කාව්යශේඛර-නවවන සග

න ව ව න ස ග

1. දහමත් සෙවුම්1 කැ ර2

සවගසතුරන් දුරුකැ ර

ඉඳුරන් විසිකැ ර

පවතු මහරජ නොහැර ගුරුව ර

2. කරව දෙවියන් පු ද

දෙවියන් මෙන් ගුරුන් යැ ද

විමසා දෙයක් සො ඳ

කරන් මහරජ දෙලොව නො3 වර ද

3. සබාගුණයෙන් යු තු

මිතුරන්ගේ නමා සි තු

අදරින් සියන් සි තු

විසිකැර4 මතු පවතු දැන ත තු

නවවන සග 1‍. මහරජ-මහානරේන්ද්රනය, දහමන්-ධර්මාර්ථයෙන්, සෙවුව කැර-සේවනය කොට , සවගසතුරන්-ෂඩ්වර්ගශත්රෑ්න්, දුරු කැර-දුරීභූත කොට, ඉඳුරන්- ඉන්ද්රීෑයයන්, විසිකැර- වශීකෘත කොට , ගුරුවර- ආචාය්ය්න වරයන් හෙවත් ගූරූපදේශයන්, නොහැර- වර්ජිත නෙකොට, පවතු- ප්රදවෘත්තවව.

2. මහරජ-මහාරජය, දෙවියන්-‍දේවතාවන්, පුද කරව පුජනය කරව, ‍ දෙවියන් ‍‍වි ෙමන්- දේවතාවන් ‍‍ේන ෙමන්, ගුරුන් ආචාය්ය්ර යන්, යද-ආයාචනය කරව, දෙ‍ථ‍ලො‍ව-උභය‍‍රේලෝක ‍‍ාෙයහි, ‍‍වි ෙනාවරද-නිර්දෝෂවු, ‍‍ ‍‍ාය ෙසාඳ-සුන්දරවු, ‍ ‍‍ත් ෙදයක්-කාය්යේර්‍ යක්. විමසා-වීමංශනය ‍‍වකොට, කරන්-කරව.

3. යුතු-(තමා සතන්හි)යුක්තවු, සබාගුණ‍නේ-සත්ය‍වු ගුණ යෙන්, මිතුරන්ගේ-මිත්රචයන්ගේ, සිතු-චිත්තය, නමා-(තමා‍ කෙ‍්.රෙහි) අවනත ‍ කොට, අදරින්-ආදරය කරණ කොට ‍‍්ගෙන, සියන්-ස්වකීයයන්ගේ) (ඥතීන්ගේ), සිතු-චිත්තය, විසීකැර- වශිකෘත කොට, තතු-තත්වය, දැන-ජානනය ‍ කොට, මතු- අනාගත‍යෙහි, පවතු-ප්රිවෘත්තවව.

1.දැසුරු-‍‍බොහෝ 2. කර-4 3 .නි-සමහර 4. කර ‍‍ බොහෝ

4. ‍පෙමින් ලිය සිත් ගෙ න

දි‍මෙන් වහල් සිත් ‍ගෙ න

‍සෙසු සත රිසි ඇඳි න

පවතු මුළු‍ත ලොව සදව යසසි න

5. අනුන් කල්1 දෙයක ට

කිසි අනදරයක් ‍නොම කො ට

සිය සඳහන්2 ලෙස ට

පවතු කුලු‍ක්ණෙන්3 දුගි සතහ ට

6. සියල්ලන් තුටුව න

‍‍‍ලෙස පිය‍ුතෙපුල් කියමි න

ඉතයන්හට සිත න

දිවිදු ‍‍දෙන‍සේ පවතු නිති‍යෙ න

4. ‍‍ෙපමින්-‍‍ුප්රෙයම‍යෙන්, ලිය-භාය්ය්හර ව‍ගේ, සිත් -චිත්තය, ගෙන-ග්ර හණය ‍කොට, දී‍ ‍ මෙන්-(වෘත්ති) ද්ර්න‍යෙන්, වහල්- ‍‍සේවකයන්ගේ, සිත් -චිත්තය, ‍‍ගෙන-ග්ර හණය කොට, සෙසු සත-අව‍යශේෂ ජනයා‍ගේ ඉසි ඇඳින-ඉචිජාව සඤ්ජානනය කොට හෙවත් ඉවජානුකුලවද, පවතු-ප්රඇවෘත්තවව, මුළු‍ ලොව- සකල‍ලෝකය, යසසින-කීර්ති‍යෙන්, සදව-සජ්ජිත කරව.

5. නුන්කල්-අන්යය(න‍රේන්ද්ර්යන්ගේ) කාල‍යෙහි (නියමිතවු). -(පුරාතන)ව්යයවස්ථාවකට, කිසිඅනදරක් කිසියම් අනා රයක්, ‍‍යය ෙනාම ‍‍ෙක‍ාට-‍නොක‍ාටම, සියසඳහන් ‍‍ලෙසට- සවකිය ස්මෘතියවු පරිද්දෙන්, දුගිසතහට-දුඃඛිතජනයාහට, කුලු‍ සණෙන්- කරුණායෙන්, පවතු- ප්ර වෘත්තවව.

6. සියල්ලන්-සකල ජනයන්, තුටුවන ලෙස- තුෂ්ටවන පරිද් දෙන්, පියතෙපුල්- ප්රිවයවචනයන්, කියමින- කථනය කෙරෙ මින් , සිතන- ( අථ්ර්්‍) චින්තනය කරන්නාවූ , ඉතයන්හට- හිත (මිත්ර ) යන්ට , දිවිදු- ජීවිතයද, දෙනසේ- දානය කරන පරිද්දෙන්, නිතියෙන- නිරන්තරයෙන්, පවතු- ප්රනවෘත්තවව.

1.කල-බොහෝ 2.සදහම්- මුද්රිත 3.කුළුණෙන්-මුද්රිත

7. දැක ගෙට පැමිණි ස ත

දියුණු1කරවා යහප ත

දිමන් දෙමින් ඇ ත

වරද ඉවසව2 නොවව කුල්ම ත

8. පරවැඩ කරන ස ඳ

නොකැමැති නොවව සතුන ද3

තැවෙන ලෙස බස් ත ද

නිසැක4 නොකියාව උගනු බණප ද

9. එක්වැ නෑයන් ත ම

දවසැ වෙමින් දළපෙ ම

මෙවියන5 ගුණෙන් ඇ ම

විසීකැර ලොව පවතු රජතු ම

7. ගෙට-(තමාගේ) භවනට, පැමිණි- ප්රා‍ප්තවූ , සත- (ආග න්තුක) ජනයා , දැක- දර්ශනය කොට , යහපත- සමීවීනත්වය, දියුණුකරවා- ද්වීගුණ කරවා , දීමෙන්- දාතව්යපය(දියයුතුදෑ) , - දානය කෙරෙමින්, වරද ඇත- ( ඔවුන්ගේ ) අපරාධයක් ඇතහොත් ඉවසව- ක්ෂමා කරව , කුල්මත නොවව- සාහසික නොවව.

8. පරවැඩ- පරාමිය, කරන සඳ-සිද්ධකරන කල්හි, නොකැ මැති නොවව-( පරසම්පත්තියෙහි) ඊෂ්ය-ර්‍ා නොකරව , සතුන්- ජනයන්ගේ , අද තැවෙන ලෙස- හෘදය සන්තප්ත වනසේ , තද බස්-ක්රෑ(ර වචනයන්, නිසැක- නියතයෙන් , නොකියව- කථනය නොකරව , බණපද- (මේ) ධර්මපදයන් , උගනු- උද්ග්ර හණය කරව.

9. රජතුම- රාජෝත්තමය, තම-තමා( පිළිබඳවූ), නෑයන්- ඥාතින් හා , එක්වැ-ඒකිභූතවැ, දළපෙම වෙමින්- දෘඪප්රේමාන් විත වෙමින්, දවස් ඇර-කාලක්ෂේප කොට , මෙවියන- මේ කථ්යවමානවූ , ඇමගුණෙන්- සකල ගුණයෙන් , ලොව- ලෝකය, විසීකැර- වශීකෘත කොට , පවතු- ප්රයවෘත්තවව.

