ත්‍රිපිටක පොත් වහන්සේ/සූත්‍ර පිටකය/සංයුත්ත නිකාය/පුග්ගල සූත්‍රය
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහිවූ ජේතවනයෙහි අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවනලද ආරාමයෙහි වැඩවසන සේක.
එකල්හි පසේනදි කොසොල් රජ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනකද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ එකත්පස්ව හුන්නේය. එකත් පස්ව හුන් පසේනදි කොසොල් රජුට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළේය. එනම්:- ’’මහරජ, මේ ලෝකයෙහි පුද්ගලයෝ සතර දෙනෙක් ඇත්තාහ. විද්‍යමානයහ. කවර සතර දෙනෙක්ද යත්:- අඳුරෙන් අඳුරට යන්නාය, අඳුරෙන් එලියට යන්නාය, එලියෙන් අඳුරට යන්නාය, එලියෙන් එලියට යන්නාය ( යන සතරදෙනා වෙත්. )
’’මහරජ, කෙසේනම් පුද්ගලයා අඳුරෙන් අඳුරට යන්නේ වේද? මහරජ, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් දිළිඳුවූ, ආහාරපාන දුර්‍ලභවූ, දුෂ්කර පැවතුම් ඇති, ඉතා දුකසේ කෑම ඇඳීම ලබන, සැඩොල් කුලයෙහි හෝ කුළුපොතු කුලයෙහි හෝ, වැදි කුලයෙහි හෝ, රියකරු කුලයෙහි හෝ, කසලශෝධක කුලයෙහි හෝ, එබඳු පහත් කුලයෙහි උපන්නේවේද, හෙතෙමේත් අවලක්‍ෂණවූයේ, අප්‍රිය දැකුම් ඇත්තේ, ලකුණ්ටක ( මිටි ) වූයේ, ලෙඩින් පීඩිතවූයේ වේද, කණෙක් හෝ, අත් කොරෙක් හෝ, පා කොරෙක් හෝ, නටුවාවූ අඩකය ඇත්තෙක් හෝ වේද, ආහාර, පාන, වස්ත්‍ර, යාන, මල් ගඳ විලවුන්, නිදන තැන්, වසන තැන්, පහන් දල්වන දේ නොලබන්නෙකුත් වේද, හෙතෙම කයින්ද දුසිරිතෙහි හැසිරෙයි. වචනයෙන්ද දුසිරිතෙහි හැසිරෙයි. සිතෙන්ද දුසිරිතෙහි හැසිරෙයි, හෙතෙම කයින්ද දුසිරිතෙහි හැසිර, වචනයෙන්ද දුසිරිතෙහි හැසිර, සිතෙන්ද දුසිරිතෙහි හැසිරී කය බිඳීමෙන් මරණින් මතු සැපයෙන් තොරවූ, දුක් පැවතුම් ඇති, වහා වැටීම් ඇති නරකාදියෙහි උපදින්නේය.
මහරජ, යම්සේ නම් පුරුෂයෙක් අන්‍ධකාරයෙන් අන්‍ධකාරයට, කළුවරෙන් කළුවරට, ලේ කිලුටෙන් ලේ කිළුටට පැමිණේද, මහරජ, මේ පුද්ගලයාත් එබඳුයයි මම කියමි. මහරජ, අඳුරෙන් අඳුරට යන පුද්ගලයා මෙසේයි.
’’මහරජ, අඳුරෙන් එලියට යන පුද්ගලයා කෙසේද? මහරජ, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක්, දිළිඳුවූ,දුර්‍ලභ ආහාරපාන ඇති, දුෂ්කර පැවතුම් ඇති, ඉතා දුකසේ කෑම ඇඳීම ලබන, සැඩොල් කුලයෙහි හෝ කුළුපොතු කුලයෙහි හෝ, වැදි කුලයෙහි හෝ, රියකරු කුලයෙහි හෝ, කසලශෝධක කුලයෙහි හෝ, යන මෙබඳු පහත් කුලයෙහි උපන්නේවේද, හෙතෙමේත් අවලක්‍ෂණවූයේ, දැකීමට අප්‍රිය වූවෙක් වූයේ, ලකුණ්ටකයෙක් ( මි්ට්ටෙක් ) වූයේ, නිතර ලෙඩින් පීඩිතයෙක් වූයේ , කණෙක් හෝ, අත් කොරෙක් හෝ, පා කොරෙක් හෝ, පක්‍ෂඝාතයෙක් හෝ වූයේ, ආහාර, පාන, වස්ත්‍ර, රථ, මල් ගඳ විලවුන්, නිදන හිඳින තැන්, පහන් දල්වන උපකරණ නොලබන්නෙකුත් වේද, හෙතෙමේ කයින් සුසිරිතෙහි හැසිරෙන්නේ වේ. වචසින් සුසිරිතෙහි හැසිරෙන්නේ වේ. සිතින් සුසිරිතෙහි හැසිරෙන්නේ වේ, හෙතෙමේ කයින් සුචරිතයෙහි හැසිර, වචනයෙන් සුසිරිෙතහි හැසිර, සිතෙන් සුසිරිතෙහි හැසිර, කය බිඳීමෙන් මරණින් මතු ශොභන ගති ඇති, සැපයෙන් අග්‍රවූ දෙව්ලොව උපදියි.
