"උග්ගල් අලුත්නුවර/උග්ගල් අලුත්නුවර" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
34 පේළිය:
<big>'''බෞද්ධ පූජනීය සිද්ධස්ථානයක් !'''</big>
 
'''සතර පෝය දිනයන්හි මේ ස්ථානය ඒකාන්ත ලෙසම බෞද්ධ විහාරයක් සේ බැබලේ.''' මිනිසුන්ගේ සිත් "මෙත්තා, කරණා, මුදිතා, උපේක්ඛා යන '''සතර බඹ විහරණයෙන්''' පිරී ගොසින් පවතී. අටසිල් නොගත් බොදු සැදැහැවතුන් තම දරුමල්ලන් ද සමගින් තෙල්මල් සුවඳ දුම් ද රැගෙන චෛත්‍යයටද බෝධීන්වහන්සේත් විහාරගෙයත් වන්දනාමාන කිරීම, බුදුන් උදෙසා උදෑසන 10.00 ට පමණ කිරි ආහාර පූජාව හේවිසි ශබ්ද පූජාව ඝණටාර නාදයේ පූජාපැවැත්වීම ආදී ආමිශ බුද්ධ පූජාවන් සඳහා එති. විශේෂයෙන් '''පසලොස්වක පෝය දිනයන්හි පෙහෙවස්සමාදන්වීම''' හා '''දාන ශීල භාවනා වැඩසටහන්''' ද සංවිධානය වේ. වෙසක් පෝය දින හා එම මාසය පුරා බෞද්ධ වත් පිළිවෙත් වලින් ආලෝකමත් වුනු ස්ථානයක් බවට පත්වේ. '''පුරාණයේ රජමහාවිහාර වත්පිළි‍වෙත් වෙනුවෙන්ම ස්වාමීන්ද්‍රයන් වහන්සේ නමක් වැඩ සිටි අතර උන්වහන්සේ විහාරයේ නිතර රැඳී සිටිමින් බෞද්ධ වතාවත් වලට සැදැහැතියන් යොමු කරමින් සුදුසු අවවාද අනුශාසනාවලද යෙදී කටයුතු කළහ.''' ගමේ පැරැන්නෝ තමන්ගේ මතකය අවුස්සමින් පුරාණයේ වැඩසිටි '''අතිපූජ්‍ය ධම්මරතන ස්වාමීන්ද්‍රයන් වහන්සේ අතිපූජ්‍ය සීලානන්ද ස්වාමීන්ද්‍රයන් වහන්සේ''' වැනි යතිවරයන් වහන්සේලාගෙන් ලැබුණ මගපෙන්වීම අනුශාසනා දැනුදු මහත් භක්තියෙන් සිහිකරති. පොසොන් පෝය දින ද බෞද්ධ ආගමිකවතාවත් වලින් දිවයිනේ අන් ස්ථානවලට නොදෙවෙනි ආකාරයෙන් බැබලේ. '''මිහිඳු හිමියන් සමරා පින් පෙරහර''' පැවැත්වීම හා '''සංඝමිත්තා පෙරහර''' ද පුරාණයේ සංවිධානය වී ඇති බව පෙනේ. මෑතදී අභාවයට ගොස් තිබුණත් දුරුතු නවම් මාසවල '''අලුත්සහල් මංගල්‍යය ද පැවතිනි'''. 