1.දිවුණු- :දියුණුව කරව- මුද්රිත 2.ඉවසන්-ඇතම් 3.සිතුනද-මුද්රිත 4.නිසක-ඇතම් 5.ගමවිසූ- සමහර

10. බස් කීමෙහි හස ළ

බුහුටීගුණෙන් නිකස ළ

සිහි ඇති කළ නොක ළ

දෙයෙහි යුතු මහසෙනඟ ළංක ළ1

11. කලා සත සිප් ද ත්

සතුරන් සිදුරු දැනග ත්

මතුරුකල් දෙස් ද ත්

පැවති අයබදු පමණ දැනග ත්

12. බය රොස2 ලොබ සස ල

නොව රළුමසුරු කෙළිලො ල

සෙවුනා ගුණ නිම ල

රජුන් පැමිණෙත ලොව මඟුල් හ ල

10. නිකසළ- පවිත්රබවූ , බස් කීමෙහි - වාක්කරණයෙහි , බුහුටි ගුණෙන්- ප්ර ගල්හ( ව්ය ක්ත) ගුණයෙන්, හසළ- සඤ්චරිතවූ , කළ නොකළ දෙයෙහි- කෘතාකෘතකර්තව්යවයෙහි , සිහි ඇති - ස්මෘති මත්වූ , යුතු- යොග්ය වූ මහසෙනඟ- මහාසෛනයය නයන්, ළංකළ- සමීපස්ථ කළාවූ, (පද්ය ත්ර‍යකින් කුලකයි) .

11. කලා- ( චතුෂ්ෂෂ්ටි)කලාසඞ්ඛ්යාහතවූ , සතසිප්- ශිස්ත්රව ශිල්ප යන්, දත්-ජානනය කළාවූ , සතුරන්- ශත්රෑ න්ගේ , සිදුරු- රන්ධ්රශ යන් , දැනගත්- ජානනය කළාවූ, මතුරුකල්දෙස්- මන්ත්ර කාල දේශයන්, දත්-අවබෝධ කළාවූ , පැවති- ප්රයවෘත්තවූ , අයබදු- ආයබද්ධයන්ගේ, පමණ-ප්රනමාණය , දැනගත්- ජානනය කළාවූ.

12. බය- භීතිය, රොස- ද්වේෂය , ලොබ-ලෝභය , සසල- චාපල්යයය, රළු- ක්රෑරරත්වය, මසුරු- මාත්සය්ය් ය, කෙළිලොල- ක්රී්ඩාංලෟල්ය්ය (යන මෙයින්) , නොව- යුක්ත නොව, නිමලගුණ ( ශෞය්ය්ඩා කරුණාදී) නිර්මල ගුණයන්, සෙවුනා- සේවනය කරන් නාවූ, රජුන්- නරේන්ද්රණයන් , පැමිණෙත- ( රාජ්ය ශ්රී්යට) පැමිණෙන කල්හි, ලොව- ලෝකය තෙම, මඟුල්හල- මඞ්ගලශාලාවක් (වැනිවේ)

1.ලංකළ-මුද්රිත 2.බයරොස-සමහර

13. අතුපතර කපමි න

මොර කන්නවුන් විලසි න

අන්නෑයෙන් කර න

නසා රටතොට නූපන් ද න

14. රොන් ඇරගෙන1 මලී නි

මී බඳන2 බමරුන් මෙ නි

ලොව නොපෙළා යෙහෙ නි

එයින්3 දන් රැස්කරන් නිරිඳි නි4

15. ඇඟ ගත් ගිනිරැ සේ

නොලසා නිවන්නකු5 සේ

කටයුතු දැන එ සේ

කරව්6 කල් නොයවාම සේ

13. අතුපතර- ශාඛාප්ර තානයන්, කපමින- ඡේදනය කෙරෙමින්, මොර- පිලුඵලයන්, කන්නවුන් විලසින්- ඛාදනය කරන්න වුන්ගේ විලාසයෙන් , කරන- කරනු ලබන්නාවූ, අන්නෑයෙන්, න්යාගයවිරෝධී ( අයුතු) ක්රිූයායෙන් , රටතොට-රාෂ්ට්ර තීථ්ය් න්, නසා- විනාශ කොට , දන නූපයන්- ධනෝපාර්ජනය නොක රන්න.

14. නිරිඳිනි- නරේන්ද්රදයෙනි , මලිනි- පුෂ්පයෙන්, රොන් ඇර ගෙන-( එය නොපෙළා) රේණුග්රනහණය කොට , මී බඳන- මධුපටල යන් බන්ධනය කරන්නාවූ , බමරුන් මෙනි- භ්රමරයන්සේ, ලොව- ලෝකය, නොපෙළා- පීඩිත නොකොට , යෙහෙනි- ශෝභනවූ පරිද්දෙන් , එයින්-ඒ ලෝකයා කෙරෙන්, දනරැස් කරන්- ධනාර්ජනය කරන්න.

15. ඇඟගත්- ශරීරය ග්රාහණය කළා වූ හෙවත් ඇ‍ෙඟහි ඇවිළ ගියාවූ, ගිනිරැසේ- වහ්නිරාශිය , නොලසා - අනලසවැ , නිවන් නකුසේ- නිර්වාපණය කරන්නකු මෙන්, කටයුතු- කර්තව්යිය, එසේ- තත්වූ පරිද්දෙන්, දැන-ජානය කොට, කල් නොයවාම- කාලක්ෂේප නොකොටම, සකසේ- මනාකොට, කරව්- නිපදවව්.

1.හැරගෙණ-සමහර 2.ඛදින-මුද්රිත 3.අසින්-5 4‍.නිරිඳුනි-සමහර 5.නිවන්නෙකු-බොහෝ 6.කරව:කරවු-සමහර

16. යළි කල් යැවිය1 යු තු

ඉක්මන් කරනු2 කටයු තු

වන වැඩට ඉන් ම තු

අඟුළු3 හෙළුමැයි කියත් දැන ත තු

17‍. වරද කළවුන් හ ට

ගිවිස්වා ඇති පමණ ට

කරවන නිගාව ට

සඟහ සරි කොට කියත් පෙර සි ට

18. නුවණින් නොවිම සා

බස් පසුගියොත් නොල සා

ලොව නොරැකෙන නි සා

නොකළ මැනවිය රජිනි4 එලෙ සා

16. යළි-තව ද (කිවයුත්තෙක් ඇති) , කල් යැවිය යුතු- කාලක් ෂේපයෙන් කළයුතුවූ , කටයුතු- කර්තව්ය යන්, ඉක්මන් කරනු- ශිඝ්රනව කිරීම , ඉන්මතු- එයින් මත්තෙහි , වන වැඩට- වන්නාවූ අභිවෘද්ධියට , අගුළු හෙළුමැයි- අර්ගලාරෝපණයකැයි, තතු දැන- තත්වඥවැ (කියන්නාහු), කියත්- කථනය කෙරෙත්.

17. වරද කළවුන් හට- අපරාධ කළාවුන්ට , ගිවිස්වා-ප්රකතිඥාත කරවා, ඇති පමණට-දොස්වූ ප්රකමාණයට, කරවන-කාය්ය්ු මාණවූ , නිගාවට- නිග්රවහයට හෙවත් දණ්ඩනයට,සඟහ-සඞ්ග්රි හය, පරි කොට- සමාන කොට , පෙර සිට- පුරාතන කාලයෙහි සිට, කියත්- (නීතිඥයෝ) කථනය කෙරෙත්.

18. රජිනි- නරේන්ද්රනයෙනි , නුවණින්- (ස්වකීය) ඥානයෙන්, නොවිමසා-විචාරණය නොකොට, නොලසා- යුහුසුළුව, බස් පසු- (අන්යනයන්ගේ ) වවන පස්සෙහි , ගියොත්- ගමනය කළ හොත්, ලොව- ලෝකය නොහොත් ස්වකීය විජිතය, නොරැ කෙන නිසා - රක්ෂිත නොවන හෙයින් , එලෙසා- එවැන්නක්, නොකළ මැනැවිය- නොකළහොත් මනෝඥය.

1.යැවිය-4	2.කරණ-ඇතම්	3.අඟුලු-මුද්රිත	4.රජුනි-මුද්රිත

19. සිවුරඟ යෙනඟ ගෙ න

ජයටත් වඩා පැමිණෙ න

සිය නුවණින් ලැබෙ න

ජයම බෝකල් මැනවි නිරිඳි2 න

20. ලොව කවුරුන් වුව3 ත්

අවමන් නොකර බස් දෙ ත්

අසමින් යුත්4 පව ත්

රැගෙන නිස්සක් කෙරේ පැනව ත්

21. කෙළවර නපුරු ලෙ ස්

නොමඳවැ ලැබුණු5 සැප තො ස්

විපත් හා නොවෙන ස්

කියන6 දැනගන්7 මෙවියතුන් බ ස්

19. නිරිඳිනි- නරේන්ද්රයයාණනි, සිවුරඟ සෙනඟ- චතුරඞ්ගසෛ න්යනය,ගෙන- ග්රනහණය කොට හෙවත් පරිවාර කොට, පැමි ණෙන- ප්රා,ප්යරමාණවූ , ජයටත් වඩා-(ශත්රැන) විජයටත් අධිකවැ, සිය නුවණින්- ස්වකීය ඥානයෙන්, ලැබෙන- ලභ්ය-මානවූ , ජයම- (ශත්රැන)විජයම, බෝකල්- චිරාත්කාලයක් මුළුල්ලෙහි,මැනවි- මනෝඥයි.