’’මහරජ, යම්සේ යම් පුරුෂයෙක් බිමෙන් අසුනකට නගීද, අසුනෙන් අසෙකු පිටට නගීද, අසෙකු පිටින් ඇතෙකු පිටට නගීද, ඇතෙකු පිටින් පහයකට නගීද, මේ පුද්ගලයා එබඳුයයි මම කියමි. මහරජ, මෙසේනම්
පුද්ගලයා අඳුරෙන් එලියට යන්නේ වේ.
’’මහරජ, කෙසේනම් පුද්ගලයා එලියෙන් අඳුරට යන්නේ වේද? මහරජ, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් ධනයෙන් පිරීගිය මහත් ධන ඇති, මහත් භෝග සම්පත් ඇති, බොහෝ රන් රිදී ඇති, මන වඩන බොහෝ උපකරණ ඇති, බොහෝ ධන ධාන්‍ය ඇති, ක්‍ෂත්‍රිය මහසල් කුලයෙහි හෝ බමුණු මහසල් කුලයෙහි හෝ, ගෘහපති මහසල් කුලයෙහි හෝ එබඳු උසස් කුලයෙහි උපන්නේ වේද? හෙතෙමේත් ඉතා ලක්‍ෂණ වූයේ, දැකීමට ප්‍රියයෙක් වූයේ, දුටුවන් පහදවන්නෙක් වූයේ, උතුම් සුන්දර රූ සටහනින් යුක්ත වූයේ, කන දේ, බොන දේ, අඳින දේ, යහන්, මල් ගඳ විලවුන්, නිදන වසන තැන්, පහන් දල්වන උපකරණ පහසුවෙන් ලබන්නෙකුත් වේද හෙතෙමේ කයින් දුසිරිතෙහි හැසිරෙයි, වචනයෙන් දුසිරිතෙහි හැසිරෙයි, සිතින් දුසිරිතෙහි හැසිරෙයි. හෙතෙමේ කයින් දුසිරිතෙහි හැසිරී, වචනයෙන් දුසිරිතෙහි හැසිරී, සිතින් දුසිරිතෙහි හැසිරී, කය බිඳීමෙන් මරණින් මතු සැපයෙන් තොරවූ, දුඃඛිත පැවතුම් ඇති, වහා වැටෙන සුළු නරකයෙහි උපදින්නේය.
’’මහරජ, යම්සේ යම් පුරුෂයෙක් පහයෙන් ඇතු පිටට බසින්නේද, ඇතු පිටින් අසු පිටට බසින්නේද, අසු පිටින් අසුනකට බසින්නේද, අසුනකින් බිමට බසින්නේද, මහරජ, මේ පුද්ගලයා එබඳු යයි මම කියමි. මහරජ, මෙසේ නම් පුද්ගලයා එලියෙන් අඳුරට යන්නේ වෙයි.
’’මහරජ, කෙසේ නම් පුද්ගලයා එලියෙන් එලියට යන්නේ වේද? මහරජ, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක්, ධනයෙන් පිරීගිය මහත් ධන ඇත්තාවූ මහත් භෝග සම්පත් ඇත්තාවූ, බොහෝ රන් රිදී ඇත්තාවූ, මනවඩන බොහෝ අබරණ ඈ වස්තූපකරණ ඇත්තාවූ, බොහෝ ධන ධාන්‍ය ඇත්තාවූ, මහාසාර ක්‍ෂත්‍රිය කුලයෙහි හෝ මහාසාර බ්‍රාහ්මණ කුලයෙහි හෝ, මහාසාර ගෘහපති කුලයෙහි හෝ එබඳු උසස් කුලයෙක්හි උපන්නේ වේද, හෙතෙමේත් විශිෂ්ට රූ ඇත්තේ, දැකුම් කටයුත්තේ, දුටුවන් පහදවන්නෙක් වූයේ, උත්තම ලක්‍ෂණ රූ සටහනින් යුක්තවූයේ, ආහාර, පාන, වස්ත්‍ර, යාන, මල් ගඳ විලවුන්, නිදන වසන තැන්, පහන් දල්වන උපකරණ පහසුවෙන් ලබන්නෙක් වේද, හෙතෙමේ කයින් සුසිරිතෙහි හැසිරෙයි, වචනහෙන් සුසිරිතෙහි හැසිරෙයි, සිතෙන් සුසිරිතෙහි හැසිරෙයි. හෙතෙම කයින් සුසිරිතෙහි හැසිර, වචනයෙන් සුසිරිතෙහි හැසිර, සිතෙන් සුසිරිතෙහි හැසිර, කය බිඳී යාමෙන් මරණින් මතු යහපත් ගති ඇති සැපයෙන් අග්‍රවූ දෙව්ලොව උපදී.