1870 කොමසාරිස් ලේඛනයේ දක්නට හැකි වාර්තා මගින් අලුත්සහල් මංගල්‍ය වැදගත් චාරිත්‍රයක් සේ පැවති බවට සාක්ෂි ලැබේ. අලුත්සහල් මංගල්‍යය පිළිබඳ මතක සටහන් පැරැන්නන් සතුව ද ඇත. මෙහිදී වැඩමවා ගෙන එන අලුත්සහලින් පිළියෙල කළ බුද්ධ පූජාව පවත්වා දෙවියන්ට පින් දෙන අතර දෙවියන් උදෙසා මුළුතුන් බෑම ද සිදුකර වැසියන්ගේ සශ්‍රීක්තවයට ආයු වැඩීම සිරිත වූ බව පැවසේ . බෞද්ධ සැදැහැවතුන් සියලු දෙනාම දේවාලය ද වන්දනා කර දෙවියන්ට පින් දෙන අතර දේවාලයේ වතාවත්වල හෙවත් රාජකාරියේ යෙදෙන සියලු දෙනාම ද චෛත්‍යය, බෝධීන් වහන්සේ හා විහාරගෙය වන්දනාකර බුදුන්ට මුල්තැන දී දේවාල කටයුතු වල නිරත වෙති. '''දෙවියන් ඉදිරියේ යාතිකා කරන කපුමහතා පළමුව පන්සිල් ගෙන බුදුන් වඳිමින් කරණීයමෙත්ත සූත්‍රය සජ්ඣායනාකර දෙවියන්ට පින් දී දේව යාතිකා කරන බව දක්නට හැකි ලක්ෂණයකි.''' පෙරහර පිටත් වීමට පෙර '''පිරිත්නිළය භාර ස්වාමීන්ද්‍රයන් වහන්සේ පෙරහරින් වැඩම කරවා පිරිත් ස්ජ්ඣායනා කරවීම ස්ථාපිතව ඇති පෙරසිරතකි.''' ඒ සිරිත 1870 තරම් ඈතදී ලේඛනගතව ඇත්තේ ඊටත් පෙරසිටම පැවතුන හෙයිනි. එහෙත් එය ආරම්භවූ වකවානුවක තොරතුරු සෙවිය නොහේ. '''පිරිත් කියා දෙවියන් සතුටටපත්කර පෙරහර කරවන බව රාජකාරි ඇත්තෝ පවසති'''. කතරගම දෙවියන් ශාසනාරක්ෂක වරම් ලැබූ මහේශාක්‍ය දෙවියන් සේ බුද්ධාගම රැකගනිමින් බෞද්ධ වූ තමන්වද මෙලෝ වහයෙන් රැකගන්නා බව බැත්මත්තු විශ්වාස කරති. නිතර පින් කර දෙවියන්ට පින් අනුමෝදන් කරවිය යුතු බව අදහති. දේවාල මළුව තුළ මේ සඳහා ස්ථාපනය කර ඇති චෛත්‍යරාජයාණන් වහන්සේ ඇතුළු ත්‍රිවිධ පූජාවස්තූන්ට කිරි ආහාර පූජාකිරීම උදය, දහවල මෙන්ම හවසට ද දැහැත් ගිලන්පස ද ත්‍රිවිධ බෝධීන් උදෙසාම පූජා කිරීම සාමාන්‍ය දෛනික පිළිවෙත විය. 1870 අංක 4 දරන විහාර දේවලගම් පනතේ කොමසාරිස් ලේඛනයේ දැක්වෙන අන්දමට පිරිත් නිලය සඳහා පූජ්‍ය හේවාදිවෙල ධම්මානන්ද ස්වාමීන් වහන්සේ කටයුතු කළයුතු අතර පූජ්‍ය ගංගොඩඅරාවේ ධම්මානන්ද ස්වාමීන් වහන්සේ ගේ කටයුතු ලෙස දක්වා ඇත්තේ “විහාරයේ නිතර රැඳී සිටීම හා උදය දහවල කිරි ආහාර පූජා කිරීම හා උදය සවස මල් පහන් පූජා කිරීම” වශයෙනි. ලේඛනයේ පංගු අංක 6 යටතේ මෙම විහාරයේ නඩත්තුව සඳහා වෙන් කර ඇති ඉඩම් පංගු ද දැක්වේ. රජමහා විහායක් වශයෙන් වෙන් කරන ලද විශාල විහාරගමක් නුවූවද ඉහත කී ලෙස විධිමත්ව ලේඛනගතවී තිබීමම මේ බෞද්ධ විහාරයේ පැවති ඓතිහාසික