ගිරා සන්දේශ විස්තර වර්ණනා-14

131, 132

අර්ථය - මේ රජුගේ ශ්රීඑ පාදය (වෙනත්) රජවරුන්ගේ මුදුන් ආභරණයයි. ශ්රීද කාන්තාවට ආරක්ෂා ස්ථානයයි. මුළු ලොවට එකම පිහිට වෙයි.

මේ අපගේ නර ශ්රේෂ්ඨයා ශ්රී. ලංකාවේ සිටින මනහර මහා සංඝ සමූහයා අත නොහැර අවුරුදු පතා පිරිකර දෙයි.

විස්තර - මුදුන් බරණය - මෙහි මුදුන නම් හිසය. වෙනත් රජවරු මේ රජුගේ පා වඳිති. එවිට මේ රජුගේ පය ඔවුන්ගේ හිසෙහි ආභ‍රණයක් බවට පත් වෙයි.

වරණය - ආවරණය හෙවත් ආරක්ෂා ස්ථානයයි.

සරණය - පිහිට

පිරිකර - අට පිරිකර, පාත්රිය, තුන් සිවුර, පටිය, දැලි පිහිය ඉදිකටුව, පෙරහන්කඩ යන අට

133, 134

මේ පද්යඅයන්ගෙන් රජුගේ ආගම භක්තිය ගැන කියවේ. අර්ථකථනයක් දැක්වීමක් අවශ්යො නොවේ.

135, 136

අන්වය - අපමණ විකුම් අප හිමි ගිරි දුදුළු බල කොට තෙද රළු බළසෙන් සමඟ තැන තැන උන් අඹුළු නැබුළු විකුම් ඇති නොයෙක් රජ මුළු ජය ගෙන මුළු දෙරණ තමා තෙද අණ පෙන්වා ලක එක හිරවරණ කෙළේ.

අර්ථය - අප්රකමාණ වික්ර ම ඇති අප ස්වාමියා ගිරි දුර්ග බලස්ථාන කර ගෙන තේජසින් රළු (ක්රෑ‍ර) වූ භටසේනා සමග තැන් තැන්වල සිටි අඹුළු මහත් වික්රනම ඇති බොහෝ රාජ සමූහයා ජයග්ර්හණයකර මුළු ලෝකයටම තමාගේ තේජසද ආඥාවද පෙන්වා ලංකාව එක සේසත් කෙළේය.

විස්තර - බල කොට - ශක්ති සම්පන්න කොට, මෙහි ගිරි දුදුළු බලසම්පන්න කිරීම නම් සතුරන්ට ඒවායින් පැමිණිය නොහැකි පරිදි ආරක්ෂක විධවිධාන යෙදීමයි.

ගිරි දුදුළු - ගිරි දුර්ග, පර්වතවල අමාරුවෙන් යා හැකි තැන; දුර්-ගම වූයේ දුර්ගයි.

අඹුළු - මේ වනාහි ගැටලු සහිත පදයකි. මුනිදාස කුමාරතුංග සංස්කරණයෙහි එය ‘අමුළු’ යැයි ගෙන ‘අමූඪ’ යනුවෙන් අර්ථ දක්වා ඇත. මකුළුදූවේ හිමියෝ වර්ගයට අයත් සතෙකුගේ නම හැටියට එය ගනිති.

නැබුළු - මහත්, ‘නැබුළු යකෙක් මා අත ගති තදේයා’ (කුස)

හිරවරණ - හිර අවුරන නිසා සේසත හිරවරණ නමි. ලක එක හිරවරණ කිරීම නම් ලංකාව එක්සත් කිරීමයි.

137

අන්වය පහසුය. දුලබ පදයක් ඇත්තේ ‘තෙවිකුම්’ යන්න පමණකි. එය විෂ්ණුට නමකි.

විස්තර - වන්නි - වන්යත යන්නෙන් බිඳුණකි. විශේෂයෙන් වයඹ පළාතේ කැළෑ ප්ර්දේශ; පෙර මේවා කුඩා රාජ්යය හැටියට පැවතිණි.

138

අර්ථය - ශ්රීව ලංකාවේ සියලු රජවරු තමන්ගේ මුදුන් මිණි කැලුම් නමැති ජලයෙන් පා සෝදා රජුගේ අදහස් හොඳින් දැන සිටිති.

විස්තර - (1) ප්රායදේශික රජවරුන් රජු වැඳ පසකට වී සිටි අයුරු මෙයින් කියවිණ.

(2) සිළු මිණි දෝ - ශිඛා මාණික්යු කාන්තිය; ‘ජ්යෝ්ති, යන්නෙන් ‘දෝ’ යනු බිඳී ඇත.

සිලිලින් - වතුරෙන්

දෝ කර - දොවා, සෝදා

139, 140

විස්තර - මෙහි දුෂ්කර වචනයකට ඇත්තේ බල දෙවි යන්න පමණකි. ඉන් අදහස් වනුයේ බලභදුය. හින්දු කතාවලට අනුව කෘෂ්ණගේ බාල සහෝදරයා වන මොහු වික්ර4ම වන්තයෙකි.