20. ලොව- ලෝකයෙහි , කවුරුන් වුවත්- කවර තරම් කෙනෙ කුන් නමුත්, බස් දෙත්- කථනය කරන කල්හි , පැනවත්- ප්රාිඥ තෙම, අවමන් නොකර- ( ඔවුන්ට ) අවඥ නොකොට, අසමින්- ශ්ර්වණය කෙරෙමින්, යුත් පවත්- යෝග්ය වූ ප්ර,වෘත්තිය , රැගෙන- (එයින්) ග්රනහණය කොට , නිස්සක් - ( තමහට ) උචිත වූවක්, කෙරේ-‍ පිළිපදනේය.

21. කෙළවර-අවසානයෙහි , නපුරුලෙස්- දුෂ්ටාකාරවූ(අනිෂ්ට විපාක ඇති) , නොමඳවැ ලැබුණු- (ආදියෙහි)අමන්දවැ ප්රටතිලබ් ධවූ , සැපතොස් - සුඛසෞමනස්යතය, විපත්හා - වීපත්තියක් හා, නොවෙනස්-අවිශේෂයයි,කියන- කථනය කරන්නාවූ, විය තුන්- ව්යශක්තයන්ගේ, මෙබස්-මේ වචනයන්, දැනගත්-ජානනය කරන්න.

1.ලබන-සමහර 2.නිරිඳුන-බොහෝ 3.උව-සමහර 4.යුතු- බොහෝ 5.ලැබුනු-මුද්රිත: ලැබුව- ඇතම් 6.කියති-ඇතම් 7.දැනගත්-මුද්රිත

22. නුවණ නැත්තන් ල ද

රජසැප නිරෑ1පිළිබ ඳ

එම පැනවතුන් ල ද

නොසරි වේමැයි2 සැපත් සුරර ද

23. සතුන් දිවි නැසුමු ත්

අන්සතු දෙය ගැනිමු ත්3

පරදර රා බොනු ත්

මෙපව් සිදුවේ කයින් සැක නැ ත්

24. කියනු දැන දැන බො රු

තෙපලුත් නොවන වැඩක රු

කේළාමුත් නපු රු

බිණුම් බස වේ මෙසිවු උවදු රු

22. නුවණ නැත්තන්- අඥයන් විසින් , ලද-ප්ර තිලබ්ධවූ, රජ සැප- රාජ්යතශ්රීුය, නිරෑ පිළිබඳ - නිරය දුඃඛය හා ප්ර තිබද්ධ( වෙයි), එම- ඒ රාජ්ය්ශ්රීඥයම, පැනවතුන්- ප්රා ඥයන් විසින්, ලද- ප්රිතිලබ්ධ වූවා, සුරරද- සුරේන්ද්රීයාගේ, සැපත්- සම්පත්තිය හා ද, නොසරි වේමැයි- සමාන නොවන්නිමය( ඊට ද වැඩිතරම් වෙයි සේයි).

23. සතුන්- සත්වයන්ගේ, දිවි නැසුමත්- ජීවිත විනාශනය ද, අන්සතු දෙය - අන්යාතයත්ත වස්තුව , ගැනීමුත්- සොරා ගැන්වීම ද, පරදර- පරදාරාභිගමනයද , රා බොනුත්- සුරාපානය ද යන මෙපව්- මේ( චතුර්විධ) පාපය, කයින්- කාය( ද්වාර) යෙන්, සිදුවේ- දිද්ධවන්නේය , සැක නැත්- ( මෙහි) සංශය නැත්තේය .

24. දැන දැන- ජානනය කොට කොට , බොරු කියනු- මෘෂා කථනය ද, වැඩකරු නොවන- අර්ථාවහ නොවන්නාවූ, තෙපු ලුත්-( ප්රකලාප) වචනය ද යන, මෙසිවු- මේ චතුර්විධ පාපය, බස- වාග්ද්වාරයෙහිවූ, උවදුරු වේ- උපද්ර ව වන්නේය.

1.නිරා-සමහර 2.වේමය-මුද්රිත 3.දෙයැරගැණුමුත්-මුද්රිත

25. දළලොබ අන්සැප ත

වනස සිතිවිලි නොව ඉ ත

යළි මිසදිටු පව ත

මෙතුන නියතව1 පහළවේ සි ත

26. සතකු2 බව දැනුම ද

මරනුව සිත් පයෝග ද

දිවි යනු සියතබ ද

පසඟකැයි යෙත් පළමු සිකප ද

27. නියෝ පිළිගැන්ම ද

එකරනු යට කියන ල ද

පියෝ ඇර තමබ ද

සතඟි සතරඟ සහ නියෝග ද

25. අන්සැපත-මෙරමාසැපත්හි , දළලොබ- (අභිධ්යා්සඞ්ඛ්ය ත) දෘඪලෝභය ද, ඉත නොව- හිතාධ්යා ශය යුක්ත නොව ( කරනු ලබන්නාවූ ) , වනස සිතිවිලි- ද්රෝයහවින්තනය හෙවත් ව්යාරපාදය ද, යළි- තවද, මිසදිටුපවත- විථ්යාහදෘෂ්ටි ප්රාවෘත්තිය ද යන , මෙතුන- මේ(පාප) ත්ර ය, නියතව-නිශ්විතව, සිත- මනෝද්වාරයෙහි, පහළවේ-ප්රා දුර්භූත වන්නේය.

26. සතකු බව- සත්ව‍යකු බව ද, දැනුම ද-(සත්වයෙකැයි) ජානනයද, මරනුව- මාරණය පිණිසවූ, සිත්-චින්තය ද, සිය තබද-ස්වාභස්තිකවූ , පයෝගද - උපක්රිමය ද, දිවි යනු- ජීවිත යාගේ තොරවීම දැයි (මෙසේ), පළමු සිකපද- ප්ර ථම ශික්ෂාපදය හෙවත් එහි ව්යැතික්රසමය, පසඟකැයි- පඤ්චාඞ්ගයක් ඇත්තේයයි, යෙත්-කථනය කෙරෙත්.

27. නියෝ-( සත්වඝාතනය පිණිස අනිකක් හට) නියෝග කිරීමද , පිළිගැන්ම ද - ( ඇණවන ලද්දහු විසින් එය) ප්රිතිග්ර හණය කිරීම ද , එකරනු- ඒ ( නියෝගය) සිද්ධ කිරීමද , යට කියන ලද- පූර්වෝක්තවූ , තමබද- ස්වාහස්ථිකවූ , පියෝ ඇර- උපක්ර මය හැර , සතරඟ සහ- චතුරඞ්ගයන් හා සමඟ , නියෝග ද -( ප්රකථම ශික්ෂායෙහිවූ ) ආණත්තියද , සතඟි- සප්තාඞ්ගයක් ඇත්තේවේ.

1.මෙතුණ-නියතින්-මුද්රිත: මෙතුන් නියවත-සමහර 2.සතෙකු-සමහර

28. වෙන අය1 අයතිව ත් එබව දැනුමුත් සොරසි ත්

පියෝ ඉන් ගැනුමු ත් දෙවන2 සිකපද පසඟකැයි යෙ ත්

29. මෙහෙවර ගිවිස්ම ත් ඔහු එම සේ කීරීම ත්

හැර යට පියෝ අ ත්3 එසිව් සමගින් සතඟි නියව ත්4

30. නොලැගිය5 යුතු තැන ත් ඉවසුම් සෙවුම් රිසිව ත්

මහනි6 මහ සමව ත් සතර අඟ පරදාර7 සැක නැ ත්

28. වෙන- අය- අන්ය යන් හට , අයති වත් - සන්තකවූ වස්තුවද , එබව- ඒ අන්යයයත්තභාවය , දැනුමුත්- දැනීම ද , සොරසිත්-ස්තෙය චිත්තය ද, පියෝ- උපක්රයමය ද , ඉන්- ඒ උපක්ර මයෙන් , ගැනු මුත්-පැහැර ගැන්මදැයි , දෙවන සිකපද- ද්විතීය ශික්ෂාපදය හෙවත් එහි ව්යැතික්රිමය , පසඟකැයි- පඤ්චාඞ්ගයක් ඇත්තේයයි, යෙත්-කථනය කෙරෙත් ,

29. මෙහෙවර- ප්රෙඋරණය හෙවත් ආණත්තිය ද , ගිවිස්මත්- (එය) ප්ර තිඥ කිරීම ද , ඔහු- ඒ ආඥප්තයා විසින් , එම සේ කිරි මත්- ඒ ඇණවූ පරිදි කිරීමද , යට- පූර්වෝක්තවූ , අත්පියෝ- ස්වාහස්තික ප්රහයෝගය , හැර- වර්ජිත කොට , එසිවූ සමඟින්-ඒ ( අවශිෂ්ට) චතුෂ්ටය හා එක්ව, නියවත්- ප්රාඑඥය , සතගි-( ද්වි තිය ශික්ෂාව හෙවත් එහි ආඥායෙන්වූ ව්යඑත්ක්ර්මය ) සප්තාඞ්ග යක් ඇත්තේය .