මහරජ, යම්සේ යම් පුරුෂයෙක් අසුනෙන් අසුනට මාරුවන්නේද, අසු පිටින් අසු පිටට මාරුවන්නේද, ඇතු පිටින් ඇතු පිටට මාරුවන්නේද, පහයෙන් පහයට මාරුවන්නේද, මහරජ, මේ පුද්ගලයා එබඳු යයි මම කියමි. මහරජ, එලියෙන් එලියට යන පුද්ගලයා මෙසේය.ි මහරජ, මේ පුද්ගලයෝ සතරදෙන ලෝකයෙහි විද්‍යාමාන වෙති.
’’මහරජ, ශ්‍රද්‍ධා නැත්තාවූ, මසුරුවූ, දැඩි ලෝභ ඇත්තාවූ, ලාමක කල්පනා ඇත්තාවූ, මිසදිටු ගත්තාවූ, ආදර නැත්තාවූ, යම්කිසි දිළිඳු පුරුෂයෙක් මහණුන්ටද, බමුණන්ටද, අනික් යාචකයන්ටද,බැනුම් අපහාස කෙරේද? යහපත් ක්‍රියාවන්හි යහපත් විපාක නැත්තේය යන දෘෂ්ටි ඇත්තේ වේද, අනුන්ට ද්වේෂ කරන්නේ වේද, යාචකයන්ට දෙනු ලබන භෝජනය වළකන්නේ වේද, ජනාධිපති රජුනි, එබඳු පුද්ගලයා මැරෙන්නේ දරුණු නිරයට පැමිණෙයි. මේ අඳුරෙන් අඳුරට යන පුද්ගලයාය.
රජුනි, දිළිඳුවූ යම් පුරුෂයෙක් ශ්‍රද්‍ධා ඇත්තේ, මසුරු චේතනා නැත්තේ, උසස් කල්පනා ඇත්තේ, එකඟ සිත් ඇත්තේ, දන්දේද, මහණුන්, බමුණන්, තදන්‍ය යාචකයන් දැක හුනස්නෙන් නැගිට වඳීද, සම පැවතුම්හි හික්මේද, යාචකයන්ට දෙනු ලබන භෝජනය නොවළක්වයිද?
’’ජනාධිපති රජුනි, එබඳු පුරුෂයා මැරෙන්නේ දෙව්ලොවට පැමිණෙන්නේය. මේ අඳුරෙන් එලියට යන පුද්ගලයාය.
’’රජුනි, ධනයෙන් පිරීගියාවූ යම්කිසි පුද්ගලයෙක් ඉදින් ශ්‍රද්‍ධා නැත්තේ, මසුරු චේතනා ඇත්තේ, දැඩි ලෝභ ඇත්තේ, ලාමක චේතනා ඇත්තේ, මිසදිටු ගත්තේ, ආදර රහිත වූයේ, මහණුන්, බමුණන්, තදන්‍ය යාචකයන් දැක ආක්‍රොශ පරිභව කෙරේද, නාස්තික දෘෂ්ටි ඇත්තේ වේද, අනුන්ට ද්වේෂ කරන්නේ වේද, යාචකයන්ට දෙනු ලබන භෝජනය වළකන්නේ වේද, ජනාධිපති රජුනි, මෙබඳු පුරුෂයා මැරෙන්නේ දරුණු නරකයට උත්පත්ති වශයෙන් පැමිණෙන්නේය, මේ එලියෙන් අඳුරට යන පුද්ගලයායි.
’’මහරජ, ධනයෙන් පිරීගියාවූ යම් පුරුෂයෙක් ඉදින් ශ්‍රද්‍ධාවෙන් යුක්ත වූයේ, මසුරු චේතනා නැත්තේ, උතුම් චිත්ත සංකල්පනා ඇත්තේ, එකඟ සිතින් යුක්තව දන් දේන්නේවේද, මහණුන්, බමුණන්, තදන්‍ය යාචකයන් දැක අසුනෙන් නැගිට වඳීද, සම චරියාවෙහි හික්මේද, යාචකයන්ට දෙනු ලබන භෝජනය නොවළක්වයිද, ජනාධිපති රජුනි, එබඳු පුරුෂයා මිය පරලොව යන්නේ උත්පත්ති පිණිස දෙව්ලොවට යන්නේය. මේ එලියෙන් එලියට යන පුද්ගලයායි.
( උපුටා ගැනීම - suttacentral.net )