයුධ ගෙන. ඒ සියල්ල ම පියරජහු කරා ජම්බුද්රොසණි පුරයට යවා. යාපවුවබදජනයන් එ නුවර ආරක්ෂාවෙහි සිටුවා .බුවනෛක බාහු නම් මල් රජහු එ ගල අඳවා එ නුවර ද බෝහෝ සංඝයාට දන්වැට නංවා ,එයි දු පියරජහට දන්වා යවා, එයින් අනුරාධපුර නුවර ගොස් මහසෙනඟ ලවා දෙනා‍නකයෙහි තඹරුප් -හ්රිහ මහා බොදි -ලෝවා මහා පා - රුවන්මැලිමළු ආදි තන්හි වල් සිදුවා .මැලිමළු තනවා, ඒ ඒ තන්හි ගිය නුවර වාසින් ගෙන්වා රුවන්මැලි මහසැයෙහි පියරජහුකරවා නොනිමි කමාන්ත කරවන සේ නියෝග කොට. සෙනෙවිරත් පිරිවෙන් ආදි වු මහසංඝයාට දාන වෘත්ති තබා දි, පරාක්රරමබාහු රජහු පවා දක්නට බය ඇති ව, එ වක් දක්වා නො දැක හුන්. පිහිටි රජයෙහි මහ වන්නින් තමන් ගියහ යි අසා භය නැති ව අවුත් දැන්වු කල්හි,ඔවුන්ට ප්රමසාදදි පෙර නොඑක් වර යුද්ධයෙහි ඹවුන්ගේන් අල්වා කස්තිර කොට ගත් අමුදරුවනු දු පාවා දි. එවුන් නුවර රකින‍ා සේ ආරක්ෂාවෙහි නියුක්ත කොට. එයි දු පියරජහජ දන්වා යවා, එයින් පොළොන්නරු මුල රාජධානියට වැද. බොහෝ කලක් නැසි තුබු සියගණන් වෙහෙර සුසන් හා බිම් පමනක් බිබිය දි නැසි ගිය රාජධානිය හා සිදි බිදි ගිය පවුරු පදනම් ආදි අපරිමිත නම කමාන්ත කොට, දෙ සුදුරු රජහු ම ඔවුනොවුන් පරයන අදහසින් පොලොන්නර කරවා, මතු අපගේ යශස ම සිටුවම්හ යි වහසි කියා පියරජහට දුතයන් අතකැඩපත් ලියා “පොළෙ‍ාන්නරු රාජදානිය නව කමාන්ත බොාහා් නියාවත් , සමහර කමාන්ත බිමපිස කැරවුව මනා නියාවත් , සමහරක් නසිමින් සිටි නියාවත්. කිසියමි දෙයක් නො නැසි සිටි නියාවත්. දැන් අප උපෙක්ෂා වුවහොත් මතු වන රජුන්ට උගහට වන නියාවත් , පෙර බොහෝ රජුන්ගේ නටුවාවු කිර්ති ශරිරය දැන් අපි උපදවා සවාමින්ගේ යශස් නැමැති ජිවිතෙන්ද්රිියය පිහිටුවාලනු කැමැතියහ්හ. උදහස් නොව අදහස් දෙවා වදාළ මැනැවැ” යි දන්වා යවා, එ කල පිය මහ රජාණෝ පුත් රජහුගේ සුර වීර තෙපුල් අසා, ලෝ වැඩ සසුන් වැඩ යෙදුණා වු ප්රෙරමනිය කතා අසා.තමුනු ද ු අනවකාහයෙන් සිත සිතා ම හිදිනා කායය්ර්ක් ම හෙයින් , මහමෙර සේ පැන නැඟි සන්තෝෂයෙන් පිනා. එ කෙණෙඑි ම ඇමැති මඩුළු මහ සංඝයා මැදමේ පවත් කියා .මායා රජයෙහි රැස් ව ඒ ඒ තන්හි හුන් සවර්ණාකාර -කුමිභකාර - වම්කාර - අයකාර - ලොහකාර -දනුකාර -චිතුකාර -උවවඩු -සුණුවඩු -දඩුවඩු -ගල්වඩු ආදි සුවහස් ගණන් කමාකාර පිරිස් හා සුවහස් ගණන් බැලනියාවුන් හා කැති - පොරෝ -උදලු -කුන්තානි නො එක් උපකැරණ භාණ්ඩයනු දු යවා, ජම්බුද්රො ණි පුරයට පුව්ර්දි්ග් භාගයෙහි වසන සුවහස් ගණන් බල පිරිස් පුත් රජහට අරක් ගන්නා සේ යවා, නව යොදුන් රට බද මානයෙහි සියලු සියලු බලපිරිස් බෑන රජහට අරක් ගන්නා සේ නියෝග කොට යවා. අපරිමිත වු රන්රුවන් පඩුරු දයවුහ.