30. නොලැගිය යුතු තැනත්- (මාතෘරක්ෂිතාදි ) අභ්යාස්ත්රිකය ද, ඉවසුම්-අධිවාසනය ද , වත්-ඒ වස්තුව පිළිබඳව, සෙවුම්රිසි- යේවනේච්ඡාව ද , මඟනි මඟසමවත්-මාර්ගයෙන් මාර්ගසමා පත්තිය දැයි , පරදාර- පරදාරාභිගමනය, සතරඅඟ - චතුරඞ්ගයක් ඇත්තේය, සැක නැත්- (මේ) ශඞ්කාරහිත.

1.වෙනිනය-සමහර 2.දෙවෙනි-මුද්රිත 3.පත්-ඇතම් 4.නිසොවත්-මුද්රිවත 5.නොලැගිණි- ඇතම් 6.මගිනි- 7.පරසසග-ඇතම්

31. රාබව බොන රිසි දු බොන තැත් ඇතිව පීමු දු

මඳරහමෙර බොනු දු සතර අඟකින් යුතුව වේ සි දු

32. නොතතු සඟවන සි තු කීමුත් එම සිතට න තු

ඇසුවවු1 දැනුම් යු තු මුසා සතරඟ මෙසේ දතයු තු

33. වෙන්කරවන සිති න් නොහොත් පියබැව් කැමැති න්

දැනුමුත් ඔහු තැති න් සමඟ පෙහෙසුන් සිවහි නියති න්

31. රාබව- සුරාවක් බවද , බොනරිසිදු-පානේච්ඡාව ද, බොන තැත්- පානයට සුදුසුවූ ව්යා යාමය ද, ඇතිව- ඒ (උත්සාහයෙන්) යුක්තව , පීමුදු -පානය කිරීම ද යන , සතර අහකින්-අඞ්ග චතුෂ්ටයකින්, යුතුව-උපේතව, මඳරහමෙර බොනුදු- මන්දවූත් සුරාමෛරෙය පානය, සිදුවේ- සිද්ධවන්නේය,

32. නොතතු-අතථ්යිය ද, සඟවන සිතු-විසංවාදන චිත්තය ද, එම සිතට-ඒ චිත්තයටම, නතු -අවනතවූ, කිමුත්-වචන කීම ද, ඇසවවු- (එය) ශ්රදවණය කළාහුගේ , දැනුම් යුතු- තදථිවිජානන යෙන් යුක්තවීම දැයි, මෙසේ- මෙපරිද්දෙන් , මුසා-මෘෂාවාදය සතරඟ- චතුරඞ්ගයක් ඇත්තේ යැයි , දතයුතු- ඥාතව්යුයි.

33. වෙන් කරවන සිතින්- භේදකරවනු කැමැති චිත්තයෙන් හෝ, නෙහොත්-එසේ නොවිනම්, පියබැව් කැමැතින්- (තම හට) ප්රිතයකාමිත්වයෙන් හෝ (යුක්ත බව ද ), දැනුමුත්- (අසන්න හුගේ)ජානනය ද , ඔහු -ඒ අසන තැනැත්තේද, තැතින් සමඟ- වාග්ව්යා)පාරය හා සමන්විතය, පෙහෙසුන්- (මෙසේ) පිශූනවව නය තෙම, නියතින්- නියතයෙන් , සිවහි - චතුරඞ්ගයක් ඇත්තේය. (මෙකවෙහි පළමුවන දෙවන පාදද්වයෙන් ම කියන ලද්දේ එක් අඞ්ගයෙකි , හේ පක්ෂාන්තර වාචීවූ ‘නෙහොත්’ යන්නෙන් සැලකිය යුතු).

34. සතෙකි බිණුමසා නා1 සමගින් කිපුණු සිති නා

බිණීම ද තදි නා මෙසේ තුනගින් පරුස වද නා

35. රාමායණ බර ත ඇතුළු2 දෙඩුම් මුල්යු ත

කීමුත් බස් නිර ත යුතුව දෙ අඟින් දනුව නියව ත

36. බඩුවෙකි අන් අය ති තමහට නැවුම් කැරැ රු ති

මෙසේ දෙ අඟින්3 යු ති දනුව දළලොබ අන්සැපත ඇ ති

34 . බිණුමසනා-බැනුම් අසන්නාවූ , සතෙකි- සත්වයෙක් ද , කිපුණු සිතිනා සමඟින්- කුපිත චිත්තයෙන් යුක්ත වීම ද, තදිනා- ක්රෑණරසේ, බිණීම ද- ආක්රෝ ශය දැයි, මෙසේ- මෙපරිද්දෙන්,පරුෂ වදනා- පරුෂවචනය තෙම, තුනඟින්- අඞ්ගත්රයයකින් ( යුක්තවේ).

35. රාමායණ බරත ඈ- රාමායණ භාරත (කථා) ආදිය, ඇතුළු- අන්තර්ගතවූ, දෙඩුම් මුල්යුත-කථාවක් පුරස්කෘත බව ද, කීමුත්- (එය) කථනය දැයි , දෙඅඟින් - අඞ්ගද්වයකින් , යුතුව- යුක්තව , නිරතබස්- ප්‍රලාප වචනය ( සිද්ධවන්නේ යයි) , නියවත- ප්රාතඥය, දනුව-ජානනය කරව.

36. අන් අයති- අනිකකු සන්තකවූ , බඩුවෙකි- භාණ්ඩයෙක් ද, රුති කැරැ- (මේ මට වීනම් යහපතැයි) රුචි කොට , තමහට නැමුම-තමාට පිරිනැමීම දැයි , මෙසේ - මෙපරිද්දෙන් , අන්සැපත ඇති, පරාධීන සම්පත්තියෙහිවූ, දළලොබ-අභිධ්යා ව , දෙඅඟින් යුති-අඞ්ගද්වයකින් යුක්ත යයි, දනුව-ජානනය කරව.

1.බිනුබසිනා-ඇතම් 2.ඇතුළුව-ඇතම් 3.දෙයඟින්-මුද්රිත

37. අන් සතෙකි1 යම්කි සි කෝ කැරැ ඔහු නසන රි සි

මෙසේ දෙ අඟින් දි සි වනස සිතිවිලි2 දනුව තතු ලෙ සි

38. වරදවා සිතමු ත් එලෙසින්ම වැටහීම ත්

මිසදිටු දෙ අග යු ත් වේය නැතහේ අකිරියෙන් ග ත්

39. එකොළොස් මෙපව් ක ළ තිරිසන් පේ නිරෑ3 ව ළ

උපදිති4 ඒ නොක ළ සදෙව්ලොව සැප ලැබේ සුලක ළ5

37. යම්කිසි- අනියතවූ, අන්සතෙකි- අන්යයතර සත්වයෙක, කෝ කැරැ- ක්රෝ-ධ කොට , ඔහු- ඒ සත්වයා , නසනරිසි-ජිඝාං සාව දැයි , මෙසේ -මෙ පරිද්දෙන්, දෙඅඟින්- අඞ්ගද්වයකින්, දිසි-දෘශ්යසමානවූ , වනස සිතිවිලි- ද්රෝ හචින්තනය (ව්යාජපාදය), තතු ලෙසි- තත්වාක‍ාරයෙන් , දැනුව-ජානනය කරව.

38. වරදවා - විපරිත කොට, සිතමුත්- චින්තනයද, එලෙ සින්ම - ඒ චින්තනය කළ පරිද්දෙන්ම, වැටහීමත්- උපස්ථිතිය දැයි, දෙ අඟ යුත්-අඞ්ගද්වයෙන් යුක්තව, නැතහේ අකිරියෙන්- නාස්තික අහේතුක අක්රිඟය යන වාදත්ර්යෙන් , ගත්-ගන්නා ලද, මිසදිටු- මිථ්යායදෘෂ්ටි තෙමෝ, වේය- සිද්ධවන්නීය.

39. එකොළොස්- ඒකාදශවිධවූ , මෙපව- මේ පාපයන්, කළ- ආචීණී කළාහු, තිරිසන්-තිරශ්චීනගතිය , පේ- ප්රෙ,තගතිය, නිරැවළ-නිරයාවාටය යන මෙකී තන්හි , උපදිති- උත්පන්න වෙති, ඒ නොකළ- එකී පාපයන් ආචිණි නොකළහොත්, සදෙව්ලොව -ෂඩ්දේවලෝකයන්හි , සුලකළ- අතිශයින් අලඞ් කෘතවූ, සැප-සම්පත්තිය, ලැබේ-ප්ර තිලබ්ධවේ.