හා පූජනීය වටිනාකම පෙන්වා දෙනු ලබයි. මහනුවර රාජධානිසමයේ ලියැවුනු '''අත්තරගම රාජගුරු බණ්ඩාරයන්ගේ''' කෘතියක් හැටියට සැලකෙන '''“විහාරඅස්න”''' හෙවත් '''“නම්පොත”''' මහනුවර යුගයේ පැවති අධ්‍යාපන කේන්ද්‍රස්ථාන වූ පන්සල් හෝ පිරිවෙන් වල භාවිත වූ මූලික පෙළ පොත විය. හෝඩිය ඉගෙනීමෙන් පසුව ශිෂ්‍යයා “විහාර අස්න” හෙවත් “නම් පොත” වනපොත් කළ යුතුවේ. ඒ සමගම නම් පොතේ අඩංගු සිද්ධස්ථාන ගැන හැදෑරීම, එවන් ස්ථාන වැඳ පුදා ගැනීම පිණිස වන්දනාගමන් යාම මගින් සාරවත් අධ්‍යාපනික අත්දැකීම් ලබා ගැනීමත් සිදුවිය. මේ වන්දනා ගමන් යනු සිය උරුමය හදාරන සිසුවාට අධ්‍යාපන චාරිකාවන් බවට පත්වුනා නිසැකය. '''නම් පොතේ එකල ප්‍රකටව පැවති සිද්ධස්ථාන නාම 267 කි. ඒ අතර “උග්ගල් අළුත්නුවර” ද අන්තර්ගත නාමයකි.''' මේ අනුව මේ විහාරය හා සමග දේවාලය ද මහනුවර සමයේ (උග්ගල් අලුත්නුවර බිහිවූ යුගයේ සිටම)දිවයිනේ ප්‍රකටව පැවතුනු සිද්ධස්ථානයක් බව නිගමනය කළ හැකිය. 1815 මාර්තු 02 දින අත්සන් කළ උඩරට ගිවිසුම තුළ බෞද්ධාගම හා දේවාගම ද රැකගනිමින් පෝෂණය කරන බවට ඉංග්‍රීසි අධිරාජ්‍යවාදීන් පොරොන්දු වුවද ඒවා ලේඛනවලට පමණක් සීමාවෙමින් පෙරසිරිත් උල්ලංගනය වන්නට විය. එහෙයින් සෙසු සිද්ධස්ථාන මෙන්ම උග්ගල් අලුත්නුවරට ද උදාවූයේ නරක කල දසාවකි. 1833 කෝල්බෲක් ප්‍රතිසංස්කරණ වලින් පසුව සම්මත කර පනවා ක්‍රියාත්මක කළ මුඩුබිම් පනත් මගින් "සාම්ප්‍රදායික රාජකාරිය" නොසලකා හැරියෙන් ජාතික උරුමයන් නන්නත්තාර වීමට හේතු ඇති වුවද මෙහි වැසියා පෙරසිරිත උල්ලංඝනයට සූදානම් නොවූ බව පෙනේ. පෙරසිරිත් චාරිත්‍ර බොහොමයක් අදටත් නිරුපද්‍රිතව තිබීම එය පැහැදිලි කරන සාක්ෂියකි. 1870 විහාර දේවාලගම් ආඥා පනත අනුව දේවාලයට ලබාදියයුතු සේවය වෙනුවට නියම කළ මිල ගෙවා රාජකාරියෙන් ඉවත්වීමට ප්‍රතිපාදන සැලසුවද සිය අභිමානවත් උරුමය අතහැරයාමක් වැසියාගෙන් සිදු නොවීය. එම ලේඛනයේ විහාර‍ෙය් වතාවත් වෙනුවෙන් හා දේවාලයේ පිරිත් නිළය වෙනුවෙන් වෙන වෙනම ස්වාමීන්ද්‍රයන් වහන්සේලා දෙනමක් වැඩ සිටි බව දැක්වේ. '''විහාර වතාවත් වෙනුවෙන්ම