එ කල විජයබාහු විරබාහු රජ දෙදෙන..

එ කල විජයබාහු විරබාහු රජ දෙදෙන තමන් පොළොන්නරු වන් රජහට සත්විසි වන හවුරුදු පටන් පොළොන්නරුවෙහි නො එක් කම්ර්‍ාන්ත කරවන්නාහු, පළමු කොට මහ සැගැ ඇළ ආදි නැසි නැසි ගිය වැවු කමාන්ත කොට .අමුණු කමාන්ත නිමවා. මහවෙල් හෙලිකරවා , කෙක් කුඹුරු ඇති කොට, ගොයම් කරවා රට බතින් සඹාඬ කරවා, ජන ගහන කරවා, ඒ දෙවනු ව නුවර වාසල් -පවුරු- වීටී - පතැස් උයන් පොකුණු යනාදි කමාන්ත පෙර සේ ම කරවා තුන් වනු ව ලඩ්කාතිලකා දි වෙහෙර සසුන් කරවා, එයි දු පියරජහට දන්වා. පිය රජහු මහත් වු රාජමඬ්ගල්යරයෙන් ගෙන්වා, කඳවුරු බැ පුරෙහි දි අභිෂෙක මඟල් කරවා, විරබාහු රජහට ඒ සියලු රාජ්ය ය ම පාවා දි, ඔවුන් එහි ැඳවා, තුමු පිය රජහු සමඟ ජම්බුද්රො,ණි පුර ගොස්, කඳවුරු දළදා සවාමින් වඩා ගෙන යන සේ රජහු අනුදන්වා ගෙන, ජම්බුද්රෝ්ණි පුරයෙහි පටන් පොළොන්නරු නුවර දක්වා විසි ගවු මඟ ඇත් -අස් -රථ -රුවන් මඩු නො ගැහැටි යන සේ මඟ සම කරවා, දෙ දෙ ගවුවෙහි ඉඩම් -මඩම් නංවා ඒ ඒ තන්හි ධ්වජ-පුන්කලස -කෙහෙල් -තොරන ලවා. දළදාසවාමින් ඇනැගි වු ලැන -රිදි පැන -රන්කලස -රිදි කල ස -රන් චාමර -රිදී චාමර -රන් විසින් -රිදිවිසිරි රන් පතැස් -රිදි පතැස් යනාදි වු රජ පෙරහරයෙන් ඒ මාගය අතුර නොදි වතුර සේ නිකුත් මහ සෙනඟින් හා ඒ ඒ තන්හි අතෝනාලද කරන්නා සේ, ඒ ඒ තන්හි සිට ගසන්හා, ඔවුනොවුන්ට වාද කරන්නා සේ. ඒ ඒ තන්හි සිට ලද සුවහස් ගණන් බලත් හඬ්න් හා. අහෝ! සාධු! අහෝ! සාධු යි කියන ලද අපිරිමිත සාධු නාද වචනයෙන් හා. මහ මේ ගිගුම් ගත් සමුද්රදයෙන් නිකුත් ඌමි වේගයක් සේ, ඔවුනොව්න් පරයා දිවනපින් සොඩ වු මනුෂ්ය් සේනාවෙකින් හා ,බුදු මඟුලට දිවු බඹසෙනගක් සේ, ඔවුනොවුන් පරයා දළදා -පාත්රට පසු පස්සෙහි නිකුත් සංග සමුහ‍යකින් හා නික්ම ,ඉඩමින් ඉඩමෙහි මහ පුජාවෙන් වඩ‍ා-මල් පුජා -බත් පුජා -පහන් පුජා කරමින්, සුවහස් ගණන් සංඝයාට මහදන් දෙමින් . පොළොන්නරුවට වඩා ගෙන ගොස් ,මුළු නුවර දිව්යන පුරයක් මෙන් සරහා පරණ දළදා ගෙය දිව්යස