1.සතකි-සමහර 2.සිතිවිලි-ඇතම් 3.නිරා-මුද්රිත 4.උපදිත්- බොහෝ 5.සුවිපුල- මුද්රිත

40. දන් සිල් බාව නා පින් දෙනු අනුමෝද නා

බණසනු දේස නා පිදිය යුත්තන් පුදනු සම නා

41. කරනු1 ද වතාව ත් පින්කරු ගුණ වැනීම ත්2

සරණ සිහිවීම ත් දොළොස්පින් දැන කරව යාප ත්

42. බත් පැන් වත් යහ න මල් සුවඳ සහ විලවු න

පහනට තෙල් වීම න මෙලෙස දන්වත් සමඟ3 වාහ න

40. දන්-දානය, සිල්-ශීලය, බාවනා-භාවනාය, පින්දෙනු- ප්රාසප්ති දානය, අනුමෝදනා - ප්රා,ප්ත්ය නුමෝදනය, බණසනු- ධර්මශ්රනවණය, දේසනා- ධර්ම දේශනාය, සමනා-සම්මාන්ය,වූ, පිදිය යුත්තන්- පූජනීයයන්, පුදනු- පූජනය - ( මතු පද්ය‍ය හා කුලකයි).

41. වතාවත්-කුඩා මහත් වෘත්තයන් හෙවත් වත්පිළිවෙත් කරනු ද- කිරීම ද , පින්කරු- පූණ්ය කාරයන්ගේ , ගුණ වැනීමත්- ගුණ කීර්තනය ද , සරණ - සරණගත වීම ද , සිහිවීමත්- (බුද්ධාදී ගුණ) අනුෂ්මරණයද යන, යාපත්- සුන්දරවූ, දොළොස්පින්- ද්වාදශප්ණ්ය යන්, දැන- ජානනය කොට , කරව- සම්පාදනය කරව.

42. බත්-ආහාරය, පැන්- පානවර්ගය , වත්- වස්ත්රනය , යහන- ශයනය , මල්- මාල්යැය, සුවඳ සහ -සුගන්ධද්ර්ව්ය්යන් හා සමග, විලවුන-විලේපනය , පහනට තෙල්-ප්රනදීපය පිණිස තෛලය, විමන- මන්දිරය, වාහන සමඟ- වාහනය හා සමග්රපව, මෙලෙස- මේ උක්තප්රයකාර ( වස්තු දශකය) , දන්වත්- දානවස්තු ( නම්වේ) .

1.කරනු-සමහර 2.වැණීමත්- බොහෝ 3.සමග-බොහෝ

43. දන්දුන් ‍‍ාදෙය ඉදි රි පල ‍ දෙයි නැණින් රෙදෑ රි

දුන් දන් එ‍ලොබ ඇ රි ජවන්සිත වේ මෙකී රඟ ස රි

44. කයින් ‍‍තෙපුලෙන්1 ව න පවිනුත් යළි නපුරු ව න

පසක් වෙළඳා‍මෙ න සකා2 වලකිනු සිලැයි දැනග න3

45. සිත කිලුටු කර නා රාගාදී පව් මඩ නා

සිතිවිලි බාව නා දෙකෙකි4 විදසුන් සමත විසි නා

43. දන්දුන්- දානවශ‍යෙන් පරිත්යා ග කළාවූ, ‍‍ ෙදය-දේයධම්ය් , ඉදිරි- අනාගතයෙහි , පල දෙයි- විපාකඵලය දෙන්නේ යයි , නැණින්- (කම්ස්මත වකතා ) ඥානයෙන් , පෙරදැරි- පූර්ව‍ාඞ්ගමවැ, ලොබඇරි- ( දානවස්තුයෙහි ) ලෝභයෙන් තොරවැ , මෙකී රඟ- මේ උක්තප්රාකාරයෙන්, සරි- යෝග්යනවූ හෙවත් සමන්විතවූ , ජවන්සිත- ජවනචිත්තයෙන්, දුන්-දෙනලද්ද , එදන් වේ- ඒ දාන මය කුශලය වේ‍.

44. කයින්- කායද්වාරයෙන් හා, තෙපුලින්- වාග්ද්වාරයෙන් , වන- සිද්ධවන්නාවූ, පවිනුත්- ( සප්තවිධ) පාපයෙන් ද , යළි- නැවත, නපුරුවන- අධාර්මිකවූ, පසක් වෙළඳාමෙන- පඤ්චවිධ වාණිජ්යයයෙන් ද , සකා- ප්ර්තිසඞ්ඛ්යාගනය කොට හෙවත් ආදීනව සලකා , වලකිනු -විරමණය , සිලැයි-ශීලමය කුශල යයි , දැන ගන- ජානනය කරන්න.

45. සිත- චිත්තසන්තානය , කිලුටු කරනා- ක්ලිෂ්ට කරන්නාවූ , රාගාදී- රාගප්රනහෘතිවූ , පව්-පාපයන් , මඬනා- මර්දනය කරන් නාවූ , සිතිවිලි- චින්තා තොමෝ , බාවනා- ‘භාවනාමය’ ( කුශ ලයවේ) ( ඕ තොමෝ) විදසුන් සමත විසිනා- ‘විදර්ශනාය’ ‘සමථය’(යන දෙදෙනාගේ ) වශයෙන් , දෙකෙකි- ද්විකයෙකි.

1.තෙපුලින්- ඇතම් : වචසින් 2.නිසැක-ඇතැම් 3.දැනගෙන-ඇතැම්4.දෙකෙකි-ඇතැම්

46. මෙයින් පරලොව ප ත්‍ උදෙසා එබඳු පේස ත්1

දෙනු නිසි අහරව ත් දනෙහි අනුසස් වේය2 පින්පෙ ත්‍

47. නොකැමැති මසුරු දො ස්3 දුරලා වෙමින් සිතතො ස්

අනුන් දුන් පින්රැ ස් ගැනුම් අනුමෝදනය සොඳලෙ ස්

48. නෙහැඟ පුද ලබය ස හිත අදහසින් මුනි බ ස

අන්මට මොක් පිණි ස කියනු දේසනි4 මහත් අනුස ස

46. මෙයින්- මේ ලෝකයෙන්, පරලොව පත් - පරලෝකයට ප්රාුප්තවූ , එබඳු- එවැනිවූ හෙවත් පින් අනුමෝදන් වන්නාවූ , පේසත- ප්රෙ තසත්වයෙකු , උදෙසා - උද්දේශ කොට , නිසි- යෝග්ය වූ , අහරවත්- ආහාරවස්ත්රවයන් , දෙනු- දානය කිරීම , දනෙහි - දානයෙහි , අනුසස් පින්පෙත් වේ ය- ‘ අනාශංසපුණ්යකප්රාමප් තිය’ වෙයි හෙවත් ‘ ප්රාසප්තිදාන’ නම් වන්නේය .

47. නොකැමති- අමනාපත්වය , මසුරු - මාත්සය්ය්සපුය යන, දොස්- දෝෂයන් , දුරලා- දූරීභූත කොට , සිතතොස් වෙමින්- චිත්තසන්තුෂ්ටියෙන් යුක්ත වෙමින් , අනුන්- අන්ය,යන් විසින් , දුන්-දානය කරන ලද , පින්රැස්- පුණ්යොරාශිය, සොඳලෙස්- මනාසේ , ගැනුම්- ප්ර්තිග්රණහණය , අනුමෝදනය- ‘ප්රානප්ත්යගනුමෝ දන කුශලය (වේ).

48. පුද-පූජනයක් හෝ, ලල-( ප්රශත්යෝය) ලාභයක් හෝ , යස- කීර්තියක් හෝ , නොහැඟ - අපේක්ෂා නොකොට, හිත අදහසින්- (ශ්රෝ්තෘජනයා කෙරෙහි ) හිතාධ්යාෂශයෙන් , මොක් පිණිස- මෝක්ෂය සඳහා , මුනිබස- බුද්ධවචනය , අන්හට - අන්ය යාහට, කියනු- කථනය කිරීම , මහත් අනුසස- මහානෘශංස්යතවූ , දේශනි- ‘දේසනාමය කුශලය’ (වේ) .