කැපව පූජ්‍ය ගංගොඩඅරාවේ ධම්මානන්ද හිමියන් වැඩ සිටියහ.''' උන්වහන්සේ ගෙන් පසුව රජමහාවිහාර කටයුතු සඳහා වැඩම කර ඇත්තේ '''මාමල්ගහ ජිනජෝතිකාරාමයේ විහරාධිපතිව සිටි අති පූජ්‍ය දික්කාපිටියේ සීලානන්ද හිමි පාණන්වහන්සේ''' වෙති. උන්වහන්සේ වසර 17 ක් පමණ එම කටයුතු කර ඇති බව ජනප්‍රවාදයේ කියවේ. 1883. 08. 08 දින පැමිණි සබරගමුවේ සුදු දිසාපතිවරයකු වූ '''එච්.වෙස්ගේ දින සටහන් වල''' උග්ගල් අලුත්නුවර රජමහා විහාර‍ෙය් බුදුපිළිමය හා විහාර ගෙය ගැන තොරතුරු හමුවන්නේ එය එවකටත් පූජනීය ස්ථානයක් සේ බැබලුනු බැවිනි. 1940 සංශෝධිත මුද්‍රණයක් වූ හපුතලේ අඟලේ සිතියමේ උග්ගල් අලුත්නුවර සටහන්ව ඇත්තේ "උග්ගල් අලුත්නුවර රජමහා විහාරය" යන නම අවධාරණය කරමිනි. 1900 පමණ ආනන්ද කුමාරස්වාමි විද්වතා මධ්‍යකාලීන සිංහල කලා කෘතිය කරද්දී ලංකාවේ ඇති '''ටැම්පිට විහාරවල වාස්තුවිද්‍යාත්මක ලක්ෂණ පෙන්වා දෙන්නේ උග්ගල් අලුත්නුවර විහාරය ඇසුරෙනි.''' 1915 ඇතිවූ මරක්කල සිංහල අරගලයේදී යුද්ධනීතිය(marshall low ) පනවා පෙරහර තහනම් කළ අවදියක් වුවද රටේ පැන නැගී තිබූ ජාතික ආගමික ප්‍රබෝධය නැංවීමේ ව්‍යාපාරය නිසා සිද්ධස්ථානයට ඇති වූ හානියක් වී නම් ඒ ඉතා සුළුය. '''1933 පත්ව ආ බස්නායක නිළමේවරයා වූ සිඩ්නිඑල්ලාවල මැතිතුමා පරිසරය නැවත ගොඩනගා අධෛර්යයට පත්ව සිටි රාජකාරි කරුවන් සොයා ගොස් පුනරුත්ථාපන කටයුතු වල නිරත වී ඇති ආකරය පූජ්‍ය කිරිඇල්ලේ ඤානවිමල හිමිපාණන්වහන්සේ සිය “සපරගමුවේ පැරණි ලියවිලි” කෘතිය මගින් ද පැහැදිලි කරති.''' (සිඩ්නි එල්ලාවල යුගය ගැන පරිචේඡෙදය බලන්න) 1915 සිට එළඹුනේ තරමක් අභාග්‍යසම්පන්න කාලයක් වුවද සිය උරුමය රැකගැනීම සඳහා ප්‍රාදේශීය සිද්ධස්ථාන ද නගා සිටුවීමට කැපවූ වීරවරයන් ලැබීමට තරම් රට භාග්‍යමත් වූ බවට සාධක සිඩ්නිඑල්ලාවල චරිතයෙන් පැහැදිලිවේ. රජමහා විහාරය හා දේවාලයේ පිරිත් නිළය වෙනුවෙන් වෙන් වෙන්ව සිටිය යුතු මහසඟරුවන දෙනමක් වුව ද ඒ දෙනමම මේ වනවිට ඉවත්ව තිබිණි. සිඩ්නි එල්ලාවල නිළමේතුමා සහ ගමේ දැනුමැතියන් ද එකතුව උළුගල රජමහා විහාරයේ වැඩ සිටි '''අති