විමනයක් සේ සරහා, සුසැට හවුරුද්දක් අනාවාස ව තුබු දළදා ගෙට ශුබ මොහොතකින් දළදා සවාමින් වඩා දවසින් දවස පෙරවරු පුදන ලද යහලගණන් සුගන්ධ ශාලි භොජනයෙන් හා. බොහෝ කලත් දළදා‍ නුදුටු පින් සොඩවු ජනයන් විසින් වස්වන ලදසුවදමල් වර්ෂාවෙන් හා, රාත්රිඩයෙහි පුදනලද ප්රදදිප සහස්රදයෙන් හා අපරිමිත වු පුජා කරන්නාහු ,තුන් සමසක් මුළුල්ලෙහි මඟුල් කොට නිමවා ,එයි දු පිය රජහට දන්වා යවා, දහස් තොට දි මලුකමුදු කරවම්හ යි පිය රජුහුගෙන් අනුදන්වා ගෙනවීර බාහු රජහු දහස් තොට යවා, එහි සුවහස් ගණන් සඬ්ඝාරාම කරවා,සැටපා ගෙවල් නංවා.පෙර සිරිත් වු පරිද්දෙන් මමලුකම් පුජා සරහා,එපවත් ඇසු පිහිටි රජයෙහි හා රුහුණු රජයෙහි මහ වන්නි තමන් කෙරෙහි බයින් ,නො එක් දානොපකරණ ගෙන අහස් ගණන් දහස් තොට ගලා ගත් කල්හි “තුන්රජයෙහි මහ සඩ්ඝයා මා කෙරෙහි පෙම් ඇත්තෝතින් මාගේ මලකම් පුජාවට වඩනේ ය” යි ආරාධනා කොට යවා එ පවත් ඇසු “අප බෝසත් විජය බා මහ රජහුගේ මංගල්යප පුජාවට අපි අපි යම්හ”යි ගේ බලන භික්ෂු පමණකුත් නොරඳවා, සුවහස් ගණන් සංඝයා පෙළ දි.සිටි සිටි තෙනින් ගොස් , ජද්දන්ත විල සිසාරා සිටි රත් පියුම් වනයක්සේ, දහස් තොට සිසාරා . ගලාගත් කල්හි දෙපෝයක් මුළුල්ලෙහි අනෙක ප්ර කාර ප්රාතනිත භොජනයෙන් මහදන් දි. බොහෝ දෙනා මහන මහලු පැවිදි කරවා. ආයතැන් -සථවිර -මහා සථවිර මාහිමි යනාදි ඨානාන්තර දෙවා ලදුවානට තෙලිසම් -සථ -පිඩහම් සමඟ සුවහස් අගනා සේ සළු පිරිකර දි, රැස් වු මුළු ලක් දිව සුවහස් ගණන් මහ සංඝයා අ.ුරෙන් සඟ නමකු දු නො වරදවා,අනැඟි පිරිකර දි. ඉතිරි ව ගිය පිරිකර සොළි -පාඩ් රජයෙහි භික්ෂුන්ට යවා, මහ සඟමැද “මා කළා වු සියලු පින්කම් මම පියාණන් වහන්සේ නමිනැ”යි අස්වා දෙපෝයක් මුළුල්ලෙහි මහලුකම් පුජාව නිමවා,එයි දු පිරිරජහට දන්වා යවා‍; එ කල පිය රජහු එ තෙපුල් අසා, උපන් මහා සන්තොෂයෙන් “රහල් තෙරුන් කළ ප්ර තිපත්ති පුජාද. බුදුන් කළ ම වන බැවින් ම පුත්හු කළ සත්කාරය ද, මා ම කෙළේම යැ” යි සමා‍දන් ව අනැගි නො එක් පඩුරු දි යවුහ.