1.පෝසත් -මුද්රිත 2.මෙය-බොහෝ 3.දොස: සිත තොස : පින්රැස: සොඳලෙස-මුද්රිත 4.දේසත- මුද්රිත

49. මෙ බණම1 ඇසූ ක ල‍ ඇතැයි සිතමින් පින්ප ල

එකඟව මුනිතෙප ල අසනු බණසන කුසලි මනක ල

50. ගුණයෙන් පසු නොබ ට2 මුනිවර කුලදෙටුන්හ ට

වැඳුම් ඈ නිසිකො ට කරනු පුදවේ මනා දෙලොව ට

51. පින්කිරියෙහි නොහො ත් ගිලන් ගුණවත් හටව ත්3

කරනු මෙහෙ යහප ත් වතාවත් නම් වෙතී තෙපල ත්

49. මෙ බනම- මේ ධර්මයම , ඇසූකල- ශ්ර වණය කළ කල්හි, පින්පල- පුණ්ය්ඵලය , ඇතැයි- ඇත්තේයැයි , සිතමින්- චින්තනය කෙරෙමින් , එකඟව- ඒකාග්ර චිත්ත ඇතිව , මුනිතෙපල- බුද්ධ වචනය , අසනු- ශ්රධවණය කිරීම , මනකල- මනෝඥවූ, බණ අසන කුසලි- ‘ධර්මශ්ර වණමය කුශලය ‘ (වේ) .

50. ගුණයෙන්- ( ශීලාදී ) ගුණධර්මයෙන් , පසුනොබට- ඔලීන නොවූ , මුනිවර- යතිවරයන් හා , කුලදෙටුන් හට- කුලජ්යේෂ්ඨ යන්ට, වැඳුම් ඈ- වන්දනා ආදිය , නිසි කොට- යෝග්යස කොට , කරනු කිරීම , දෙලොවට- උභයලෝකයට , මනා- යහපත්වූ , පුදෙව්- ‘අපවායන කුසලය’ වේ.

51‍. පින් කිරියෙහි- පුණ්යභක්රි යා විෂයෙහි , නොහොත්- නැත හොත් , ගිලන්- ග්ලානයක්හට හෝ , ගුණවත් හටවත්- ගුණසම් පන්නයන්හට හෝ , මෙහෙ කරනු- පරිචය්යා, ්රකරණය , යහපත්- සුන්දරවූ , වතාවත් නම් වෙති- ‘වෙය්යා වච්ච කුසල’ නම් වේයයි,

1.මේ බණ-සමහර 2.නොපසුබට-මුද්රිත 3.අයටත්-සමහර

52. සතහට පින් කර න සතුටු විරිය වඩව න

ඔවුන් ගුණ පවස න කලට පැසසුම් කුසලි දසව න

53. පහවූ කෙලෙස්ර ණ ලොවැදුරු නැණකුලුණු ගු ණ

සලකා කැර සර ණ දැනුම්1 මෙසරණ කුසලි රජමෙ ණ

54. දන් සිල් ඈ කුස ල් අනුසස් විසින්2 හැමක ල්

සඳහන් වනු වීම ල් සිතින් සිහිනම් කුසලි මනක ල්

52. පින් කරන- පුණ්යොක්රි යා කරන්නාවූ , සතහට- සත්වයාහට , සතුටු- සන්තුෂ්ටිය හා , වීරිය- ශක්තිය , වඩවන- වර්ධනය කරවන් නාවූ, ඔවුන් ගුණ- ඔවුන්ගේ ගුණයන් , පවසන කලට- ප්රටකාශ කරන්නාවූ කාලයෙහි , දසවන- දශමවූ, පැසසුම් කුසලි- ප්රටශංසන කුසලය ( වේ).

53. පහවූ- විගතවූ , කෙලෙස්රණ-ක්ලේශයුද්ධ හෝ ක්ලේශ ගහන ඇති , ලොවැදුරු- ලෝකාචාය්ර්ලෙ ‍ ( වූ සම්යසක්සම්බුද්ධ ) යන්ගේ , නැණකුලුණුගුණ - ඥානකරුණාගුණයන් , සලකා - සංලක්ෂණය කොට , සරණ කැර- සරණ යයි කොට, දැනුම්- අවබෝධ කරගැන්මය යන, මෙ- මේ තෙම , රජමෙණ - රාජෝත් තමය , සරණ කුසලි- ‘ සරණමය කුශල ‘ නම් (වේ).

54. දන් සිල් ඈ කුසල් - (ස්වකීය වූ) දාන ශීලාදී කුශලයන් , අනුසස් විසින්- අනෘශංස වශයෙන් , හැමකල්- සියලු වේලෙහි, විමල්- නිර්මලවූ , සිතින් - චිත්තයෙන් , සඳහන්වනු- අනුස්මරණය, මනකල්- මනෝඥවූ, සිහිකම් කුසලි- ‘අනුස්සති’ නම් කුශලය (වේ).

1. ගැනුම්- බොහෝ 2.ලෙසින්-ඇතම්

55. කළ මේ පින් දොළො ස අත්පත් සිත් රුවන්1 ලෙ ස

පැතූ යම් අදහ ස ලෙසට සගමොක් යනු2 සැබෑ බ ස

56. සෙට යයි පෝ දව ස අද දවසම නොයෙක ලෙ ස

කටයුතු තම නිවෙ ස කියා අලුයම නැඟි3 එදව ස

57. දැවටු කා නීපෙ ර4 සනහා ගිහි සුවඳ හැ ර

මල් දුම් ගෙන පව ර පුදා තෙරුවන් නැමඳ බැති කැ ර

55. කළ ( ආචිණි) කරන ලද , මේ පින් දොළොස - මේ ද්වාදශ විධ පුණ්යවය තෙම, අත්පත් - හස්තප්රාමප්තවූ , සිත්රුවන් ලෙස - චින්තාමාණික්යළයක්සේ, පැතූ -ප්රාහර්ථිතවූ , යම් අදහස - යථාභූත අධ්යාාශයෙක් ඇද්ද , ලෙසට- (ඒ) වූ පරිද්දෙන්, සගමොක් යනු- ස්වර්ගමෝක්ෂසුඛය ( දෙන්නේය) යනු , සබෑබස- සත්ය,වචනයි.

56. පෝදවස - පෞෂථ දිනය, සෙට යයි - ආගාමි දින යයි ( දැන), අද දවසම-ඒ තද්දිනයෙහිම , තම නිවෙස - ස්වකීය නිවාසයෙහි වූ, නොයෙක ලෙස -අනේකප්රිකාරවූ, කටයුතු- කර්තව්යයයන් , කියා- සංවිධාන කොට , එ දවස - ඒ ( පෞෂථ ) දිනයෙහි , අලුයම- ප්ර භාත යෙහි , නැඟී- උත්ථිතවැ- ( පද්ය ත්රදයකින් කුලකයි) .

57. නීපෙර - ඥානපූර්වකව හෙවත් නුවණින් යෙදි , දැවටුක‍ා- දන්තකෘෂ්ඨ ඛාදනය කොට , ගිහිසුවඳ - ගෘහස්ථෝචිත ගන්ධ විලේපනයන් , හැර- දුරු කොට , සනහා- ස්නානය කොට , මල්දම්- පුෂ්පධුපයන් ඉ, ගෙන- ග්රාහණය කොට , පවර- උතුම් වූ, තෙරුවන්- රත්නත්රපය ,පුදා- පූජනය කොට , බැති කැර- භක්ති ( පූරස්සර) කොට , නැමැඳ - නමස්කාර කොට .

1.සිතුරුවන්- මුද්රිත 2.වනු-මුද්රිත; දෙනු- සමහර 3.නැගිට-බොහෝ4.නීපෙර- මුද්රිත

58. ඇත මුනි උවසු වෙ ත අඩදැණි වැදී මුදුන ත

දින රෑ1 කැර නිය ත ගනුව පේවස් කැර සැදෑසි ත

59. සතුන් දිවි නොන සා අන්දතු නොගෙන වෙසෙ සා

ගැමිදම් බොනු සමඟ මෙප සා දුරුව රා බෙ‍ානු සමග මෙප ස‍ා

60. ඉරමුදුනෙන් නැමු ම් යවකැලිවතෙක වැළඳූ ම්2

උමතු බව3 නොලැඟු ම්4 විකල් බොජුනෙහි මෙසිවු අඟ න ම්

58. මුනි උවසු- භික්ෂුවක් හෝ උපාසකයකු, ඇත- විද්ය මාන වුවහොත් , වෙත- (ඔහු) සමීපයෙහි , අඩදැණිවැ- අර්ධජානුනවැ, මුදුනැ- (තමාගේ) මස්තකයෙහි , අතදී - අඤ්ජලිදානය කොට හෙවත් දොහොත් මුදුන්දී , දින රෑ- දිවාරාත්රී- දෙක , නියත කැර- නියම කොට හෙවත් කාලපරිච්ඡේදවාග්භේදය කොට , සැදෑ සිත කැර - ශ්රඡද්ධාචිත්තය ( පුරස්සර) කොට , පේවස් ගනුව- පෞෂථ සමාදානය කරව.