පූජ්‍ය මුරුතවෙල ධම්මරතන හිමිපාණන් වැඩම කරවා''' රජමහා විහාර‍ෙය් බෞද්ධාගමික වතාවත් මෙන්ම දේවාලයේ පිරිත් නිලය ද පුනරුත්ථාපන කර ඇත. මොළමුරේ නින්දගමට අයත් දේවාලයට ආසන්න ඉඩමක් සඟසතු කොට පූජාකරන ලදුව එහි සිය '''“ලොකුහාමුදුරුවන්”ට''' පන්සලක් ඉදිකරවා දුන් බව පැරැන්නෝ පවසති. මෙලෙස ගමට මහා සංඝරත්නයේ මගපෙන්වීම නොඅඩුව සැලසීමට පියවර ගත් බව 1933 සිට 2004 දක්වා සිටි අත්තනායක මොහොට්ටාල මෙන්ම අතපත්තු මොහොට්ටාල නිළමේවරයකු වූ ඒ.එම්.එස්.එම්. පුංචිබණ්ඩාර මහත්මා ඇතුළු වැඩිහිටියෝ පවසති. අතිපූජ්‍ය මුරුතවෙල ධම්මරතන හිමිපාණන් වහන්සේ විසින් උළුගල රජමහාවිහාරයට කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ සමයේ පූජාකරන ලද '''කිරිගරුඬ බුද්ධ ප්‍රතිමාව''' ද උග්ගල් අලුත්නුවර රජමහා විහාරයට වැඩමවා තැන්පත් කර ආගමිකවතාවත් වලට ඉඩ කඩ සලස්වන ලද බව අද විවේකාරමය වශයෙන් ප්‍රසිද්ධව ඇති එකල ධම්මරතන ස්වාමීන්ද්‍රයන් වහන්සේ වැඩසිටි පන්සලේ හෙවත් විවේකාරාම විහාරස්ථානයේ '''වර්තමාන විහාරාධිපතිව වැඩසිටින අති පූජ්‍ය ශාස්ත්‍රවේදී උනපාන සරණංකර මහහිමිපානෝ ප්‍රකාශ කරති.''' එකල අතිපූජ්‍ය මුරුතවෙල ධම්මරතන හිමිපාණන්වහන්සේ ගේ ක්‍රියාකාරීත්වය හා කීර්තිය ද බස්නායක නිළමේතුමාගේ කීර්තිමත් වැඩ පිළිවෙලද රටේ මහත්සේ ප්‍රචලිතවිය. ඒ නිසාම දෝ එවකටඅයිතිය පිළිබඳ මතභේද නිසා ආරවුල් පැන නැගී තිබූ '''ශ්‍රී පාදස්ථානයේ ගිහි භාරකාරත්වය සිඩ්නිඑල්ලාවලයන්ටත් පැවිදි භාරකාරත්වය උග්ගල් අලුත්නුවර රජමහාවිහාරයේ වැඩසිටින ධම්මරතන හිමිපාණන්ටත් පැවරීමට''' ආණ්ඩුව මගින් පියවර ගෙන තිබුණි. 1950 දක්වා ශ්‍රීපාදස්ථානයේ භාරකාරත්වය දරා ඇත්තේ මේ දෙපල විසිනි. එකල උග්ගල් අලුත්නුවර රජමහා විහාරය තරමක් අබලන්ව තිබූ හෙයින් විහාරගෙය අලුත්වැඩියා කර නව බුදුපිළිමයක්ද තනවන ලද්දේ ද මෙකලය. මේ අනුව බෞද්ධ ප්‍රබෝධය හා දහම් අධ්‍යාපනය ද ගම තුළ නැවත පුනරුත්ථපනය වීය. මේ විස්තර අනුව උග්ගල් අලුත්නුවර රජමහා විහාරය එය ස්ථාපනය වූ අවදියේ සිටම ප්‍රකට පුරාණ බෞද්ධ සිද්ධස්ථානයක් සේ පැවති බව දැක්විය හැකිය.