මෙසේ මේ පන්තිස් වන්නෙහි කරන ලද විජයබාහු මලුකම් පුජාව හා සමඟ,නව මලුකම් පුජාවක් කරවා, තුමු එම ජම්බුද්රෝණි නම් පුරයෙහි තව ද වඩ වඩා පුත්රවයන් විඳින් ශ්රීම සම්පත් බල බලා තව ද වඩ වඩා පින් රැස්කොට රජසිරි විඳිනාහ.

එකල උභය කුල පරිශුද්ධව පැවති ගණවැසි කුලෙහි අවිනෂ්ටය වු මහාපණ්ඩිත වංශ ඇති* වාතගිරි පව්ර්තලයෙහි එම රජුගේ ආරාධනාවෙන් සිවුපස දානය ලදින් වාසය කලා වු මහතෙත් පා මුල සුමඩ්ගල මහා සථවිරයන්ගේ සහෝදර වු ඔවුන්ගේ ම කිසියම් දහම් නයක් දැනගත්තා වු මයුරපාද පරිවෙණාධිපති බුද්ධපුත්රම සථවිරයන් විසින් නව අරහාදි බුදුගුණයෙහි පළමු වන අර්හත් ගුණය ගෙන සුතිස් පරිච්ජෙදයෙකින් හා සුවිසි දහසක් පමණ ග්රගන්ථ සඩ්ඛ්යාජවෙකින් හා සයානු බණවරෙකින් හා සත් ලක්ෂයක් අට සැට දහසක් පමණ අක්ෂර සඩ්ඛ්යාවවෙකින් හා අසඩ්බ්ය ගණන් පුජා නමින් උපලක්ෂිත වු මේ පුජාවලි නම් ධම් ව්යාබඛ්යාගත කථාව මේ රජහට තිස්වන්නෙහි උපදවා “අප බුදුහු එක අස්නේ වැඩ හිද නානා ලෝකධාතුයෙහි සත්ත්වයන්ට බණ වදාරන්නාහ. ඔහුගේ පුතුවංශයෙහි ජාත වු හෙයින් අපි දු අපගේ වෙහෙර ම හිඳ අප රජු හා ශ්රිප ලඩ්කාද්දිපවාසි සත්ත්වයන්ට අනුශාසනා කොට බුදුන්ට උතුම් වු ප්ර තිලත්ති පුජා කරම් හ” යි සිතා එම දෙවපතිරාජ නම් අමාත්යවයාණන් අතට දි යවන ලද

එකල රජ පා මේ පුජාවලි දැක දෙවන රජයක් පදුවා සේ උදාර වු සන්තෝෂයෙන් පිනා දෙ පෝයක් මුළුල්ලෙහි අනික් රාජ්යව ක්රි යාවෙක නො යෙදි සිත් එකඟ ව අසා බුදුන්ගේ අපරිමිත වු ගුණයෙහි පැහැද රාජයය පැදා පියන තරම් උදාර වු සන්තොෂයෙන් යෙදි පොත ලක්දිව නො එක් ප්රඋඥ‍ාවන්ත ජනයන්ට පැ බිසොවු ලවා මඟුලැතු පිට තබා සේසත් හා සමඟ නුවර නො එක් පුජායෙන් උත්සව කරවා, බොහෝ කලක් ඇසු ඇසු ශ්ර ද්ධාවන්තයන් මෙහි ආදර කරන සේ. බුදුන් ගේ ද තමන් ගේ ද, මේ කිර්ති ශරිරය සථාපවර කොට නො එක් සත්කාර කළහ.

මෙසේ මා විසින්..

මෙසේ මා විසින් එක ව්යාපබ්යා න කථාවෙහි කියන ලද පළමු වන සංග්රෙහ මඟුල් නම් වු පර්ච්ජෙදයෙහි කියන ලද අට ලක්ෂ අසු දහස් එක්සාලිසක් පමණ පුජාය. තුන්වන සාමාන්ය ධම්ර්යෙුන් -

 එකල උභයකුල පරිශුද්ධ ව පැවති අවිවෂ්ට වු මහා පාඩි වංශ ඇති ඇතැම්.