59. සතුන්-සතුවයන්ගේ , දිවි- ජීවිතය , නොනසා - විනාශ නොකොට , අන්සතු- අන්ය,යත්ත වස්තුව , නොගෙන - ( සොර සිත්න්) ග්රසහණය නෙකොට , ගැමිදම්- ග්රානම්ය ධර්මය , බොරු බසා- මෘෂාකථනය , රා බොනු- සුරාපානය යන ( පාපත්රනය ) හා, සමග- සමන්විතවූ , මෙසා - මේ පඤ්චදුශ්චරිතයෙන් , වෙසෙසා- විශේෂයෙන් ,දුරුව - අපගතවැ, ( ගද්යෙපඤ්චකයෙකින් කුලකයි)

60. ඉර- සූය්ය්ණය මණ්ඩගය, මුදුනෙත් - මස්තකයෙන් , නැමුම්- නැම්මය , යවකැලිවතෙක - ( පෙරවරු වැළඳිය යුතු ) යාවකාලික වස්තුවෙක , වැළඳුම් -( ඒ) වළචඤ්ජනය , උමතු බව - උන්මත්ත

භාවයට, නොලැගුම් - නොපැමිණීමය යන , මෙසිව් - මේ චතුෂ්

කය , විකල්බොජුනෙහි - විකාලභෝජනයෙහි , අඟ නම් -අඞ්ග නම්.

1. දවරැ-මුද්රිත 2.වැලඳුම්-සමහර 3.නුමුතුබව- මුද්රිත 4.නොගිලම්-සමහර

61. නටනු ගයනු 1 වය නු මල්ගඳ ද පෙරදැරි ව නු දැකුමැසුමුදු දර නු2 සතට සිකපද මෙතුන් අඟව නු

62. පා වඩුරියනි3 නු ස් ඇඳතුළ නෙකැප තිළිරැ ස් එබව දැනසුන් උ ස් මහස්නේ සැතපුමුදු4 සිවුලෙ ස්5

63. වරණ අට මෙප දන් කියමින් වව6 සමා දන් මහණකු7 ලෙසට දන් වළඳ කර බණ අසව මුන් දන්

61. නටනු- නෘත්යනය, ගයනු- ගායනය හා, වයනු -වාදිතය, මල් ගඳ ද - මාලාගන්ධය යන මොවුන්ට, පෙරදැරි වනු- අභිමුඛ වීමෙන් ( යථාක්ර්මයෙන්) දැකුම්- දර්ශනය ද, ඇසුමුදු- ශ්ර වණය ද, දරනු- ධාරණය දැයි , සතට සිකපද- සප්තම අෂ්ටම සඞ්ගෘහිත වූ ශික්ෂාපදය, මෙතුන් අඟවනු- මේ අඞ්ගත්රකයෙන් යුක්තවේ .

62. වඩුරියනින්- වර්ධකින් විසින් සම්මතවූ රතනයෙන් හෙවත් සප්තවිංශත්යසඞ්ගුලයෙකින් , උස්- උච්චවූ , පා- පාද ඇති, ඇඳ- මඤ්චකය , අතුළ- ආස්තෘතව , නොකැප - අකල්ප්යමවූ , තිළිරැස්- ආස්තරණජාතිය , එබව - ඒ උච්චත්වය හා අ‍ාකල්ප්යචස්තරණත්වය, දැන-ජානනය කොට , උස්අසුන - උච්චාසනයෙහි හා, මහස්නේ- මහාසනයෙහි , සැතපුමුදු- සන්තෘප්තවීම ද ,සිවුලෙස්- ( අඞ්ග විසින් ) චතුර්විධවේ.

63. වරණ- වරේණ්යිය, මෙ අටපදන් - මේ අෂ්ට ශික්ෂාපදයන් , කියමින්- වාග්භේද කෙ‍ෙරමින් , සමාදන් වව- සමාදිණ්ණ වෙව, මහණකු ලෙසට - ( තමාගේ ගෙට නිති බතට පැමිණෙන ) ශ්ර්මණ යකුසේ , දන් වළඳ කර - ආහාර වලඤ්ජනය කරව , මුනිඳන්- මුනීන්ද්රටයන්ගේ , බණ- ධර්මය , අසව - ශ්රදවණය කරව.

1. නටනු ද ගනුවයනු-මුද්රිත; නටනුව ගනු වයනු - ඇතම් 2.දරුනු-සමහර 3.වඩුරියෙනි-ඇතම් 4.පුබුදු-සමහර 5.එමලෙස්-මුද්රිත 6.වෙව්-මුද්රිත; වව-සමහර 7.මහණෙකු-බොහෝ

64. සත්විද මෙවුන්ද ම් කෝ වෙරබැඳුම් නළක ම් තද මත්සරි ගැනු ම් පමා මද ඈ දුරුව නොදහ ම්1

65. නිසි බාවනා කැ ර රැක නොකඩ අටසිල්ව ර දෙවෙනි දින මනහ ර දෙවව2 දන් යතිගණට නරව ර

66. අඩතුන් කෙළක් කෙ ස් නවනූදහස් රොම්රැ ස් විසිනිය දත් දෙති ස් සමත්3 සියලඟ සිටි වසා ම ස්

64. සත්විද- සප්තවිධවූ, මෙවුන්දම්- මෛථූනධර්මය , කෝ- ක්රෝනධය , වෙරබැඳුම්- වෛරබන්ධනය , නළකම්- වඤ්චාකම්ය් න , තද-ස්තම්භය, මත්සරි ගැනුම්- මාත්සය්ර් ‍ ග්රතහණය , පමා- ප්ර මාදය , මදඈ- ( ජාත්‍යාදීන්වූ) මත්තත්වය ( යන මේ ආදී වූ) , නොදහම්- අධර්මයෙන් , දුරුව- විරුතවැ , ( මතුකව හා සම්බන්ධයි ).

65. නිසි-යෝග්යෙවූ , බාවනා- භාවනාවන් ,කැර -භ‍ාවිත කොට , වර- උත්තමවූ , අටසිල්- අෂ්ටාඞ්ග ශීලය නොකඩ- අඛන්ඩවැ, රැක- රක්ෂණය කොට , නරවර- නරෝත්තමය , දෙවෙනි දින- පශ්චාද්දි‍නයෙහි , යතිගණට- භික්ෂුසමූහයාහට , මනහර- මනෝ ඥවූ ,දන්- දානය , දෙවව-දාපනය කරව .

66. අඩතුන් කෙළක්-සර්ධද්විකෝටියක් ,කෙස්- කේශයෝ ද, නවනූදහස්- නවනවතිසහස්රයයක් , රොම්රැස්- රෝමරාශියද , විසි නිය- විංශතිප්රිමාණ නඛයෝ ද , දෙතිස් දත් - ද්වාත්රිංඛශද්දන්තයෝද , සියලඟ- සකලශරීරයෙහි , මස් වසා - මාංසප්රයච්ඡාදනය කොට , සිටි-ස්ථිලවූ , සමත් -චර්මය ද, (පද්යපෂට්කයෙකින් කුලකයි ).

1.නොවදම්-සමහර 2.දෙවව්; දෙවවු- සමහර 3.සමුත්-සමහර

67. නවසිය මස්වැදැ ලි නවසියයක් නහරවැ ලි තුන්සිය ඇටසැකි ලි පුරා සිටිනා ඇටමිදුලුව ලී

68. වකුගඩුද අදව ත්1 අක්මා ද ලබු මස්ම ත් බඩදිව් පපුකැන ත් දෙතිස් රියනක් අතුණු2 වැටිය ත්

69. අතුණුබද බහන ද නොපැසුණු අහර කසළ ද ඉස්මුල් පිත් සෙම් ද සැරව ලේ සෝදිය මෙතෙල් බ ද

67. නවසිය- නවශතප්රිමාණවූ , මස්වැදැලි- මාංශපේශීහු ද, නවසියයක්- නවශතකයක්වූ , නහරවැලි- ස්නායුලතාවෝ ද, තුන්සිය - ත්රිකශතප්ර මාණවූ, ඇටසැකිලි- අස්ථිශෘඞ්ඛලයෝ ද, ඇට පුරා-( ඒ) අස්ථීන් පූරණය කොට , සිටිනා - ස්ථාස්නුවූ , මිදුලුවලි- මජ්ජාවෝ ද ,

68. වකුගඩුද- බුක්ක නම් (හෘදයස්ථ) මාංසපිණ්ඩයෝ ද, අද වත්- හෘදය වස්තුව ද, අක්මා- යකුන් මාංසය ද , මස්මත්- ඒ මාංසයන්ගේ මස්තකයෙහිවූ, දලබු- ක්ලොමය ද, බඩදිව-ප්ලීහ නම් මාංසය ද, පපුකැනත්- ඵුප්ඵුස මාංසය ද , දෙතිස් රියනක්- ද්වාත්රිං ශද්රත්නි ප්රුමානවූ , අතුණුවැටියත්- අන්ත්රෘවර්තිය ද,

69. අතුණුබද- අන්ත්රනබද්ධවූ , බහන ද -ගුණය ද , නොපැසුණු අහර- අපක්වාහාරය ද , කසළ ද, පක්වාහාරය ද , ඉස්මුල්- මස්තිෂ්ක නම්වූ ශිරෝගත මජ්ජාව ද, පිත්- පිත්තය ද , සෙම් ද- ශ්ලෙෂ්මය ද , මෙ බදතෙල්- මේදස් ප්රාතිබද්ධවූ තෛලය ද.