- ලද විවරණ පරිච්ජෙයෙහි පස් පනස් ලක්ෂ විසි දහසක් පමන පුජා ය, සතර වන බොධිසම්භාර පරිච්ජෙදයෙහි තෙළෙසක් පමණ පුජාය.පස් වන ප්රිථම ජාතිශෙද පරිච්ජෙයෙහි සුසාලි සක් පමණ මහා ජාතිභෙද පුජා ය, සවන ද්විතිය ජාතිභෙද පරිච්ජෙදයෙහි සවිසි මහා ජාතිභෙද පුජා ය. සත්වන සාධුනාද පර්ච්ජෙදයෙහි දෙලක්ෂ සතලිස් දහසක් පමණ පුජා ය. අටවන ප්ර තිසන්ධි පරිච්ජෙදයෙහි දෙ තිස් මහා පුව්ර්නිවමිත්ත පුජාය, නව වන ප්ර්සව මංගල්යෙ පරිච්ජෙදයෙහි දෙලක්ෂ සතලිස් දහස් දෙතිසක් පමණ පුජා ය. දස නව මහබිනික්මන් පරිච්ජෙදයෙහි පස් ලක්ෂ දොළොස් දහසක් පමණ පුජාය, එකොළොස් වන බොධිමණ්ඩල පරිච්ජෙජෙදයෙහි සාරලක්ෂ විසි දහස් තොසාලිසක් පමණ පුජා ය, දෙ‍ාළොස් වන බ්රිහ්මාරාධනා පරිච්ජෙදයෙහි දෙලක්ෂ සතලිස් දහසක් පමණ පුජා ය. තෙළෙස් වන ධම්සක් පැවතුමන් පරිච්ජෙදයෙහි දෙතිසක් පමණපුජා ය. තුදුස් වන වෙළුවනාරාම පරිච්ජෙදයෙහි දෙලක්ෂ පන්දහස් තුන්සිය සුසාලික් පමණ පුජා ය, පසළොස් වන නිග්රෝධාරාම පරිච්ජෙදයෙහි සාරලක්ෂ විසි දහස් එකුතුරු වු මහපුජා ය. සොළොස් වන අද්භුත මහා පරිච්ජෙදයෙහි සංඛ්යාව පථයට අවිෂය වු මහ පුජා ය. සතළොස් වන ජෙතවනාරාම පරිච්ජෙයෙහි දෙසිය සැත්කැවක් පමන පුජා ය. අටළොස් වන පුවාරාම පරිච්ජෙදයෙහි එක්සිය විස්සක් පමණ පුජා ය, එකුන් විසි වන දහර බික්ෂු පරිච්ජෙදයෙහි අප්රිමාන වු ප්රයතිතත්ති පුජා ය, විසි වන අසදෘශ දන පරිච්ජෙදයෙ‍හි අප්රකමාණ පුජා ය, එක්විසි වන ගංගාරොහණ පරිච්ජෙදයෙහි සත්දහස් ලන්සිය තිසක් පමන පුජා ය. දෙවිසි වන දිව්ය්රාජ පරිච්ජෙදයෙහි අසු දහසක් ලමණ දිව්යජරාජ පුජා ය, තෙවිසි වන යමක ප්රාදතිහාය්ය්යර්‍ පරිච්ජෙදයෙහි දෙලක්ෂ සතලිස් දහස් එක්සිය තෙයාසුවක් පමණ පුජාය. සුවිසි වන පාන්ඩුකම්බලාසන පරිච්ජෙදයෙහි දෙවොරොහණ පරිච්ජෙදයෙහි දෙලක්ෂ සැත්තැ දහස් පන්තිස් මහ පුජා ය. සවිසි වන පාණ්ඩුකම්බලාසන ලරිච්ජෙදයෙහි දෙකෙළ සොළොස් ලක්ෂයක් පමණ පුජාය. පස්විසි වන දෙවොරොහණ පරිත්ජෙදයෙහි දෙලක්ෂ සැත්තැ දහස් පන්තිස් මහ පුජා. සවිසි වන භික්ෂුණි ශාසන පරිච්ජෙදයෙහි අප්ර මාණ වු භික්ෂුනි ප්රසතිපත්ති පුජාය. සත්විසි වන මහා ප්රාජාපති පරිච්ජෙදයෙහි අද්භුත වු අප්රිමාණ පුජා ය, අටවිසි වන ජිවකාරාම පරිච්ජෙදයහි අපමණ මහ පුජා ය. එකුන්තිස් වන දෙවදත්තාවතාර පරිච්ජෙදයෙහි අපමන මම මෙත් පුජා ය තිස් වන අජාතසන්නරාජ දමන පරිච්ජෙදයෙහි ජිවිතාදි අප්රාමාණ පුජා ය, එක්තිස් වන යශොධරා පරිච්ජෙදයෙහි අප්ර්මාණවු ප්රා තිහාය්ය් ර්‍ාදි ප්ර්තිපත්ති පුජාය. දෙතිස් වන ධමාශොක පරිච්ජෙදයෙහි තුදුස් ලක්ෂ සත් පනස් දහසු නවසිය සයානුවක් පමණ පුජා ය, තෙතිස් වන මිහිඳු මාහිමියන්ගේ ප්ර තිපත්ති පරිච්ජෙදයෙහි නොඑක් සුවහස් ගණන් පුජා ය, සුතිස්වන ශ්රීපලංකාද්වීප පරිච්ජෙදයෙහි සිරිලක රජ කළ එක්සිය තෙපනස් රජුන් අතුරෙන් පැරකුම් රපුන් අවසනට පින්වත් රජුන් කළාවු අසඩ්ඛ්යඅ ගණන් නොඑක් පුජාලත් හෙයි නුත්, හ්රවන්ථ හිරුකයන් කුසිවෙති යි සිතාන් ,ග්රදන්ථ විශිරද වන හෙයිනුත් .දැන දැන දමා‍ විසින් දක්වාගත නුහුණුවා වු අප්රෙමාණ වු පුජා ලත් හෙයිනුත්, එසේ වු පුජා විඳිමට සුදුසු හෙයිනුත්සංසාර සාගරයට දිව්යත නෞකාවන් බුඳු වු. දංදාර නැමැති මහා පිඩ්ක දුගියට දිව්යහසෙතුකාවන් බඳු වු සංසාර නමැති මහා කාන්තාරයට දිව්යිරථයක් බඳු වු, සංසාර නමැති මහාන්ධකාරයට තෙජො කඳක් බඳු වු, සංසාර නැමැති මහ ගිම් හෙලියට ජායා වෘක්ෂයක් බඳු වු, සංසාර නමැති පිපාසාවට පියුම් විලක් බඳුවු, සංසාර නමැති මහාව්යාාදියට ඖෂධ වෘක්ෂයක් බඳු වු, සංසාර නමැති මහා විෂයට දිව්ය‍ මන්ත්රෘයක් බඳු වු සංසාර නමැති මවු වු පිය වු. ගුරු වු, දෙවි වු, බමවු. තමන් වහන්සේ වන් අමාමහ නිවන් පුරයෙහි සියලු සතුන් ගෙන හැර පුරා ගත්තාවු, අප මහා ගෞතම තිලෝගුරු බුදුරජාණන් වහන්සේ - ඉතිපි සො හගවා අරහං සම්මා සම්බුද්ධො විජ්ජාචරණසම්පන්නො සුගතො ලොකවිදු අනුත්තරො පුරිස දම්ම සාැති සත්ථා දෙව මනුස්සානං බුද්දො භගවා” වි යන මේ නව අරහාදි බුදුගුණයෙහි පළමුවන අර්හත් ගුණයෙන් යෙදුණු සේකැ යි දතයුතු