1.හදවත්-මුද්රිත 2.අතුනු-බොහෝ

70. කඳුළු1 ද වුරුණු තෙ ල් කෙළ සොටු පිරෙන ඇමක ල් අසූසිය සඳව ල් පිරුණු සඳමිලු මූ පිළිකු ල්

71. දුගඳ දෙතිසක් කු ණු2 මෙපෙවෙත් අහස විහිදු ණු3 විදුලි ඇතුපය හු ණු4 කුකුළුබිජු මෙන් අනිසි මිරිකු ණු5

72. ජරාලෙඩ ඈ දු ක් වලකන කවර පිහිටෙ ක් එපවන්6 දැන නිස ක් ලබන සැටියේ තැත්කරව මො ක්7

70. කඳුළු ද- බාෂ්පය හෙවත් නේත්රේජලය ද, වුරුණුතෙල්-වසා නම්ලද විලීනතෛලය ද, ඇමකල්- සියලු වේලෙහි, පිරෙන- පූය්ය්වි මාණවූ, කෙළ- ඛෙල නම්ලද මුඛජලය හා ,සොටු -සිඞ්ඝා නය ද, අසූසිය- අශීත්යතධික ශතප්රලමාණවූ , සඳවල්- සන්ධීන්හි , පිරුණු- පූණ්වූාණ , සඳමිදුලු- සන්ධිමජ්ජාවෝ ද , පිළිකුල්- ප්ර තිකූලවූ , මූ- මුත්රූ ද යන-

71. දුගඳ- දුර්ගන්ධවූ , දෙතිසක් කුණු- ද්වාත්රිංඳශද්විධ කුණප යක්වූ, මෙපෙවෙත් - මේ( ශරීර ) ප්රුවෘත්තිය , අහස- ආකාශයෙහි , විහිදුණු- විස්තීණ්වූර් , විදුලි- විද්යුටල්ලතාවක්සේ ද , ඇතු - හස්තියක් හුගේ,පයහුණු- පදනික්ෂේපස්ථානයෙහි පතිතවූ , මිරිකුණු-(ඒ පාදනික්ෂේපයෙන් ) මර්දිතවූ , කුකුළුබිජු මෙන්- කුක්කුටාණ්ඩ යන්සේ ද , අනිස- අනිත්ය් (වේ).

72. ජරාලෙඩ ඈ- ජරාරෝග ආදීවූ , දුක්-( වාත්ත) දුඃකය, වල කන- ප්රඈතිෂේධ කරන්නාවූ , පිහිටෙක්- ප්ර්තිෂ්ඨාවන්නෙක් , කවර- කතරයෙක්ද ? එපවත් - ඒ (මේ) ප්රුවෘත්තිය , නිසක්- නිශ්චයෙන් , කරනසේ , තැත් කරව - උත්සාහ කරව.

1.කඳුලු-බොහෝ 2.කුනු-මුද්රිත 3.විහිදුනු- මුද්රිත 4.හුනු-මුද්රිත 5. මිරිකුනු-මුද්රිත 6.එපවන-සමහර 7.තැත්කරව සමහර

73. සව්සත හදා ළේ සත මොහඳුරු 1 විදා ළේ නැති කිසි ගදා ළේ2 මෙසේ වැඩ ඇති බණ වදා ළේ

74. උ තු රුන් දෙසූ 3 ඒ සදහම් තෙපුල් අ මා සොබ මන් නිරිඳු බි සවනත4 විතින් පෙ මා සි ය මන් ලෙසින් සේසත රජ ඉසුරු ඇ මා බු හු මන් කෙළේ පුදකර පියබසින් තෙ මා

75. පු ර රට පැනසර5 දෙනෙ6 තියු තෙප ලා සිර සිනි වැඳ වැඳ හිමි සිරි පතු ලා කැර තම ඉටුදෙවි ලෙස පුද සිය ලා හැර අකුසල් ලදි සගමෙ‍ාක් එක ලා

73. සව්සත- සකලවාඞ්මය, හද‍ාළේ- අධ්යාායනය කළාවූ , සත- සත්වයන්ගේ , මොහඳුරු- මෝහාන්ධාකාරය, වදාළේ- විඞ්වංස නය කළාවූ , ළේ චිත්තයෙහි , කිසිගදා- ( ඊෂ්‍්ාවත ාක්රෝ ධාදී ) ස්වල්ප මාත්රාපීඩාවකුදු , නැති- නැත්තාවූ ( මහාබෝසත් ) තෙම , මෙසේ- මේ උක්තප්රුකාරයෙන් , වැඩ ඇති- වෘද්ධිමත්වූ ( හිතාවහවූ ) , බණ- ධර්මය , වදාළේ- දේශනා කෙළේයි.

74. උතුමන්- මහාසත්වයන් විසින් , දෙසූ -දේශීතවූ , ඒ සදහම් තෙපුල්- යථෝක්ත සද්ධර්මවවන නමැති, අමා-අමෘතය, සොබ මන්- ශෝභම‍ානවූ , නිරිඳු- නරේන්ද්රය තෙම , සවනත- ශ්ර වණ( යුග්ම) නමැති, විතින- වෂකයෙන් ,පෙමා- ප්රේමයෙන් ,බී-පානය කොට, සියමන් ලෙසින්- ස්වකීය චිත්තය හෝ ශක්තියවූ පරිද් දෙන්, සෙසත -ශ්වේතච්ඡත්ර යෙන් හා , ඇමා රජඉසුරු- සකල රාජෛශ්වය්ය්ෙසතයෙන් , පුද කර- පූජනය කොට , පියබසින්-ප්රි ය වචනයෙන් , තෙමා- ප්රනශංසනය කොට , බුහුමන් කෙළේ - බහුමාන කෙළේයි.

75. පුර- නගරයෙහි ද, රට- ජනපදයෙහි ද, පැනසර දෙනෙ- ප්රේඥාසාර ජනතෙමේ, තියු- ස්තෝත්ර යන්, තෙපලා- කථනය කොට ,හිමි- ( මහාබෝධිසත්ව ) ස්වාමිහුගේ , ස්ර්පතුලා -ශ්රී- චරණ ( යුග්මය) සිරසිනි-ශීර්ෂයෙන් , වැඳ වැඳ- වන්දනය කොට .

1.මොහදුරු-මුද්රිත 2.හදාලේ-සමහර 3.දෙසු-සමහර 4.සවණත-මුද්රිත 5.පැණසර-සමහර 6.දෙන-සමහර

76. රති නා රඳ නා සියපත ලෙසි1 නා නර නා සුර නා මුදුනත සද නා සුම නා දි ය නා පදයුග සොබ නා සව නා ලෙසි නා වැජඹිණි2 යසි නා

ඉති නවවන සග

කොට, තම ඉටුදෙවි ලෙස- ස්වකීය ඉෂ්ටදේවතාවකට මෙන්, සියලා පුද කැර- සකල පූජාවන් කොට , එකලා- තත්කාලයෙහි , අකුසල් හැර- අකුසල් වර්ජිත කොට , සගමොක්-( පසුකාල යෙහි) සිවර්ගමෝක්ෂ(සුඛයන්) ලදී-ලද්දේයි.

76. සියපත ලෙසිනා - රක්තාම්භෝජ ( යුග්මයක්) සේ, රතිනා- රක්තවණ්ර් කැ ‍ යෙන් , රඳනා-රඤ්ජමානවූ , නරනා සුරනා- නරේන්ද්රර සුරේනිද්ර යන්ගේ , මුදුනත- මස්තකයන් , සදනා- සජ්ජිත කරන් නාවූ , පදයුග - චරණයුග්මයෙන් , සොබනා- ශෝභනවූ , දියනා- ජගන්න‍ායකවූ ( බෝධිසත්ව) තෙම, සුමනා- සන්තුෂ්ටවැ ,සවනා- ලෙසින-සව්ඥ් යු විලාසයෙන් , යසිනා- කීර්තීන් ( යුක්තවැ ), වැජ ඹිණි- විජෘම්භාතවී.

නවමසර්ග ව්යාවඛ්යාීව නිමි.