එසේ හෙයින් කි පුජාවිසෙසං සහ පච්චයෙහි

යස්මා අයං අරහති ලොකනාථො.

අත්ථානුරූපං “අරහං” ති ලොකෙ

තස්මා ජිනො අරහති නාමමෙතං-යි.

මේ පුජාවලි දෙශනාවසානයෙහි අප බුදුන් ශ්රීල ලඬ්කාද්වීපයෙහි හැම රජුන්ගෙන් ලද උද්දෙසික පුජා කථා නම් වු සුතිස් වන පරිච්ජේදය නිමි.

මයුරපාද පරිවෙනාධිපති බුද්ධපුත්රුයන් විසින් පරානුග්රඑහයෙන් පහළ කරන ලද පුජාවලි නිමාම් වි.

චිරං තිට්ඨතු සද්ධම්මො-දෙවො සම්මා පවස්සතු,

රට්ඨං රක්ඛන්තු රාජානො -පජා පප්පොන්තු නිබ්බුතිං,

කප්පරුක්ඛායමානස්සං -සත්තානං වසතො භවෙ

පඤ්ඤා භගවති මය්හං -වුද්ධිං ගච්ජතු සබ්බදා.

අහං තු පරමං බොධි-පත්වා ධම්ම’මනුත්තරං,

දෙසත්වා පාණිනො සබ්බෙ -මොචෙය්ය්රර්‍ භවබන්ධනා.

ධම්මතො ධම්මදානස්ස -සුත්වා සෙට්ට විපාකතං,

සදා සද්ධම්ම දානාය -ජන්තුනං සොතු කාමිනං

පුජාවලිං ඉමං සම්මා-ලිඛිතං පොත්ථකං මයා

වණ්ණිතං සකහාසාය-ථුපවංසම්පි සාධුකං

කත්වා ධම්ම කථිකානං -සඬ්ගහං ධම්ම පිතියා

නික්ඛත්තුං ධම්මවවනං -කතං මෙ සබ්බ රත්තියා

විවිධං චිත්තකාරණං -කත්වා සඬ්ගහමුත්තමං

සහස්සාධි කමත්තානි-ජිනබිම්බානි සාධුකං

විචිත්තෙ කපටෙයෙව-බුද්ධස්සිද්ධිමයානි ව

කරාපිතානි’මෙ සම්මා -භවනිත්ථරණත්ථිනා

නත්තපුජාදිනා තෙස-බ්ම්බානං සබ්බරත්තියං

පසන්නතිලතෙලෙන-පසන්නෙනෙ ව චෙතසා

දීපානං භවදීපානං-සහස්සෙහිපි පුජිතං

සුගන්ධෙහෙව පුප්පෙසි-සහස්සානං සතෙනපි

එවමිදිසමඤ්ඤම්පි-දානසීලාදිකං මයා

පුඤ්ඤං උපචිතං යං යං-විප්පසන්නෙන චෙතසා

තෙන පුඤණෙනි’තො ගනත්වා-දිබ්බෙ තු තුසිතෙ පුරෙ

මෙත්තෙය්යාි බොධිසත්තස්ස-සුනන්තො ධම්ම දෙසනං

වසන්තො සුවිරං තත්ථ -වින්දන්තො මහතිං සිරි

ජනිත්වා රාජවංසම්හි-කෙතුමත්යා අනාගතෙ

දිස්වා මෙත්තෙය්යහ සම්දුධං -ජබ්බණ්ණරංසිරාජිතං

ගාථානෙක සහස්සෙහි-ථුතිංකත්වාන පීතියා

විහාරං සාධු කාරෙත්වා -නානාරතනභාසුරං

දත්වා ඵාසු විහාරාහ -ස සඬ්ගස්ස මහෙසිනො

උපට්ටහං චිරං සම්මා-චතුපච්චය දානතො

එවමාමිස පුජාය-පුජෙත්වා මුන්මුත්තමං

පරමාය’පි පුජාය-පුජෙතු පටිපත්තියා

සාසනෙ පබ්බජිත්වාන- අට්ඨධම්මසමාහිතො

හවිස්සතිති බුද්ධො යං-ව්යාධකතො තෙන සත්ථුනා

යාව බුද්ධො බවිස්සාමි- තාවා හං සබ්බ පාරමි

පුරෙන්තොව සුගතිසු-සංසරන්තො බවෙ භවෙ

තතො පරම්පි ලොකම්හි-උප්පන්නානං මහෙසිනා

කත්වා වුත්තප්පකාරංච-සක්කාරං සාධුසම්මතං

ව්යාාකතො තෙහි සබ්බෙහි-බුද්ධෙහි’පි අනාගතෙ

පාරමිසිකරං පත්වා- හුත්වා බුද්ධො‍ අනුත්තරො

දෙසෙත්වා පරමං ධම්මං-පාපෙය්‍ය්ර්‍ං ජනතං සිවන්ති